
تازه ها
ضرورت مشارکت معنادار میان نهاد دولتی و نهاد مردمی/ همکاریها باید از جنس همکاری نهادی باشد

به گزارش بازارکار، دکتر محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در نخستین کنفرانس بین المللی کارآفرینی اجتماعی، توسعه منطقهای و عدالت اجتماعی که صبح امروز (شنبه، ۲۶ مهر ماه ۱۴۰۴) در محل دانشگاه تهران برگزار شد، با بیان اینکه ما باید از جنبههای مختلف به این حوزه نگاه کنیم، گفت: ما باید از نگاه کارآفرینان به ویژه در حوزه خصوصی، اجتماعی و تعاونی و همچنین از سوی دیگر از طرف نهاد عمومی دولت به معنای عام به این موضوع بنگریم.
ضرورت مشارکت معنادار میان نهاد دولتی و نهاد مردمی
دکتر قالیباف با اشاره به چالشها و مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد، گفت: آرمانهایی در باورها و ارزشهای ما وجود دارد که باید به آن میرسیدیم اما امروز با زندگی روزمره مردم همخوانی ندارد لذا ابتدا باید این مشکل را بپذیریم و بهانهجویی نکنیم و اگر نپذیریم یعنی بنا نداریم، مسأله را به رسمیت بشناسیم. اگر مسألهای به رسمیت شناخته نشود، قدرت حل آن را نیز نخواهیم داشت.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به راهکارهای این موضوع، عنوان کرد: در وهله اول لازم است مشارکت معنادار میان نهاد دولت به معنای عام (نه صرفا دولت و مجلس کنونی) و مردم به وجود بیاید. شکل همکاری نیز برای دستیابی به هدف مهم است. ما در حال حاضر در یک دوگانگی مضر و زیانباری به سر می بریم. نهاد دولت صرفا به دنبال صرف منابع دولتی در اختیار خود است که به بدترین شکل ممکن برداشت کرده و بدتر از آن با فشلترین ساختار ممکن، هزینه میکند.
همکاریها باید از جنس همکاری نهادی باشد
وی ادامه داد: فعالیتهای خیریهای سنتی نیز اشکالاتی دارد؛ ما در نیت پاک، قصد خیر و تلاش خیرین ذرهای شک نداریم اما همه میدانیم که این فعالیتها فاقد پایداری بوده و مقیاس پذیری ندارند. لذا در دو لبه قیچی قرار داریم که باید درباره هر دو به درک برسیم. من شخصا هم در حوزه علمی که در دانشگاه حضور داشتم و هم در حوزه عملی که در حوزه های دیگر خدمت رسانی داشتهام این موضوع را درک کردهام.
دکتر قالیباف اضافه کرد: ما باید به طور خیلی روشن، همکاری از جنس همکاری نهادی داشته باشیم و بدانیم کار به صورت فردی پیش نمیرود. یک طرف نهاد به معنای دولت است و یک طرف نهاد عمومی و به معنای مردم است. مردمیسازی که همواره به آن اشاره کرده ام نیز از این جنس است البته باید بدانیم که از ظرفیت مردم کجا و چگونه استفاده کنیم.
نهاد دولت باید خردمند و توانمند باشد/ ملاک، کارآمدی نهاد دولت است
به نقل از خانه ملت، رئیس قوه مقننه با تأکید بر کوچک سازی نهاد دولت، گفت: پیش از آن اینکه نهاد دولت خردمند و توانمند باشد، مهم است لذا اگر اینگونه باشد و از خرد جمعی استفاده کند و عقلانیت را مبنای کار قرار دهد، تردیدی نیست که نهاد دولت چه کوچک و چه بزرگ، به درستی میتواند گسترش داشته باشد یا چابک سازی کند. در حقیقت کارآمدی نهاد دولت ملاک است و نباید خود را گرفتار کوچک و بزرگی کنیم البته کوچک بودن و چابک بودن دولت هم بسیار مهم است اما نحوه پرداختن به آن مهمتر است.
وی در ادامه با بیان اینکه تا زمانی که صرفا به دنبال حل مشکلات باشیم، مشکلات حل نمیشود، گفت: ما با خردمندی، دانایی و توانایی میتوانیم مشکلات را به مسأله تبدیل کنیم و آنها را به رسمیت بشناسیم تا بتوانیم مسائل را با قدرت حل مسأله برطرف کنیم.
دکتر سیمایی: قوانین ناکارآمد مانع کار خیر در ایران است
دکتر حسین سیمایی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، در سخنان خود با طرح این پرسش که چرا نرخ کار خیر در ایران نسبت به سایر کشورهای دنیا قابل قبول نیست، به تبیین چالشهای پیشروی امور خیریه در کشور پرداخت.
وی پایینبودن این رقم در ایران را ناشی از موانع حقوقی عنوان کرد و گفت: «در کشور ما قوانین ناکارآمدی در این حوزه وجود دارد».
وزیر علوم با اشاره به ماده ۱۳۹ قانون مالیاتهای مستقیم، اظهار داشت: «در این قانون، درآمدهایی که صرف امور خیریه میشوند از مالیات معاف هستند؛ اما اگر یک نهاد خیریه بخواهد شرکتی تأسیس کند و از محل درآمد آن، کار خیر انجام دهد، مشمول مالیات خواهد شد».
پیچیدگی فرایند اخذ مجوز برای نهادهای خیریه
دکتر سیمایی همچنین به پیچیدگیهای فرایند اخذ مجوز برای نهادهای خیریه اشاره و تصریح کرد: «برای دریافت مجوز، باید مراحل قانونی بسیار مختلف و پیچیدهای طی شود. در کلام قواعد بسیار محکمی برای حمایت از امور خیر داریم، اما در عمل کارهای خیر بزرگ در معرض خطر هستند، لذا بسترهای حقوقی جدید باید تعریف و ایجاد شود».
وی از برنامههای مجلس شورای اسلامی برای تأسیس یک نهاد قانونی در این زمینه خبر داد و ابراز امیدواری کرد: «مرکز پژوهشهای مجلس با انجام مطالعات تطبیقی، یک مدل کارامد و بومی تولید کند.»
وزیر علوم در پایان با مقایسه سازوکار نظارتی در ایران و دیگر کشورها، خاطرنشان کرد: «در نظام کارآفرینی اجتماعی در دنیا، نظارت پسینی و از سوی نهادهای بیرونی غیردولتی انجام میشود تا هم از بروز مشکلات جلوگیری و هم مانع ایجاد بروکراسیهای پیچیده شود.»
دانشگاه تهران پیشتاز در کارآفرینی
دکتر محمدحسین امید، رئیس دانشگاه تهران، نیز در این نشست با اشاره به سابقه کارآفرینی در دانشگاه تهران گفت: «حدود ۲۵ سال پیش، اولین گروه کارآفرینی در دانشگاه تهران آغاز به کار کرد؛ در حالی که در آن زمان، مفهوم دانشگاه نسل سوم هنوز در ایران مطرح نبود. امروز مجموعه قدرتمندی از کارآفرینی در کشور شکل گرفته و دانشگاه تهران همواره در این عرصه پیشتاز بوده است».
کارآفرینی اجتماعی؛ راهکاری برای کاهش شکافهای اجتماعی
دکتر امید افزود: «از دیرباز در کشورمان کارآفرینانی حضور داشتهاند که هم به سود و هم به اثربخشی و تحقق عدالت اجتماعی توجه داشتهاند. با این حال، این نگاه تاکنون به یک مفهوم عمومی و عینی تبدیل نشده بود».
رئیس دانشگاه تهران، کارآفرینی را پایهای برای توسعه دانست که میتواند به حل نگرانیهای مربوط به شکاف بین فقیر و غنی بینجامد. وی تأکید کرد: «فرآیند کارآفرینی میتواند همزمان به خلق ثروت، حفظ محیط زیست، صیانت از منابع آبی و کاهش شکافهای اجتماعی کمک کند؛ مشروط بر آنکه کارآفرینی اجتماعی شکل گیرد».
چالشهای کارآفرینی اجتماعی
وی با اشاره به چالشهای پیشِروی این نوع کارآفرینی گفت: «کمّیسازی برخی تأثیرات کارآفرینی اجتماعی و نحوه انعکاس آن در قوانین و ارزیابی عملکرد شرکتها، از جمله این چالشهاست. وقتی مبنا، اثربخشی اجتماعی باشد، حتی به حاشیهنشینان و افراد به حاشیهراندهشده نیز توجه میشود و این ویژگی بارز و ارزشمند کارآفرینی اجتماعی است که میتواند از شکاف بیشتر در جامعه جلوگیری کند».
گفتنی است در این همایش، کارآفرینان موفق کشور نیز به ارائه نظرات و دیدگاههای خود پرداختند و مقالات پذیرفته شده در پنلهای تخصصی از روز چهارشنبه در دانشکده کارآفرینی و کتابخانه مرکزی ارائه شد.
ارسال نظرات