موفقیت و رشد شرکت‌های دانش‌بنیان در گرو چه عواملی است؟

براساس یک پژوهش آمده در شرکت‌های دانش‌بنیان کارکنان بر پایه علم و دانش  فعالیت و از طریق پژوهش‌های علمی خود کسب درآمد می‌کنند و با تحقیقات و پژوهش در مورد ایده‌های خود و به کارگیری آن در حوزه‌های خدمات و فعالیت‌های نوآورانه تولید ثروت محقق می‌شود. محققان در پژوهشی با عنوان «عوامل موثر بر رشد و موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان» آورده‌اند، دانش و پژوهش در این شرکت‌ها از اصول اولیه محسوب می‌شود.

این پژوهش توسط ملیکا ملک‌آرا، دانشجوی پسادکتری مدیریت کسب و کار آموزشگاه عالی مدیریت تهران، انجام شده که نشان می‌دهد شرکت‌های دانش‌بنیان هیچگونه محصولی تولید نمی‌کنند؛ ارائه اطلاعات از خدمات اصلی این شرکت‌هاست و از این طریق کسب درآمد صورت می‌گیرد. بنابراین این شرکت‌ها واسط بین اطلاعات و داده نیز هست.

بیشتر سازمان‌ها بر فعالیت‌های روزمره خود که قابل مشاهده و ملموس باشند، متمرکز هستند. شرکت‌های دانش‌بنیان در پیوند با ۲ فرآیند که زیربنای سایر فرآیندهای سازمان است، متشکل از کاربرد موثر دانش موجود و خلق دانش جدید سازمانی نیز به شمار می‌رود. با وجود اهمیت و جایگاه عمده‌ای که دانش در تمام سازمان‌ها و به طور کلی در موفقیت افراد در دنیای امروز دارد اما در سازمان‌هایی که فعالیت‌های آن‌ها دانش‌مدار است و بر محور دانش پیش می‌روند، جایگاه آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و دانش در این دسته از سازمان‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارد.

عوامل موثر بر رشد و موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان

عوامل متعددی در موفقیت شرکت‌ها و استراتژی آن موثر است اما تعداد معدودی اهمیت استراتژیک و حیاتی دارد. این عوامل شامل مواردی مانند عوامل مدیریتی، تحقیق و توسعه، مالی، منابع انسانی و بازاریابی و فروش است. یکی از مهم‌ترین عوامل پیشبرد شرکت‌های دانش‌بنیان فعالیت مدیرانی با خصوصیت‌هایی مانند خلاقیت، تجربه، قدرت تصمیم‌گیری، نظم و برنامه‌ریزی، هدفمندی، تفویض اختیار، تعهد، مسئولیت‌پذیری، ثبات و انگیزش است که موجب می‌شود این شرکت‌ها راحت‌تر و سریع‌تر به اهداف خود دست پیدا کنند و به رشد و بالندگی برسند.

 عوامل تحقیق و توسعه جایگاه ویژه‌ای در سازمان‌ها دارند و تحقیق در مورد بازار محصولات و ارائه خدمات، حفظ بازار، تحویل به موقع محصول به مشتری و ارائه خدمات پس از فروش از جمله عواملی است که تضمین‌کننده رشد و شکوفایی این شرکت‌ها می‌شود. بخش تحقیق و بیشترین زمان و توانایی خود را صرف جستجو و ارائه جدیدترین و به روزترین تکنولوژی تولید و دستیابی به بهترین بازار مصرف می‌کنند.

عوامل مالی شرکت‌های دانش‌بنیان یکی از عوامل اصلی بقا و رشد آن‌ محسوب می‌شود. این شرکت‌ها بدون پشتوانه مالی قادر به تاسیس و پیشبرد نخواهند بود. عدم تامین مالی این شرکت‌ها موجب می‌شود در طول زمان از بین بروند یا بزرگتر نمی‌شوند و دچار محدودیت هستند. پایه و اساس پایداری این شرکت‌ها تامین مالی است و از جمله عوامل تامین مالی این شرکت‌ها می‌توان از سرمایه‌گذاران و صندوق‌های حمایتی نام برد.

شرکت‌های دانش‌بنیان نیازمند افراد با تجربه و متخصص هستند. افزایش عملکرد و هدایت صحیح نیروی انسانی، این شرکت‌ها را به رسیدن اهداف نزدیک‌تر می‌کند. وجود افرادی متبحر و مسئولیت پذیر، افراد با تحصیلات بالا و برخوردار از علم روز موجب پیشرفت شرکت‌ها می‌شود.

بازاریابی و یافتن مشتری برای محصولات در موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان تاثیر بسزایی دارد. عوامل بسیاری در فروش محصولات دخیل هستند که می‌توان به برندسازی برتر، قیمت محصول، نوع بسته‌بندی، توزیع مناسب، ایجاد ارزش برای مشتری، ارتباطات، پاسخگویی، مسئولیت پذیری، تبلیغات درست، اعتمادسازی و محصولات با کیفیت اشاره کرد.

این پژوهش در نشریه علمی تخصصی منتشر شده است.