از آمادگی برای همکاری با رسانه‌ها برای ترویج علم تا آمار رشد ۴۰ درصدی طرح‌های بنیاد/ برنامه‌ریزی برای سفر به ۱۰ استان کشور در نیمه دوم سال

به گزارش بازارکار از روابط‌عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF)، نشست خبری «گزارش عملکرد بنیاد ملی علم ایران در یک سال گذشته و برنامه‌های پیش رو» ظهر امروز چهارشنبه۵‌  شهریور‌ماه با حضور علی‌محمد سلطانی رئیس بنیاد ملی علم ایران و اصحاب رسانه برگزار شد.

علی‌محمد سلطانی، رئیس بنیاد ملی علم ایران، با اشاره به جایگاه رسانه‌ها در حوزه علم و فناوری گفت: رسانه‌ها دو نقش مهم و راهبردی در پیشبرد علم و فناوری دارند. نخست، نقش مکمل نهاد‌های علمی در ارتباط با مخاطبان، چرا‌که روابط عمومی سازمان‌ها به تنهایی قادر به ایجاد ارتباط مؤثر با جامعه نیست و رسانه‌ها این خلأ را پر می‌کنند. نکته دوم، رسالت ترویج علم است؛ ترویجی که اگر دقیق، معتبر و هماهنگ انجام شود، اعتماد عمومی به جامعه علمی کشور را تقویت خواهد کرد.

آمادگی همکاری با رسانه‌ها برای ترویج علم

سلطانی به اهمیت تولید محتوای علمی مورد استفاده عموم مردم تأکید کرد و گفت: یکی از وظایف اصلی بنیاد ملی علم ایران ترویج علم است. در سال‌های اخیر تلاش کرده‌ایم با همکاری پژوهشگران، مفاهیم علمی را به زبان ساده تهیه و از طریق رسانه‌ها منتشر کنیم. این محتوا‌ها تنها خبر نیستند، بلکه حاوی توضیحات و مقایسه‌های تخصصی به زبان قابل فهم برای عموم هستند. اگر رسانه‌ها از محتوای معتبر و هماهنگ استفاده کنند، مردم شناخت بیشتری از علم پیدا می‌کنند و رفتار‌های علمی در جامعه گسترش می‌یابد. ما آماده‌ایم زمینه ارتباط مستقیم خبرنگاران با پژوهشگران را برای تولید این محتوا فراهم کنیم.

اتصال طرح‌های مورد حمایت بنیاد به سه رکن اساسی

وی با بیان اینکه نام بنیاد از دو سال پیش از «صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور» به «بنیاد ملی علم ایران» تغییر کرده است، گفت: مأموریت اصلی بنیاد حمایت بلندمدت از پژوهش است. پژوهش مانند کاشت درخت گردو است؛ سرمایه‌گذاری بلندمدتی که نباید از آن انتظار بازدهی سریع داشت. ما معتقدیم سرمایه‌گذاری در پژوهش یک فرایند بلندمدت است و طرح‌هایی که بنیاد حمایت می‌کند باید به یکی از سه رکن اقتصاد، اجتماع یا حکمرانی متصل باشند. پژوهش باید یا اثر اقتصادی و خلق ثروت به همراه داشته باشد، یا معضلات و نیاز‌های جامعه امروز و آینده را پاسخ دهد، یا محتوای لازم برای تصمیم‌گیری را در اختیار دولت‌مردان قرار دهد. حمایت‌های بنیاد باید در بازه‌های زمانی میان‌مدت و بلندمدت این اثرگذاری را نشان دهد.

وی با تبریک «۱۳ شهریور ماه، روز علوم پایه» و هفته دولت گفت: پیش از این نشست، نخستین نشست خبری امسال، در اردیبهشت‌ماه و هفته بزرگداشت مقام معلم برگزار شد.‌امیدوارم نشست‌های مشابه به صورت سالانه و در مناسبت‌های علمی تکرار شود.

۵۳۰ میلیارد تومان میزان اعتبار طرح‌های مصوب در یک سال گذشته

رئیس بنیاد ملی علم ایران به ارائه گزارش از عملکرد بنیاد در یک سال اخیر پرداخت و گفت: در سال نخست دولت جدید، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری حمایت بسیار خوبی از بنیاد داشته است. با وجود اینکه ردیف بودجه بنیاد حدود ۱۴۰ میلیارد تومان است، معاونت علمی شش برابر این رقم، یعنی ۶۰۰ میلیارد تومان، برای بنیاد اختصاص داده که حتی در صورت وجود ظرفیت، قول تخصیص تا هزار میلیارد تومان نیز داده شده‌ است. همچنین میزان طرح‌های مصوب بنیاد از شهریور ۱۴۰۳ تا شهریور ۱۴۰۴ به ۵۳۰ میلیارد تومان رسیده که نسبت به بازه مشابه سال قبل که ۳۰۲ میلیارد تومان بوده، رشد حدود ۴۰ درصدی را نشان می‌دهد.

سلطانی با اشاره به کاهش زمان داوری گفت: متوسط زمان تعیین تکلیف طرح‌های ارسالی اعضای هیئت علمی از ۱۰۶ روز به ۹۰ روز کاهش یافته است. این مدت در مقایسه با معیار جهانی که ۳ تا ۶ ماه است، زمان مناسبی محسوب می‌شود.

به گفته سلطانی، از سال گذشته، امضای فیزیکی قرارداد‌ها حذف و فرایند به‌صورت کاملاً دیجیتال انجام می‌شود. درحال حاضر، پس از تصویب طرح، قرارداد ظرف یک روز توسط دو طرف امضا می‌شود، در حالی که پیش‌تر به دلیل مسائل پستی و ارتباطی، این فرایند به‌طور متوسط ۲۵ روز طول می‌کشید.

۳۴.۶ درصد نرخ پذیرش طرح در کشور

وی با اشاره به پراکندگی فعالیت‌های بنیاد در استان‌های کشور طی هفت‌سال اخیر گفت: در آمار ما سه شاخص اصلی ثبت شده است که شامل تعداد طرح‌های ارسال شده، تعداد طرح‌های تصویب شده، و نرخ پذیرش یعنی درصد طرح‌های پذیرفته‌شده نسبت به طرح‌های ارسال‌شده می‌باشد. مطابق آمار میانگین نرخ پذیرش کشوری ۳۴.۶ درصد است.

وی ادامه داد: استان‌هایی مانند زنجان و همدان نرخ بالاتری از این میانگین دارند؛ به طور خاص، همدان با ۴۰.۶ درصد و هرمزگان با ۳۸ درصد، بالاتر از استان تهران قرار گرفته‌اند که نرخ پذیرش آن ۳۷.۱ درصد است. تعداد اعضای هیئت‌علمی در استان‌ها یکسان نیست و طبیعتاً این موضوع بر تعداد و نرخ پذیرش طرح‌ها اثرگذار است. ما تلاش داریم استان‌های کم‌برخوردار را در اولویت قرار دهیم و بهترین طرح‌های هر استان را، نه در مقایسه مستقیم با دانشگاه‌های بزرگ تهران بلکه در رقابت استانی بررسی کنیم. چراکه هنوز ظرفیت بالایی برای دریافت طرح‌های بیشتر از این استان‌ها وجود دارد.

به گفته سلطانی، در نیمه دوم سال جاری سفر به حدود ۱۰ استان برنامه‌ریزی شده است. در سه‌ماهه نخست، سه یا چهار استان بازدید شده اما هنوز برخی از استان‌ها ظرفیت بیشتری برای ارسال طرح‌های جدید دارند.

افزایش سرعت انتشار فراخوان‌های بنیاد از مرداد ماه

رئیس بنیاد ملی علم ایران گفت: امسال با حمایت معاونت علمی و فناوری تصمیم گرفتیم تمام فراخوان‌هایی که قرار بود تا پایان سال منتشر شود را در یک بازه فشرده چهارماهه، از مرداد ماه تا آبان‌ماه، اعلام کنیم تا شتابی در انجام پژوهش‌ها در کشور ایجاد شود. هدف از این اقدام افزایش کمّی و کیفی پژوهش‌ها در سال جاری است که نتایج آن ابتدا در انتشارات علمی و سپس، با فاصله، در توسعه فناوری مشاهده خواهد شد.

سلطانی اضافه کرد: گرچه اعضای هیئت‌علمی می‌توانند در هر زمان برای ما طرح ارسال کنند، اما بخش عمده حمایت‌ها بر‌اساس فراخوان‌هاست.

حمایت ویژه از دانشجویان دکتری در انجام طرح‌های با اولویت

به گفته سلطانی برای نگارش رساله‌های دکتری در سال جاری مبلغ ۲۸۸ میلیون تومان به همراه ۶۰ میلیون تومان گرنت خرید مواد و تجهیزات در نظر گرفته‌ایم. برای محققان پسادکتری هم ۲۸۸ میلیون تومان برای یک سال، ۳۰ میلیون تومان حق‌الزحمه استاد راهنما و ۱۲۰ میلیون تومان گرنت مواد و تجهیزات تخصیص یافته است. این ارقام برای اولویت‌های اعلام‌شده در برنامه هفتم توسعه بالاتر است؛ حمایت از رساله دکتری در این حوزه‌ها به ۴۰۰ میلیون تومان و گرنت تجهیزات به ۱۰۰ میلیون تومان می‌رسد.

حمایت از ۷۵۰ رساله دکتری و پسادکتری در سال گذشته

رئیس بنیاد ملی علم ایران گفت: در یک سال گذشته، در مجموع از ۷۵۰ رساله دکتری و دوره پسادکتری حمایت کرده‌ایم؛ این حمایت‌ها پس از داوری دقیق طرح‌ها صورت گرفته و تنها به پژوهشگران با طرح‌های باکیفیت تخصیص یافته است.

رئیس بنیاد ملی علم ایران در پایان این نشست به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ داد.