بالاترین و پایین‌ترین میزان حقوق بازنشستگی در اروپا مربوط به كدام كشورهاست؟

در حالی که مستمری‌های بازنشستگی به طور عمده‌ای منبع درآمد اصلی برای اروپایی های ۶۵ ساله و بالاتر به شمار می‌روند، کمتر از نیمی شاغلان در اتحادیه اروپا مطمئن هستند که پول کافی برای زندگی راحت در طول دوران بازنشستگی خود خواهند داشت.
در چندین کشور این سطح اطمینان به ۳۰ درصد یا حتی کمتر کاهش یافته است. این در شرایطی است که حفاظت از سالمندان در برابر فقر، یکی از وظایف کلیدی سیستم ‌های بازنشستگی محسوب می‌شود.
مستمری سالمندی با هدف حمایت از استمرار درآمد افراد بعد از بازنشستگی انجام می‌شود، اما تفاوت‌های بزرگی در میزان حقوق بازنشستگی در سراسر اروپا وجود دارد و حقوق بازنشستگی سالمندان در سراسر اروپا به طور قابل توجهی از نظر اسمی و استانداردهای قدرت خرید، متفاوت است.
در سال ۲۰۲۱ متوسط حقوق ناخالص ماهانه بازنشستگی سالمندی برای هر فرد ذینفع در اتحادیه اروپا بسیار متفاوت بوده و از ۲۵۷۵ یورو در لوکزامبورگ تا ۲۲۶ یورو در بلغارستان متغیر بوده است.
در حالی که میانگین کل حقوق بازنشستگی در اتحادیه اروپا ۱۲۲۴ یورو  می باشد، ایسلند دارای بالاترین میانگین مستمری بازنشستگی با ۲۷۶۲ یورو و آلبانی دارای کمترین میزان مستمری بازنشستگی با میانگین ۱۳۱ یورو در ماه است.
مستمری سالمندی در چهار کشور بزرگ اتحادیه اروپا بالاتر از میانگین بوده است. ایتالیا بالاترین حقوق بازنشستگی را با ۱۵۶۱ یورو گزارش کرده است، در حالی که فرانسه، اسپانیا و آلمان ارقام تقریباً یکسانی را نشان داده اند و هر کدام حدود ۱۴۵۰ یورو به بازنشستگان خود پرداخت کرده اند.
کشورهای اسکاندیناوی نیز عملکرد قوی داشته اند و میانگین حقوق بازنشستگی سالمندان در این کشورها به مراتب بیشتر از چهار کشور بزرگ اتحادیه اروپا بوده است. برای مثال بازنشستگان در دانمارک به طور میانگین ۲۴۱۷ یورو دریافت کرده اند.
در آن سو، پایین‌ترین رتبه‌های هفت‌گانه همگی متعلق به کشورهای حوزه بالکان بوده است. میانگین مستمری سالمندان در لوکزامبورگ تقریباً ۱۱ برابر و در اتحادیه اروپا ۶ برابر بیشتر از بلغارستان بوده است که نشان‌دهنده تفاوت‌ های قابل توجه می باشد.
برخی از این تفاوت‌های حقوق بازنشستگی را می‌توان به سطوح مختلف قیمت در کشورهای عضو اتحادیه اروپا نسبت داد، چرا که به گفته یورواستات هزینه کلی زندگی در سراسر منطقه به طور قابل توجهی متفاوت است.
 
شاغلان در اروپا به طرز فزاینده‌ای از بابت آسایش خود در زمان سالمندی نگران هستند. بر اساس نظرسنجی یورو بارومتر در سال ۲۰۲۳ که از طریق سازمان بیمه و بازنشستگی شغلی اروپا انجام گرفته است، تنها ۴۲ درصد از شاغلان اتحادیه اروپا مطمئن هستند که پول کافی برای زندگی راحت در طول دوران بازنشستگی خود خواهند داشت.
سطوح اعتماد بین کشورها نیز متفاوت است، به طوری که لوکزامبورگ (۶۱٪)، هلند (۵۹٪) و دانمارک (۵۸٪) بالاترین اطمینان را گزارش کرده اند. در مقابل، کمترین سطح اطمینان در لتونی (۲۳٪)، اسلوونی (۲۷٪) و لهستان (۲۸٪) دیده شده است.
یورونیوز با بررسی آمارهای موجود، همچنین به یک همبستگی مثبت قوی بین سطح اعتماد مالی به زندگی راحت در دوران بازنشستگی و میزان مستمری ماهانه سالمندی دست پیدا کرده است.
این همبستگی نشان می‌دهد در کشورهایی با حقوق بازنشستگی بالاتر، سطوح اطمینان بالاتری دیده می‌شود، در حالی که سطح اطمینان در کشورهایی با مستمری‌های بازنشستگی پایین‌تر، کاهش می‌یابد.
گروه‌های متخصص در یک جلسه توجیهی در پارلمان اروپا، راه‌هایی را برای تقویت پایداری و کفایت سیستم‌های بازنشستگی اتحادیه اروپا مطرح کرده‌اند. در این جلسه هشدار داده شده است: «روش طراحی سیستم‌های بازنشستگی در حال حاضر تعداد فزاینده‌ای از مردم را در معرض خطر فقر در سالمندی قرار می‌دهد. روندی که برخلاف تلاش‌های اتحادیه اروپا جهت کاهش فقر است.».
این در شرایطی است که مقایسه سطوح بازنشستگی بین‌المللی به دلیل تفاوت‌های قابل توجه در سیستم‌های بازنشستگی، چالش‌برانگیز است و نتیجه به دست آمده نیز می‌تواند به مراتب بدتر باشد؛ چرا که این مقایسه‌ها اغلب تأثیر مالیات و هزینه مشارکت‌های اجتماعی بر مبالغ دریافتی نهایی بازنشستگی را نادیده می‌گیرند،
این در حالی است که پایگاه داده یورواستات با تقسیم کل هزینه‌های مستمری سالمندان بر تعداد دریافت‌کنندگان، این عامل را مورد محاسبه قرار میدهد. این سازمان در گزارش خود با اشاره به همین مطلب یادآوری کرده است که «ارقام مربوط به مخارج بازنشستگی به ازای هر ذینفع، لزوماً نشان دهنده سطح یا کفایت مستمری‌های سالمندی فردی در کشورهای مختلف نیست».
در حالی که مستمری‌های بازنشستگی به طور عمده‌ای منبع درآمد اصلی برای اروپایی های ۶۵ ساله و بالاتر به شمار می‌روند، کمتر از نیمی شاغلان در اتحادیه اروپا مطمئن هستند که پول کافی برای زندگی راحت در طول دوران بازنشستگی خود خواهند داشت.
در چندین کشور این سطح اطمینان به ۳۰ درصد یا حتی کمتر کاهش یافته است. این در شرایطی است که حفاظت از سالمندان در برابر فقر، یکی از وظایف کلیدی سیستم ‌های بازنشستگی محسوب می‌شود.
مستمری سالمندی با هدف حمایت از استمرار درآمد افراد بعد از بازنشستگی انجام می‌شود، اما تفاوت‌های بزرگی در میزان حقوق بازنشستگی در سراسر اروپا وجود دارد و حقوق بازنشستگی سالمندان در سراسر اروپا به طور قابل توجهی از نظر اسمی و استانداردهای قدرت خرید، متفاوت است.
در سال ۲۰۲۱ متوسط حقوق ناخالص ماهانه بازنشستگی سالمندی برای هر فرد ذینفع در اتحادیه اروپا بسیار متفاوت بوده و از ۲۵۷۵ یورو در لوکزامبورگ تا ۲۲۶ یورو در بلغارستان متغیر بوده است.
در حالی که میانگین کل حقوق بازنشستگی در اتحادیه اروپا ۱۲۲۴ یورو  می باشد، ایسلند دارای بالاترین میانگین مستمری بازنشستگی با ۲۷۶۲ یورو و آلبانی دارای کمترین میزان مستمری بازنشستگی با میانگین ۱۳۱ یورو در ماه است.
مستمری سالمندی در چهار کشور بزرگ اتحادیه اروپا بالاتر از میانگین بوده است. ایتالیا بالاترین حقوق بازنشستگی را با ۱۵۶۱ یورو گزارش کرده است، در حالی که فرانسه، اسپانیا و آلمان ارقام تقریباً یکسانی را نشان داده اند و هر کدام حدود ۱۴۵۰ یورو به بازنشستگان خود پرداخت کرده اند.
کشورهای اسکاندیناوی نیز عملکرد قوی داشته اند و میانگین حقوق بازنشستگی سالمندان در این کشورها به مراتب بیشتر از چهار کشور بزرگ اتحادیه اروپا بوده است. برای مثال بازنشستگان در دانمارک به طور میانگین ۲۴۱۷ یورو دریافت کرده اند.
در آن سو، پایین‌ترین رتبه‌های هفت‌گانه همگی متعلق به کشورهای حوزه بالکان بوده است. میانگین مستمری سالمندان در لوکزامبورگ تقریباً ۱۱ برابر و در اتحادیه اروپا ۶ برابر بیشتر از بلغارستان بوده است که نشان‌دهنده تفاوت‌ های قابل توجه می باشد.
برخی از این تفاوت‌های حقوق بازنشستگی را می‌توان به سطوح مختلف قیمت در کشورهای عضو اتحادیه اروپا نسبت داد، چرا که به گفته یورواستات هزینه کلی زندگی در سراسر منطقه به طور قابل توجهی متفاوت است.
 
شاغلان در اروپا به طرز فزاینده‌ای از بابت آسایش خود در زمان سالمندی نگران هستند. بر اساس نظرسنجی یورو بارومتر در سال ۲۰۲۳ که از طریق سازمان بیمه و بازنشستگی شغلی اروپا انجام گرفته است، تنها ۴۲ درصد از شاغلان اتحادیه اروپا مطمئن هستند که پول کافی برای زندگی راحت در طول دوران بازنشستگی خود خواهند داشت.
سطوح اعتماد بین کشورها نیز متفاوت است، به طوری که لوکزامبورگ (۶۱٪)، هلند (۵۹٪) و دانمارک (۵۸٪) بالاترین اطمینان را گزارش کرده اند. در مقابل، کمترین سطح اطمینان در لتونی (۲۳٪)، اسلوونی (۲۷٪) و لهستان (۲۸٪) دیده شده است.
یورونیوز با بررسی آمارهای موجود، همچنین به یک همبستگی مثبت قوی بین سطح اعتماد مالی به زندگی راحت در دوران بازنشستگی و میزان مستمری ماهانه سالمندی دست پیدا کرده است.
این همبستگی نشان می‌دهد در کشورهایی با حقوق بازنشستگی بالاتر، سطوح اطمینان بالاتری دیده می‌شود، در حالی که سطح اطمینان در کشورهایی با مستمری‌های بازنشستگی پایین‌تر، کاهش می‌یابد.
گروه‌های متخصص در یک جلسه توجیهی در پارلمان اروپا، راه‌هایی را برای تقویت پایداری و کفایت سیستم‌های بازنشستگی اتحادیه اروپا مطرح کرده‌اند. در این جلسه هشدار داده شده است: «روش طراحی سیستم‌های بازنشستگی در حال حاضر تعداد فزاینده‌ای از مردم را در معرض خطر فقر در سالمندی قرار می‌دهد. روندی که برخلاف تلاش‌های اتحادیه اروپا جهت کاهش فقر است.».
این در شرایطی است که مقایسه سطوح بازنشستگی بین‌المللی به دلیل تفاوت‌های قابل توجه در سیستم‌های بازنشستگی، چالش‌برانگیز است و نتیجه به دست آمده نیز می‌تواند به مراتب بدتر باشد؛ چرا که این مقایسه‌ها اغلب تأثیر مالیات و هزینه مشارکت‌های اجتماعی بر مبالغ دریافتی نهایی بازنشستگی را نادیده می‌گیرند،
این در حالی است که پایگاه داده یورواستات با تقسیم کل هزینه‌های مستمری سالمندان بر تعداد دریافت‌کنندگان، این عامل را مورد محاسبه قرار میدهد. این سازمان در گزارش خود با اشاره به همین مطلب یادآوری کرده است که «ارقام مربوط به مخارج بازنشستگی به ازای هر ذینفع، لزوماً نشان دهنده سطح یا کفایت مستمری‌های سالمندی فردی در کشورهای مختلف نیست».