تازه ها
هوش مصنوعی فناوری نوظهوری است که جوامع و کشور‌های مسلط بر آن را در آینده نه چندان دور به عنوان یک قدرت مسلط و هژمون در دنیای علم و تکنولوژی مطرح و آن‌ها را از حیث پیشرفت و توسعه دستخوش تغییرات بنیادین می‌کند.
به گزارش بازارکار به نقل از ایرنا، پیش از دهه ۹۰ باور اینکه فناوری و شبکه‌ای به نام اینترنت آنچنان در جهان فراگیر شود که دامنه آن تقریبا تمامی انسان‌های روی کره زمین را دربرگرفته و در کمتر از چندسال به پدیده‌ای جهان شمول تبدیل شود، سخت بود، حالا همین رویه را در مورد فناوری به نام هوش مصنوعی شاهد هستیم.
هوش مصنوعی اگرچه هنوز یک مقوله تازه به شمار می‌رود، اما کارشناسان حوزه علم و فناوری معتقدند در آینده نزدیک به یک پدیده فراگیر تبدیل خواهد شد و آموزش‌ها در این حوزه برای جامعه ضرورت پیدا می‌کند.
به جرات باید گفت هوش مصنوعی تا کمتر از یک دهه دیگر می‌تواند زندگی انسان در ابعاد گوناگون اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و علمی را دچار تحول بنیادین کند، به این ترتیب این فناوری می‌تواند در بسیاری از حوزه‌ها نظیر آموزش، کشاورزی، صنعت پزشکی، گردشگری، حمل و نقل و طراحی و ساخت اتومبیل‌های جدید و خودران، خدمات از جمله دستیار‌های مجازی و ربات‌های خدمت رسان، فرهنگ و هنر از جمله موسیقی و فیلم سازی و رسانه، و همچنین مسایل دفاعی، امنیتی و نظامی مورد استفاده و بهره برداری قرار بگیرد.
پیشرفت و اقتدار کشور‌ها در سایه توجه به فناوری‌های جدید نظیر هوش مصنوعی
کشور‌ها و دولت‌ها امروزه تلاش می‌کنند تا با تصاحب فناوری و یافته‌های انحصاری در علم قدرت و ثروت بدست آورند و به نوعی خود را در قامت یک هژمونی و قدرت مسلط در جهان مطرح کنند، بدون شک در دنیای امروز جامعه و کشوری موفق و سرآمد خواهد بود که در حوزه علم و فناوری سرآمد باشد، از همین جهت است که رهبر معظم انقلاب نیز بار‌ها به موضوع هوش مصنوعی و ضرورت توجه به آن پرداخته اند.
"من پیشنهاد میکنم یکی از مسائلی که مورد تکیه و توجّه و تعمیق واقع می‌شود، مساله هوش مصنوعی باشد که در اداره‌ی آینده‌ی دنیا نقش خواهد داشت، باید کاری کنیم که حدّاقل به ده کشور اوّل دنیا در این مسئله برسیم" این بخشی از بیانات مقام معظم رهبری در خصوص هوش مصنوعی است که در آبان ماه سال ۱۴۰۰ طرح شده و عمق عمیق نگاه ایشان به عنوان رهبر جامعه اسلامی به مقوله علم و دانش و حرکت به این سمت را نشان می‌دهد.
در دنیای امروز جامعه و کشوری موفق و سرآمد خواهد بود که در حوزه علم و فناوری سرآمد باشد، از همین جهت است که رهبر معظم انقلاب نیز بار‌ها به موضوع هوش مصنوعی و ضرورت توجه به آن پرداخته اند
با وجود فعالیت‌های صورت گرفته طی سالیان اخیر در زمینه هوش مصنوعی در کشورمان به نظر می‌رسد هنوز تا رسیدن به نقطه ایده آل فاصله زیادی داریم و باید فعالیت‌ها در این حوزه با قوت بیشتر و هدفمندی بهتری دنبال شود و کار‌ها در این حوزه از شکل جزیره‌ای خارج و منسجم شود.
یکی از خلاء‌هایی که شاید در مقوله هوش مصنوعی به آن کمتر پرداخته شده است، بحث تمرکززدایی است، به نظر می‌رسد عمده فعالیت‌ها در این زمینه در مرکز دنبال می‌شود، در حالی که تسلط به این فناوری و تربیت متخصصان و دانشمندان این حوزه باید در سراسر کشور فراگیر شود تا ایران اسلامی ما بتواند خود را به یک قدرت مسلط در این تکنولوژی معرفی کند.
در ادامه این گزارش فارغ از نگاه دوسویه تهدیدات و فرصت‌ها به هوش مصنوعی، نگاهی به وضعیت این فناوری و سیاست گذاری محلی در آن در همدان انداخته ایم، وضعیت فعالیت شرکت‌های دانش بنیان همدان در زمینه هوش مصنوعی را بررسی کرده و همچنین نظرات یک استاد دانشگاه در همدان را در مورد این مقوله از پیش رو می‌گذرانیم.
سیاست گذاری و تدوین راهبرد و برنامه از سوی تصمیم گیران در سطح جامع نقش مهمی در نهادینه سازی برنامه‌های نوظهور از جمله فناوری‌ها دارند، وقتی سیاست و راهبرد مشخص باشد بهتر می‌توان به هدف رسید، در همین رابطه اتفاق خوبی در همدان رقم خورده و آن هم تهیه نقشه جامع تحول و پیشرفت است که در آن به مقوله فناوری و شئون مختلف آن نیز پرداخته شده است.
سید مجتبی حسینی معاون استاندار و دبیر کارگروه تهیه و تدوین نقشه جامع تحول و پیشرفت همدان در این ارتباط در گفتگو با خبرنگار ایرنا گفت: همدان به عنوان استان پایلوت برای تدوین و تهیه نقشه جامع تحول و پیشرفت تا افق ۱۴۰۷ انتخاب شده و این روز‌ها با همراهی بدنه کارشناسی و مدیریتی استان مشغول نهایی کردن این سند هستیم.
دبیر کارگروه تهیه و تدوین نقشه جامع تحول و پیشرفت همدان گفت: همان طور که از ذات این سند برمی آید به مقوله تحول و پیشرفت که ناظر بر آینده است متمرکز است، تحول و پیشرفتی که مبتنی بر فناوری‌های روز بوده و هوش مصنوعی نیز طبیعتا بخشی از آن است.
حسینی با بیان اینکه اگر نسبت به مقوله هوش مصنوعی موضع انفعالی داشته باشیم از دانش و علم روز دنیا عقب می‌مانیم، افزود: رسوخ فناوری در مسایل مدیریتی و اجرایی و تصمیم گیری را نباید نادیده گرفت، ما ناگزیر هستیم که در این مسیر جهانی حرکت کنیم.
وی اظهار کرد: در بخشی از سند جامع تحول و پیشرفت برنامه دستگاه ها، نهادها، مراکز علمی و بخش خصوصی در رابطه با مباحث فناوری که هوش مصنوعی نیز ذیل آن است، مورد توجه قرار می‌گیرد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان گفت: حوزه‌های گردشگری، خدمات و کشاورزی در همدان در حوزه هوش مصنوعی برنامه‌هایی دارند که با عملیاتی شدن آن‌ها جزییات لازم در اختیار جامعه قرار می‌گیرد.
حسینی همچنین یادآور شد: در کنار نقشه جامع تحول و پیشرفت و تاکید آن بر گسترش به کارگیری و توسعه فناوری‌های نو از جمله هوش مصنوعی، دانشگاه‌های استان از جمله دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه بوعلی نیز قدم‌های خوبی در این ارتباط برداشته اند که راه اندازی دانشکده و رشته هوش مصنوعی را شامل می‌شود و می‌تواند ما را به رشد این حوزه در آینده نه چندان دور امیدوارتر کند.
فعالیت ۱۱ شرکت دانش بنیان همدان در حوزه هوش مصنوعی
توانمندسازی شرکت‌ها، تجاری سازی محصولات، بازاریابی و برگزاری دوره‌های آموزشی در خصوص امضای قرارداد و شیوه فروش محصولات از خدمات پارک علم و فناوری همدان به شرکت‌های دانش بنیان فعال در زمینه هوش مصنوعی است
یکی از مراکزی که می‌تواند نقش مهمی در پیشبرد و اشاعه هوش مصنوعی داشته باشد، پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های فناور مستقر در آن‌ها هستند، در همین ارتباط با رییس پارک علم و فناوری همدان به گفتگو پرداخته ایم.
مجید کزازی در گفتگو با خبرنگار ایرنا گفت: ۱۱ شرکت دانش بنیان در استان همدان به طور مستقیم در حوزه هوش مصنوعی فعالیت دارند و تعداد زیادی نیز در حوزه کاری خود از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند.
این مسوول افزود: این شرکت‌های دانش بنیان به طور اختصاصی در حوزه‌های خدماتی همچون آموزشی، پزشکی، حمل و نقل، خدمات مالی و امنیت سایبری گرایش دارند.
وی اظهار کرد: واحد‌های فناوری نیز هستند که در این حوزه فعالیت دارند و محصولاتی را در حوزه هوش مصنوعی ارائه کرده‌اند.
کزازی تصریح کرد: همچنین شرکت‌هایی از همدان در قالب زیر مجموعه پارک علم و فناوری در حوزه خدمات هوش مصنوعی در بخش‌های مالی، پزشکی و آموزشی فعال هستند و در کشور نیز رتبه‌های برتر را کسب کرده‌اند.
وی عنوان کرد: یکی از شرکت‌های ما با تولید محصولی هوشمند در حوزه ردیاب خودرو‌های سرقت شده، توانسته در سطح کشور رتبه برتر شرکت‌های دانش بنیان فعال در حوزه هوش مصنوعی را کسب کند.
رییس پارک علم و فناوری استان همدان با اشاره به اینکه طرح‌هایی نیز در حوزه حمل و نقل و ترافیک با کمک هوش مصنوعی ارائه شده است، گفت: شرکت‌هایی که در حوزه هوش مصنوعی فعالیت دارند از همه خدمات تسهیلاتی پارک علم و فناوری بهره‌مند می‌شوند.
وی ادامه داد: علاوه بر واگذاری تسهیلات مالی، خدماتی همچون معافیت مالیاتی، در اختیار گذاشتن فضاو حضور در نمایشگاه‌های عرضه کالا به شرکت‌های استفاده کننده از فناوری هوش مصنوعی ارائه می‌شود.
کزازی افزود: به این شرکت‌ها خدماتی ارائه می‌شود تا بازار کسب و کار خود را شناسایی کنند تا به راحتی محصولات خود را برای رفاه مردم عرضه کنند.
وی اظهار کرد: با توجه به قراردادی که با رسانه‌ها و صدا و سیمای مرکز استان همدان داریم، شرکت‌های دانش بنیان فعال در این حوزه می‌توانند به صورت رایگان محصولات خود را برای مخاطبان معرفی کنند.
رییس پارک علم و فناوری استان همدان افزود: توانمندسازی شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه هوش مصنوعی، تجاری سازی محصولات، بازاریابی و برگزاری دوره‌های آموزشی در خصوص امضای قرارداد و شیوه فروش محصولات از دیگر خدماتی است که به فعالان این حوزه ارائه می‌شود.
وی ادامه داد: تعریف هوش مصنوعی به زبان ساده این است که هوش انسان را در زبان ماشین، شبیه‌سازی و پیاده کنیم.
کزازی افزود: تولید محصولات هوش مصنوعی تنها محدود به رشته‌های کامپیوتری و فناوری اطلاعات و ارتباطات نیست و مستلزم استفاده از گرایش‌های علمی مختلف و چند رشته دانشگاهی است.
وی خاطرنشان کرد: فعالان این حوزه باید توانایی تحلیل داده داشته و معمار مهندسی کامپیوتر باشند و باید چند رشته به صورت تجمیعی هماهنگ باشند تا یک محصول در حوزه هوش مصنوعی را به زبان ماشین پیاده کنند.
رییس پارک علم و فناوری استان همدان با اشاره به اینکه امروزه برخی از ساختمان‌ها با استفاده از هوش مصنوعی ساخته می‌شوند، افزود: آینده کشور به صورت اجتناب ناپذیری به هوش مصنوعی گره خورده است و باید همزمان با سراسر دنیا در این حوزه پیش برویم تا از غافله عقب نمانیم.
وی اظهار کرد: ممکن است با روی کار آمدن هوش مصنوعی بسیاری از شغل‌ها از بین برود، اما بدون شک رویش‌های جدید نیز در حوزه کسب و کار‌ها را داریم و باید همگام با سراسر دنیا، هوش مصنوعی را برای رفاه مردم جامعه به کار گیریم.
از تعداد ۷۲ شرکت دانش بنیان فعال در استان همدان ۴۰ شرکت در پارک علم و فناوری همدان مستقر هستند و نیز از تعداد ۳۴۰ واحد فناور پذیرش شده در مراکز نوآوری و رشد تابعه پارک علم و فناوری استان همدان ۱۸۰ واحد فناور در مرکز رشد همدان استقرار دارند.
هوش مصنوعی سلاحی واقعی برای صعود به قله‌های علم و فناوری
هوش مصنوعی سال‌هاست که در حوزه‌های نظامی، هواشناسی، فناوری اطلاعات، حمل و نقل، علم ارتباطات و سایر موارد اینچنینی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما دنیای این علم، از ۲ سال گذشته با راه‌اندازی ربات‌های هوشمند تعریف تازه‌ای به خود گرفته است
نکته‌ای که در ارتباط با هوش مصنوعی این روز‌ها مورد توجه است، خارج شدن دایره این فناوری از دست گروه‌های نخبگانی و بهره برداری مردم عادی از بخشی از آن است، بیشتر شهروندان عادی در حال حاضر با chat GPT آنرا می‌شناسند، با یک استاد دانشگاه و کارشناس هوش مصنوعی در این باره به گفتگو پرداختیم.
بهروز بیات در مصاحبه با خبرنگار ایرنا گفت: هوش مصنوعی عمیق‌تر و فراتر از این موارد است و مواردی که در فضای مجازی دیده می‌شود پوسته ظاهری آن است که شهروندان می‌بینند، اما به نظر می‌رسد تا ۲ سال آینده ابزار‌های هوش مصنوعی به شکلی توسعه می‌یابد که اگز کسی در شغل خود از آن استفاده نکند، به طور قطع عقب می‌ماند.
وی تاکید کرد: هوش مصنوعی سال‌هاست که در حوزه‌های نظامی، هواشناسی، فناوری اطلاعات، حمل و نقل، علم ارتباطات و سایر موارد اینچنینی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما دنیای این علم، از ۲ سال گذشته با راه‌اندازی ربات‌های هوشمند تعریف تازه‌ای به خود گرفته است.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: در طول ۲ سال گذشته، علم هوش مصنوعی به شکل شگفت انگیزی رشد پیدا کرده و دستیابی مردم عادی نیز به آن آسان‌تر شده است.
وی با اشاره به افزایش ربات‌های هوشمند تصریح کرد: ربات‌های هوشمند با یک الگوی زبانی خاص، به صورت هوشمندانه با مخاطبان ارتباط می‌گیرند و سوالات مطرح شده را تا حدودی درست و غافلگیر کننده پاسخ می‌دهند.
بیات عنوان کرد: پیش از ترویج هوش مصنوعی در جامعه، این علم برای موارد خاص استفاده می‌شد و مردم با آن سروکار نداشتند، اما حالا با استقبال مردم، شرکت‌های بزرگ دنیای ارتباطات نیز وارد عرصه شده‌اند و پلتفرم‌های مخصوص هوش مصنوعی را رائه داده‌اند.
وی عنوان کرد: هر روز ابزار‌های هوش مصنوعی در حال توسعه است و به مجهز کردن اشیاء به اینترنت، فصل جدیدی از دنیای هوش مصنوعی آغاز شده است.
استاد علم اطلاعات و دانش شناسی با اشاره به اینکه در داخل کشور نیز با فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان، پوسته بومی شده هوش مصنوعی ایجاد شده است، گفت: هوش مصنوعی در حوزه‌هایی همچون ساختمان، ارتباطات، ترجمه، تولید محتوا، بازار‌های مالی، تبلیغات و سایر موارد اینچنینی مورد استقبال مردم قرار گرفته است.
وی افزود: هوش مصنوعی با وجود عمیق بودن، در مورادی نیز در مدیریت شهری و کار‌های روزمره به کمک شهروندان می‌آید.
هوش مصنوعی سلاحی واقعی برای صعود به قله‌های علم و فناوری
هوش مصنوعی از بین برنده برخی شغل و ایجاد کننده مشاغل جدید
وی تاکید کرد: اگر مردم می‌خواهند کسب و کار‌های خود را پیش ببرند باید به ابزار‌های هوش مصنوعی دست پیدا کنند.
معاون آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان در پاسخ به اینکه با ترویج هوش مصنوعی چه تعداد کسب و کار از بین می‌رود، افزود: هر فناوری که ایجاد می‌شود شغل ایجاد می‌کند و به طور طبیعی برخی از شغل‌ها نیز از بین می‌رود.
وی ادامه داد: به تاریخ که نگاه می‌کنیم شغل‌هایی در گذشته بوده که حالا وجود ندارد و حالا در حوزه حمل و نقل، ارتباطات و دستگاه‌های مختلف، شغل‌هایی ایجاد شده است که در گذشته معنا نداشته است.
بیات خاطرنشان کرد: به عنوان مثال ۱۰ سال پیش تولید محتوا، به شکل امروزی معنایی نداشت، اما حالا فعالیت در این حوزه عادی شده است.
وی با اشاره به اینکه برخی از کار‌ها را نیز نمی‌توان با هوش مصنوعی انجام داد، گفت: با این وجود می‌توان در این کار‌ها ار هوش مصنوعی به عنوان دستیار و توسعه دهنده شغل استفاده کرد و این علم به عنوان یک دستیار به انسان کمک کند.
این استاد دانشگاه و کارشناس فعال در حوزه هوش مصنوعی اظهار کرد: امروزه استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت شهری، هواسناسی، ارتباطات و صنایع مختلف تاثیر بسیار زیادی در رفاه زندگی مردم دارد.
با ترویج هوش مصنوعی تعدادی از کسب و کار‌ها بین می‌رود، در واقع طبیعی است هر فناوری که ایجاد می‌شود شغل ایجاد می‌کند و به طور طبیعی برخی از شغل‌ها نیز از بین می‌رود
وی با اشاره به اینکه با توسعه هوش مصنوعی به نوعی کارگران دانشی بیشتر می‌شود، ادامه داد: به عنوان مثال در حوزه ترجمه استفاده از هوش مصنوعی بسیار افزایش یافته است و به نوعی مترجمان با بهره‌گیری از این ابزار کار خود را راحت‌تر می‌کنند.
بیات تاکید کرد: با این وجود هوش مصنوعی را نباید خیلی دست بالا بگیریم و از سوی دیگر نیز نباید از آن غافل شویم؛ همین حالا نیز هوش مصنوعی مقوله وسیع و پیچیده‌ای است و باید در دانشگاه‌ها، صنایع و خدمات به سمت آن حرکت کنیم.
وی تاکید کرد: ابزار‌های عمومی هوش مصنوعی در دسترس مردم قرار دارد، اما در برخی از حوزه‌های علمی و یا حوزه‌های حقوقی و پزشکی، نمی‌توان به آن اعتماد ۱۰۰ درصد داشت.
هوش مصنوعی را باید بومی سازی کنیم
معاون آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان گفت: همه کاربران این حوزه باید حواسشان باشد و نباید چشم بسته مطالب هوش مصنوعی را بپذیرند؛ ما در دنیای تلفیق زندگی می‌کنیم که همه فناوری‌ها کمک می‌کنند تا تجربیات جدیدی داشته باشیم.
وی افزود: در آینده به یک دنیای به هم پیوسته وارد می‌شویم که هم خوبی دارد هم بدی؛ زندگی راحت‌تر و ارتباطات سریع‌تر خواهد بود و از سوی دیگر تحت کنترل ماشین قرار خواهیم گرفت.
بیات تاکید کرد: از این جهت ما باید در کشور خود باید هوش مصنوعی را بومی‌سازی کنیم و بنا بر فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی باید به دانش روز دست پیدا کنیم.
رهاورد:
دیر یا زود هوش مصنوعی بسیاری از حوزه‌ها را دربرمی گیرد، بدیهی است که باید با آشنایی با این فناوری نوظهور و تسلط بر آن بتوان تهدیدات آنرا مهار و از مزایای آن استفاده کرد.
سند هوش مصنوعی که کلیات آن به تایید رسیده باید هرچه زودتر عملیاتی و پیاده سازی شود، همچنین توصیه می‌شود واحد‌های زیرمجموعه سازمان ملی هوش مصنوعی در استان‌ها نیز تحت نظارت و راهبری استانداری و پارک‌های علم و فناوری فعال شوند.
ناگفته نماند همگام با بخش حاکمیتی و دولتی، حوزه‌های مرتبط با بخش خصوصی نیز اقدامات خوبی در حوزه هوش مصنوعی به انجام رسانده اند که معمولا رسانه‌ای نمی‌شود با این وجود نیاز است تا حجم وقت، انرژی و سرمایه گذاری خود را برای تقویت این فناوری در کشور بیشتر کنیم.
ارسال نظرات