هشدار رئیس دانشگاه تهران درباره پیامد‌های بی‌توجهی به علوم پایه

در نهمین دوره جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان با محوریت هوشمندسازی معدن و صنایع معدنی، بر لزوم توجه ویژه به نسل جدید و تقویت علوم پایه به عنوان زیرساخت توسعه کشور تأکید شد.

به گزارش بازارکار، نهمین دوره جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان، با دو رویکرد «هوشمندسازی معدن» و «صنایع معدنی»، ۲۶ آذرماه ۱۴۰۴ در تالار علامه امینی دانشگاه تهران و با حضور جمعی از استادان، دانشجویان، مسئولان و سفرای کشور‌های خارجی، با معرفی برگزیدگان در حوزه‌های مختلف علوم پایه برگزار شد.

سه ویژگی منحصر‌به‌فرد جشنواره اندیشمندان جوان

دکتر محمدحسین امید، رئیس دانشگاه تهران، در سخنانی در این جشنواره، با اشاره به سابقه برگزاری جشنواره گفت: «۱۰ سال پیش بنیاد جمیلی چنین پیشنهادی را مطرح کرد تا کاری برای جوانان کشور انجام دهد و امسال نهمین دوره جشنواره را برگزار می‌کند».

وی سه ویژگی متمایز این رویداد را برشمرد و گفت: «مبتنی بودن بر تشخیص فردی فعال در صنعت و اقتصاد»، «تأکید جدی بر مخاطب بودن جوانان» و «پایبندی به محوریت علوم پایه» سه ویژگی شاخص این جشنواره است.

رئیس دانشگاه تهران در ادامه به تشریح این سه ویژگی پرداخت و اظهار داشت: «اینکه فردی آن را برگزار می‌کند که خودش در صنعت، تجارت و اقتصاد دست دارد. ویژگی دوم این است که اصرار دارند این کار حتماً برای جوانان انجام شود و ویژگی سوم آن این است که موضوع به علوم پایه ربط داشته باشد».

هشدار رئیس دانشگاه تهران درباره پیامد‌های بی‌توجهی به علوم پایه

دکتر امید با ابراز نگرانی از بی‌توجهی به علوم پایه تصریح کرد: «متأسفانه در دو دهه اخیر، موضوعی که به شدت آسیب‌زا بوده و در آینده نیز آسیب بیشتری از آن خواهیم دید، این بوده است که علوم پایه مورد توجه قرار نگرفته است».

دکتر امید افزود: «اصرار مهندس جمیلی توجه به علوم پایه بود و در این نه دوره جشنواره، ایشان اجازه ندادند که این توجه کمرنگ شود.»

وی تأکید کرد: «تمام این ویژگی‌ها جای تشکر دارد؛ اینکه یک فرد و نهاد غیردولتی و مبتنی بر کار خیر، علاقه‌مند است برای جوانان در دوره‌ای که یأس و ناامیدی و بی‌علاقگی رشد کرده بود، انگیزه و دلگرمی و شادابی ایجاد کند. جوایز و افراد برگزیده امروز نشان می‌دهد این جشنواره در دهه گذشته اشتیاق و امید را به جوانان در علوم پایه بازگردانده است».

درخواست از صنعتگران و خیرین برای حمایت از حوزه‎های مختلف علم و فناوری

رئیس دانشگاه تهران از سایر صنعتگران، تجار و خیرین حاضر در جلسه، خواست تا آنها نیز به مباحث حوزه علم و فناوری توجه کنند و این حوزه را مورد حمایت قرار دهند تا بتوان فاصله‌ها را پر کرد و نشاط را به کشور بازگرداند.

وی با اشاره به سفر‌ها و تجارب خود در کشور‌های مختلف گفت: «جوانان ما بسیار بااستعداد هستند و اگر فرصت فراهم باشد کار‌های بسیار بزرگی می‌توانند انجام دهند و امیدوارم با چنین کار‌هایی به تمام حوزه علم و فناوری، به ویژه در دانشگاه تهران، کمک و توجه شود».

وی همچنین از حمایت بنیاد جمیلی برای راه‌اندازی تلویزیون اینترنتی دانشگاه تهران تشکر کرد و لوح تقدیر و مدال دانشگاه تهران را به پاس زحمات مهندس جمیلی به وی اهدا کرد.

برگزاری جشنواره، گشایش راه و فرهنگ جدید در کشور

دکتر محمود کمره‌ای، رئیس جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان و رئیس بنیاد حامیان دانشگاه تهران نیز، در سخنانی در این جشنواره گفت: «راه‌اندازی این جشنواره که امروز نهمین دوره آن است، راه و فرهنگ جدیدی را در کشور گشوده است. این جشنواره مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است و در هفته پژوهش نیز ثبت شده و امتیازاتی که به برگزیدگان جشنواره‌های رازی، فارابی و ... تعلق می‌گیرد، به برگزیدگان این جشنواره نیز تعلق خواهد گرفت».

وی افزود: «این جشنواره با تأکید بر اهمیت علوم پایه، نقش آن را در کل دنیا و کشور پررنگ نشان می‌دهد. اینکه رشته‌های علوم پایه در این جشنواره مورد بررسی قرار می‌گیرند، بسیار مهم است و جالب توجه است که یک نهاد غیردولتی، در چنین جشنواره‌ای سرمایه‌گذاری شخصی کرده و علوم پایه را مورد توجه قرار داده است.»

دکتر کمره‌ای تأکید کرد: «این جشنواره سال به سال هم به لحاظ کمّی و هم به لحاظ کیفی توسعه پیدا کرده است، هم از لحاظ تعداد ایده‌های ارسالی، داوری و هم از لحاظ ترکیب شرکت‌کنندگان رشد یافته است».

رئیس جشنواره با ارائه آماری از ایده‌های ارائه‌شده گفت: «امسال ۵۳۷ ایده در زمینه‌های علوم پایه دریافت شد که از این تعداد ۱۲ عنوان برگزیده شدند. در بخش کسب‌وکار نیز ۶۴ مورد دریافت کردیم که ۴ مورد برگزیده شدند و ایده‌های شایسته تقدیر هم داریم. در بخش استادان نمونه نیز ۵۶ رزومه دریافت کردیم که از این تعداد نهایتاً دو نفر انتخاب شدند».

وی با اشاره به کیفیت بالای طرح‌ها اظهار داشت: «از نظر ترکیب ایده‌پردازان و مراتب علمی نیز طیف وسیعی از دیپلم تا پسادکترا در این جشنواره حضور داشتند: ۳۸ پسادکترا، ۲۷ نفر دکترا، ۱۴ دکترای حرفه‌ای، ۱۸۱ کارشناس ارشد، ۸۵ کارشناس، ۷ کاردان و ۲۱ دیپلمه بودند که ایده‌های خود را به جشنواره ارسال کردند».

علوم پایه، کلید توسعه پایدار کشور‌ها

سپس دکتر رضا عامری، رئیس دانشکدگان علوم و دبیر جشنواره نیز در بخشی از این مراسم، ضمن تشکر از بنیاد علمی جمیلی که با حسن انتخاب، علوم پایه را مورد توجه قرار داده، اظهار داشت: «کمیته‌های علمی و اجرایی و داوران جشنواره با بهترین معیار‌های علمی، ایده‌های ارسال شده را بررسی و انتخاب کردند».

رئیس دانشکدگان علوم تأکید کرد: «نقش و جایگاه علوم پایه برای همگان مشخص است. در سال ۲۰۲۲ که سال جهانی علوم پایه بود، همه دنیا به اهمیت علوم پایه اعتراف کردند و اینکه علوم پایه کلید توسعه کشورهاست و هر کشوری که بخواهد در هر زمینه‌ای موفق باشد، ناچار باید به علوم پایه توجه ویژه داشته باشد».

وی در تشریح اهداف جشنواره افزود: «در شعار این جشنواره، جوانان هدف عنوان شده‌اند، چرا که جوانان سرمایه و نیروی انسانی هستند که در آینده نزدیک باید اداره این کشور را بر عهده بگیرند. موضوع دوم، تبدیل ایده به محصول و ارتباط دانشگاه و صنعت است.»

دکتر عامری خاطرنشان کرد: «علوم پایه بیش از هر زمان نیازمند توجه ویژه است و جوانان کشور هم از توجه بنیاد جمیلی استقبال خوبی داشته‌اند. این جشنواره از لحاظ کیفی و کمی در کشور مورد تأیید وزارت علوم، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سایر نهاد‌های علمی است و امیدواریم مشوقی برای جوانان باشد که به علوم پایه توجه بیشتری کنند».

وی با اعلام خبر کمک مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: «این توجه را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم در سال‌های آینده حمایت‌های بیشتری از سوی نهاد‌های دولتی صورت بگیرد».

تمرکز ویژه دهمین دوره جشنواره بر نسل جوان

در ادامه مراسم، مهندس ابراهیم جمیلی، رئیس هیأت امنای بنیاد علمی جمیلی و رئیس شورای سیاستگذاری جشنواره، با اشاره به ویژگی‌های نسل جدید خطاب به جوانان گفت: «با توجه به اینکه نسل جدید آزادی‌طلب، واقع‌گرا، دیجیتال‌محور، خلاق و تکنولوژی‌محور هستند، باید توجه ویژه‌ای به آنها بشود».

وی تأکید کرد: «این نسل در آینده باید در مدیریت، اقتصاد و کار‌های بزرگ مشارکت داشته باشند و مسئولیت بر عهده بگیرند، در حالی که هیچ سازوکاری برای این کار در کشور دیده نشده است».

رئیس بنیاد جمیلی در این مراسم پیشنهاد کرد که سال آینده و در دهمین دوره جشنواره، رویکرد ویژه‌ای در همه موارد نسبت به نسل جدید اتخاذ شود.

وی گفت: «از ۲۷ آذر ۱۴۰۴ تا ۲۶ آذر ۱۴۰۵ از همه صاحب‌نظران می‌خواهیم که اعلام کنند چگونه می‌توانند در جشنواره بعدی به نسل جدید کمک کنند».

وی افزود: «ما تلاشمان این است که توجه جامعه، مسئولان، دانشگاه‌ها و اقتصاددانان را جلب کنیم که حامی نسل جدید باشند و مسئولیت ساختن آینده‌ای آزاد را تقبل کنند».

در پایان این جشنواره که با حضور استادان، دانشجویان، مسئولان و مدیران بخش صنعت و تجارت، سفرای کشور‌های خارجی و روسای دانشگاه‌ها برگزار شد، از شایستگان تقدیر در حوزه‌های علوم زیستی، ریاضی، زمین‌شناسی و نیز برگزیدگان ویژه حوزه معدن و صنایع معدنی تجلیل به عمل آمد.