مشاغل خانگی امیدی برای توسعه اقتصادی

مشاغل خانگی امیدی برای توسعه اقتصادی مشاغل خانگی بیشتر خانواده محور هستند، بنابراین زنان نقش محوری تری در این حوزه دارند، ضمن اینکه گرایش زنان به کارآفرینی و راه اندازی واحدهای تولیدی هر چند کوچک و خانگی طی سالهای اخیر بیشتر شده است. به گزارش ایرنا، رویکرد دولت در زمینه مشاغل خانگی این است که کارگاه‌های مستقل خانگی را که از دیرباز در خانه های خود مشغول به فعالیت بوده اند را به کارگاه های گروهی تبدیل کند و تحت نظر یک فرد پشتیبان کننده انجام فعالیت نمایند تا زمینه فروش تولیدات و اتصال به بازارهای هدف بهتر فراهم شود. گرایش زنان به کارآفرینی و راه اندازی واحدهای تولیدی هر چند کوچک و خانگی طی سالهای اخیر بنا به دلایل متعددی از جمله مشکلات اقتصادی، مسوولیت سرپرست خانوارشدن زنان و یا تمایل به مشارکت آنها در اداره معیشت خانواده بیشتر شده است. حدود ۳۰۰ رشته فعالیت مشاغل خانگی در سامانه مرتبط ثبت شده در استان لرستان بیشترین استقبال از طرح های خیاطی، قالیبافی، تایپیست، صنایع دستی و همچنین در بخش کشاورزی مشاغلی از جمله پرورش دام و تهیه ترشیجات و شوریجات و در بخش فرهنگ و ارشاد نیز مشاغلی از جمله ساخت انیمیشن بوده است. مشاغل خانگی و توسعه اقتصاد کشور بنا بر گفته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشاغل خانگی،‌ نقش مهمی در زیست بوم ملی اشتغال و توسعه اقتصاد کشور ایفا می کنند و در مقایسه با سایر مشاغل، هزینه های به مراتب کمتری دارند. در ایران، به دلیل تنوع بالای جغرافیایی، قومیتی و فرهنگی، ظرفیت های بسیاری برای مشاغل خانگی وجود دارد، اما در طول پنج سال صرفا ۲۴۰ هزار شغل در حوزه مشاغل خانگی ایجاد شده است، اکنون اقدامات انقلابی و اساسی همچون تسهیل و کاهش زمان صدور مجوزها باید اتفاق بیفتد. بنا بر گفته حجت‌الله عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در کشورهای توسعه یافته مشاغل خانگی پیشرفت زیادی داشته اند بطوریکه ۲۳ درصد اشتغال را شامل می شود، مشاغل خانگی، ارتباط مستقیمی با توسعه اشتغال دارند، کشورهای توسعه یافته بخشی از زنجیره ارزش خود را به خانه ها منتقل کرده اند. چشم انداز دولت و افزایش سهم مشاغل خانگی مروری بر برنامه های دولت در مورد مشاغل خانگی نشان دهنده نگاه رو به رشد توسعه مشاغل خانگی است که از سوی دولت در سطوح مختلف دنبال می شود، بنا بر گفته سرپرست معاونت توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشاغل خانگی سه تا چهار درصد اشتغال کشور را به خود اختصاص داده است، سهم اندک مشاغل خانگی از اشتغال کشور نشان می‌دهد، فرآیند تولید در کشور همچنان وابسته به واحدهای تولیدی و صنعتی متوسط و بزرگ است در حالی که در کشورهای پیشرفته دنیا، بسیاری از زنجیره ارزش در خانه‌ها اتفاق می‌افتد. محمود کریمی بیرانوند می افزاید: یکی از سیاست‌های اصلی ما این است که به سمت ایجاد زنجیره‌های ارزش محصولات مختلف در حوزه مشاغل خانگی برویم و سهم چهار درصدی مشاغل خانگی را در ۲ سال آینده به حداقل ۱۰ درصد برسانیم و برای سال ۱۴۰۴ این سهم به ۲۰ درصد برسد، زیرا هم هزینه تولید در مشاغل خانگی پایین و کیفیت محصولات این مشاغل بهتر و بالاتر است ضمن اینکه بازاریابی و بازارسازی برای آن ساده‌تر است. وی اظهار داشت: دولت سیزدهم در حوزه توسعه و کار آفرینی برنامه های مناسبی را برای ایجاد اشتغال به مرحله اجرا در آورده است و وزارت تعاون در این راستا همت بالایی در بحث اشتغال و کارآفرینی در دستور کار قرار داده است. کریمی بیرانوند با اشاره به ایجاد تحول در صدور مجوز برای مشاغل خانگی افزود: اکنون مجوزهای مشاغل خانگی در مدت سه روز صادر می شود، در مجموع ۵۵۰ عنوان شغل خانگی تعریف شده که مجوز تمامی این مشاغل تنها در مدت سه روز صادر می‌شود، به منظور تسهیل روند اشتغال‌زایی و افزایش تولید، شرایط صدور آنی ۳۵۰ مجوز شغل خانگی در کشور فراهم شده است و متقاضیان می توانند با مراجعه به سامانه وزارت کار، مجوز شغل موردنظر را بدون وقفه دریافت کنند. افزایش سالانه تا ۲۰ رشته به مشاغل خانگی بنا بر گفته رییس دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی گفت: هم اکنون ۳۳۲ رشته در حوزه مشاغل خانگی وجود دارد که البته سالانه هشت تا ۲۰ رشته به مشاغل خانگی اضافه می‌شود. مهناز امامدادی اخیرا در گفت و گو با رسانه ها گفت: از ۳۳۲ رشته در حوزه مشاغل خانگی برخی از آن‌ها زیر شاخه‌هایی نیز دارد که با احتساب آن، تعداد مشاغل خانگی به بیش از ۵۰۰ رشته می‌رسد، طبق قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی، سالانه یک بار رشته‌های حوزه مشاغل خانگی نظارت و ارزیابی می‌شود که بر اساس آن، برخی رشته‌ها به دلایل مختلف از جمله ایمنی یا ایجاد مزاحمت برای واحدهای مسکونی، حذف می‌شود. رییس دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی بیان کرد: بسیاری از افراد در حوزه مشاغل خانگی با وجود آنکه مجوز و تسهیلات نیز دریافت کرده اند، ورود موفق به بازار نداشته اند، بر این اساس لازم است که مراحل توانمندسازی، آموزش، مشاوره و هدایت شغلی برای آن‌ها ارائه کنیم. زنان بیشترین سهم مشاغل خانگی را در لرستان دارند بنا بر گفته مدیر اجرایی طرح ملی توسعه مشاغل خانگی لرستان زنان در استان بیشترین سهم را نسبت به مردان در راه اندازی مشاغل خانگی دارند، امروزه کسب‌ و کارهای خانگی راهکاری مهم برای ایجاد اشتغال و درآمد در جهان محسوب می‌شوند، از جمله مزایای مشاغل خرد و خانگی، حذف هزینه‌های مربوط به خرید، رهن و اجاره کارگاه و ایاب و ذهاب است. رحیم بیرانوند در گفت و گو با رسانه ها می افزاید: طرح ملی توسعه مشاغل خانگی در سه مرحله شناسایی ظرفیت‌ها، توانمندسازی متقاضیان و اتصال به بازار طراحی شده است، در این طرح تلاش می شود مشاغل خانگی از یک شغل دوم و ناپایدار به شغلی پایدار تبدیل شود که در این راستا ۱۷ رشته مزیت شغلی در استان شناسایی شد. وی گفت: خیاطی، قالیبافی، گلیم بافی، پرورش دهنده زنبور عسل، فرآوری کننده محصول زعفران، پوست کن و لپه کن و بسته بندی حبوبات، تولیدات چرمی دست دوز از جمله مشاغل خانگی است که در لرستان مورد توجه قرار دارد. دبیر اجرایی طرح ملی توسعه مشاغل خانگی لرستان اضافه کرد: همچنین فرآوری و بسته بندی سبزیجات، بافنده تابلو فرش، ویرایشگر متون، برنامه نویس، معرق کار چوب، مترجم، انیماتور، نقاش مینا، دوزنده لباس محلی نیز به عنوان دیگر مزیت های شغلی استان لرستان در حوزه مشاغل خانگی شناسایی شده است. اجرای ۳۴ طرح مشاغل خانگی در بروجرد رییس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی بروجرد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: سال گذشته در بخش مشاغل خانگی ۳۴ طرح در شهرستان بروجرد اجرا شد که در مجموع برای آنها مبلغ ۲ میلیارد و ۲۰۵ میلیون تومان هزینه شده است. عبدالعلی گیوه‌کی بیان کرد: صنایع دستی، فرش دستباف و رشته های مرتبط با آن، خدمات و فعالیت های فرهنگی و هنری، نساجی سنتی، بافت های داری و زیراندازی، پوشاک سنتی، صنایع دستی چرمی، صنایع دستی فلزی، رودوزی های سنتی، فعالیت های مرتبط با تولیدات دامی، تولیدات گیاهی و صنایع تبدیلی کشاورزی از مهمترین رشته هایی بودند که بیشتر مورد استقبال مردم واقع شده است. گیوه کی اضاف کرد: بانوان استقبال بیشتری از مشاغل خانگی از خود نشان داده اند. رییس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی بروجرد یادآور شد: مشاغل خانگی از چندین منبع از جمله تفاهم نامه ها، صندوق توسعه ملی و تسهیلات ذیل بند الف تبصره ۱۸ تامین اعتبار می شود که تاکنون برای سال جاری سهم ۲ و نیم میلیارد تومان از محل تسهیلات ذیل بند الف تبصره ۱۸ برای توسعه مشاغل خانگی در شهرستان در نظر گرفته شده است. وی ادامه داد: رویکرد مشاغل خرد و خانگی رویکردی تعیین کننده است که تجربه کشورهای مختلف موفقیت آمیز بوده است، در کشور ما نیز با حمایت از برخی طرح ها می توان با حداقل منابع توسعه بیشتری به آنها داد که ضمن پایداری بیشتر با توانایی های بومی و محلی منطقه سازگاری دارند. با توجه به استقبال بانوان از مشاغل خانگی و با توجه به انعطاف پذیری که در نحوه اداره و راه اندازی اینگونه مشاغل وجود دارد این نوع کسب و کار می تواند یکی از انتخاب های همیشگی بانوان و بخصوص بانوان سرپرست خانوار باشد، در چنین شرایطی که افراد براساس نیاز یا علاقمندی در انجام اموری پیش قدم هستند اجرای طرح هایی همچون طرح توسعه مشاغل خانگی از سوی دولت می تواند راهکاری اثرگذار و قابل قبولی برای توسعه اقتصادی کشور و کاهش بیکاری ، باشد.