وقتی بازار ابری امارات ۲۲ میلیارد دلار است و سهم ایران تنها ۱۵۰ میلیون دلار

وحید حسین‌زاده رییس هیئت مدیره شرکت داده‌هات در گفت‌و‌گو با بازار کار با اشاره به فعالیت‌های این شرکت و چشم‌انداز بازار سرویس‌های ابری در ایران و جهان گفت: ارائه سرویس‌های ابری و زیرساخت‌های فضای ابری، محور اصلی فعالیت ماست و مهم‌ترین خدمت شرکت داده‌هات، ارائه یک Kubernetes مجازی به کاربران است. شرکت ما نخستین مجموعه‌ای است که این سرویس را به این شکل در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد.

طراحی محصولات بر پایه واقعیت اقتصادی کشور

وی اظهار کرد: محصولات شرکت داده‌هات متناسب با وضعیت اقتصادی کشور طراحی و توسعه داده می‌شود. در حال حاضر وضعیت اقتصادی مطلوب نیست و بازار‌ها به تدریج در حال کوچک‌تر شدن‌اند. در چنین شرایطی، هزینه‌های زیرساخت برای شرکت‌ها – به‌ویژه در حوزه وب و سرور‌ها – افزایش یافته و بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است.

حسین‌زاده افزود: شاید پیش از این هزینه‌های زیرساخت چندان به چشم نمی‌آمد، اما اکنون این شرایط تغییر کرده است. تلاش ما این است که با اتوماسیون و هوشمندسازی فرایند‌ها (Automate)، هزینه‌های زیرساخت را کاهش دهیم و بهینه‌ترین حالت ممکن را برای شرکت‌ها ایجاد کنیم.

ارتباط مستقیم توسعه وب با رشد اقتصادی شرکت‌ها

رئیس هیئت‌مدیره شرکت داده‌هات با تأکید بر اینکه توسعه وب به‌طور مستقیم با رشد کسب‌وکار‌های حوزه دیجیتال مرتبط است، گفت: هرچه وب گسترش یابد، کسب‌وکار ما نیز توسعه پیدا می‌کند. رشد داده‌های دیجیتال همیشه وجود دارد، اما زمانی که بازار‌ها کوچک‌تر شوند، این رشد کندتر خواهد شد. به عنوان مثال، رشد زیرساخت در ایران می‌توانست با شیب و سرعت بیشتری تحقق یابد.

سهم ناچیز ایران از بازار جهانی خدمات ابری

وی در ادامه با ارائه تصویری از وضعیت بازار جهانی خدمات ابری اظهار کرد: ارزش کل بازار ابری جهان در حال حاضر حدود ۸۰۰ میلیارد دلار است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۸ با رشد حدود ۲۰ درصدی، این رقم دو برابر شود. با این حال، طبق آمار سال ۲۰۲۳، سهم ایران از این بازار تنها ۱۵۰ میلیون دلار است که در مقایسه با اندازه اقتصاد کشور، رقمی بسیار کوچک محسوب می‌شود. حتی اگر عدم اظهار مالیاتی را نیز در نظر بگیریم، این رقم نهایتاً به ۴۵۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار می‌رسد.

حسین‌زاده افزود: در کشور ترکیه سهم بازار ابری حدود ۲.۵ میلیارد دلار و در امارات متحده عربی بیش از ۲۲ میلیارد دلار است. این تفاوت فاحش نشان می‌دهد بخشی از زیرساخت‌های دیجیتال و سرویس‌های ابری مربوط به کسب‌وکار‌های ایرانی، در کشور‌های همسایه مستقر است.

مهاجرت زیرساخت‌های دیجیتال به کشور‌های منطقه

رئیس هیئت‌مدیره شرکت داده‌هات با اشاره به دلایل این وضعیت گفت: ما از نظر فناوری وب و توان فنی عقب‌مانده نیستیم، بلکه به نظر می‌رسد کسب‌وکار‌ها به دلیل برخی ملاحظات دیگر، ترجیح داده‌اند زیرساخت‌های خود را به کشور‌هایی مانند ترکیه و امارات منتقل کنند.

وی با ابراز نگرانی از رشد بازار ابری در امارات اظهار کرد: رقم ۲۲ میلیارد دلاری بازار خدمات ابری امارات نگران‌کننده است، زیرا بسیاری از شرکت‌هایی که در تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور سهمی ندارند، در آن حضور یافته‌اند و خدمات خود را از شرکت‌های اماراتی خریداری می‌کنند. این امر موجب شده تا امارات سهم بسیار بزرگی از بازار جهانی ابری داشته باشد؛ رقمی که برای کشوری در خاورمیانه چشمگیر و قابل تأمل است.

تمرکز بر شرکت‌های کوچک و متوسط

حسین‌زاده درباره بازار هدف شرکت داده‌هات گفت: هدف و تمرکز اصلی ما، شرکت‌های کوچک و متوسط هستند. شرکت‌های بزرگ عمدتاً خصولتی و دولتی‌اند و مسیر همکاری با آنها به دلیل روند دشوار اخذ مجوزها، بسیار پیچیده است. برای مثال، فرآیند دریافت مجوز افتا (امنیت فضای تبادل اطلاعات) فرایندی زمان‌بر و پر از اشکال است که مانعی جدی برای فعالیت کسب‌وکار‌های حوزه فناوری محسوب می‌شود. در حالی که در سایر کشورها، روند صدور چنین مجوز‌هایی با سهولت و شفافیت بیشتری انجام می‌شود.

ضرورت افزایش حق انتخاب شرکت‌ها و کاهش انحصار

وی با تأکید بر لزوم اصلاح فرآیند‌های مجوزدهی گفت: پیچیدگی دریافت افتا باعث شده است گزینه‌های همکاری برای شرکت‌ها محدود شود و بنگاه‌ها ناچار شوند در میان شاخص‌هایی مانند سرعت، سهولت و امنیت، تنها به مجوز افتا توجه کنند. به همین علت سبد انتخاب‌ها کوچک شده است و در شرایطی مانند جنگ ۱۲ روزه بسیاری از زیرساخت‌ها دچار مشکل شدند و برخی از آن‌ها از کار افتادند.
حسین‌زاده تصریح کرد: شرکت‌ها باید حق انتخاب داشته باشند تا بر اساس نیاز خود تصمیم بگیرند. در چنین فضایی، رقابت واقعی شکل می‌گیرد، شرکت‌ها به سمت بهینه‌سازی حرکت می‌کنند و در نتیجه، زمینه‌های رانت و فساد کاهش می‌یابد.
وی افزود: این خواستی عمومی در فضای وب است که بنگاه‌ها بتوانند آزادانه تصمیم بگیرند. ممکن است یک شرکت کوچک یا متوسط بتواند خدماتی بهتر از یک شرکت دارای مجوز افتا ارائه دهد.
نقشه راه شرکت داده‌هات برای ورود به حوزه هوش مصنوعی
رئیس هیئت‌مدیره شرکت داده‌هات درباره وضعیت نیروی انسانی این مجموعه گفت: هم‌اکنون ۱۰ نفر به‌صورت مستقیم در شرکت فعالیت دارند. از دیگر خدمات ما می‌توان به سرور ابری و فضای ذخیره‌سازی ابری اشاره کرد.
وی ادامه داد: شرکت داده‌هات نقشه راهی برای تمرکز بر حوزه هوش مصنوعی (AI) دارد و خوشبختانه توانمندی فنی لازم در میان نیروی انسانی ما وجود دارد. همچنین این شرکت در فرآیند دانش‌بنیان شدن و ورود به پارک علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس قرار دارد.
حضور در الکامپ با هدف تقویت برند و جذب سرمایه‌گذار
حسین‌زاده درباره حضور این شرکت در نمایشگاه الکامپ گفت: هدف ما از شرکت در این رویداد، تقویت برندینگ و بازاریابی بوده است تا بتوانیم خدمات و توانمندی‌های خود را به مشتریان و فعالان این حوزه معرفی کنیم. تلاش ما این بوده که دیده شویم و بیش از پیش شناخته شویم.
وی افزود: با وجود وقوع جنگ، تصور می‌کردیم استقبال از نمایشگاه کمتر باشد، اما برخلاف انتظار، نمایشگاه الکامپ امسال با استقبال گسترده‌ای مواجه شد و توانستیم گفت‌وگوهای مؤثری با مشتریان بالقوه خود داشته باشیم.
چالش‌های سرمایه‌گذاری در بازار فناوری
رئیس هیئت‌مدیره شرکت داده‌هات با اشاره به وضعیت سرمایه‌گذاری در این حوزه گفت: شرکت ما در حال حاضر سرمایه‌گذار دارد، اما هزینه‌های زیرساخت بسیار بالا است و در تلاشیم تا برای توسعه فعالیت‌های هوش مصنوعی، سرمایه‌گذار جدید جذب کنیم. البته نمی‌توان ریسک‌هایی نظیر تورم و کوچک شدن اقتصاد را نادیده گرفت.
وی در پایان خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاری در این حوزه مانند صنعت ساخت‌وساز (Real Estate) نیست که سود تضمین‌شده داشته باشد. رشد در فضای فناوری بر پایه Proof of Concept و Proof of Business انجام می‌شود، بنابراین نیازمند سطحی از ریسک‌پذیری هوشمندانه است.