تازه ها
روایتی به دنیای بریل و صدا؛
گزارشی از بازدید رئیس سازمان بهزیستی از مرکز نابینایان رودکی
مرکز نابینایان رودکی با ۱۵ هزار جلد کتاب بریل و تولید منابع گویا، مأمن دانایی برای بیش از سه هزار عضو نابینا و کم‌بینا است. رئیس سازمان بهزیستی در بازدید از این مرکز تأکید کرد: نابینایان و ناشنوایان از هنرمندترین اقشار جامعه‌اند و رودکی باید به پایگاهی هنری و فناورانه برای آنان بدل شود.
به گزارش بازارکار، برای نابینایان دسترسی به بسیاری از خدمات عمومی که سایر شهروندان به آسانی از آن بهره‌مند می‌شوند، گاه دشوار است. اما در میان شلوغی و محدودیت‌های زندگی شهری، مراکزی چون مرکز نابینایان رودکی در تهران به‌مثابه پایگاه امیدی هستند، جایی که نابینایان و کم‌بینایان می‌توانند به منابع مطالعاتی، فرهنگی و آموزشی ویژه خود دست یابند و در فضای امنی که برای آن‌ها ساخته شده، رشد و فعالیت کنند.
در آستانه روز جهانی نابینایان (۲۳ مهر)، امروز سید جواد حسینی؛ رئیس سازمان بهزیستی کشور، با حضور در این مرکز ضمن اهدای لوح و شاخه گل، این روز را به کارکنان نابینای مرکز تبریک گفت. رودکی، بزرگ‌ترین پایگاه تولید منابع مطالعاتی ویژه نابینایان و کم‌بینایان در کشور است.
از کتابخانه بریل تا دنیای دیجیتال صدا
بازدید رئیس سازمان بهزیستی از کتابخانه بزرگ مرکز رودکی آغاز شد؛ جایی که خوانین‌زاده رئیس مرکز که خود نابینا است، بخش‌های مختلف را معرفی کرد.
در این کتابخانه، ۱۵ هزار جلد کتاب بریل نگهداری می‌شود که بزرگ‌ترین آرشیو کتاب بریل ایران به شمار می‌آید. این کتابخانه سه هزار عضو دارد و نابینایان از سراسر کشور می‌توانند کتاب‌ها را به‌صورت حضوری یا تلفنی امانت بگیرند؛ کتاب‌ها از طریق پست برایشان ارسال و تا یک ماه در اختیارشان قرار می‌گیرد. کتاب‌ها موضوع‌بندی شده و برای گروه‌های مختلف از جمله کودکان و نوجوانان نیز منابع اختصاصی وجود دارد.
در بخش کتابخانه گویا، نوارهایی از کتاب‌های صوتی قبل از سال ۱۳۸۴ نگهداری می‌شود و اکنون با گسترش فناوری این کتاب‌ها به‌صورت دیجیتال تولید می‌شوند.
یکی از کارکنان نابینا در این بخش خطاب به رئیس سازمان بهزیستی گفت: «اگر رودکی فعالیت‌هایش را گسترش ندهد، بریل به محاق می‌رود و این فاجعه‌ای برای نابینایان است.»
در این واحد ۲۰ هزار جلد کتاب عادی به فایل صوتی تبدیل شده‌اند و حتی افراد بینا هم می‌توانند عضو کتابخانه شوند و از منابع عادی بهره‌مند شوند.
خوانین‌زاده؛ رئیس مرکز رودکی توضیح داد: هر سال در نمایشگاه بین‌المللی کتاب، از ناشرانی که فایل الکترونیک آثارشان را در اختیار مرکز می‌گذارند، کتاب تهیه می‌شود تا به خط بریل تبدیل شود.
از ویراستاری تا چاپ؛ فرآیند تولید کتاب برای نابینایان
در بخش ویراستاری کتاب‌های گویا، آقای حیدری، فرد نابینایی با مدرک کارشناسی ارشد تاریخ اسلام فعالیت می‌کند.
او توضیح داد که با گوش‌دادن به فایل‌های گویا، اشکالات گوینده و صدابرداری را یادداشت و اصلاح می‌کند.
روند تبدیل کتاب‌های عادی به بریل نیز بدین‌گونه است که ابتدا دو خانم بینا، فایل کتاب را در نرم‌افزار مخصوص به خط بریل تبدیل می‌کنند و سپس نسخه نهایی برای ویراستاری ارسال می‌شود.
در اتاق چاپ، یک آقای نابینا و یک خانم کم‌بینا با سه دستگاه چاپگر ویژه بریل کار می‌کنند. هنگام بازدید، دستگاه‌ها در حال چاپ کتاب بریل بودند.
تولید قرآن، ادعیه و تقویم بریل
پس از بازدید از بخش‌ها، نشست صمیمانه‌ای میان رئیس سازمان بهزیستی و کارکنان نابینای مرکز برگزار شد.
خوانین‌زاده؛ رئیس مرکز رودکی در این نشست گفت:در این مرکز منابع مطالعاتی به صورت بریل تولید می‌کنیم همچنین قرآن، ادعیه و زیارت‌نامه‌ها را به خط بریل بازنویسی می‌کنیم. هر سال نیز ۴۲۰۰ نسخه تقویم بریل به‌طور رایگان توزیع می‌شود و تاکنون ۲۳ دعای مذهبی را بریل کرده‌ایم.
وی افزود: سال گذشته ۳۲۵۶ نسخه کتاب تحویل داده‌ایم که بخشی به‌صورت امانی و بخشی با خرید بوده است. در خرید، نابینایان تنها ۱۰ درصد هزینه کاغذ را به حساب مشارکت‌های سازمان بهزیستی واریز می‌کنند.
حسینی؛ رئیس سازمان بهزیستی پرسید: «آیا میزان تقاضا و توزیع همخوانی دارد؟»و خوانین‌زاده گفت: «بله، در حال حاضر پشت نوبتی نداریم.»
آموزش هوش مصنوعی و خدمات مشاوره‌ای
مرکز رودکی کارگاه‌های آموزشی ویژه نابینایان نیز برگزار می‌کند. قرار است در ۲۸ مهر، کارگاهی با حضور مدرس نابینا همچنین دوره‌ای درباره کاربرد هوش مصنوعی برای نابینایان برگزار شود.
خوانین‌زاده در این باره گفت: هنوز نتوانسته‌ایم از هوش مصنوعی به‌خوبی استفاده کنیم اما در حال تحقیق برای شناسایی نرم‌افزارهای قابل‌استفاده برای نابینایان هستیم.
از خردادامسال، کانال اطلاع‌رسانی مرکز در تلگرام ایجاد شده تا کتاب‌های گویا و بریل در آن بارگذاری شود. این مرکز همچنین خدمات مشاوره تلفنی تحصیلی و شغلی برای نابینایان ارائه می‌دهد.
حسینی پیشنهاد کرد: به صورت حضوری هم مشاوره ارائه دهید و مثلاً روزهایی را برای خدمات مشاوره حضوری نابینایان تعیین کنید. نابینایان و ناشنوایان باید از خدمات تخصصی روان‌شناسی بهره‌مند شوند.
توسعه تجهیزات و چالش‌های مرکز
به گفته رئیس مرکز رودکی، این مجموعه در سال گذشته با اعتبار اختصاصی سازمان بهزیستی یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان تجهیزات شامل ۱۵ کامپیوتر، دو دستگاه چاپگر جدید و یک دستگاه صحافی حرفه‌ای خریداری کرده است.
علیرضا آنجلاسی؛ معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی سازمان بهزیستی نیز گفت: اعتبارات تملک سازمان بهزیستی از ۵ میلیارد به هزار میلیارد تومان رسیده و از این محل بنیاد رودکی نیز منتفع شده است.
خوانین‌زاده به چالش‌های مرکز از جمله قدیمی بودن ساختمان، بالا بودن سن نیروها، نیاز به چاپگرهای جدید، ایجاد سایت اختصاصی برای دسترسی نابینایان با کد کاربری، و افزایش قیمت کاغذ اشاره کرد.
آنجلاسی؛ معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی سازمان بهزیستی در پاسخ گفت: از محل اعتبارات تملک سال جاری می‌توانیم دستگاه چاپ پیشرفته تهیه کنیم. این ساختمان نوستالژیک که یادآور خاطرات نابینایان است، می‌تواند با همکاری میراث فرهنگی و موزه‌ها مرمت و حفظ شود. در کمیته‌ای که در ستاد سازمان بهزیستی تشکیل خواهیم داد، درباره حفظ ساختمان، نیروی انسانی و ارائه بهتر خدمات تصمیم‌گیری می‌شود.
۲۵۴ هزار نابینا و کم بینا تحت پوشش بهزیستی
در پایان نشست، رئیس سازمان بهزیستی گفت: در حال حاضر ۲۵۴ هزار و ۵۱۵ نابینا و کم‌بینا تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند که از این تعداد ۹۳ هزار و ۲۶ نفر زن و ۱۶۱ هزار و ۴۸۹ نفر مرد هستند. همچنین ۱۹۰ هزار نابینا از این سازمان مستمری دریافت می‌کنند.
وی افزود: برنامه‌ی کشوری پیشگیری از تنبلی چشم در کودکان ۳ تا ۶ ساله که از سال ۱۳۷۵ آغاز شده در سال ۱۴۰۳ به پوشش ۸۶ درصدی رسیده است. تاکنون ۶ میلیون و ۲۳۹ هزار کودک غربالگری بینایی شده‌اند که از این میان ۲ میلیون و ۱۰۱ هزار کودک دارای اختلالات بینایی و ۴۱۱ هزار کودک دارای تنبلی چشم شناسایی و برای درمان ارجاع شده‌اند.
رودکی باید پایگاه جامع خدمات به نابینایان شود
حسینی با اشاره به ضرورت تحول فناورانه در مرکز رودکی گفت: این مرکز از نظر فناوری و حرکت دیجیتال ضعیف است. باید فناوری‌های نوین در آن به‌کار گرفته شود. خدمات مشاوره‌ای و روان‌شناختی ویژه نابینایان باید حضوری ارائه شود، داوطلبان واجد شرایط که تمایل دارند را شناسایی کنید تا تلفنی یا حضوری به نابینایان خدمات مشاوره اراژه دهند. مرکز رودکی باید به پایگاهی جامع برای خدمات نابینایان تبدیل شود.
رئیس سازمان بهزیستی در پایان تأکید کرد: نابینایان و ناشنوایان از هنرمندترین اقشار جامعه‌اند. مرکز رودکی باید به پایگاه هنری برای آنان بدل شود و ۵۲ سازمان مردم‌نهاد فعال در این حوزه ارتباط مستمر با این مرکز داشته باشند. رودکی باید پویاتر شود ما نیز در این مسیر حمایت خواهیم کرد.
ارسال نظرات