ایجاد بستر مناسب به‌منظور توسعه و اشتغال در شمال شرق کشور قرارداد ساخت بزرگ ترین پارک لجستیک و ترانزیت کالا در سرخس

طرح «یک جاده- یک کمربند» چین به ایستگاه سرخس رسید تا بزرگ‌ترین پارک لجستیک ترانشیپمنت (تغییر خطوط ریلی) کالا در منطقه ویژه سرخس با سرمایه گذاری 400 میلیون یوان (معادل حدود 56 میلیون دلار) ساخته شود. روز گذشته قرارداد ایجاد بزرگ‌ترین مرکز و پارک لجستیکی و کانتینری از طریق راهگذر جنوبی چین به اروپا در منطقه ویژه اقتصادی سرخس با سرمایه‌گذاری 400 میلیون یوانی طرف چینی منعقد شد.

آن‌ طور که مالک رحمتی، قائم ‌مقام تولیت آستان قدس رضوی در این مراسم به آستان نیوز گفته، «مرکز لجستیک بین‌المللی منطقه سرخس با محوریت ایجاد سایت کانتینری در زمینی به وسعت 35 هکتار با ظرفیت تخلیه، بارانداز و بارگیری 500 کانتینر در هر شبانه‌روز و 660 هزار TEU (واحد شمارش بار کانتینر) در سال احداث خواهد شد که مرحله نخست اجرای این طرح که مربوط به حوزه احداث و راه‌اندازی است، با 400 میلیون یوان سرمایه‌گذاری اولیه آغاز خواهد شد و در مرحله دوم نیز ایجاد سایت تهاتر کالاهای ایران و چین و در مرحله سوم ایجاد شهرک بزرگ صنایع با مشارکت سرمایه‌گذاران چینی تعریف ‌شده است».

قائم ‌مقام تولیت آستان قدس رضوی همچنین گفته، « ایجاد این پارک لجستیکی می‌تواند ظرفیت ترانزیتی مرز سرخس را در سال اول به بیش از 20 میلیون تن برساند که با این اتفاق علاوه ‌بر ارزآوری، شاهد ایجاد بستری مهم به‌منظور توسعه و اشتغال در شمال شرق کشور خواهیم بود».

مهدی صفری ،معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه نیز در این مراسم، ایجاد زیرساخت‌های لازم برای توسعه توان و ظرفیت ترانزیت در مناطق ویژه اقتصادی را یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین سیاست‌های دولت سیزدهم برشمرد و گفت: «تعیین تعرفه‌ها، صدور روادید رانندگان ناوگان حمل‌ونقل، ایجاد زیرساخت‌های لازم و ارائه خدمات گمرکی، چهار محوری است که با هماهنگی کامل بین کشورهای طول مسیر از جمله قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان در حال انجام است و این روند تا حصول نتیجه کامل ادامه خواهد داشت و امیدواریم از طریق ایجاد و تقویت این راهگذر، ظرفیت 20 میلیون تنی ترانزیت از مسیر چین- سرخس-ترکیه به ‌طور کامل محقق شود.»

علی فکری، معاون وزیر اقتصاد و رئیس ‌کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران نیز در این مراسم این پروژه را یکی از نمونه کارهای موفق دولت سیزدهم دانست و افزود: این پروژه با مشارکت آستان قدس رضوی، سرمایه‌گذار خارجی و حمایت‌های دولت اجرا خواهد شد.

مدیرعامل منطقه ویژه سرخس درباره این قرارداد اظهارکرد: موضوع اساسی این پروژه فعال‌سازی راهگذر شرق به غرب است یعنی ترانزیت کالا از چین به اروپا و از چین به بنادر جنوبی کشور است که با توجه به اهمیت ترانزیت کانتینری در دهه‌های اخیر و مسئله تغییر عرض ریلی در کشورهایی مانند ایران و آسیای مرکزی نیازمند مرکز «ترانشیپمنت کانتینری» هستیم و این امکانات تاکنون در کشور وجود نداشت و ما از منابع درآمدی ترانزیتی این کار محروم بودیم.

وی افزود: در این قرارداد بنا داریم یک پارک لجستیک بین‌المللی برای ترانزیت کانتینری را در منطقه ویژه سرخس باارزش سرمایه‌گذاری 400 میلیون یوانی به ‌صورت مشترک در مرحله اول ایجاد کنیم و در مراحل بعدی وارد بحث تهاتر و ایجاد خطوط مشترک تولید شویم که می‌تواند درآمدهای ارزی خوبی در حوزه ترانزیت برای کشور ایجاد کند، به علاوه در حوزه ترانزیت برای مردم منطقه اشتغال‌زایی خواهد شد.

مدیرعامل منطقه ویژه سرخس درباره سهم و آورده آستان قدس در این پروژه گفت: زمین، زیرساخت و ریل موردنیاز این پروژه توسط آستان قدس رضوی فراهم خواهد شد و طرف چینی نیز دانش فنی، ساخت و تجهیزات تکنولوژیکی موردنیاز ایجاد این مرکز را تأمین خواهد کرد و بناست ظرف 1.5 سال دیگر فاز اول این پروژه به بهره‌برداری برسد. این قرارداد به‌ صورت مشارکتی و تأسیس یک شرکت مشترک و بهره‌برداری به ‌صورت مشترک خواهد بود که بازاریابی و نقل‌وانتقال کالا از چین تا ایران بر عهده طرف چینی و از ایران به کشورهای اروپایی بر عهده طرف ایرانی خواهد بود.

کلایی، سرمایه‌گذاری چین در این مرکز را بی‌ارتباط با تحولات اخیر و قرارداد 25 ساله دو کشور ندانست و اظهار کرد: جذابیت ایران برای طرف چینی، اجرای طرح «یک جاده -یک کمربند» چین است که بر اساس آن برای کشورهایی که در انتقال کالا به ‌صورت شراکتی با چین همکاری می‌کنند مشوق‌هایی مانند نصف شدن هزینه استفاده از خطوط ریلی چین و امکان سرمایه‌گذاری با نرخ‌های ترکیبی در نظر گرفته خواهد شد.

وی تأکید کرد: انتقال کالا از چین به اروپا از طریق ترانزیت ریلی یک‌ سوم زمان موردنیاز انتقال کالا از مسیر دریاست و به همان نسبت هم هزینه‌های انتقال کاهش پیدا می‌کند، از طرف دیگر در فرایند انتقال کالا از مسیر ریلی می‌توان فرایند‌های تکمیل کالا و تبدیل آن را انجام داد که این زمینه در منطقه ویژه سرخس امکان‌پذیر خواهد بود. یعنی در این پروژه تنها ترانشیپمنت کالا مدنظر نیست بلکه بر اساس همکاری بزرگ کشورها خواهد بود.

کلایی گفت: در افق سه ‌ساله بناست ترانزیت کالا از منطقه ویژه اقتصادی سرخس به 20 میلیون تن برسد که این عدد چیزی حدود 100 برابر ترانزیت فعلی سرخس است. ضمانت اجرایی مدیرعامل منطقه ویژه سرخس درباره ضمانت اجرای این پروژه با توجه به سوابق طرف چینی در پروژه‌های عمرانی کشور افزود: این پروژه مرحله به مرحله و به‌ صورت اقدامات متقابل اجرا خواهد شد، از طرفی این پروژه تنها یک پیمان میان ایران و چین نیست بلکه کشورهای قزاقستان، ترکمنستان، قرقیزستان و ازبکستان هم در آن مشارکت دارند و کشور چین سرمایه‌گذاری زیادی در این حوزه انجام داده که اگر این طرح را به اتمام نرساند بسیاری از سرمایه‌گذاری‌هایش بی‌حاصل خواهد شد و به‌ نوعی سرمایه‌گذاری‌های قبلی چین گروگان این طرح است.