یک کارگردان تئاتر: نمایش «خورشید و نینوا» نوعی شبیه‌سازی به هنر تعزیه است

کریم جشنی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به شکل‌گیری نمایش آیینی خورشید نینوا اظهار کرد: این نمایش یک توفیق الهی برای من است که شروع آن به ۶ سال پیش و مسجد سبحان محله دادگر باز می‌گردد که برای اجرای نمایش در خیمه سوزان ظهر عاشورا دعوت شده بودم.

وی افزود: زمانی که وارد هیأت مجمع حیدریان مشهدالرضا(ع) شدم متوجه ضعف نمایش و نداشتن ساختار نمایشی شدم و به این دلیل عباس طاهری از نویسندگان مطرح مشهد متنی را جهت اجرا آماده کرد و سپس فراخوانی برای بازیگری در نمایش منتشر شده که در نهایت پس از تمرین‌های متعدد نخستین بار ۵ سال پیش در ظهر عاشورا اجرا کردیم.

کارگردان نمایش آیینی خورشید و نینوا با بیان اینکه عرض ارادت به ساحت مقدس امام حسین(ع) از دلایل ادامه این کار بود، گفت: اجرای این نمایش تبدیل به سنت و تعهدی شد که نسبت به امام حسین(ع) و یاران ایشان دارم و تقریبا یک ماه پیش از شروع محرم تمرینات نمایش را با اعضای گروه دنبال می‌کنیم که خوشبختانه گروه ۱۵نفره اول به گروهی ۴۰ نفره تبدیل شده است.

جشنی با اشاره به تغییرات نمایش نسبت به سال‌های گذشته عنوان کرد: اعضای جدیدی به نمایش اضافه و جایگزین شده‌اند از سال پیش سعی شد تا صحنه‌های دراماتیک نمایش تقویت شود برخی از کاراکترها ثابت است مانند نقش حضرت ابوالفضل(ع) که توسط آقای موسوی و نقش حضرت علی اکبر(ع) توسط آقای نظامی ایفای نقش آن را برعهده دارند.

وی ادامه داد: نمایش خورشید نینوا یک نمایش کاملا دلی است و قبل از اجرای ویژه در ظهر عاشورا اجراهایی رایگان در مکان‌هایی که دعوت می‌شویم، داریم که امسال نمایش‌ها در بوستان چهل بازه است و اجرای ویژه ظهر عاشورا در دندانپزشکان اجرایی میدانی است.

کارگردان نمایش آیینی خورشید و نینوا در خصوص موضوع نمایش خود گفت: نمایش خورشید و نینوا از ابتدای حرکت امام حسین (ع) به سمت کوفه است و سعی کردیم تا تمام اتفاقات ظهر عاشورا و واقعه کربلا را به تصویر بکشیم، همچنین به صورت ویژه به رشادت اصحاب امام حسین(ع) مانند مسلم و دیگر شخصیت‌های تاریخی که در این واقعه حضور داشتند، می‌پردازیم.

جشنی افزود: سعی شده در نمایش به صورت ویژه از شعر و موسیقی‌های آقای شجریان و قربانی در صحنه‌های حزن‌انگیز و احساسی نمایش استفاده شود که نمایش را منحصربه‌فرد کرده است و یک فضای کاملا معنوی در صحنه‌های مربوط به شهادت اصحاب به وقوع پیوسته است و درصحنه آخر نمایش که امام حسین(ع) حضرت علی اصغر(ع) را بر دستان خود بلند می‌کنند تمام اشقیا و اولیا به امام حسین(ع) اقتدا می‌کنند و دیالوگ پایانی نمایش گفت‌وگوی سکینه با پدر است و پس از آن نمایش به اتمام می‌رسد.

وی در خصوص سبک نمایش که ادغام هنرنمایشی با تعزیه است، اظهار کرد: تعزیه تنها هنر نمایشی ایران است که ثبت شده و بخش اعظمی از نمایش چه از لحاظ پوشش، لباس و دکور از نمایش‌های تعزیه وام گرفته شده است، همچنین از ابزارآلات مشابه با تعزیه در نمایش استفاده شده است و از آنجایی که تعزیه‌خوانان سنتی با تجربه کمی در مشهد داریم، سعی کرده‌ایم تا با هنرمندان تئاتری شکل و شمایل نمایشی ایجاد کنیم و با جذب هنرمندان علاقه‌مند به این گونه نمایش‌ها هنر تعزیه‌خوانی را  شبیه‌سازی و نمایشی میدانی که روایتگر واقعه کربلا باشد اجرا کنیم.

کارگردان نمایش آیینی خورشید و نینوا اضافه کرد: نمایشی جایگزین نسخه‌های قدیمی تعزیه شده است و با تلفیق یک کار نمایشی با هنر تعزیه نمایشی تاثیرگذار را اجرا کنیم والبته استفاده از موسیقی و شعرهای آقای قربانی و شجریان که جایگزین شعرهای عربی شده این تاثیرگذاری را دو چندان کرده است.

جشنی با بیان استقبال مخاطبان از نمایش عنوان کرد: هرساله نزدیک به ۳تا ۵ هزار نفر مخاطب این نمایش هستند که با توجه به شرایط جوی این تعداد کم یا زیاد می‌شود و نشانگر استقبال و علاقه مخاطبین به نمایش است.

ارتباط نسل جوان با نمایش آیینی خورشید و نینوا

وی ارتباط گیری خوب نسل جوان با نمایش را از عوامل موفقیت نمایش دانست و گفت: ارتباط خوب نسل جوان با نمایش نشان دهنده موفقیت این اثر است، در نمایش از هنرپیشه‌های حرفه‌ای در تمام رده‌های سنی استفاده شده است، همچنین از هنرمندان زن برای کاراکترهای به جای زن پوش در تعزیه استفاده شده؛ در واقع استفاده از بازیگران مختلف برای نقش‌های کودک و بزرگسال به جذابیت نمایش می‌افزاید.

کارگردان نمایش آیینی خورشید و نینوا در خصوص جایگاه تئاتر آئینی در مشهد به عنوان کلانشهر مذهبی اظهار کرد: با توجه به وجود با برکت امام رضا(ع) و شعار جهان شهر کرامت و برکت این توقع  مطرح می‌شود که هنرمندان نمایشی، ویژه برنامه‌هایی در ایام مذهبی به خصوص ایام محرم به فعالیت بپردازند و آثار با کیفیتی در سطح شهر تولید شود، اما بازم هم جا دارد تا با حمایت سازمان و متولیان فرهنگی به شرایط بهتری برسیم و با تولید آثار باکیفیت آیینی می‌توان تاثیر پیام‌های واقعه کربلا و نهضت حسینی را دو چندان کنیم.