تازه ها
گزارشی از تلاش تیم‌های محله‌محور در دل محلات و روستاهای کشور
روایت‌های تازه از توانمندسازی محلات/تسهیلگران بهزیستی چگونه بحران‌ها را مدیریت می‌کنند؟
در نشست بررسی مسائل اجتماع محور و محله محور سازمان بهزیستی، تشکل‌های فعال در این حوزه تجارب کمتر شنیده شده خود را از حضور در بحران‌ها و توانمندسازی محلات بیان کردند.
به گزارش بازارکار از روابط عمومی و امور بین الملل، نشست «بررسی مسائل اجتماع‌محور و محله‌محور سازمان بهزیستی» صبح امروز پنجشنبه ۶ آذر با حضور احمد میدری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و معاونان سازمان بهزیستی برگزار شد. در این مراسم، برخی گروه‌های محله‌محور از تجارب موفق خود در محله‌ها و روستاهای مختلف کشور سخن گفتند که در ادامه به‌صورت تفصیلی گزارش می‌شود.
افروز صفاری‌فر مدیرکل پیشگیری از معلولیت‌ها و تلفیق اجتماعی سازمان بهزیستی، در این مراسم گفت: برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه یا CBR برنامه‌ای مردم‌محور، جامعه‌محور، عدالت‌محور و توسعه‌محور است که از سال ۱۳۷۴ آغاز شد و اکنون با مشارکت بخش غیردولتی اجرا می‌شود این برنامه از سال ۱۳۹۷ در مناطق شهری نیز آغاز شده و تاکنون ۴۵۰ هزار فرد دارای معلولیت در روستاها و ۱۰۰ هزار نفر در شهرها را تحت پوشش قرار داده است و این رقم تا پایان سال به ۱۶۰ هزار نفر افزایش می‌یابد.
وی افزود: دستمزد مؤسسات فعال در این طرح از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۴ رشد قابل توجهی داشته است. اکنون ۹۵ درصد روستاهای کشور تحت پوشش CBR هستند و ۱۱۳۳ مؤسسه و مرکز اجرای آن را برعهده دارند همچنین ۶۱۸۴ تسهیلگر در این طرح فعالیت می‌کنند و مجموع افراد دارای معلولیت تحت پوشش در مناطق روستایی و شهری ۵۶۷۶۰۰ نفر است.
صفاری‌فر ادامه داد: در ۶ ماهه نخست سال، اعتباری به استان‌ها برای ارائه خدمات داده نشد اما فعالیت‌ها با مشارکت مردم و تلاش تسهیلگران ادامه یافته است تاکنون ۱۸۵۰۰ نفر اشتغال استادـشاگردی، سه هزار مورد مناسب‌سازی و جلب مشارکت مردمی به مبلغ ۱۰۹ میلیارد تومان توسط تسهیلگران انجام شده است. هر تسهیلگر محلی ۱۵۰ پرونده و هر تسهیلگر میانی ۴۵۰ پرونده را مدیریت می‌کند.
طرح‌های زیرمجموعه CBR
وی همچنین به طرح‌های زیرمجموعه CBR اشاره کرد و گفت: پایگاه هنر روستایی که تا پایان سال به ۱۴۰ پایگاه می‌رسد.تسهیل دسترسی کودکان دارای معلولیت به مدارس پذیرا، صندوق خرد محلی، ارتقای بهداشت دهان و دندان و آگاه‌سازی پیشگیری از معلولیت‌ها که از سال گذشته به روستاها برده شده است.
فرشته برزگر تسهیلگر CBR در بیان تجربه خود گفت: تسهیلگران قلب این طرح هستند هر روز وارد محلات می‌شوند، خانه‌به‌خانه مددجویان را شناسایی می‌کنند، پرونده توانبخشی تشکیل می‌دهند، خانواده‌ها را آموزش می‌دهند و با شهرداری، دهیاری و بهورزها هماهنگی ایجاد می‌کنند. درمان‌ها، کلاس‌ها و تهیه وسایل توانبخشی را تا رسیدن به نتیجه پیگیری می‌کنیم.
وی افزود: ما اکنون ۵۰۰ پرونده CBR روستایی و ۵۰۰ پرونده شهری داریم. در جنگ ۱۲ روزه در نسیم‌شهر رباط‌کریم، خانواده‌ها نگران و مضطرب بودند بسیاری از افراد دارای معلولیت تنها بودند اما تسهیلگران حاضر شدند، مددجویان را خانه‌به‌خانه پایش کردند، خدمات توانبخشی پزشکی و حمایت روانی ارائه شد، هزاران بسته معیشتی توزیع و کاروان سلامت بدون هزینه در محل زندگی افراد راه‌اندازی شد.
برزگر گفت: برخی مددجویان دارای معلولیت اکنون پیش ما کار می‌کنند. حتی افرادی که افسردگی داشتند از طریق مداخله تسهیلگر بهبود یافتند یکی از این افراد امروز مربی آموزش نقاشی و طراحی است.
گروه‌های همیار سلامت در دل محلات
در ادامه نشست، درباره فعالیت گروه‌های همیار سلامت توضیحاتی ارائه شد: این طرح از سال ۱۳۷۵ شکل گرفت و در سال ۱۳۸۰ بخش عمده‌ای از گروه‌ها از وزارت کشور مجوز سازمان غیردولتی دریافت کردند. رویکردهای اصلی این طرح شامل توانمندسازی، آموزش، آگاه‌سازی و تقویت استقلال و کنترل منابع توسط مردم محلی است. اکنون در تمام شهرستان‌ها یک مرکز فعال وجود دارد و عمده همکاری‌ها در حوزه پیشگیری از اعتیاد و پیشگیری از معلولیت‌ها است همچنین با آموزش و پرورش در طرح‌های «مانا» و «خاتم» همکاری صورت می‌گیرد و ۹۴۸ کلاس درس تحت پوشش هستند.
خانم صفرزاده تجربه خود را چنین بیان کرد: یک پسر مبتلا به اوتیسم دارم و به توصیه مشاور، عضو گروه همیاران سلامت شدم. وارد دنیایی شدم که می‌توانستم آزادانه احساساتم را بیان کنم بدون قضاوت و نصیحت. هویتم را از دست داده بودم قبلاً کارمند بودم اما پس از تولد فرزندم تنها یک مادر خانه‌دار بودم در این کلاس‌ها کم‌کم هویت اجتماعی‌ام را بازیافتم. موضوعات را مطرح می‌کردیم، با کمک تسهیلگر و تجارب دیگران درباره آن بحث می‌کردیم و مهارت‌هایم رشد کرد و حال روحی‌ام بسیار بهتر شد.
آرزو ذکایی‌فر رئیس مرکز توسعه کارآفرینی، اشتغال و توانمندسازی سازمان بهزیستی درباره تأمین مالی خرد گفت: این روش یک مدل نوین فقرزدایی و بهبود معیشت برای ایجاد و توسعه کسب‌وکارهای خرد، به‌ویژه برای روستاییان و افراد کم‌برخوردار است. جامعه هدف بهزیستی معمولاً به دلیل نداشتن وثیقه بانکی یا توان فعالیت اقتصادی، امکان اتصال به سیستم رسمی بانک را ندارد. مدل تأمین مالی خرد یک نظام مالی کوچک‌مقیاس است که با یادگیری بانکداری محلی به گروه‌ها کمک می‌کند به شبکه بانکی متصل شوند و این مدل جایگزینی برای ضمانت‌های بانکی است.
وی گفت: گروه‌های محلی با تشکیل صندوق قرض‌الحسنه، مبالغ جمع‌آوری‌شده را به یکدیگر قرض می‌دهند و فرآیندهای مالی را فرا می‌گیرند. نتیجه این فرایند توانمندسازی، مشارکت اجتماعی، تقویت سرمایه اجتماعی و ایجاد مشاغل خرد محلی است.سازمان بهزیستی طی دو دهه گذشته ۵۳۰۰ گروه فعال در ۱۹۴۶ روستا و ۷۰ محله شهری ایجاد کرده و ۹۱ هزار شغل پایدار در مناطق روستایی شکل گرفته است. این برنامه یکی از کم‌هزینه‌ترین و مؤثرترین الگوها برای خروج از چرخه فقر و جلوگیری از ورود افراد جدید به سیستم حمایتی است.
تجارب موفق صندوق‌های محلی
خانم نوری از روستای حصار دماوند درباره تجربه موفق خود گفت: از سال ۱۳۹۶ با مشارکت بهزیستی با ۱۲ عضو کار را در مسجد محل آغاز کردیم و اکنون ۱۸ عضو داریم. ابتدا ماهانه ۱۰ هزار تومان به صندوق واریز می‌کردیم و وام دادن را شروع کردیم. امروز میزان پس‌اندازها به وام ۲۵ میلیونی تبدیل شده است و بیشتر اعضا زنان سرپرست خانوار هستند. تولیداتی مانند میوه خشک و خشکبار داریم و هر چند وقت یک‌بار نمایشگاه برگزار می‌کنیم. زنان سرپرست خانوار مهارت‌هایی مثل پخت شیرمال و کلوچه آموخته‌اند. توانستیم بدون وثیقه و ضامن، از بانک برای هر نفر ۱۷ میلیون تومان وام بگیریم همچنین محصولات تولیدی در دیجی‌کالا به‌عنوان کسب‌وکار بومی به فروش می‌رسد.
همچنین رویا آقایی از روستای سهرابیه البرز درباره تجربه موفقشان گفت: در سال ۱۴۰۰ گروه ۱۵ نفره تشکیل دادیم، که تعدادی از اعضا زنان سرپرست خانوار هستند. آموزش چاپ ظروف سرامیکی ارائه شد و از طریق صندوق محلی توانستیم در مجموع ۱۵۰ میلیون تومان وام از صندوق کارآفرینی امید بگیریم. اکنون صندوق ما وام‌های ۱۰ میلیونی به اعضا پرداخت می‌کند.
مداخلات روانی تیم محب در بحران‌ها
سید حسن موسوی چلک معاون سلامت اجتماعی بهزیستی گفت: طرح محب در جنگ ۱۲ روزه و حادثه بندرعباس مداخله داشت. چهار ساعت بعد از آغاز جنگ، تیم محب در کنار اورژانس اجتماعی در محل حادثه حاضر شد تا با خدمات روانشناختی آرامش ایجاد کند.
در ادامه مجید تجربه‌ای از یک فرد دارای معلولیت از مسیر توانمندسازی را بیان کرد و گفت: ۲۹ سال پیش با نقص جسمانی به دنیا آمدم اما تلاش کرده‌ام روایت زندگی‌ام رنگ تراژدی نداشته باشد. سال ۱۳۹۵، دانشجوی دانشگاه علامه بودم که از کلینیک مددکاری با من تماس گرفتند و برای شرکت در طرح توانمندسازی مبتنی بر جامعه دعوت شدم پس از گذراندن دوره، تسهیلگر شدم و اعتمادبه‌نفسم را بازیافتم. بسیاری از تسهیلگران نیز افراد دارای معلولیت بودند. اگر فردی پزشک یا روان‌شناس بود و می‌خواست خدمات بدهد، او را جذب می‌کردیم.
گزارش تیم محب از حادثه بندر شهید رجایی – بندرعباس
کریمی از هرمزگان گفت: در حادثه بندر شهید رجایی، تیم محب خدمات روانشناسی ارائه داد. یکی از آسیب‌دیدگان تصور می‌کرد در دوران جنگ است. تلاش کردیم با مداخلات روانشناسی او را آرام کنیم، در حوادث باید معلولیت روانی را نیز جدی بگیریم.پس از شنیدن صدای انفجار، به محل حادثه رفتیم ابتدا خدمات اولیه روانشناختی ارائه شد و افرادی که سابقه مشکلات روانی و مصرف دارو داشتند جدا شدند. بازتوانی کودکان نیز در برنامه بود و همچنان خدمات سلامت روان به افراد نیازمند ادامه دارد.
ابراهیم غفاری مدیرکل دفتر مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی گفت: در حادثه بندر شهید رجایی، ۴۴۳۰ نفر از افراد تحت حادثه تحت پوشش قرار گرفتند و غربالگری اولیه شد. طی یک ماه نخست، ۸۰۴ نفر از افراد حادثه‌دیده و ۲۶۸ مصدوم تحت خدمات قرار گرفتند تا دچار استرس مزمن نشوند. همچنین ۲۷۳ نفر از حادثه‌دیدگان و ۸۷ مجروح تحت درمان درازمدت قرار گرفتند و خدمات تا بازگشت به وضعیت عادی ادامه دارد.
تجربه محله مهدی‌آباد
تسهیلگر محله مهدی‌آباد گفت:زنان سرپرست خانوار را دور هم جمع کردیم و با میراث فرهنگی وارد مذاکره شدیم. به آنها مهارت‌هایی مانند قلم‌زنی آموزش داده شد که موجب بهبود حال روحی‌شان شد. هدف نخست گروه‌های اجتماع‌محور بهبود حال مردم است.
کد خبر
ارسال نظرات