طرح ۳۵۰ روستای بدون بیکار چیست؟

چندیست که معضل بیکاری بر روستا های کشور سایه انداخته است و نقش تولیدکننده آنها به سمت مصرف گرایی کشیده شده است، و هر روزه آمار مهاجرت و هجوم به شهر ها درحال افزایش است و این وضع ممکن است در سال های آینده به جایی ختم شود که ما حتی در روستا ها با مشکل کمبود نیرو نیز مواجهه بشویم و حال یکی از مهم ترین برنامه های کشور باید در جهت بهبود اوضاع روستا ها باشد. شاخص نرخ بیکاری به جمعیت حاضر در سن کار که مایل به کار کردن هستند یا به عبارت دقیق تر در چند هفته گذشته جویای شغل بوده اند نسبت به کل جمعیت کار، نرخ مشارکت اقتصادی می گویند، افراد حاضر در این جمعیت می توانند بیکار یا شاغل باشند، مهم تمایل به کار کردن است. به نسبتی از جمعیت فعال اقتصادی که نتوانسته اند شغلی پیدا کنند، نرخ بیکاری گفته می شود. پس بر این اساس نرخ بیکاری بر مبنای کل جمعیت بیکار محاسبه نمی شود، بلکه کسانی که جویای یافتن شغل هستند مورد محاسبه قرار می گیرند. به عنوان مثال کسی که یکسال پیش دنبال شغل بوده ولی به علت نا امیدی از یافتن شغل، دیگر دنبال آن نیست، جز جمعیت بیکار محسوب نمی شود و در نرخ بیکاری نیز گنجانده نمی شود ... نرخ بیکاری و نرخ مشارکت اقتصادی مهم ترین شاخص ها در اقتصاد کلان محسوب می شوند که بررسی روند آن ها می توان اطلاعات ارزشمندی را از سایر متغیر های اقتصادی نیز به ما دهد. علل کاهش مشارکت اقتصادی در روستاها نرخ مشارکت اقتصادی در روستاها به طور کلی در سالیان گذشته بالاتر از نرخ مشارکت در مناطق شهری کشور بوده است. این نرخ در سال گذشته ۴۳.۲ درصد برآورد شده است که دقیقا یک درصد نسبت سال ۹۹ کاهش داشته است. آنچه از داده ها بر می آید این است که کاهش مشارکت اقتصادی در روستا در سال ۱۴۰۰ بیش از مناطق شهری کشور بوده است. برخی کارشناسان اذعان دارند که کم آبی و خشکسالی های نسبی در سال گذشته علت کاهش نرخ مشارکت مردم روستایی است فعال محیط زیست در خصوص اثرات خشکسالی بر روستاها می‌گوید: خشکسالی و بحران آب که چند سال است دامان این دیار را گرفته سهم خود را در کم رونقی و تشدید مشکلات آبی روستاها به انجام رسانیده است. مسعود امیرزاده می افزاید: این خشکسالی که خود بخشی از فرآیند تغییر اقلیم و به عبارتی سوغات زندگی صنعتی است، باعث کاهش و تغییر الگوی بارش شد و در کنار عوامل دیگری چون فرسایش خاک، کاهش کیفیت هوا و افزایش دما موجب شد، بسیاری از روستاها ویژگی زیستی خود را از کف بدهند. این فعال محیط زیست یادآور شد: البته هرگز در کنار عوامل طبیعی نباید نقش حکمرانی ناصواب آب در تخلیه سفره‌های زیرزمینی و مهار خارج از قاعده آب‌های سطحی را فراموش کرد، به عبارتی این خشکسالی بیش از آنکه ناشی از خسیس بودن طبیعت باشد، حاصل جهل و طمع آدمی است اولین حوزه‌ای که بی‌آبی در روستاها آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد معاش و اقتصاد روستاییان است به این صورت که زمین‌های کشاورزی که معاش خانواده به آنها وابسته است، دیگر توان کشت و کشاورزی آبی را ندارند و کم‌ارزش محسوب می‌شوند. باغ‌ها و درختانی که منبع ارتزاق خانواده هستند درخطر خشکیدگی قرار می‌گیرند بنابراین معاش و نقطه اتکای خانواده دچار مشکل می‌شود، همچنین با بی آبی خانواده‌های دامدار نیز برای نگهداری دام‌هایشان دچار مشکل شده و مجبور می‌شوند به‌صورت موقت دام‌ها را به مناطقی دور از خانواده ارسال کنند و سرپرست خانواده همراه با دام‌ها نیز کوچ کند و از خانواده دور شود یا اینکه خانواده مجبور است دام‌ها را بفروشد. در هر حالت با بی‌آبی، دامداری و کشاورزی در روستاها و حتی مشاغل خدماتی مرتبط با این کسب‌ و کارها در روستاها دچار مشکل می‌شوند بنابراین خانواده با این دوراهی بزرگ مواجه می‌شود که وقتی‌که آب در روستا نیست آیا بمانند یا از روستا مهاجرت کنند. پژوهشگر اجتماعی و فعال محیط زیست در این خصوص می‌گوید: تداوم وضعیت بی آبی باعث باز شدن مسیر مهاجرت می‌شود کشاورز یا دامدار ساکن در یک روستا اگر بخواهد به شهر یا روستای دیگری برود در اولین گام با مشکل تامین مسکن مواجه می‌شود زیرا بی آبی مسکن کنونی او در روستا را فاقد ارزش می کند و با فروش آن و یا زمین کشاورزی و دام و باغ نیز توان تهیه خرید مسکن در شهر و یا راه انداختن یک کسب‌ و کار جدید در شهر را برای او ندارند. سهیل سرمدی بیان کرد: در این صورت حتی اگر مهاجرت کند مجبور می‌شود در روستاهای دیگر و یا حاشیه‌های شهر سکونت یابد که این بی ثباتی اقتصادی همراه با چالش‌ها و تنش‌هایی در خانواده خواهد شد. طرح ۳۵۰ روستا بدون بیکار در سالیان اخیر بیکاری یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در کشور محسوب می‌شود اخیرا وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد نرخ بیکاری به کانال ۷ درصد رسیده است که شرایط را رو به بهبود نشان می‌دهد. یکی از عوامل اصلی مهاجرت از روستا به شهرها در برخی استان‌های کشور بالا بودن نرخ بیکاری در آن استان است که باعث می‌شود افراد جویای کار به شهر مهاجرت کنند و تولید در روستا ضربه می‌خورد. روستاها در گذشته کانون تولید بودند اما با مهاجرت نیروهای جوان جویای کار به شهرها رفته رفته در برخی نقاط به مصرف‌کننده تبدیل شده‌اند که اگر طرح‌های اشتغالزایی روستایی با قوت ادامه پیدا کند، قطعا می‌توان امیدوار بود که روستاها به کارکرد سابق خود برگردند. نعمت الله رضایی مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: یکی از اصلی‌ترین اولویت‌ها حمایت از طرح‌های اشتغال‌زایی در مناطق روستایی و محروم کشور است. وی گفت: در برنامه‌های توسعه‌ای همیشه یک بحثی مبنی بر اینکه بخشی از رشد اقتصادی از طریق افزایش بهره‌وری وجود دارد. رضایی افزود: به همین منظور مدل‌های مختلف را جهت افزایش بهره‌وری در بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات روستا در دستور کار خود قرار دادیم. مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید گفت؛ تاکنون بیش از ۳۵۰ روستا در قالب طرح روستای بدون بیکار مورد حمایت قرار گرفته شدند و اکنون نرخ بیکاری در این روستاها کمتر از ۵ درصد است. رضایی اظهار کرد: در طرح دیگر هر روستا یک محصول بیش از ۲۵۰ روستا تا کنون از تسهیلات صندوق استفاده کرده اند و این فرآیند در روستا کاملا جاری است. مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید گفت: درسال جاری ۱۹۲ روستا شناسایی و به مرور فرآیند پرداخت تسهیلات انجام شده است و امیدواریم این رقم تا پایان سال به ۴۰۰ روستا برسد.