مهارت‌های نرم و سخت؛ کلید حل بحران بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی

به گزارش بازارکار، در دنیای امروز، تحصیلات عالی به یکی از پیش‌نیازهای مهم برای ورود به بازار کار تبدیل شده است. بسیاری از دانشجویان با هدف ارتقاء شغلی و کسب موقعیت‌های بهتر در آینده، تحصیلات تکمیلی را ادامه می‌دهند. اما یکی از چالش‌های اساسی که فارغ‌التحصیلان این مقاطع با آن روبرو هستند، مسئله سن و تاثیر آن در فرآیند جذب به بازار کار است. این مشکل به ویژه زمانی مشهودتر می‌شود که سن فرد از مرزهایی که برخی از کارفرمایان برای استخدام در نظر می‌گیرند، گذشته باشد و دیگر نمی‌توان گفت که با مدرک دکتری در کارخانجات بسته‌بندی مشغول کار شوند.

از سویی بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها تمایل دارند نیروی کار جوان و پرانرژی جذب کنند و این امر ممکن است برای کسانی که پس از سال‌ها تحصیل وارد بازار کار می‌شوند، چالشی بزرگ باشد. علاوه بر این، در برخی از موارد، تجربه کاری کمتر فارغ‌التحصیلان نیز باعث می‌شود تا شانس آن‌ها برای دریافت شغل کاهش یابد. 

یکی از مشکلات رایج میان جوانان جویای کار، محدودیت‌های سنی است که در آزمون‌های استخدامی در نظر می‌گیرند، محدودیت سنی در بسیاری از آزمون‌های استخدامی به‌ویژه در بخش‌های دولتی، از آنجا ناشی می‌شود که سازمان‌ها تمایل دارند نیروهای جوان‌تر را استخدام کنند که از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر هستند و می‌توانند در طولانی‌مدت بیشتر در سازمان بمانند. اما این موضوع در واقع به ضرر جوانانی است که توانایی‌ها و استعدادهای خوبی دارند، اما به‌دلیل سن بالا نمی‌توانند در این آزمون‌ها شرکت کنند.

همچنین بسیاری از کارفرمایان به دنبال افرادی با سابقه‌کار هستند، اما چگونه یک جوان می‌تواند تجربه به دست آورد وقتی هیچ فرصت شغلی برای شروع ندارد؟ علاوه بر این، در برخی از بازارهای شغلی، کمبود فرصت‌های شغلی مناسب یا به روز نبودن مهارت‌های مورد نیاز نیز از دلایل اصلی بیکاری جوانان است.

اگرچه محدودیت‌های سنی در برخی از آزمون‌ها می‌تواند موانعی ایجاد کند، اما باید به یاد داشته باشیم که دنیای شغل به سرعت در حال تغییر است. مهارت‌های جدید، فریلنسینگ، استارتاپ‌ها و فرصت‌های آنلاین راه‌هایی هستند که به جوانان این امکان را می‌دهند که بدون محدودیت سنی وارد بازار کار شوند و تجربه کسب کنند. بنابراین، به جای تمرکز بر موانع، باید به فرصت‌ها نگاه کنیم و آماده باشیم تا مسیرهای جدید را امتحان کنیم.

در ادامه این گزارش به برخی راه‌حل‌هایی اشاره شده است که به جوانان برای یافتن موقعیت شغل مناسب کمک می‌کند؛

گسترش مهارت‌ها: برخی سازمان‌ها برای جذب نیروهایی که تجربه کافی ندارند، برنامه‌های آموزشی یا کارآموزی فراهم می‌کنند. بنابراین، شرکت در این دوره‌ها می‌تواند شانس شما را برای استخدام افزایش دهد.توصیه می‌شود جوانان در حوزه‌های دیجیتال یا تخصص‌های پرتقاضا در راستای ارتقای مهارت‌ها قدم بردارند. بسیاری از پلتفرم‌های آموزشی آنلاین مانند Coursera، Udemy، edX و LinkedIn Learning دوره‌های متنوعی در زمینه مهارت‌های دیجیتال مانند برنامه‌نویسی، تحلیل داده‌ها، طراحی گرافیک، امنیت سایبری و بازاریابی دیجیتال ارائه می‌دهند. این دوره‌ها به جوانان این امکان را می‌دهند که به راحتی از خانه خود به یادگیری بپردازند. همچنین اگر خواستار اخذ مدرک بین‌المللی و سپری کردن دوره های خصوصی و تخصصی تر هستین دوره‌های کوتاه مدت و بلندمدت جهاددانشگاهی برای کسب مهارت و ورود به بازارکار‌ گزینه بسیار مناسب است.

تجربه عملی و کارآموزی: بسیاری از سازمان‌ها در مراحل ابتدایی به کارآموزانی نیاز دارند که تجربه کاری ندارند اما علاقه‌مند به یادگیری هستند، مهترین روش برای تسلط بر یک مهارت نیز، انجام پروژه‌های عملی است.

جوانان می‌توانند با شروع پروژه‌های شخصی یا شرکت در پروژه‌های منبع باز(Open Source) مهارت‌های خود را بهبود بخشند. این پروژه‌ها نه تنها به تجربه عملی کمک می‌کنند بلکه می‌توانند در رزومه‌ها قرار گیرند. اگر امکان پیدا کردن کارآموزی ندارید، می‌توانید در پروژه‌های داوطلبانه شرکت کنید که در آنها به عنوان یک فرد تازه‌کار بدون سابقه کاری به شما فرصت آموزش و تجربه داده می‌شود.

شبکه‌سازی و همکاری با دیگران: شرکت در رویدادهای آنلاین و آفلاین مانند همایش‌ها، کارگاه‌ها، یا گروه‌های تخصصی در شبکه‌های اجتماعی به جوانان کمک می‌کند تا با افراد حرفه‌ای دیگر در صنعت خود ارتباط برقرار کنند و از تجربیات آنها بهره‌برداری کنند.

استفاده از منابع رایگان و کتاب‌ها: بسیاری از منابع و کتاب‌های رایگان آنلاین وجود دارند که می‌توانند به جوانان در یادگیری مهارت‌های دیجیتال کمک کنند. از جمله وب‌سایت‌های GitHub برای برنامه‌نویسان یا منابع آموزشی مانند Stack Overflow و Medium که می‌توانند برای بهبود مهارت‌های مختلف مفید باشند.

تمرکز بر مهارت‌های پرتقاضا: جوانان باید تمرکز خود را بر روی مهارت‌هایی که در حال حاضر در بازارکار پرتقاضا هستند، مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، تحلیل داده‌ها، طراحی وب و اپلیکیشن‌های موبایل، و بلاک‌چین بگذارند. مطالعه روندهای بازار و شناسایی مهارت‌های نوظهور می‌تواند به آنها در انتخاب درست کمک کند.

تمرین تفکر تحلیلی و حل مسئله: مهارت‌های دیجیتال تنها به دانش فنی محدود نمی‌شود. جوانان باید توانایی تفکر انتقادی، حل مسئله و کار تیمی را نیز تقویت کنند تا بتوانند به راحتی در محیط‌های کاری مختلف عملکرد خوبی داشته باشند.

آزمون‌های استخدامی با معیارهای انعطاف‌پذیرتر: برخی از آزمون‌های استخدامی به‌ویژه در مشاغل دولتی، ممکن است برای افراد با سابقه کاری کم یا بدون سابقه، شرایط منعطف‌تری در نظر بگیرند. این آزمون‌ها می‌توانند از داوطلبان مهارت‌های تحصیلی، توانایی‌های شخصی و حتی وضعیت فنی آن‌ها را ارزیابی کنند؛ بنابراین با دقت شرایط هر آزمون استخدامی را بررسی کنید. برخی آزمون‌ها ممکن است سن یا سطح تحصیلات را اولویت قرار دهند و سابقه کاری را به عنوان یک امتیاز اضافی در نظر بگیرند، نه یک شرط اجباری.

یکی از بهترین گزینه‌ها برای جوانان با سن بالا، جستجو در بخش‌های خصوصی و استارتاپ‌ها است. این بخش‌ها معمولاً با تاکید بر مهارت‌ها و توانایی‌های افراد کار می‌کنند نه محدودیت‌های سنی. در صنایع خلاق مانند طراحی، دیجیتال مارکتینگ، نویسندگی و برنامه‌نویسی، بسیاری از کارفرمایان به دنبال مهارت‌های خاص هستند و سن در اولویت قرار ندارد.

همچنین برای جوانانی که با محدودیت سنی در آزمون‌های استخدامی مواجه‌اند، راه‌حل دیگر این است که به دنیای فریلنسینگ وارد شوند. مشاغلی مانند نویسندگی، ترجمه، طراحی گرافیک، تدوین و برنامه‌نویسی از جمله گزینه‌های مناسب برای شروع هستند. بسیاری از وب‌سایت‌های فریلنسینگ مانند Upwork، Freelancer و Fiverr به شما این امکان را می‌دهند که با کارفرمایان بین‌المللی همکاری کنید و تجربه کاری خود را افزایش دهید.

در نهایت، به یاد داشته باشیم که با وجود چالش‌ها، هیچ وقت برای شروع دیر نیست. بسیاری از افراد موفق امروز با شکست‌های زیادی روبه‌رو بوده‌اند، اما با پشتکار و گسترش مهارت‌هایشان توانستند به اهداف خود برسند. بنابراین، به جای ناامیدی، به دنبال فرصت‌های جدید باشید و هیچ‌گاه فرصت‌های یادگیری را از دست ندهید. دنیا به کسانی که آماده‌اند تا یاد بگیرند و تغییر کنند، همیشه فرصت‌های جدید می‌دهد.