معاون هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی تاکید کرد: ضرورت تحول‌خواهی در جهاددانشگاهی با رویکرد تمدن سازی/ واکنش سریع این نهاد در عرصه علم و فناوری

به گزارش بازارکار به نقل از روابط عمومی جهاددانشگاهی، معاون هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی با تاکید بر ضرورت تحول در فعالیت‌های جهاددانشگاهی، گفت: جهاددانشگاهی به‌عنوان نهادی با واکنش سریع در عرصه علم و فناوری، لازم است ذیل بیانیه گام دوم انقلاب و با رویکرد تمدن سازی، به تحول در ساختار، مأموریت‌ها و راهبردهای خود بیاندیشد. دکتر حسن فارسی با اشاره به تشکیل شورای راهبری و نظارت برنامه تحول جهاددانشگاهی، اظهار کرد: جهاددانشگاهی نهادی انقلابی است که در سال 1359 و با هدف انقلاب فرهنگی تشکیل شد. این نهاد در دهه هفتاد بر اساس نیاز کشور و تغییر شرایط فرهنگی در دانشگاه‌ها، نسبت به بازنگری در اساسنامه خود اقدام کرد و در طول بیش از 40 سال فعالیت با همه فراز و فرودهایی که داشته است، تلاش کرده در مسیر نیازهای کشور گام بردارد و به‌نوعی کارهای بر زمین مانده را به انجام برساند. وی با بیان این که جهاددانشگاهی ظرفیت‌های عظیمی در حوزه علم و فناوری، فرهنگی و آموزشی در اختیار دارد، گفت: با این وجود در سال‌های اخیر مجموعه‌های مشابه ای از سوی برخی دولت‌های مستقر ایجاد شده است. در این شرایط باید این سوال مطرح شود که با وجود جهاددانشگاهی چه نیازی به تشکیل چنین مجموعه‌هایی بود؟ با این وجود اعتقاد و باوری که از زمان شکل‌گیری جهاددانشگاهی به این نهاد وجود داشت، همچنان به قوت خود باقی است و از زمان تشکیل تا به امروز این نهاد انقلابی همیشه مورد توجه، عنایت، محبت و حمایت مقام معظم رهبری بوده است. دکتر فارسی تصریح کرد: در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی و سال‌های جنگ تحمیلی و پس از آن در ادوار مختلف، جهاددانشگاهی به‌عنوان نهادی که غیردولتی است و مجموعه‌ای بروکراتیک نیست که در هیات دولت عضو باشد و تنها عضوی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است، با حمایت‌های مقام معظم رهبری توانسته ظرفیت‌های خود در زمینه‌های مختلف را فعال کند و علاوه بر آنکه فعالیت‌های خود را در همه استان‌های کشور توسعه داده است، باری بر دوش دولت‌ها نبوده و تلاش کرده باری را نیز از زمین بردارد. معاون هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی با بیان اینکه مجموع فعالیت‌های اثربخش جهاددانشگاهی منجر به تهیه کتابچه‌ای از فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص این نهاد انقلابی شده است ادامه داد: همان‌گونه که مقام معظم رهبری از سپاه پاسداران به‌عنوان نهادی انقلابی و از شهید حاج قاسم سلیمانی به‌عنوان نماد و شهید شاخص این نهاد یاد می‌فرمایند، از جهاددانشگاهی و جهادگر فقید زنده یاد سعید کاظمی آشتیانی نیز در زمان‌های مختلف یاد نموده‌اند و همین موضوع موجب افزایش انگیزه جهادگران برای ادامه راه است. وی با اشاره به ضرورت تحول در جهاددانشگاهی، افزود: برای اصلاح، به سازی و نوآفرینی، نیازمند نقشه راه هستیم و در ترسیم این نقشه راه باید توجه داشته باشیم که جهاددانشگاهی بر اساس ادبیات متعارف بروکراتیک شکل نگرفته است و مدل خاص خود را دارد و در نتیجه اگر امروز می‌خواهیم برنامه تحول برای این نهاد تدوین کنیم، نباید جهاددانشگاهی را با نگاه‌های تئوریک علم مدیریت و ادبیات بروکراتیک، تقلیل دهیم. اگر بخواهیم تنها با روش بروکراتیک یک برنامه تحول برای این نهاد تدوین کنیم، برنامه‌ای که تدوین می شود تنها به درد کتابخانه می‌خورد و جهاددانشگاهی نیز به مجموعه‌ای شبیه به ادارات دولتی بدل خواهد شد. در نتیجه باید به مدلی از تحول برسیم که در آن مدل، ارزش‌های جهاددانشگاهی نیز به بهترین شکل ممکن نمود داشته باشد و مأموریت‌های این نهاد در عرصه‌های مختلف آموزش، پژوهش و فناوری، فرهنگی و اشتغال و کارآفرینی با نگاه به این ارزش‌ها تعریف شوند. دکتر فارسی با بیان این که جهاددانشگاهی در زمان تشکیل نیز با سیستم‌های متعارف اداری و دولتی تفاوت داشت، گفت: در تدوین برنامه تحول جهاددانشگاهی به اسناد بالادستی نیز باید توجه ویژه‌ای شود و در رأس آن‌ها نیز، بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی قرار دارد. بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نقشه راه چله دوم انقلاب را با رویکرد تمدن سازی ترسیم کرده است. در جهاددانشگاهی نیز باید با مشخص کردن نسبت این نهاد با بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، در مسیر تدوین برنامه تحول، وظایف جهاددانشگاهی به‌عنوان یک نهاد با واکنش سریع در عرصه علم و فناوری و نهادی از نهادهای تمدن ساز، بازآفرینی کنیم. وی افزود: جهاددانشگاهی در موارد متعدد تحرک را به مجموعه‌های دولتی تزریق کرده است. به‌عنوان مثال زمانی که مرحوم کاظمی آشتیانی و دیگر همراهان ایشان در عرصه سلول‌های بنیادی خوش درخشیدند و گزارش فعالیت‌ها را به مقام معظم رهبری ارایه دادند، برخی اصحاب علوم پزشکی عنوان می‌کردند که انجام چنین کاری غیرممکن است، ولی با حمایت مقام معظم رهبری موفقیت در این عرصه حاصل شد و پس از آنکه جهاددانشگاهی گام‌های اولیه را در این زمینه برداشت و کار به شبیه‌سازی رسید، دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز همراه شدند و کار تکثیر شد. معاون هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی با اشاره به پیشرو بودن این نهاد در عرصه‌های فرهنگی، اظهار کرد: حدود 20 سال پیش مقام معظم رهبری درباره کرسی‌های نظریه‌پردازی و نقد و مناظره صحبت فرمودند و پس از آن انتظار می‌رفت دانشگاه‌ها در این زمینه نقش‌آفرینی کنند، این در حالی است که کار موثری در دانشگاه‌ها انجام نشد و این جهاددانشگاهی بود که با برگزاری مسابقات ملی مناظره دانشجویان، در این زمینه پیشرو بود. امروز نیز که برخی دانشگاه‌های ذیل وزارتین به دنبال گرفتن کار از این نهاد هستند از یک سو خوشحالیم که جهاددانشگاهی در این زمینه موفق عمل کرده است و دیگران از آن الگوبرداری می‌کنند و از سویی دیگر ناراحتیم که سیستم بروکراتیک کشور به‌جای حمایت از این نهاد انقلابی و تقویت کار، به دنبال گرفتن آن از جهاددانشگاهی است. چنین مواردی را بارها تجربه کرده‌ایم و هر زمان کار از جهاددانشگاهی گرفته و به مجموعه‌های دولتی واگذار شده، تجربه موفقی حاصل نشده است. دکتر فارسی بیان کرد: نوآفرینی و باز کردن مسیر در عرصه‌های جدید و در یک کلام پیشرو بودن، عامل اصلی موفقیت جهاددانشگاهی است و این ویژگی باید حفظ شود. به این نکته نیز باید توجه داشته باشیم که این نهاد زمانی کارهایی را آغاز کرده است که در مقطع زمانی شروع، آن موضوع نیاز جامعه بوده، ولی امروز نیازهای کشور تغییر کرده است. در این شرایط نیز باید با بررسی دقیق، برخی رویکردها تغییر کند. همچنین در مسیر تدوین برنامه تحول نیازمند نگاه تمدن سازی هستیم و باید فراتر از مرزهای کشور فکر کنیم و جهاددانشگاهی باید در عرصه‌های بین‌المللی، حداقل در کشورهای اسلامی نقش‌آفرینی کند. رییس شورای راهبری و نظارت برنامه تحول جهاد دانشگاهی با اشاره به این که در مسیر تحول، پذیرفتن آنچه نمی‌خواهیم، جزئی اساسی از تحول است و به اراده همگانی نیاز دارد، گفت: برای این منظور لازم است تحول‌خواهی در ذهن همه اعضای جهاددانشگاهی و مدیران تقویت شود و پس از آن در مسیرهایی که منطبق بر ارزش‌های این نهاد است، ریل‌گذاری شود. در این مسیر، فلسفه وجودی و اهداف، محل سؤال نیست، بلکه برخی مأموریت‌ها، ساختارها و راهبردها مورد سؤال است. وی با تاکید بر این که بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را ادامه فلسفه وجودی جهاددانشگاهی می‌دانیم، افزود: بدنه جهاددانشگاهی نیز باید تحول را بپذیرد و تحول‌خواهی در ذهن همه اعضا تقویت شود و به دیگران نیز تسری یابد تا در نهایت اجماع صورت پذیرد. اگر مدیر، تحول و افق ذهنی نداشته باشد، تنها به تأمین مالی و پرداخت حقوق سر ماه می‌اندیشد و در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار انجام کارهای راهبردی و رویکرد تمدن سازی داشت. معاون هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی گفت: با توجه به اهمیت بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، باید ابتدا نسبت جهاددانشگاهی با این بیانیه، جایگاه آن در بیانیه و همچنین تاثیر بیانیه بر این نهاد مشخص شود و در این زمینه نیازمند کار علمی دقیق و سریع هستیم. ترسیم نسبت جهاددانشگاهی با بیانیه گام دوم انقلاب، مقدمه تحول است. همچنین مجموعه فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص جهاددانشگاهی نیز مسیر حرکت این نهاد است و لازم است با تحلیل مضمون، محورهای دقیق و علمی از کتابچه فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص جهاددانشگاهی برداشت و در برنامه تحول مورد استفاده قرار گیرد.