تبریز، قطب علمی و فناورانه ایران با ظرفیت‌های بی‌نظیر نخبگان

به گزارش بازار کار، حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور،روز شنبه اول شهریورماه در نشستی با نخبگان و فرهیختگان استان آذربایجان شرقی، با تأکید بر فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر نقش کلیدی نخبگان در شتاب‌بخشی به پیشرفت علمی و فناوری کشور، خاطرنشان کرد: سیاست‌گذاری و قانون‌گذاری زمینه‌ساز حرکت علمی است، اما این نخبگان خلاق و توانمند هستند که موتور محرکه فناوری را به پیش می‌برند. بنیاد ملی نخبگان نیز وظیفه دارد با شناسایی، پرورش و حمایت از استعدادها، مسیر شکوفایی و ماندگاری آنان را هموار سازد.

وی با اشاره به روند رشد علمی کشور در دهه‌های گذشته، اظهار کرد: سرمایه‌گذاری مناسب در دهه هفتاد، منجر به جهش علمی بی‌سابقه در دهه هشتاد شد. اما در دهه نود، به دلیل کاهش سرمایه‌گذاری‌های علمی، رشد علمی کشور کند شد. اکنون با برنامه‌ریزی دقیق، باید بار دیگر شتاب علمی کشور را تقویت کنیم.

معاون رئیس‌جمهور با تشریح سه محور اصلی فعالیت در معاونت علمی و فناوری، گفت: بنیاد ملی نخبگان با تمرکز بر دانشجویان و اساتید جوان، شرکت‌های دانش‌بنیان به‌عنوان محور توسعه فناوری و کارآفرینی، و حمایت از اساتید دانشگاه‌ها برای انجام تحقیقات عمیق و اثرگذار، سه رکن اصلی فعالیت‌های این معاونت هستند. 

وی افزود: بودجه بنیاد علم در سال گذشته از حدود ۱۰۰ میلیارد تومان به نزدیک ۴۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته که برای حمایت از پژوهش‌های تأثیرگذار تخصیص یافته است. نرخ پذیرش طرح‌های پژوهشی در این بنیاد بین ۳۰ تا ۴۰ درصد است که نشان‌دهنده توجه به کیفیت و کارآمدی طرح‌هاست.

افشین با اشاره به جایگاه علمی برجسته دانشگاه تبریز، اظهار کرد: این دانشگاه می‌تواند نقش مؤثرتری در ارتقای علمی و فناورانه کشور ایفا کند. امید است با هم‌افزایی نخبگان، اساتید و مسئولان، ظرفیت‌های این دانشگاه بیش از پیش شکوفا شود و تبریز همچنان به‌عنوان یکی از قطب‌های علمی و فناورانه کشور بدرخشد.

وی با تأکید بر لزوم چابکی در فعالیت‌های علمی و فناوری، افزود: تجربه دهه هشتاد نشان داد که رویکردهای پویا و عملیاتی می‌توانند گام‌های بلندی در پیشرفت علمی و فناورانه کشور بردارند. ایجاد سازمان‌های بزرگ و پرهزینه معمولاً بوروکراسی سنگین به همراه دارد و گاه مانع پیشرفت می‌شود. از این‌رو، ما بر مدل‌های کوچک‌تر و کارآمدتر مانند تیم‌های دو یا سه‌نفره تأکید داریم که می‌توانند وظایف مهم را به‌صورت مؤثر در سراسر کشور انجام دهند.

وی همچنین به اهمیت استفاده از ظرفیت‌های قانونی مانند قانون جهش تولید دانش‌بنیان اشاره کرد و گفت: هدف ما از حضور در استان‌ها، ایجاد خروجی‌های ملموس برای بهبود اکوسیستم دانش‌بنیان است. پیشنهاد ارزشمند دکتر رشید مبنی بر بهره‌گیری از بازوهای مشورتی نخبگان نیز فرصت مغتنمی برای کارآموزی و بهره‌مندی از ایده‌های نوآورانه نخبگان فراهم می‌کند.

وی با اشاره به ظرفیت‌های قانونی موجود، اظهار داشت: قوانین کلیدی مانند قانون جهش تولید دانش‌بنیان از بهترین قوانین کشور هستند، اما تاکنون تنها از ۱۰ تا ۱۵ درصد ظرفیت آن‌ها استفاده شده است. با همکاری نخبگان، مجلس و دستگاه‌های مرتبط، می‌توان بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها را به ۷۰ تا ۸۰ درصد رساند.

در حوزه روابط بین‌الملل نیز، افشین از فعالیت‌های در حال شکل‌گیری در بیش از ۱۳ کشور خبر داد و افزود: به‌جای ایجاد سازمان‌های بزرگ و پرهزینه، تشکیل ستادها و کارگروه‌های تخصصی چابک‌تر، نتایج بهتری به همراه خواهد داشت. وی با تأکید بر تحولات سریع در حوزه فناوری، به‌ویژه هوش مصنوعی، خاطرنشان کرد: آینده کشور با توانمندسازی نخبگان و استفاده بهینه از ظرفیت‌های قانونی و علمی تضمین می‌شود.