افزایش محورهای ارتقای اعضای هیئت‌ علمی اساتید به نه محور

به گزارش روابط عمومی وزارت علوم، محمد سلیمانی امروز (دوشنبه) در نشست خبری تشریح جزئیات آیین‌نامه ارتقاء اساتید و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی گفت: بحث دانشگاه و پیشرفت کشور بحث مهمی است و هر ملتی که علم و فناوری را به دست آورده و مراحل پیشرفت را سریع طی می‌کند؛ مانند ملت ایران که در این ۴۵ سال گذشته توانسته در زمینه‌های مختلف علمی گام‌های بلندی بردارد و در پیشرفت علمی جهان مشارکت مستقیم و غیرمستقیم داشته باشد و در عرصه‌های مختلف علم و فناوری توفیق‌های بزرگی نصیب ملت ایران شده است.
قائم مقام وزیر علوم و رئیس مرکز هیئت‌های امنا و هیئت ممیزه مرکزی وزارت علوم ادامه داد: یکی از عواملی که در رشد علمی و جهت‌دهی علمی کشور تاثیر دارد، بحث آیین‌نامه ارتقای اساتید دانشگاه است. همانطور که مقام معظم رهبری در بیانات خود بارها تاکید کرده‌اند دانشگاه محل تولید علم و جهت‌دهی به علم و عالم است. آیین‌نامه ارتقا در هر سه زمینه یعنی تولید علم تولید عالم و جهت‌دهی علم و عالم اثر مستقیم دارد و بازنگری در این آیین‌نامه در جهت همین سه محور توسط وزارت علوم تحقیقات و فناوری و با رعایت همه قوانین و مقررات و اسناد بالادستی آیین‌نامه انجام و در اردیبهشت ماه به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال شده است.
سلیمانی در ادامه به تشریح ویژگی‌های آیین‌نامه پرداخت و گفت: آیین‌نامه ارتقا در گذشته چهار محور عمده؛ شامل فرهنگی تربیتی اجتماعی، آموزشی، پژوهش فناوری و اجرایی داشت ولی در آیین‌نامه جدید با توجه به اهمیت فناوری، تولید فناوری و تکمیل چرخه علم تا تولید و اثرگذاری آن در تجارت و اقتصاد و تولید بخش فناوری، این موضوع جدا شد و پنج محور مورد توجه قرار گرفت که محور پنجم توسعه فناوری و نوآوری است. در بخش فرهنگی در آیین‌نامه جدید به شاگرد پروری و مسئولیت اجتماعی توجه ویژه شده است.
وی ادامه داد: در حوزه آموزش نظم و انضباط تدریس و کمیت تدریس کیفیت تدریس در گذشته هم در آیین‌نامه مطرح بود ولی در آیین‌نامه جدید غنی‌تر و به تولید محتوا بیشتر پرداخته شده است. یکی از وظایف اساتید، تولید محتواهای آموزشی است. موضوع پژوهش نیز با مولفه‌های مختلفی در آیین‌نامه مطرح است؛ مانند طرح‌های پژوهشی، افتخارات پژوهشی و جوایز در این حوزه همچنین هدایت دانشجویان دکترا برای گذراندن پسادکترا و در بخش فناوری و نوآوری توجه ویژه‌ای به دانش فنی و تولید دانش فنی شده است. برای توجه بیشتر به این موضوع در دانشگاه‌ها سرآمدهای فناوری خواهیم داشت. آیین‌نامه این سرفصل نیز از یک سال قبل ابلاغ شده و در دانشگاه‌ها، سرآمدان فناوری در سطح دانشکده، در سطح دانشگاه و بعد در سطح ملی انتخاب می‌شوند. این موضوع هم در ایین‌نامه ارتقا امتیاز دارد.
سلیمانی ادامه داد: حتی فعالیت‌های عام‌المنفعه و نقش آفرینی در تدوین برنامه‌های علمی پژوهشی فناوری که استاد در سطح جامعه انجام می‌دهد در این آیین‌نامه جدید مورد توجه قرار گرفته و ارتباط با صنعت و جامعه برجسته تر شده، همچنین موضوع مجلات علمی پژوهشی نیز برای مدیر مسئول و سردبیر مجله امتیازاتی دارد. مسئولیت‌های اجرایی که اساتید می‌توانند حضور داشته باشند؛ مثل اردوهای مختلف علمی، فرهنگی و اردوهای راهیان پیشرفت این هم در بخش علمی و اجرایی مدنظر قرار گرفته است.
افزوده شدن عناصر جدید به عنوان بخش‌های وتویی (بایستگی) آیین‌نامه ارتقا
قائم مقام وزیر علوم ادامه داد: بخش اصلی و عمده دغدغه اساتید و مسئولان کشور، خصوصا مقام معظم رهبری این بخش وتویی (بایستگی) آیین‌نامه ارتقا است. یکی از ضعف ها این بود که بخش وتویی بیشتر پژوهشی و مقاله محور بود؛ بنابراین تدبیری اتخاذ شد که ارتقای استادان فقط متکی بر مقاله نباشد و ۹ محور شناسایی و در آیین نامه پیش بینی شد که از این محورها استادان بتوانند امتیازات وتویی ارتقا را کسب کنند. یکی از این ۹ محور مقاله و ۸ مورد دیگر شامل طرح های پژوهشی، کرسی های تخصصی و نظریه‌پردازی، هنر ارزنده، انتشار کتاب (کتاب تصنیفی و تالیفی)، اختراع، تولید و تجاری سازی، اکتشاف و الزامات حرفه‌ای تایید شده است و در همه این محورها استاد باید پدید آورنده اصلی باشد و از هر کدام از این ۹ محور اگر امتیازات حداقلی بایستگی را به دست بیاورند به رتبه بالاتر ارتقا پیدا می‌کنند.
وی نتیجه گرفت: آیین‌نامه ارتقا دیگر فقط به مقاله بستگی ندارد؛ بلکه علاوه بر مقاله محورهای دیگر پیش‌بینی شده است. البته یک استاد می‌تواند امتیازات لازم را از ۳ محور به دست بیاورد؛ یعنی هم طرح پژوهشی، هم اختراع داشته باشد و از امتیازات تجمیع بشود. همچنین هر استادی حتما در هر مرحله‌ای که می‌خواهد به رتبه بالاتری ارتقا پیدا کند، باید حداقل سه مقاله داشته باشد. استاد دانشگاه بدون مقاله نمی‌تواند ارتقا پیدا کند.
سلیمانی در توضیح الزامات حرفه‌ای گفت: الزامات حرفه‌ای یعنی یک استاد مثل استاد دانشگاه باید حتما دارای صفحه خانگی برخط باشد؛ برون دادهای آموزشی پژوهشی اجرایی فرهنگی او در این صفحه قرار داده شود؛ برای اینکه دیگران بتوانند از این استفاده بکنند. همچنین استاد باید برنامه پنج ساله داشته باشد و به تصویب دانشگاه رسیده باشد. یا اینکه یک استاد باید نمرات دانشجویان را بموقع اعلام کند که جزو حرفه استادی است و باید رعایت شود و بی‌نظمی در این حوزه نباید پیش آید یا استاد درس‌ها را در طول هفته توزیع کند و طوری نباشد که در یک روز با خستگی سر همه کلاس‌ها برود یا متقاضی کاربرگ‌های لازم برای امتیازبندی بشود.
به گفته وی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی هم وظایفی دارند مانند اینکه زیرساخت‌های لازم را برای کارنامه الکترونیکی فراهم کنند و یک کارشناس خبره و موثق را برای کمک به استاد در تکمیل کاربرگ‌ها در اختیار دانشکده‌ها و استادان قرار دهند.
سلیمانی درباره توجه به نقش استادان زن در آیین‌نامه ارتقا گفت: حداقل ۳۰ درصد از فعالیت‌های علمی اجرایی بانوان هیئت علمی در صورت داشتن فرزند کمتر از ۶ سال به ازای هر فرزند معاف می‌شوند، همچنین امتیازی به استادان متاهل در این آیین‌نامه تعلق نمی‌گیرد.