بالاخره مدت زمان سربازی چقدر شد؟ / سرباز‌های کشور‌های مختلف دنیا چقدر خدمت میکنند؟

پس از پایان جنگ سرد و فروپاشی کمونیسم، بسیاری از کشور‌های جهان خدمت سربازی را لغو کردند، اما پس از حمله روسیه به اوکراین، چند کشور اروپایی دوباره در حال بررسی بازگرداندن خدمت سربازی اجباری هستند.
مدت زمان سربازی چقدر شد؟
ستادکل نیرو‌های مسلح به منظور تحکیم دفاع از استقلال، تمامیت ارضی کشور، استفاده از ظرفیت‌های ملی و ایجاد انگیزه لازم برای جوانان در انجام خدمت وظیفه و رشد تعالی و توانمندسازی و افزایش مهارت‌های آن‌ها در طول سال‌های اجرای برنامه نسبت به کاهش خدمت سربازی به میانگین ۱۴ ماه با احتساب مدت آموزش و جایگزینی سایر عضویت‌ها، با تأمین منابع پایدار توسط دولت تعیین تکلیف مشمولان غایب و دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های معتبر خارج از کشور که به تأیید وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و شورای عالی حوزه‌های علمیه می‌رسد، با رعایت ماده (۴) قانون خدمت وظیفه عمومی اقدام نماید.

تبصره ۱- در راستای سیاست‌های کلی جمعیت، مشمولان بالای ۳۵ سال سن و دارای دو فرزند یا بیشتر از خدمت وظیفه عمومی معاف می‌باشند.

تبصره ۲- ادامه تحصیل مشمولین مقطع دیپلم و بالاتر و طلاب حوزه علمیه در خارج از کشور، مطابق قانون خدمت وظیفه عمومی مجاز است و دستورالعمل نحوه و شرایط صدور معافیت تحصیلی آن توسط ستادکل نیرو‌های مسلح با همکاری وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزشی پزشکی و شورای‌عالی حوزه‌های علمیه تدوین و اجرایی می‌گردد.

گفتنی است، مجلس شورای اسلامی مصوب کرده بود که در راستای سیاست‌های کلی جمعیت، مشمولان غایب و غیرغایب بالای ۳۰ سال و دارای دو فرزند یا بیشتر از دوره ضرورت خدمت وظیفه عمومی معافند که این مصوبه اصلاح و مقرر شد مشمولان بالای ۳۵ سال سن و دارای دو فرزند یا بیشتر از خدمت وظیفه عمومی معاف شوند.

سازمان وظیفه عمومی در اطلاعیه‌ای عنوان کرد: کاهش مدت خدمت دوره ضرورت بیشتر از مدت تصویب شده فعلی و افزودن برخی از معافیت‌ها، باعث کمبود نیروی انسانی و کاهش بهره وری در حوزه‌های دفاعی و امنیتی سازمان‌های نیرو‌های مسلح می‌شود، براین اساس ستاد کل نیرو‌های مسلح تصمیمی بر تغییر مدت خدمت سربازی ندارد.

این سازمان در پایان با تاکید بر اینکه برابر ابلاغ ستاد کل نیرو‌های مسلح، تنها مرجع رسمی اطلاع رسانی پیرامون قوانین و مقررات خدمت سربازی، سازمان وظیفه عمومی فراجا است، از جوانان خواست طبق اطلاع رسانی رسمی این سازمان، نسبت به برنامه ریزی برای آینده خود و مشارکت در امر تامین امنیت میهن عزیزمان اقدام کنند.

پیش از این گزارش‌های منتشر شده بود که مدت زمان خدمت از ۲۴ ماه به ۱۲ تا ۱۴ ماه تغیر پیدا کرده است ما تا اکنون به صورت رسمی از مراجع مسئول تایید نشده است. همچنان در ۸ بهمن‌ماه سید محسن دهنوی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی گفته بود که میانگین خدمت سربازی با احتساب دوره آموزشی به ۱۴ ماه خواهید رسید یعنی حداقل ۳ ماه از خدمت تمامی سربازان کاهش پیدا می‌کند.

کشور‌های که خدمت سربازی اجباری بیشتر از ۱۸ ماه دارند

به لحاظ اهمیت موضوع خدمت سربازی که همواره از دغدغه‌های جوانان و افراد تحصیل کرده هرجامعه‌ایی است به مقایسه اهمیت وشرایط خدمت سربازی در چند کشور مختلف دنیا پرداخته‌ایم.

کره شمالی: در میان تمامی کشور‌های جهان، طولانی‌ترین مدت خدمت سربازی را دارد. در این کشور، مردان ۱۱سال و از سال ۲۰۱۵ به بعد زنان نیز ۷سال به خدمت سربازی اجباری می‌روند.

کره جنوبی: همه مردان کره جنوبی با توانایی بدنی کافی و سن بین ۱۸ تا ۲۸ سال، به عنوان بخشی از برنامه خدمت اجباری برای محافظت در برابر تهدید کره شمالی، ملزم به خدمت سربازی بین ۱.۵ تا ۲ سال در ارتش هستند. این کشور که از نظر فنی همچنان در جنگ با کره شمالی است، سیستم سختگیرانه خدمت ملی سربازی دارد. همه مردانی که از نظر فیزیکی مشکلی نداشته باشند، باید ۲۱‌ماه در نیروی زمینی، ۲۳‌ماه در نیروی دریایی یا ۲۴‌ماه در نیروی هوایی خدمت کنند. با این حال، شهروندانی که در رویداد‌های ورزشی به موفقیت برسند از این قانون معاف هستند.

اریتره: مردان و زنان جوان و ازدواج‌نکرده باید ۱۸‌ماه خدمت ملی نظامی را سپری کنند. با این حال، خدمت سربازی در این کشور گاهی چندین سال طول می‌کشد و حتی در مواردی به‌طور نامحدود ادامه می‌یابد. براساس گزارشی که عفو بین‌الملل در سال ۲۰۱۵ منتشر کرده، سیستم سربازی در این کشور گاهی به سیستم کار اجباری تغییر ماهیت می‌دهد. شرایط سربازی در این کشور چنان وحشتناک است که یکی از دلایل اصلی فرار شهروندان اریتره به خارج از این کشور است.

مصر: مدت خدمت هر مرد مصری بنابر میزان تحصیلاتش از ۱۴ تا ۳۶ ماه است. اخراجی‌های دبیرستان‌ها باید ۳۶ ماه (۳سال) خدمت کنند. دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها بنابر میزان تحصیلات خود کمتر خدمت می‌کنند. اما افرادی که سن شان از ۳۰ بگذرد دیگر مناسب ارتش تلقی نمی‌شوند و باید جریمه پرداخت کنند به همین دلیل برخی از مصری‌ها برای این که از خدمت فرار کنند به کشور‌های خارجی می‌روند تا سن شان از ۳۰ بگذرد. آن‌ها در کنار ۵۸۰ دلار جریمه نقدی از استخدام در نهاد‌های رسمی منع می‌شوند.

سوریه: خدمت سربازی برای تمام مردان سوری اجباری است. در سال۲۰۱۱ میلادی بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور فرمانی صادر کرد که براساس آن، مدت خدمت سربازی از ۲۱ ماه به ۱۸‌ماه کاهش یافت. کارگران دولتی که از سربازی فرار کنند با خطر از دست‌دادن شغل خود مواجه می‌شوند. به گزارش عفو بین‌الملل افرادی که از سربازی در سوریه فرار کنند، به ۱۵سال زندان محکوم می‌شوند.

جمهوری خلق چین: خدمت سربازی در چین برای همه شهروندان آن اجباری است، برای مردان این کشور از سن ۱۸ – ۲۲ سال و برای زنان از سن ۱۸- ۴۹ سال سربازی اجباری است، مدت زمان خدمت سربازی اجباری در این کشور ۲۴ ماه می‌باشد، که بعد از پایان خدمت اجباری آن‌ها به عنوان نیروی ذخیره برای خدمت نظامی استفاده می‌شود. حداقل سن برای خدمت سربازی وجود ندارد (تمامی مردم افسران داوطلب برای خدمت سربازی هستند)، اما داشتن ۱۷ سال سن تمام برای زنانی که به مشاغل خاص نظامی وارد می‌شوند الزامی است.

کشورهای، چون تایلند، ترکمنستان، ارمنستان، ونزولا، تاجیکستان، بورکینافاسون، سنگاپور، سودان، سومالی، ویتنام و چند کشور دیگر هم بین ۱۸ تا ۲۴ ماه سربازی اجباری دارند.

روسیه: به دلیل تلفات سنگین در اوکراین، دولت روسیه در سال گذشته اعلام کرد که نیرو‌های مسلح خود را ۳۰ درصد افزایش داده و به ۱.۵ میلیون نفر می‌رساند. از سال ۲۰۲۴، هر مرد ۱۸ تا ۳۰ سال می‌تواند تحت سیستم سربازگیری برای حداقل ۱۲ ماه سربازی اجباری فراخوانده شود. همچنین افرادی که احضاریه دریافت کرده اند، در طول دوره خدمتی که توسط دولت روسیه تعیین می‌شود، از خروج از کشور منع خواهند شد.

اوکراین: پس از حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، قانون جدیدی وضع شد که بر اساس آن تمام مردان ۱۸ تا ۶۰ سال اوکراینی به طور بالقوه مشمول سربازی اجباری هستند. این امر به نیرو‌های مسلح اوکراین اجازه می‌دهد تا جای خالی نیرو‌های کشته شده در جنگ را پر کنند. سربازی اجباری سابقه طولانی در اوکراین دارد. در سال ۲۰۱۳ قانون سربازی اجباری در این کشور لغو شد، اما یک سال بعد و پس از الحاق کریمه به روسیه، دوباره سربازی اجباری در اوکراین اجرا شد.

ترکیه: ترکیه به دلیل واقع شدن در یک منطقه جغرافیایی خاص (در ست در مرکز خاورمیانه، اتحادیه اروپا و بالکان) که می‌تواند هرکدام تهدید جدی برای ترکیه و استقلالیت آن باشد از این رو خدمت سربازی در این کشور برای حفظ استقلال ملی، در قوانین ترکیه انجام خدمت سربازی اجباری برای همه شهروندان مرد بین ۲۰ تا ۴۵ سال اجباری می‌شد مگر اینکه آن‌ها از نظر نظام پزشکی ناتوان در انجام خدمت سربازی باشد. مدت زمان خدمت اجباری در این کشور بین ۶ تا ۱۲ ماه به شکل متغیر انجام و اجرا می‌شود.

آلمان: خدمت سربازی برای مردان از ۱۸- ۴۹ سال سن اجباری بوده و برای زنان از ۱۸ -۴۹ سال سن اختیاری می‌باشد. مدت زمان خدمت اجباری سربازی در این کشور ۹ ماه می‌باشد و آن‌های که به هر دلیل نمی‌توانند سربازی بروند درخواست خدمت اجتماعی به مدت ۹ ماه را می‌دهند که معمولا با درخواست آن‌ها موافقت می‌شود. برخی انتخاب‌ها مربوط به امداد خارجی است که حداقل ۱۸ ماه به طول می‌انجامد. صرفنظر از برخی استثنائات، خدمت نظامی در آلمان برای تمامی مردان بین سنین ۲۳-۱۸ سالگی اجباری است.

سوئیس: در سوئیس، خدمت سربازی برای مردان ۱۸ تا ۳۴ساله اجباری است. در سال۲۰۱۳، اکثریت مردم در این کشور در همه‌پرسی لغو خدمت اجباری سربازی شرکت و با آن مخالفت کردند. این سومین بار بود که سربازی در این کشور به رفراندوم گذاشته می‌شد. خدمت اولیه ۲۱هفته طول می‌کشد و در ادامه آن، سربازان باید آموزش‌های نظامی سالانه ببینند. افرادی که به خدمت نظامی اعتراض دارند می‌توانند مدتی در امور غیر نظامی مشغول به خدمت شوند. قانون سربازی اجباری شامل حال زنان نمی‌شود، اما آن‌ها می‌توانند به‌صورت داوطلبانه به سربازی بروند.

فنلاند، آذربایجان، تایوان از جمله کشور‌های هستند که خدمت سربازی اجباری کمتر از ۱۸ ماه را دارند.


خدابخش حکیمی- خبرنگار تحریریه جوان قدس