نشست تخصصی فقر مهارتی دانش آموختگان برگزار شد/جهاد دانشگاهی باید عضو شورای عالی مهارت شود

به گزارش بازار کار، دکتر علی‌حسین شهریور در "نشست فقرمهارتی دانش آموختگان و بازطراحی همکاری دانشگاه و صنعت"با تأکید بر ضرورت بازطراحی نسبت میان دانش، مهارت و اشتغال در کشور" که در غرفه سازمان ستفا جهاد دانشگاهی گفت: ناترازی میان تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و نیاز واقعی بازار کار، به یکی از چالش‌های مزمن اقتصاد ایران تبدیل شده و بدون اصلاح ساختاری در نظام آموزش و مهارت‌آموزی، این شکاف همچنان عمیق‌تر خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه مدرک‌گرایی طی سال‌های گذشته موجب رشد کمی دانشگاه‌ها شده است، اظهار کرد: در شرایطی که بازار کار و صنایع کشور توان جذب نیرو‌های فاقد مهارت کاربردی را ندارند، اتکا به مدرک دانشگاهی به‌تنهایی دیگر یک مزیت محسوب نمی‌شود و اقتصاد جهانی نیز به‌سمت «اقتصاد مهارت‌محور» حرکت کرده است.

دبیر کل خانه تعاونگران ایران بر نقش جهاد دانشگاهی در مهارت آموزی و کاهش اشتغال جوانان و فارغ التحصیلان اشاره کرد و گفت: جهاد دانشگاهی باید عضو شورای عالی مهارت شود و در کمیته اجرایی این شورا نقش محوری ایفا نماید.

مشاور وزیر کار با بیان اینکه هر مهارتی الزاماً شغل‌زا نیست، تصریح کرد: آموزش مهارت زمانی منجر به اشتغال پایدار می‌شود که متناسب با تقاضای واقعی صنایع باشد، قابلیت درآمدزایی داشته و در زنجیره ارزش اقتصادی تعریف شود. دوره‌هایی که صرفاً برای صدور گواهی‌نامه طراحی می‌شوند، نه برای فرد ارزش‌آفرین هستند و نه برای اقتصاد کشور.

شهریور با انتقاد از نبود پیوست صنعتی در بخش قابل توجهی از آموزش‌های مهارتی افزود: مهارت‌ها باید از دل نیاز‌های واقعی صنعت، خطوط تولید و پروژه‌های کسب‌وکار استخراج شوند. بدون این پیوند، مهارت‌آموزی به فعالیتی صوری و کم‌اثر تبدیل خواهد شد.

وی با تأکید بر نقش کلیدی دانشگاه‌ها در تربیت نیروی انسانی ماهر گفت: متأسفانه در بسیاری از دانشگاه‌های کشور، ارتباط با صنعت بیشتر جنبه تشریفاتی دارد، در حالی که در کشور‌های پیشرفته، برنامه‌های درسی با مشارکت صنعت تدوین می‌شود، کارورزی واقعی جزء الزامات تحصیل است و پروژه‌های دانشجویی مستقیماً به مسائل واقعی صنایع اختصاص دارد.

مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی خاطرنشان کرد: دانشگاه باید از «تولید مدرک» به «تولید مهارت تخصصی» تغییر نقش دهد و در مقابل، صنعت نیز باید خود را در قبال مهارت‌آموزی نیروی انسانی مسئول بداند؛ چراکه بدون این تعامل ساختاری، تربیت تکنسین‌ها و نیرو‌های کارآمد امکان‌پذیر نخواهد بود.

شهریور با اشاره به آشفتگی موجود در نظام مهارت‌آموزی کشور اظهار کرد: مشکل اصلی، تعدد دوره‌ها نیست، بلکه نبود یک نقشه جامع و راهبرد کلان است. امروز دستگاه‌های مختلف دوره‌های مهارتی برگزار می‌کنند، اما کمتر به این پرسش پاسخ داده می‌شود که آیا این مهارت‌ها واقعاً تقاضای بازار دارند یا خیر.

وی تدوین «نقشه ملی مهارت» مبتنی بر آینده اقتصاد کشور را یک ضرورت دانست و گفت: آموزش‌ها باید بر بخش‌های راهبردی مانند پتروشیمی، فناوری، گردشگری و انرژی متمرکز شوند و دوره‌های فاقد تقاضا جای خود را به مهارت‌های دارای ارزش افزوده بدهند.

دبیر کل خانه تعاونگران ایران با تأکید بر لزوم تکمیل زنجیره آموزش تا اشتغال بیان کرد: هیچ مهارتی بدون شکل‌گیری زنجیره‌ای شامل نیازسنجی واقعی، طراحی استاندارد مهارت، آموزش اصولی، کارورزی واقعی در محیط کار و اتصال به بازار اشتغال، منجر به شغل پایدار نخواهد شد؛ الگویی که در کشور‌هایی مانند آلمان و کره جنوبی به‌صورت موفق اجرا شده است.

شهریور با اشاره به نیاز همزمان بازار کار ایران به نیرو‌های ماهر و متخصص گفت: بازار کار به تکنسین‌ها و کارگران ماهر در کنار کارشناسان و نیرو‌های تحلیل‌گر نیاز دارد و این دو مسیر آموزشی باید مکمل یکدیگر باشند، نه رقیب. در دنیا، تکنسین‌ها نیز از آموزش‌های دانشگاهی مهارت‌محور بهره‌مند می‌شوند.

وی بازآموزی و ارتقای مهارت شاغلان را یک ضرورت صنعتی دانست و اظهار کرد: بسیاری از صنایع کشور با فرسودگی مهارت مواجه‌اند و نیروی کاری که چند سال پیش آموزش دیده، امروز نیازمند یادگیری مهارت‌های جدید است. باید سازوکار ارتقای سالانه مهارت شاغلان و پذیرش هزینه آموزش به‌عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی ایجاد شود.

مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در جمع‌بندی سخنان خود گفت: مدل مطلوب نیروی انسانی آینده، ترکیبی از دانش، مهارت و ارتباط مؤثر با صنعت است. اصلاح ناترازی بازار کار تنها با عبور از مدرک‌محوری و حرکت به‌سمت صلاحیت‌محوری، ایجاد هماهنگی نهادی و شکل‌دهی اکوسیستم یکپارچه «آموزش–مهارت–اشتغال» امکان‌پذیر خواهد بود.
گفتنی است سازمان تجاری‌سازی فناوری و اشتغال دانش‌بنیان جهاددانشگاهی با هدف ارائه آخرین یافته‌ها و دستاوردهای در حوزه تجاری‌سازی و اشتغال دانش‌بنیان، در سالن ۶، غرفه ۶ این نمایشگاه حضور دارد.

متن کامل این نشست بزودی منتشر می شود.