ایران در رتبه سیزدهم اقتصاد آسیا/ چین یکه‌تاز است

به گزارش خبرنگار بازارکار البرز به نقل از گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو-امیررضا میکائیلی؛ در دهه‌های گذشته، قدرت اقتصادی در سایه‌ی قدرت نظامی سخت و استعمار، در غرب متمرکز شده بود. بر اثر مقابله کشور‌های شرقی با غرب که پیوست اقتصادی نیز داشت، به تدریج اقتصاد آسیا ضریب پیدا کرد. امروزه اقتصاد آسیا یکی از پویاترین و تأثیرگذارترین بخش‌های اقتصاد جهانی به حساب می‌آید.

جمعیت بالای آسیا نیز در این امر بی‌تاثیر نیست. بیش از نیمی از جمعیت جهان در این قاره زندگی می‌کنند و همین موضوع، بازار مصرفی عظیمی ایجاد کرده که هیچ کشوری یا شرکتی در سطح بین‌المللی نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد. از طرف دیگر، همین نیروی انسانی گسترده باعث شده آسیا به یکی از مراکز اصلی تولید و صادرات تبدیل شود.

آسیا علاوه بر نیروی کار و بازار مصرف، از نظر منابع طبیعی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. نفت و گاز خاورمیانه، مواد معدنی آسیای میانه و زمین‌های حاصل‌خیز جنوب و شرق آسیا، همگی این قاره را به منبعی کلیدی برای انرژی و مواد اولیه جهان تبدیل کرده‌اند. این ترکیب از منابع طبیعی و ظرفیت صنعتی، اقتصاد آسیا را به ستون فقرات زنجیره تأمین جهانی پیوند زده است.

در کنار این عوامل، سرعت بالای نوآوری و دیجیتالی شدن در آسیا نقش پررنگی در اهمیت آن دارد. پیشرفت‌های چین در حوزه هوش مصنوعی، تجارت الکترونیک و زیرساخت‌های دیجیتال، یا موفقیت‌های کره‌جنوبی و ژاپن در صنعت فناوری و خودروسازی، نمونه‌های واضحی هستند. هند هم در زمینه نرم‌افزار و استارتاپ‌ها سهم قابل‌توجهی از اقتصاد دیجیتال جهانی را در اختیار گرفته است.

تولید ناخالص داخلی ۴۰ تریلیون دلاری آسیا

حالا با نگاهی به آمار تولید، تجارت و سرمایه‌گذاری، به وضوح می‌بینیم که مرکز ثقل اقتصاد جهان به سمت شرق و به‌ویژه آسیا حرکت کرده است. کشور‌هایی مثل چین، هند، ژاپن و کره‌جنوبی هرکدام موتور محرکی برای رشد اقتصادی جهانی محسوب می‌شوند و علاوه بر آن، کشور‌های جنوب شرق آسیا هم با سرعتی بالا در حال تبدیل شدن به قطب‌های جدید اقتصادی هستند.

بر اساس آمار منتشر شده از صندوق بین‌المللی پول، میزان کل تولید ناخالص داخلی (GDP) آسیا در سال ۲۰۲۴ به رقم ۴۰ تریلیون دلار رسیده است. تولید ناخالص داخلی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی برای ارزیابی وضعیت و توان اقتصادی به شمار می‌رود. این سنجه نشان دهنده مجموع ارزش کالا‌ها و خدمات نهایی تولید شده را نشان می‌دهد. به بیانی دیگر، تولید ناخالص داخلی بیان‌گر آن است که مردم، دولت و بنگاه‌ها در یک بازه زمانی معین، چه میزان تولید کرده‌اند و عدد ارزش‌آفرینی اقتصادی این مجموعه چقدر بوده است.

اگر این شاخص دچار رشد شود، به معنای افزایش تولید، رونق کنش‌های اقتصادی و بهبود سطح درآمد است. در نقطه مقابل کاهش یا رشد منفی تولید ناخالص داخلی می‌تواند نشانه‌ای از رکود، کاهش تقاضا یا عملکرد نادرست در بخش‌های مختلف اقتصاد باشد.

ده کشور آسیایی با بیشترین تولید ناخالص داخلی به شرح زیر هستند:

1. چین: ۱۸.۷۴۴ تریلیون دلار
2. ژاپن: ۴.۰۲۶ تریلیون دلار
3. هند: ۳.۹۱۳ تریلیون دلار
4. کره جنوبی: ۱.۷۱۳ تریلیون دلار
5. اندونزی: ۱.۳۹۶ تریلیون دلار
6. عربستان سعودی: ۱.۲۳۸ تریلیون دلار
7. امارات متحده عربی: ۵۳۷ میلیارد دلار
8. تایلند: ۵۲۶ میلیارد دلار
9. ویتنام: ۴۷۶ میلیارد دلار
10. فیلیپین: ۴۶۲ میلیارد دلار

    ایران در جایگاه سیزدهم آسیا

    رتبه تولید ناخالص داخلی ایران نیز با رقم ۴۳۷ میلیارد دلار، در جایگاه سیزدهم قرار دارد که در مقایسه با سال گذشته حاکی از افزایش ۳۲ میلیارد دلاری است. این نکته مشخص می‌کند که ایران هنوز فاصله قابل توجهی با ظرفیت و پتانسیل واقعی خود دارد. موقعیت ژئوپلیتیک منحصر‌به‌فرد، منابع معدنی و طبیعی و دسترسی به آب‌های آزاد از طریق دریای عمان مشخص می‌کند که ایران می‌تواند جایگاهی بالاتر از وضعیت کنونی داشته باشد، به شرط آنکه از فرصت‌های راهبردی به‌درستی استفاده کند. ایران می‌تواند با فعال‌سازی و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، به حلقه‌ای کلیدی در اتصال شرق و غرب تبدیل شود؛ جایگاهی که نه‌تنها درآمد‌های صادراتی کشور را افزایش خواهد داد، بلکه به گسترش همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای و جهانی نیز کمک می‌کند. ایجاد مسیر‌های پایدار برای عبور کالا، توسعه بنادر و تقویت ارتباطات ریلی و جاده‌ای، راهی است که می‌تواند صادرات غیرنفتی ایران را چند برابر کند و تولید ناخالص داخلی کشور را افزایش قابل توجهی دهد.