خودتحریمی بلای جان فرش ایرانی؛ قبضه بازار فرش دستبافت توسط رقبا

به گزارش بازارکار؛ به نقل از آناج از دیرباز فرش یکی از اصیل‌ترین هنرهای ایرانی است و فرش دستبافت منطقه آذربایجان هم سرآمد این هنر ایرانی است. گستره این هنر در آذربایجان‌شرقی به حدی است که تقریبا تمام خانواده‌های این خطه دستی بر آتش دارند و بافتن فرش یکی از هنرهای دست آنهاست. اما در سال‌های اخیر نه حال فرش تبریز و نه حال بافندگان آن خوب نیست؛ بافندگان فرش با کمترین دستمزد و حمایت به فعالیت در این عرصه ادامه می‌دهند و صادرات فرش هم اوضاع مناسبی ندارد. در یک دهه اخیر غفلت مسٸولان باعث شده تا بازارهای خارجی فرش از دست برود و چین و ترکیه جایگاه ما در صنعت فرش را اشغال کنند. تحریم خارجی و خودتحریمی داخلی اسماعیل چمنی رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش دستباف تبریز در گفت‌وگو با آناج اظهار داشت: فرش کالای لوکسی به حساب می‌آید و عموما کشورهای ثروتمند طالب آن هستند که به دلیل تحریم و عدم امکان نقل و انتقال پول حاضر به خرید فرش دستباف ایرانی نیستند البته ما مشکل خودتحریمی در داخل هم داریم که بزرگتر از مشکل تحریم خارجی است. وی ادامه داد: در شرایط فعلی حدود ۵۰ میلیون دلار صادرات داریم که در مقایسه با سال‌های ۹۱و۹۲ که این رقم نزدیک به ۴۰۰میلیون دلار بود، بسیار کم است. کاهش صادرات باعث بیکار قالیبافان شده و دیگر کسی علاقه ای به بافتن فرش ندارد. رٸیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش تبریز با بیان اینکه فرش دستباف به ۳۰ درصد قیمت واقعی آن صادر می‌شود،گفت: همین مقدار کم و قیمت غیرواقعی هم مشکلات زیادی برای صادرات دارد و اوضاع این صنعت اصلا خوب نیست. وی در خصوص کاهش بافندگان فرش هم عنوان کرد: به دلایل مختلفی نظیر کرونا و افزایش مواد اولیه شاهد خروج حداقل ۳۰ درصد از جمعیت ۲۰۰ هزار نفری اشتغال مستقیم و ۵۰۰ هزار نفری از جمعیت اشتغال‌ غیرمستقیم حوزه تولید فرش استان هستیم. زادگاه فرش، ایران است اما رقبا ما را کنار زدند احمد کریمی اصفهانی رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش ایران هم در خصوص وضعیت فرش اظهار کرد: زادگاه اصلی فرش در دنیا، ایران است اما امروز کشورهای دیگر متوجه اهمیت این صنعت شده‌اند و در حال کنار زدن ما هستند. اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه شخصاً اعلام کرده که باید صادرات فرش ترک به یک میلیارد دلار افزایش یابد. وی ادامه داد: ما بارها با دستگاه‌های مختلف از جمله وزارت امور خارجه رایزنی کردیم تا صادرات ایران به بازارهای مختلف را هموار کند و فقط صادرات به آمریکا، اروپا و ژاپن نباشد اما هرگز این اتفاق نیفتاد. کریمی گفت: رقبای ما در حال سبقت گرفتن از ما هستند و امتیازات مختلفی را به صادرکنندگان خود می‌دهند درحالی‌که ما هر روز موانع را نیز بر سر راه آنها بیشتر می‌کنیم. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش ایران اظهار کرد: فقط ما توانستیم از طریق دیوان عدالت اداری مالیات تسعیر ارز را لغو کنیم که وزارت اقتصاد باز هم به بهانه مختلف می‌خواهد این موضوع را برقرار کند. وی در خصوص مشکلات فعالان حوزه فرش در زمینه رفع تعهد ارزی تصریح کرد: فرش کالایی نیست که بتوان مستقیم آن را فروخت و این کالا به صورت امانی فروخته می‌شود؛ بنابراین به صورت طبیعی نمی‌تواند تعهد ارزی کند. کریمی گفت: سازمان برنامه و بودجه برای هر یک نفر اشتغال باید ۳۰۰ میلیون تومان هزینه کند. این در حالی است که دولت با این قبیل تصمیمات، فرش دستباف را با دو میلیون نفر شاغل نادیده می‌گیرد. پیشنهاد ما این بود که فرش دستباف از تعهد ارزی معاف شود چرا که هم صادرات رونق می‌گیرد و هم درآمدی برای دولت تلقی می‌شود. دولت در تامین مواد اولیه مرغوب ما را حمایت کند حسن جداری یکی از صاحبان کارگاه‌های بافت فرش در تبریز است. وی در گفت‌وگو با آناج اظهار داشت: دو مشکل اساسی در بازار فرش تبریز وجود دارد که هردو به کمک دولت نیاز دارد؛ موضوع اول هزینه‌های گزاف مواد اولیه فرش و مساله بعدی صادرات فرش است. جداری ادامه داد: هزینه‌های سرسام آور مواد اولیه فرش در کنار قیمت پایین تمام شده باعث شده بسیاری از تولیدکنندگان از این بازار خارج شوند چون قیمت تمام شده فرش بیشتر از قیمت فروش آن است و عملا فروشی وجود ندارد. وی با درخواست از دولت برای حمایت از فرش دستبافت گفت: بهترین بازار برای اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم حوزه فرش است و دولت با هموار کردن صادرات و حمایت از تولیدکننده هم به ایجاد شغل کمک کرده و هم به ارزآوری کمک می‌کند. وی ادامه داد: متاسفانه مواد اولیه فرش دستباف نه تنها گران شده بلکه کیفیت آن هم به شدت پایین آمده که این مساله به حیثیت فرش ما ضربه می‌زند.