تازه ها
گفتگو با دکتر احمدی زاده رئیس جهاددانشگاهی واحد بوشهر
رئیس جهاد دانشگاهی استان بوشهر از پرداخت بیش از ۴۰۰ میلیارد ریال تسهیلات قرض‌الحسنه در حمایت از مشاغل خانگی، کسب‌وکار‌های خرد و شرکت‌های دانش‌بنیان خبر داد.
به گزارش بازارکار بوشهر، این نهاد از سال ۱۳۹۸ به صورت رسمی فعالیت خود را در حوزه مشاغل خانگی آغاز کرده است. در اولین گام، طرح توانمندسازی زنان سرپرست خانوار با همکاری معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری و اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سراسر استان اجرا شد که طی آن، حدود ۱۵۰ نفر آموزش دیده و به بازار کار متصل شدند.
در ادامه و همزمان با شیوع کرونا، طرح توسعه مشاغل خانگی از سال ۱۴۰۰ آغاز شد و با ثبت‌نام اولیه ۴۵۰۰ نفر، در نهایت ۱۵۲۲ نفر توانمند شده و به بازار کار معرفی شدند. از سال ۱۴۰۳ نیز جهاد دانشگاهی به صورت رسمی مشمول دریافت و پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه از محل تبصره ۲ قانون بودجه شد.
در مسیر توسعه کسب‌وکار‌های خرد و حمایت از مشاغل خانگی، جهاد دانشگاهی بوشهر اقدامات گسترده‌ای انجام داده است. به همین بهانه، در گفت‌وگویی با علی احمدی‌زاده، رئیس جهاد دانشگاهی استان بوشهر، درباره روند اجرای این طرح‌ها، میزان تسهیلات پرداخت‌شده و چالش‌های پیش رو صحبت کردیم. در ادامه، مشروح این گفتگو را می‌خوانید:
لطفاً بفرمایید جهاد دانشگاهی از چه سالی پرداخت تسهیلات به مشاغل خانگی را آغاز کرده؟
جهاد دانشگاهی از سال ۱۳۹۸ به‌صورت رسمی فعالیت خود را در حوزه مشاغل خانگی آغاز کرد. در آن سال، طرح توانمندسازی زنان سرپرست خانوار با همکاری معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری و هماهنگی با حوزه بانوان و خانواده استانداری و اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی در تمامی شهرستان‌های استان اجرا شد. در این طرح که تا نیمه سال ۱۳۹۹ ادامه داشت، حدود ۱۵۰ نفر آموزش دیدند و فرآیند توانمندسازی و اتصال به بازار برای آن‌ها فراهم شد. در آن زمان، هدف صرفاً پرداخت تسهیلات نبود، بلکه تمرکز جهاد دانشگاهی بر توانمندسازی پایدار افراد، به‌ویژه زنان سرپرست خانوار بود.
تا آن زمان، تسهیلات مستقیمی به جهاد دانشگاهی تعلق نگرفته بود، اما معرفی افراد واجد شرایط برای دریافت وام از بانک‌های عامل با همکاری دستگاه‌هایی همچون میراث فرهنگی، اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دیگر نهاد‌های ذی‌ربط انجام می‌گرفت.
پس از آن و در دوران شیوع کرونا، طرح توسعه مشاغل خانگی از سال ۱۴۰۰ آغاز شد. این طرح با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌صورت گسترده در سطح استان اجرا شد و طی آن، با ثبت‌نام اولیه ۴۵۰۰ نفر، در نهایت ۱۵۲۲ نفر توانمند شده و وارد فرایند اتصال به بازار کار شدند. در این طرح، جهاد دانشگاهی تمام مراحل از شناسایی تا توانمندسازی، اتصال به بازار و حتی برندسازی محصولات را برعهده داشت.
از سال ۱۴۰۳ نیز جهاد دانشگاهی به‌صورت رسمی مشمول دریافت و پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه از محل تبصره ۲ قانون بودجه شد. در همین راستا، ۴۰ میلیارد تومان اعتبار برای حمایت از مشاغل خانگی، کسب‌وکار‌های خرد، شرکت‌های دانش‌بنیان و هسته‌های فناور و خلاق به این نهاد اختصاص یافت.
• هدف اصلی از این طرح چه بوده؟ (توانمندسازی، احیای کسبوکار، اشتغال‌زایی و …)
هدف اصلی این طرح، حمایت از افرادی بود که مهارت لازم برای راه‌اندازی یک کسبوکار را داشتند، اما به‌دلیل نبود سرمایه کافی، نمی‌توانستند فعالیت اقتصادی خود را آغاز کنند. بسیاری از این افراد با مبالغی در حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان قادر بودند کسبوکار کوچکی راه‌اندازی کنند و به اشتغال پایدار برسند. بر اساس مصوبات مجلس، تسهیلاتی برای حمایت از این گروه در نظر گرفته شد تا زمینه‌ای برای شکل‌گیری مشاغل جدید، به‌ویژه برای جوانان فراهم شود.
همچنین در مطالعات اولیه طرح، تمرکز بر این بود که با شتابدهی به کسب‌وکار‌های نوپا، به‌ویژه کسب‌وکار‌های جوانان، بتوان روند راه‌اندازی و تثبیت این مشاغل را سرعت داد و مسیر توسعه آن‌ها را هموارتر کرد
• تا امروز چه تعداد تسهیلات در استان بوشهر یا توسط واحد بوشهر پرداخت شده است؟
در استان بوشهر، پرداخت تسهیلات با همکاری گسترده دستگاه‌های مختلف انجام می‌شود. در این میان، سازمان اقتصاد و دارایی استان، معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری بوشهر، اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اداره‌کل صنعت، معدن و تجارت، اداره‌کل میراث فرهنگی و سایر دستگاه‌هایی که مجوز‌های لازم برای فعالیت‌های اقتصادی را صادر می‌کنند، نقش کلیدی داشته‌اند. همچنین بانک‌های عامل، به‌ویژه بانک قرض‌الحسنه مهر ایران و بانک گردشگری استان، همکاری مؤثری در پرداخت این تسهیلات داشته‌اند.
با وجود این همکاری‌ها، آمار دقیق تعداد تسهیلات پرداخت‌شده هنوز نهایی نشده، اما فرآیند پرداخت در حال اجراست و با هماهنگی میان جهاد دانشگاهی و دستگاه‌های اجرایی استان، روند اعطای تسهیلات در حال پیگیری و توسعه است
• مجموع مبلغ پرداخت‌شده چقدر بوده؟
در سال ۱۴۰۳، مجموعاً ۴۰ میلیارد تومان تسهیلات به جهاد دانشگاهی اختصاص یافت. تاکنون بخشی از این مبلغ با همکاری دو بانک عامل، بانک قرض‌الحسنه مهر ایران و بانک گردشگری، پرداخت شده است.
در بانک مهر ایران، تاکنون ۹۶ میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده و در حال حاضر ۱۴۰ نفر در صف انتظار برای دریافت وام قرار دارند. بانک گردشگری نیز تاکنون ۶۵ میلیارد ریال تسهیلات پرداخت کرده و ۱۷ نفر دیگر در نوبت هستند. پیش‌بینی می‌شود که تا پیش از پایان نیمه اول سال، کل مبلغ ۴۰ میلیارد تومان به‌طور کامل تخصیص یابد و محقق شود.
فرآیند معرفی متقاضیان، پیگیری مجوز‌های لازم و هماهنگی با بانک‌ها توسط جهاد دانشگاهی انجام می‌شود. البته یکی از چالش‌های موجود در مسیر پرداخت تسهیلات، مشکلات متقاضیان در زمینه ضامن و شرایط اقساط است که جهاد دانشگاهی در حال پیگیری و تسهیل این روند برای متقاضیان است.
• میانگین مبلغ هر وام یا تسهیلات چقدر است؟
جهاد دانشگاهی به عنوان یک نهاد علمی و دارای مراکز نوآوری و اشتغال، پس از بررسی دقیق طرح‌ها و مشاغل پیشنهادی، میزان تسهیلات را متناسب با نوع فعالیت تعیین می‌کند. بر این اساس، برای مشاغل فردی، دو نفره یا هسته‌های فناور، تسهیلاتی در بازه‌ای بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان پرداخت می‌شود. مبلغ نهایی با توجه به نوع طرح، میزان اشتغال‌زایی و ظرفیت کسبوکار تعیین می‌شود
• بیشترین حوزه‌های شغلی که از این تسهیلات استفاده کرده‌اند چه بوده‌اند؟ (مثلاً صنایع‌دستی، خیاطی، غذا‌های خانگی و …)
بیشترین تسهیلات پرداخت‌شده تاکنون مربوط به حوزه مشاغل خانگی بوده است. پس از آن، شرکت‌های دانش‌بنیان و هسته‌های فناور و خلاق نیز سهم قابل توجهی از این تسهیلات را به خود اختصاص داده‌اند. علاوه بر این، بخشی از تسهیلات به مراکزی اختصاص یافته که در زمینه تولید علم، برنامه‌های های‌تک (فناوری‌های پیشرفته) و هوش مصنوعی فعالیت می‌کنند
• آیا نمونه‌هایی از افراد موفق یا کسب‌وکار‌هایی که با این وام‌ها رشد کرده‌اند در دسترس دارید؟
بله، در حال حاضر چندین نمونه موفق از کسب‌وکار‌هایی که با دریافت تسهیلات رشد کرده‌اند، در دسترس داریم. طبق گزارشی که واحد اشتغال ارائه داده، بسیاری از جوانانی که در حوزه‌های برنامه‌نویسی، هوش مصنوعی و مشاغل خرد مانند خیاطی فعالیت دارند، توانسته‌اند با دریافت این تسهیلات کسبوکار خود را رونق دهند و به یک وضعیت پایدار و استیبل برسند.
• مراحل دریافت این تسهیلات به چه صورت است؟
مراحل دریافت تسهیلات در ابتدا با همکاری مجموعه استانداری و اداره اقتصاد و دارایی استان که به‌عنوان متولی این کار عمل می‌کند، آغاز می‌شود. پس از مصوب شدن تسهیلات، تمامی مراحل اجرایی در جهاد دانشگاهی انجام می‌شود. ابتدا طرح کسبوکار نوشته و طراحی می‌شود، سپس در صورت نیاز به مدارک خاص، مانند گواهینامه‌های مربوطه از جهاد دانشگاهی یا مرکز نوآوری و اشتغال، تهیه می‌گردد. پس از تکمیل این مراحل، طرح‌ها در سامانه وزارت کار (سامانه تک) ثبت شده و متقاضیان به بانک عامل معرفی می‌شوند. تمامی این مراحل معمولاً ظرف مدت کمتر از یک هفته تکمیل می‌شود.
• آیا افراد نیاز به مهارت خاص یا مدرک خاصی دارند؟
بله، افرادی که قصد دریافت تسهیلات را دارند، باید در رشته یا حوزه خاصی فعالیت کنند و یا کسبوکار خود را توسعه دهند. جهاد دانشگاهی دوره‌های تخصصی و دپارتمان‌های خاصی در زمینه‌های مختلف مانند کامپیوتر، هنر، معماری، پزشکی و دیگر رشته‌ها برگزار می‌کند. افرادی که برای دریافت مجوز نیاز به مدرک خاصی دارند، می‌توانند به جهاد دانشگاهی مراجعه کنند. در این مجموعه، دوره‌هایی که برگزار می‌شود، بیشتر به‌طور مستقیم به اشتغال و توانمندسازی منتهی می‌شود و پس از پایان دوره، مدرک معتبر صادر می‌شود. این مدرک به افراد کمک می‌کند تا بتوانند تسهیلات لازم را دریافت کنند و به یک شغل پایدار برسند
• چه نهاد‌هایی با جهاد دانشگاهی در این طرح همکاری دارند؟ (مثلاً اداره کار، بانک‌ها و …)
در این طرح، جهاد دانشگاهی همکاری نزدیکی با چندین نهاد و دستگاه اجرایی دارد. به‌طور خاص، سازمان اقتصاد و دارایی استان بوشهر به‌عنوان متولی اصلی این کار نقش کلیدی ایفا می‌کند. علاوه بر این، استانداری بوشهر، به‌ویژه معاونت هماهنگی امور اقتصادی آن، اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دیگر نهاد‌هایی که مجوز‌های لازم برای کسب‌وکار‌ها را صادر می‌کنند، از جمله صنعت، معدن و میراث فرهنگی نیز در این طرح همکاری دارند. همچنین، بانک‌های عامل مانند بانک قرض‌الحسنه مهر ایران و بانک گردشگری در پرداخت تسهیلات به متقاضیان نقش دارند
• در مسیر اجرای این طرح، با چه چالش‌هایی روبرو بوده‌اید؟
در مسیر اجرای این طرح، در ابتدای سال ۱۴۰۳ با چند چالش مواجه بودیم. یکی از مشکلات اصلی، سرعت پایین سامانه و فرآیند‌های اجرایی بود که باعث کندی پیشرفت کار‌ها می‌شد. همچنین هماهنگی بین ادارات مختلف برای صدور مجوز‌ها و همکاری بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات نیاز به تسهیل داشت. با بهبود و روان‌تر شدن فرآیندها، زمان انجام کار‌ها کاهش یافته و در حال حاضر تمامی مراحل در کمتر از یک هفته تکمیل می‌شود.
با این حال، چالش اصلی همچنان در مرحله معرفی به بانک‌ها وجود دارد. به‌دلیل محدودیت تخصیص ماهانه تسهیلات از سوی بانک‌ها، برخی از متقاضیان ممکن است در صف انتظار باقی بمانند. این مشکل بیشتر به تخصیص اعتبار ماهانه بانک‌ها مربوط می‌شود، ولی از سمت جهاد دانشگاهی، تمامی مراحل در کمترین زمان ممکن انجام می‌شود
• برای توسعه بهتر این طرح چه پیشنهاداتی دارید؟
برای توسعه بهتر این طرح، چند پیشنهاد وجود دارد. یکی از موارد مهم، افزایش مبلغ تسهیلات است. برای اینکه افراد بتوانند کسب‌وکار‌های خود را راه‌اندازی یا توسعه دهند، نیاز به تسهیلات با رقم بالاتری دارند. بنابراین، پیشنهاد می‌شود که بودجه تخصیص‌یافته برای تسهیلات در سال جدید افزایش یابد.
علاوه بر این، توجه ویژه به مناطق روستایی و شهرستان‌های کوچک (شهر‌های درجه دو و سه) ضروری است. بسیاری از کسب‌وکار‌های خرد می‌توانند در روستا‌ها و مناطق دورافتاده راه‌اندازی شوند و افراد در خانه‌های خود شغل ایجاد کنند. برای این منظور، باید تمرکز بیشتری روی توسعه مشاغل خانگی و خرد در این مناطق صورت گیرد تا زمینه‌های اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی در این نقاط فراهم شود.
• آیا برنامه‌ای برای ادامه یا افزایش سقف تسهیلات وجود دارد؟
برای سال ۱۴۰۴، قانون بودجه پیش‌بینی کرده که سقف تسهیلات افزایش یابد. جهاد دانشگاهی نیز به‌دنبال این است که تخصیص بیشتری برای تسهیلات دریافت کند، زیرا رقم فعلی (۴۰ میلیارد تومان) برای پوشش نیاز‌های استان بسیار پایین است. این مبلغ به‌ویژه برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، هسته‌های فناور و خلاق و همچنین مشاغل خانگی که در حوزه مسئولیت جهاد دانشگاهی قرار دارند، کافی نیست. برای مثال، در حال حاضر ۱۲۰ هسته فناور و خلاق در زمینه‌های نوآوری و هوش مصنوعی در حال فعالیت هستند که نیاز به تسهیلات بیشتری دارند. از این رو، درخواست ما این است که سقف تسهیلات برای سال آینده حداقل به ۲۰۰ میلیارد تومان افزایش یابد.
• جهاد دانشگاهی چه برنامه‌ای برای پیگیری و حمایت بلندمدت از این مشاغل دارد؟
جهاد دانشگاهی به‌عنوان یک نهاد علمی و پژوهشی، همواره تلاش کرده تا در مرز علم و فناوری حرکت کند. این مجموعه به‌دنبال این است که تسهیلات تبصره ۲ را با توجه به ظرفیت‌های استان و نیاز‌های مشاغل آینده، توسعه دهد. هدف این است که تا پایان شهریور ماه، تمامی تسهیلات مربوطه پرداخت و تخصیص یابد. علاوه بر این، جهاد دانشگاهی در حال تدوین یک طرح توسعه است که به‌طور دقیق مسیر آینده مشاغل و نیاز‌های آن‌ها را تعیین کند. هدف اصلی این طرح، ایجاد مشاغل پایدار و تضمین آینده شغلی افراد است، به‌گونه‌ای که این کسب‌وکار‌ها بتوانند در آینده رشد کرده و شغل‌های پایداری را برای افراد ایجاد کنند.
ارسال نظرات