مشکل اشتغال سیستان و بلوچستان با معادنش حل می‌شود

طی نیم قرن اخیر و با خشکسالی‌هایی که دامان سیستان و بلوچستان را چسبیده، شنیدن نام این استان با محرومیت و فقر گره خورده است و قبل از هر چیز نیازمندی‌های آن را در اذهان تداعی می‌کند. این یک حقیقت است که کم آبی به بزرگ‌ترین چالش و بحران سیستان و بلوچستان تبدیل شده است، اما این منطقه آنقدر ظرفیت دارد که با استفاده و بهره‌برداری از آن‌ها می‌توان تحولی بزرگ رقم زد. در کنار کشت محصولات استوایی، حدود ۳۰۰ کیلومتر مرز ساحلی، دسترسی به آب‌های آزاد دنیا و هم مرز بودن با کشور‌های پاکستان و افغانستان، باید معادن سیستان و بلوچستان را هم جزو برگ‌های طلایی در نظر داشت که آن را به گنجینه‌ای بزرگ تبدیل کرده است؛ معادنی که با جذب سرمایه‌گذار شکوفا شده و اشتغال‌آفرینی زیادی به همراه خواهد داشت.
موقعیت جغرافیایی ویژه و مناسب این استان به لحاظ برخورداری بیش از هزار و ۱۰۰ کیلومتر مرز خاکی با کشور‌های پاکستان و افغانستان و ۳۰۰ کیلومتر مرز ساحلی در کنار دریای عمان و دسترسی به آب‌های آزاد بین‌المللی خارج از تنگه هرمز موجب شده است این روز‌ها توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران به آن جلب شود. در این میان وجود معادن غنی و متنوع و سهم بالای سیستان و بلوچستان در برخورداری از آن‌ها و امکان توسعه فعالیت‌های معدنی و قرار داشتن استان روی کمربندی فلزایی و معدنی جهان که از یوگسلاوی تا پاکستان ادامه دارد، آن را به گنجینه‌ای بزرگ و کم نظیر تبدیل کرده است.
معادن سیستان و بلوچستان با ذخایر معدنی مانند کرومیت، مس، منگنز، سرب، روی، قلع، تنگستن، طلا و کانسار‌های غیرفلزی نظیرتالک و گل سفید همیشه زیر ذره‌بین صنایع کشور‌های بزرگ جهان قرار داشته است. سهم قابل توجه معادن و ذخایر معدنی در شکل‌گیری صنایع سیستان و بلوچستان اهمیت بخش معدن را به عنوان زیرساخت توسعه و تأمین کننده مواد اولیه صنایع بزرگ و پایدار نشان می‌دهد و توجه به سرمایه‌گذاری خصوصی با نظارت و هماهنگی بخش دولتی از جمله عواملی است که می‌تواند رونق اقتصادی، تجاری استان و منطقه را در پی داشته باشد.
جلوگیری از خام فروشی
«در حال حاضر ۲۵ شرکت بزرگ تخصصی معدنی و صنایع معدنی برای شناسایی و پی جویی و اکتشاف در سطح سیستان و بلوچستان در حال فعالیت هستند.» این خبری است که رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان اعلام کرد و با بیان اینکه از ابتدای سال ۹۲ و با توجه به بررسی‌های علمی کارشناسان صمت استان و اثبات ظرفیت‌های مناسب معدنی و در ادامه پیگیری مسئولان شرایط لازم به منظور ورود و سرمایه‌گذاری شرکت‌ها و سازمان‌های مادر تخصصی بخش معدن کشور و وابسته به وزارت متبوع در استان فراهم شد، گفت: «میزان استخراج و تولید واحد‌های معدنی استان ۳۱ میلیون تن معادل ۶/۵ درصد از تولید کشور است که به عنوان مواد اولیه صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرند.»
ایرج حسن‌پور در زمینه خام فروشی مواد معدنی در استان و صنایع تبدیلی مواد معدنی افزود: «در خصوص خام فروشی لازم به توضیح است مواد معدنی عمده واحد‌های معدنی استان از جمله مصالح ساختمانی به صورت خود مصرفی در واحد‌های صنایع معدنی از قبیل کارخانه‌های سیمان، آجر، تولید شن، ماسه و … مورد استفاده قرار می‌گیرد و سایر مواد معدنی فلزی نیز که قابلیت و ظرفیت احداث صنایع معدنی را دارند به صورت فرآوری شده یا در حال اجرا هستند.» وی ادامه داد: «مواد معدنی برخی معادن استان که مقیاس کوچک و ذخایر کمتری دارند به دلیل عدم توجیه احداث واحد صنایع معدنی، به صورت کلوخه به سایر استان‌های همجوار که دارای واحد فرآوری هستند ارسال می‌شوند.»
حسن‌پور تأکید کرد: «از سال ۹۲ و با عنایت به دستورالعمل واگذاری پهنه‌های اکتشافی، به سرمایه‌گذاران معدنی بخش دولتی و غیر دولتی تعداد ۱۲ پهنه اکتشافی با هدف شناسایی و دستیابی به ذخایر جدید معدنی واگذار شده که نتایج آن‌ها منجر به شناسایی ۱۴۰محدوده امیدبخش شده است.» بر اساس گزارش‌ها هم اکنون ۲۷۰فقره پروانه اکتشاف با پیش‌بینی سرمایه‌گذاری ۶ هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال و اشتغال آفرینی برای هزار و ۲۰۰ نفر صادر شده که به واسطه آنها، بخش‌های خصوصی کوچک در حال اکتشاف در سطح استان هستند. ضمن اینکه در حال حاضر حدود ۱۰هزار و ۲۰۰ نفر در هر سه بخش اکتشاف، استخراج و فرآوری معدن مشغول فعالیت هستند. به گفته رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان، عمده معادن کشور و به ویژه استان از نوع معادن کوچک مقیاس هستند، یعنی سهم معادن کوچک مقیاس حدود ۹۸ درصد از کل معادن کشور است.