باید به ازای هر دانشجو به فکر شغل آن هم باشید

به گزارش بازارکار از«خبرنامه دانشجویان ایران»، آمارهای منتشر شده از ورودی‌های دانشگاهی نشان دهنده افزایش روزافزون دانشجویان خانم نسبت به آقایان است. آمار داوطلبان کنکور سال جاری نشان می‌دهد از مجموع یک میلیون و ۱۵۲ هزار و ۵۱۸ داوطلب که در نوبت اول آزمون سراسری ۱۴۰۳ ثبت‌نام کرده‌اند تنها ۳۷ درصد آنها مرد و ۶۳ درصد دیگر زن هستند.
طبق آخرین داده‌های مرکز آمار ایران، در زمستان ۱۴۰۲ سهم جمعیت بیکار فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل بیکاران ۳۹ درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان بالاتر است. در سال ۱۴۰۲ ایران از نظر مشارکت اقتصادی زنان در بین ۱۴۶ کشور، رتبه ۱۴۴ را داشته همچنین نرخ بیکاری زنان تحصیل کرده به ۶۰ درصد رسیده است. در ارتباط با گرایش جامعه به حرفه آموزی به خصوص در ارتباط با زنان به گفت و گو با یونس اکبری، جامعه شناس، پرداخته‌ایم.
انبوه فارغ التحصیلان زن و بیکاری آنها
یونس اکبری، با انتقاد از افزایش بی‌رویه دانشگاه ها بدون در نظر گرفتن شغل کافی گفت: باید به ازای هر دانشجو به فکر شغل آن هم باشیم، ما نمی‌توانیم همه‌ی افراد را وارد سیستم اداری کنیم و سیستمی که این حجم عظیم فارغ التحصیل را در خود جای دهد تبدیل به یک بروکراسی عظیم می‌شود که برای دولت هم مسئله‌ساز است.
وی با تأکید بر لزوم برنامه‌ریزی شغلی قبل از ورود افراد به دانشگاه افزود: این مسئله که بیشتر جمعیت تحصیل کرده در شغل مربوط به تحصیل خود کار نمی‌کنند تنها مربوط به زنان نیست و در مردان هم این اتفاق افتاده است. باید این عامل را که بسیاری از افراد نه با علاقه خود بلکه به اجبار خانواده یا جامعه وارد رشته تحصیلی خود می‌شوند را هم در نظر داشت؛ چرا که در این شرایط فرد برای خود آینده‌ای نمی‌بیند.
ترجیح حرفه به سواد
این جامعه شناس، با تأکید بر یکی نبودن سواد و علم گفت: بسیاری از افراد دارای مدارک دانشگاهی نیستند اما علاقه‌مند به فلسفه، جدیدترین کتاب‌های دنیا یا به عبارتی به افزایش اطلاعات خود گرایش دارند. این افراد دارای علمی هستند که لزوماً سواد دانشگاهی نیست. گرایش به علم دانشگاهی و مدرک و رفتن به سمت حرفه آموزی در سراسر دنیا در بسیاری از رشته‌ها رو به افزایش است و می‌توان این مطلب را از آمارهای بین‌المللی دریافت کرد.
وی، با بیان اینکه بسیاری از افراد با علاقه وارد رشته دانشگاهی خود نشدند بنابراین رفتن به سمت حرفه آموزی لزوما بد نیست، افزود: مسئله‌ای که امروزه با آن مواجه هستیم ارزش‌گذاری جامعه برای حرفه‌هایی است که معمولاً زنان در آن مشغول به کار می‌شوند. بیشتر خانم‌ها وارد حرفه‌های زیبایی می‌شوند، و زمانی که جامعه ارزش زیادی را برای این نوع حرفه‌ها ایجاد می‌کند طبیعتاً به معنای این است که مبالغ زیادی آنجا در جریان است، و  زنان برای سهم بردن از بخشی از این مبالغ وارد این حوزه می‌شوند. این حرفه‌ها کاربردی نیستند؛ یعنی جامعه را رو به جلو نمی‌برد. ما می‌توانیم مهارت‌های دیگری را در کنار این حرفه داشته باشیم بسیاری از جوامع با ارزش‌گذاری صحیح در حرفه‌های مختلف مثل ساعت سازی توانسته.اند در اقتصاد جهانی حرفی برای گفتن داشته باشند. اگر شرایط به گونه‌ای پیش رود که ارزش‌های جامعه به سمت مهارت‌های دیگر هم گرایش پیدا کند، می‌توان شاهد تعادل در حرفه‌های مختلف جامعه بود.
اقتصاد در حال بلعیدن دیگر حوزه‌های جامعه است
یونس اکبری با تأکید بر اهمیت جایگاه اقتصاد در جهان امروز گفت: امروزه اقتصاد در حال بلعیدن دیگر حوزه‌های جامعه است. اقتصاد حرفه‌ها را ارزش‌گذاری می‌شکند و حرفه‌ای ارزشمند دانسته می‌شود، که آورده مالی بیشتری داشته باشد. نکته مهم این است که جهت‌گیری ما به صورتی باشد که در دل اقتصاد بتوانیم جایی برای خود به دست آوریم. برای جایگزینی حرفه‌های رواج یافته امروز، باید حرفه‌ای مشخص شود که ارزش  و سیاست کاری دولت در آن جهت باشد، به لحاظ اقتصادی به آن ارج و قرب داده شود، به آن بها دهد و سرمایه‌گذاری کند باید توجه داشت این ارزش و بها خلاقیت افراد را به همراه دارد.
به گزارش بانک جهانی هنگامی که توسعه مهارت‌ها به درستی انجام شود، بیکاری و کم کاری را کاهش، بهره‌وری را افزایش و استانداردهای زندگی را بهبود می‌بخشد. سرمایه‌گذاری در ارتقای مهارت یا مهارت مجدد افراد برای مشاغل آینده منطقی اقتصادی است. یکی از مولفه‌های موفقیت در بازار کار قرن بیست و یکم توجه بر مهارت‌های تخصصی است، که به دانش، تخصص در انجام یک کار خاص، ابزارها یا فناوری‌های مورد نیاز اشاره دارد.
حدود ۴۵۰ میلیون جوان (۷ نفر از ۱۰ نفر) به دلیل نداشتن مهارت‌های کافی برای موفقیت در بازار کار، از نظر اقتصادی درگیر هستند. آموزش فنی و حرفه‌ای می‌تواند به جوانان، به ویژه زنان، مهارت‌هایی بدهد تا برای مشاغل با درآمد بهتر رقابت کنند.
در نهایت باید گفت: توسعه مهارت، کلیدی برای بهبود ظرفیت خانوار، استقلال و قابلیت اشتغال زنان است. همچنین باعث افزایش معیشت و توسعه پایدار آنها در دراز مدت می‌شود.