خراسان رضوی/رئیس اداره میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تربت حیدریه: اعتبارات دولتی جوابگوی مرمت بناهای تاریخی این شهرستان نیست

علی محمدی در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: تربت‌حیدریه تنها شهرستان در خراسان رضوی و حتی کشور است که داخل شهر سه کاروانسرا دارد و پس از مرمت، برای اقامتگاه سنتی و بوم گردی به بهره‌برداری رسیده‌اند.

وی از وجود ۹ کاروانسرا در شهرستان تربت‌حیدریه خبر داد و افزود: این کاروانسراها در محور زائرین و مسافرین قرار دارند و همه ساله بازدیدهای بسیاری از آنها می‌شود.

محمدی با بیان اینکه تلاش می‌شود با کمک دهیاران کاروانسراهایی که در روستاها هستند به مراکز فرهنگی هنری تبدیل شوند، اظهار کرد: در مجموع بین ۳۰ تا ۳۵ درصد از بناهای تاریخی شهرستان تربت‌حیدریه قابلیت بازدید و جذب گردشگر را دارند.

بخش خصوصی پای کار مرمت بناهای تاریخی

رئیس اداره میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تربت‌حیدریه با اشاره به وضعیت مرمت آثار تاریخی شهرستان تربت‌حیدریه اظهار کرد: با پیگیری‌ها و توجهی که مردم و ارگان‌های مختلف به مرمت بناهای تاریخی داشته‌اند تاکنون اتفاقات خوبی در شهرستان افتاده است.

وی با اشاره به اینکه بخش خصوصی عهده‌دار مرمت دو رباط در شهرستان شده است، بیان کرد: با همراهی دوستداران انجمن میراث فرهنگی و خیرین تاکنون تعدادی از آثار و بناهای تاریخی نیز مرمت شده است.

محمدی از مرمت ۸ بنا تا قبل از سال ۱۴۰۲ و مرمت ۱۲ بنای دیگر در سال گذشته و امسال خبر داد و گفت: مرمت این بناها با مشارکت سایر ادارات بوده است.

وی افزود: تاکنون از ۱۲ بنایی که نیازمند مرمت بوده‌اند مرمت ۶ بنا به اتمام رسیده و فاز اول سایر بناها انجام و باقی نیز در دست انجام قرار دارد.

رئیس اداره میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تربت‌حیدریه گفت: هرچند اداره اوقاف و امور خیریه بیشتر در مرمت بناهای وقفی کمک‌هایی دارد اما سایر بناها به شهرداری‌ها و بخش خصوصی واگذار شدند.

وی با بیان اینکه دو بنا که در تملک میراث قرار دارد از طریق مزایده امسال به بخش خصوصی واگذار خواهند شد، بیان کرد: مجموعه‌های قطب‌الدین حیدر، مجموعه شیخ حیدر کدکنی، رباط لاری، رباط طبسی، آب‌انبار شیر چهارسوق، مسجد تاریخی عماد و تعدادی دیگر نیز از جمله بناهای شاخص شهرستان تربت‌حیدریه هستند.

محمدی در ادامه اعتبارات دولتی را به تنهایی جوابگوی نیاز شهرستان برای مرمت بناهای تاریخی ندانست و گفت: تلاش شده برای مرمت بناهای تاریخی بیشتر از ظرفیت بخش خصوصی و سایر نهادها استفاده شود که مورد استقبال قرار گرفت.

وی با اشاره به اینکه خوشبختانه اکثر مردم دغدغه حفظ آثار تاریخی را دارند و در این راه از هیچ کوششی دریغ نمی‌کنند، تصریح کرد: امیدواریم مردم بیشتر در مرمت بناهای تاریخی شهرستان همکاری داشته باشند.

امسال ۳ درخت کهنسال به ثبت ملی می‌رسد

رئیس اداره میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تربت‌حیدریه همچنین به وضعیت ثبت آثار و بناهای شهرستان در فهرست میراث ملی اشاره کرد و گفت: سال گذشته بیشتر رویکرد بر ثبت میراث ناملموس بود.

وی با بیان اینکه در بخش میراث مادی که شامل آثار و محوطه‌های تاریخی می‌شود حدود ۱۰ پرونده دیگر آماده شده و در دست اقدام است، افزود: در حوزه میراث طبیعی هم پرونده ۳ درخت کهنسال تهیه شده که امسال به ثبت ملی خواهد رسید.

محمدی خاطرنشان کرد: به جز محوطه‌های تاریخی که به دلیل وجود برخی ضوابط نمی‌شود اجازه حضور گردشگران را داد سایر بناها قابلیت جذب گردشگر را دارد.

مشکلی برای استادکار سنتی در شهرستان نیست

وی در ادامه از وجود تعداد مورد نیاز استادکاران خبره برای مرمت آثار تاریخی در شهرستان خبر داد و گفت: خوشبختانه مشکلی برای استادکار سنتی در شهرستان نداریم و اکثر کارهای مورد نیاز توسط استادکاران بومی انجام می‌شود.

رئیس اداره میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تربت‌حیدریه بیان کرد: تاکنون کلاس‌های آموزشی برای مرمت بناهای تاریخی شهرستان زیر نظر ناظرین ستادی استان برگزار شده است.

وی در ادامه از مرمت ۸ اثر تاریخی شهرستان با مشارکت اوقاف و امور خیریه تربت‌حیدریه خبر داد و گفت: این آثار تاریخی شامل مزار قطب‌الدین حیدر، مسجد جامع تاریخی تربت‌حیدریه، مجموعه شیخ حیدر کدکنی، سرای امین، مسجد تاریخی عماد، مسجد جوادالائمه، سرای حاج رئیس و مزار احمدالرضا می‌شود که به صورت مشارکتی و نظارت اداره میراث فرهنگی مرمت و ساماندهی شد.

شهرستان تربت‌حیدریه ۳۵۰ اثر تاریخی و گردشگری شناسایی شده دارد که تعداد ۶۲ اثر شامل بنا، محوطه و میراث ناملموس ثبت شده در فهرست میراث ملی دارد.

تربت‌حیدریه در فاصله حدود ۱۵۰ کیلومتری جنوب مشهد مقدس و مرکز استان خراسان رضوی قرار دارد.