شوش؛ از میراث جهانی تا ظرفیتی تمدنی در تراز آینده ایران

به گزارش بازارکار ؛ محمد کعب‌عمیر نماینده مردم شوش در مجلس شورای اسلامی در یادداشتی نوشت: در جهان امروز، آنچه قابلیت و توانمندی ملت‌ها را بنیان و قوام می‌دهد، صرفاً حجم اقتصاد و وسعت مرزهای جغرافیایی نیست؛ بلکه عمق تمدن، ارزش‌های تاریخی و روایت‌هایی است که یک ملت می‌تواند از خویش در سطح جهانی ارائه کند. 

در این میان، ثبت‌جهانی محوطه تاریخی شوش در فهرست میراث جهانی یونسکو، نه تنها یک دستاورد فرهنگی است، بلکه فرصتی برای بازتعریف جایگاه ایران در معادلات و مناسبات فرهنگی قرن جدید است.

شوش، قلب تپنده تاریخ و یکی از کهن‌ترین زیستگاه‌های تمدن بشری، نه‌فقط برای مردم خوزستان، که برای تمام ایرانیان، شناسنامه‌ای زنده از اصالت، هویت و مدنیت است. این شهر، که در دوره‌هایی پایتخت ایلامیان، هخامنشیان و سپس بخشی از دوران ساسانی بوده، امروز نیز می‌تواند نقشی بنیادین در مسیر توسعه متوازن، دیپلماسی فرهنگی و تولید قدرت نرم ایفا کند.

در کنار آن، چغازنبیل به‌عنوان نخستین اثر ثبت‌شده ایران در فهرست جهانی یونسکو، با ساختار پیچیده مهندسی و ریشه‌های عمیق دینی و نمادین، شاهدی بر تداوم تاریخی عقلانیت، معنویت و خلاقیت ایرانی در هزاره‌های پیشین است.

ما در شوش، مفتخریم که دو اثر منحصربه‌فرد جهانی در این منطقه قرار گرفته و این نه صرفاً یک امتیاز فرهنگی، بلکه مسئولیتی بزرگ برای ورود فعالانه به عرصه تصمیم‌سازی فرهنگی کشور است.

تجربه جهانی کشورهایی چون ترکیه، چین، فرانسه و مراکش نشان می‌دهد که ثبت‌جهانی آثار تاریخی، زمانی می‌تواند اثرگذار باشد که در بستر زیرساخت‌های گردشگری، ظرفیت‌سازی جوامع محلی و برنامه‌ریزی بلندمدت فرهنگی و اقتصادی معنا پیدا کند.

در عین حال، باید پذیرفت که فاصله‌ای معناداری میان ظرفیت‌های جهانی و وضعیت کنونی زیرساخت‌ها در شوش وجود دارد. زیرساخت‌های اقامتی، حمل‌ونقل، اطلاع‌رسانی گردشگری، آموزش راهنمایان، تقویم رویدادهای فرهنگی و از همه مهم‌تر، مشارکت نظام‌مند مردم منطقه در بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها، هنوز با نقطه ایده‌آل فاصله زیادی دارد.

ما اگر خواهان آنیم که شوش، از یک نام تاریخی به یک جایگاه پویای تمدنی در جغرافیای ایران آینده تبدیل شود، باید با نگاهی راهبردی و مشارکت‌محور، این گنجینه‌های جهانی را وارد زیست‌بوم اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم منطقه کنیم.

با افتخار اعلام می‌کنم که آمادگی کامل برای همکاری چندجانبه، با محوریت وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، در جهت مدیریت یکپارچه، بهره‌برداری خردمندانه و صیانت آینده‌نگرانه از محوطه‌های جهانی شوش و چغازنبیل وجود دارد.

این آمادگی شامل حمایت از طرح‌های زیرساختی، جذب سرمایه‌گذاری داخلی و بین‌المللی، تقویت پایگاه‌های میراث جهانی و ایجاد موزه‌های تخصصی، توسعه رویدادهای فرهنگی با مشارکت نهادهای مردمی و تدوین برنامه‌های جامع برای آموزش، اشتغال و معرفی ارزش ها است.

اگر نهادهای حاکمیتی، رسانه‌ها، دانشگاه‌ها، فعالان فرهنگی و کنشگران اجتماعی در کنار هم قرار گیرند، می‌توانیم شوش را به الگویی پیش‌رو در مدیریت موثر میراث جهانی در ایران تبدیل کنیم؛ الگویی که در آن، میراث‌فرهنگی نه‌تنها به گذشته افتخار می‌کند، بلکه به آینده امید می‌بخشد.

لذا مصمم هستیم که شوش تنها یک نام تاریخی باقی نماند؛ می بایست شوش را به یک فرصت راهبردی برای بازآفرینی ایران فرهنگی در گام دوم انقلاب اسلامی تبدیل کنیم.

اکنون زمان آن فرارسیده است که از ثبت جهانی، عبور کنیم و به سمت جریان‌سازی جهانی حرکت کنیم. اگر ما شوش را بدرستی بشناسیم، جهان نیز ما را با شوش خواهد شناخت.

محمد کعب‌عمیر، نماینده مردم شوش در مجلس شورای اسلامی