دانش بنیان ها؛ ناجی اقتصاد جامعه محلی روستایی و توریسم مناطق ساحلی و دریایی

به گزارش بازارکار به نقل از دانش بنیان ها؛ ناجی اقتصاد جامعه محلی روستایی و توریسم مناطق ساحلی و دریایی/ ابتکار جدید جهانی با چالش استارت آپی «گردشگری بیدار»
▪️✒️ مهدی ده دار؛ مدیر پاویون دریایی و ساحلی نخستین اکسپوی گردشگری جهان اسلام( IWTE2022)( ۱۷ تا ۲۰ خردادماه ۱۴۰۱/ تهران)
🌍 یافته های تسهیلگران و کنشگران صنعت تحول آفرین توریسم حتی در دوره رکود جهانی کرونا اثبات کرده که گردشگری ابزاری مناسب برای متنوع‌سازی اقتصادی و موتور اصلی اشتغال آفرینی با تأثیر چندبرابری بر سایر بخش های پازل چرخه اقتصادی گسترده ای است که در زمینه شتاب بخشی به توسعه روستایی، نقش آفرینی می‌کنند. گردشگری در مناطق روستایی به ویژه مناطق ساحلی و دریایی می‌تواند از گروه‌های محروم مانند زنان، حمایت ویژه ای انجام دهد. زیرا طبق آمارهای جهانی در بخش گردشگری، ۵۴ درصد از نیروی انسانی شاغل را جامعه بانوان تشکیل می‌دهند، در حالی که این رقم برای کل اقتصاد جهانی، ۳۹ درصد است.

علاوه بر این، در شرایط پساکرونایی تاثیر این بیماری همه‌گیر بر رفتار انسان ها، باعث افزایش علاقه گردشگران نسبت به انجام تجربیات جدید شده که مبتنی بر مناطق طبیعی و روستایی در هوای آزاد و دور از اماکن شلوغ و مراکز شهری متراکم است. این گزاره، همراه با تقاضای رو به افزایش برای تجربیات اصیل‌تر می شود که تعامل بیشتری با جوامع محلی، فرهنگ و محصولات آنها، مانند غذاهای محلی یا سنتی دارند و همچنین متقاضی رویکردی سبز و محیط‌زیست محور در تمام مراحل تجربه سفر است که فرصت‌های بی‌نظیری را برای احیای اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی مناطق روستایی از طریق توسعه گردشگری در مناطق دریایی و ساحلی ایجاد می‌کند.

بحران کنونی در اقتصاد کشورهای در حال توسعه به ویژه ایران که با داشتن ۵۸۰۰ کیلومتر نوار ساحلی و همجواری با کشور قطر ( میزبانی جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲) یک منطقه توریستی دریایی منحصربفرد محسوب می شود، همچنین بر اهمیت ایجاد مقاومت و انعطاف‌پذیری در میان جوامع روستایی که متکی به گردشگری هستند، تأکید می‌کند. این امر به معنای حمایت اجتماعی بهتر و تقسیم منافع در بین جوامع محلی و همچنین ایجاد تنوع اقتصادی و گسترش محصولات و بازارهای گردشگری از طریق تجارب ارزش افزوده است. برای دستیابی به این هدف، سرمایه‌گذاری، توسعه مهارت‌ها و آموزش، دسترسی به منابع مالی، توسعه زیرساخت‌ها، تحول دیجیتال، توسعه پایدار، ارزیابی تأثیر، بهبود حاکمیت و توانمندسازی زنان باید در قلب برنامه‌های بهبود گردشگری در جوامع روستایی قرار گیرد. این فرصت ها به جامعه روستایی به ویژه بانوان کمک می‌کند تا از این بحران بیرون آمده و دنیای بهتری برای مردم و سیاره زمین خلق کنند. سازمان جهانی گردشگری در سال گذشته میلادی رقابتی برای استارت‌آپ‌های گردشگری با موضوع گردشگری روستایی برگزار کرد تا کارآفرینان جدیدی را برای کمک به توسعه گردشگری روستایی و پشتیبانی از مشاغل خرد گردشگری در این مناطق جذب کند.
تاکید این سازمان طی سه سال اخیر، بر تقویت و شکوفایی گردشگری روستایی و حمایت از مناطق و افراد محروم جامعه بوده است. پیش از این نیز در سال ۲۰۱۹، چنین رقابتی در اسپانیا برگزار شده بود که هدف آن یافتن راه‌حل‌هایی برای چالش‌های گردشگری روستایی در اسپانیا بود، اما در سال ۲۰۲۱ و سال جاری میلادی، چشم‌انداز و اهداف وسیع‌تری را مدنظر قرار داده است. به عنوان مثال، سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در نیمه دوم اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱، فراخوانی جهانی برای استارت آپ هایی منتشر کرده که برای تسریع پایداری گردشگری کار می کنند، و آنها را به چالش “گردشگری بیدار” دعوت کرده است. این سازمان گردشگری در این حوزه را منطقه ای انعطاف پذیر و تاب آور می نامد. اگرچه گردشگری یکی از بخش هایی است که به شدت تحت تاثیر بحران جهانی اپیدمی کرونا قرار گرفته است، اما توانسته است پتانسیل خود را به عنوان یک نیروی مهم در بهبود وضعیت جهان نشان دهد.
💠 بخش های چالش «گردشگری بیدار»: سازمان جهانی گردشگری شش چالش را شناسایی کرده است که به عنوان دسته بندی برای این برنامه عمل خواهند کرد. از آنجایی که ممکن است پروژه هایی وجود داشته باشند که می توانند در بیش از یک دسته مشارکت داشته باشند، پروژه ای که انتظار می رود تأثیر مثبت قوی تری بر یک بخش داشته باشد، برای آن بخش انتخاب می شود.

1️⃣ مشارکت جامعه محلی
۸۰ درصد از کل افرادی که در «فقر شدید» زندگی می‌کنند در جوامع روستایی زندگی می‌کنند و بوم‌گردی، روستایی و اکوتوریسم محبوب‌ترین گزینه‌های سفر هستند. این بخش با تمرکز بر جوامع، پتانسیل زیادی برای تقویت اقتصاد محلی و بهبود شرایط اقتصادی جمعیت های کم درآمد و آسیب پذیر دارد.

2️⃣ اقتصاد سبز و آبی
گردشگری در عین تلاش برای حفاظت از اکوسیستم های طبیعی می تواند منبع فرصت های اقتصادی باشد. این امر با توسعه عملیات گردشگری، تقویت زیرساخت های پایدار از طریق سیستم های مدیریت انرژی، آب و پسماند کارآمدتر امکان پذیر خواهد بود.

3️⃣ ایجاد سرمایه سازگار با محیط زیست و پایدار
سرمایه پایدار پتانسیل استفاده بهینه از منابع، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و ایجاد مزیت بازار رقابتی برای شرکت ها را دارد. در این مرحله، سرمایه گذاری سبز و سازوکارهای مالی پایدار می تواند پتانسیل گردشگری را برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار تقویت کند.

4️⃣ استفاده بهینه از فناوری در گردشگری
پیشرفت‌های فن‌آوری پیشرفته، به‌ویژه از آغاز همه‌گیری کرونا، صنعت را با بهبود همزمان تجربه مشتری و افزایش کیفیت زندگی و سلامت جوامع، از جمله موضوعاتی مانند دسترسی، شمول، کاهش فقر و موارد دیگر متحول کرده است. در این بخش از چالش از هوش مصنوعی، رمزنگاری، بلاک چین، متاتارسال، NFT استقبال می شود.

5️⃣ آموزش گردشگری
در حالی که گردشگری ۱۰ درصد از مشاغل جهان را قبل از شیوع کرونا تشکیل می داد، اما از نظر توسعه مهارت ها یک چالش بوده است. در واقع، تقریباً ۲۰ درصد از افرادی که در بخش‌های گردشگری منتخب اتحادیه اروپا (طبق بررسی های سال ۲۰۱۸) کار می‌کنند، تحصیلات کمتر از ابتدایی و متوسطه داشتند. علاوه بر این، در حال حاضر هیچ آمار یا داده‌های به‌روزی در مورد توسعه مهارت‌ها و سهم آن در ارزش افزوده گردشگری وجود ندارد.

6️⃣ توانمندسازی زنان
اگرچه گردشگری بیشترین تعداد زنان را در بیشتر نقاط جهان استخدام می کند، شرکت های این بخش تمایل دارند از زنان در مشاغل کم درآمد و کم درآمد استفاده کنند. استارت آپ های جنسیتی می توانند نقش مهمی در ایجاد برابری در این حوزه داشته باشند. ✴️ سازمان جهانی گردشگری در سال گذشته میلادی نیز به دنبال ایجاد فرصت در مقاصد گردشگری روستایی از طریق نوآوری و تحول دیجیتال بود که اهداف مهمی را دنبال می کرد.

▪️ مبارزه با فقر: بخش غالب یعنی بیش از ۸۰ درصد کل افرادی که در فقر شدید زندگی می‌کنند، ساکن جوامع روستایی هستند.

▪️ مهار کاهش جمعیت: تا سال ۲۰۵۰، ۶۸ درصد از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی خواهند کرد و شهرها ۸۵ درصد از خروجی اقتصاد جهانی را تولید خواهند کرد.

▪️ از میان برداشتن شکاف دیجیتال: ۸۷ درصد از مردم کشورهای پیشرفته از اینترنت استفاده می‌کنند، اما این رقم در کشورهای کمتر توسعه‌یافته فقط ۱۹ درصد است.

▪️ حمایت از زنان و جوانان: افزون بر نیمی از نیروی کار جهانی که در صنعت گردشگری به کار گرفته می‌شود، زنان هستند و تقریباً یک میلیارد نفر از ۱,۲ میلیارد جوان جهان ۱۵ تا ۲۴ ساله در کشورهای درحال‌توسعه اقامت دارند و ۸۸ درصد جوانان در کشورهای درحال‌توسعه در مناطق روستایی زندگی می‌کنند که ۷۵ میلیون نفر از آنها بیکار هستند.