دستاورد‌های پژوهشی در راستای افزایش اشتغال‌پذیری دانشجویان باشد

مراکز آموزش علمی‌کاربردی به‌عنوان یکی از ارکان اصلی آموزش عالی در کشور، نقشی اساسی در ارتقای سطح مهارت‌های شغلی و پژوهشی دارند. این مراکز با هدف تقویت ارتباط بین صنعت و دانشگاه، به‌ویژه در زمینه‌های مهارت‌محور و کاربردی، طراحی شده‌اند. یکی از ویژگی‌های برجسته این مراکز، تأسیس آن‌ها در جوار صنایع مختلف است تا دانشجویان بتوانند تجربیات عملی و کاربردی از محیط‌های صنعتی به‌دست آورند. این رویکرد، دانشجویان را برای ورود به بازار کار آماده کرده و اشتغال‌پذیری آن‌ها را افزایش می‌دهد.

در دنیای امروز، پژوهش‌های علمی نه تنها باید به رفع نیاز‌های علمی و تکنولوژیکی جامعه بپردازند، بلکه باید در راستای حل مشکلات صنعتی و اجتماعی نیز قرار گیرند. در این راستا، مراکز علمی‌کاربردی با ایجاد بستر‌های مناسب برای فعالیت‌های تحقیقاتی، پژوهشی و کارآفرینی، تلاش می‌کنند تا به این هدف دست پیدا کنند. علاوه بر این، این مراکز با راه‌اندازی دفاتر مشاوره و کارآفرینی، به دانشجویان و فارغ‌التحصیلان کمک می‌کنند تا در مسیر حرفه‌ای خود با استفاده از مشاوره‌های تخصصی، ایده‌های نوآورانه را به‌ثمر برسانند و در راستای راه‌اندازی استارتاپ‌ها و کسب‌وکار‌های نوپا گام بردارند، همچنین با توجه به نیاز‌های روزافزون جامعه به تخصص‌های مختلف و پیشرفت‌های فناوری، این مراکز تلاش دارند تا با بهره‌گیری از جدیدترین فناوری‌ها و تکنیک‌های آموزشی، مهارت‌های علمی‌عملی را به‌روز کنند. از این رو، ایجاد مراکز نوآوری و استارتاپ‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف، گامی مؤثر در راستای پیشرفت‌های علمی و صنعتی کشور است. این مراکز با توجه به نیاز‌های منطقه‌ای و ملی، پروژه‌های خاص خود را توسعه داده و به دنبال ارتقای سطح علمی و کارآفرینی در تمامی بخش‌های کشور هستند.

در این راستا با مسعود حسن‌زاده، رئیس اداره پژوهش دانشگاه علمی‌کاربردی درباره برنامه‌ها و سیاست‌های دانشگاه برای حمایت از پژوهشگران به گفتگو نشسته‌ایم که در ادامه حاصل این گفتگو را می‌خوانید.

چه برنامه‌ها و سیاست‌هایی برای حمایت از پژوهشگران و دانشجویان در دانشگاه علمی کاربردی اجرا می‌شود؟

مراکز آموزش علمی‌کاربردی، به دلیل ماهیتشان، باید در جوار صنعت مستقر باشند. ما در ساختار دانشگاه جامع علمی‌کاربردی، با ایجاد مراکز رشد، نوآوری، دفاتر کاریابی تخصصی و دفاتر مشاوره و کارآفرینی، تلاش کرده‌ایم بستری مناسب فراهم کنیم تا دانشجویان و حتی دانش‌آموختگان بتوانند متناسب با نیاز‌های خود از این امکانات بهره‌مند شوند. به‌طور خاص، ۱۰ مرکز نوآوری در استان داریم که در حوزه‌های مختلف فعالیت می‌کنند. برای مثال، مرکز نوآوری فولاد و صنایع وابسته در فولاد ماهان یا مرکز نوآوری هنر و مد در ایران سپهر، هرکدام به صورت تخصصی به موضوعات مرتبط می‌پردازند. برخلاف مراکز نوآوری عمومی سایر دانشگاه‌ها، مراکز ما تخصصی بوده و به صورت جامع عمل نمی‌کنند.

در هفته پژوهش، چه دستاورد‌های پژوهشی یا پروژه‌های برتر دانشگاه معرفی خواهند شد؟

درباره دستاورد‌های پژوهشی یا پروژه‌های برتر، باید گفت که هدف مراکز علمی‌کاربردی افزایش اشتغال‌پذیری دانشجویان و دانش‌آموختگان است و فعالیت‌های پژوهشی آن‌ها عمدتاً در سطح نیاز‌های صنعت، کشاورزی، فرهنگ و هنر طراحی شده است. این مراکز در جوار صنایع مرتبط تأسیس می‌شوند و فعالیت‌های پژوهشی نیز در قالب مراکز رشد و نوآوری هدایت می‌شود. برای نمونه، مرکز جامعه اسلامی کارگران با رشته طراحی دوخت و پوشاک، با همکاری مرکز نوآوری مرتبط، زمینه فعالیت پژوهشی و اجرایی در حوزه پوشاک را برای دانشجویان فراهم کرده است. هدف اصلی، آموزش مهارت‌هایی است که اشتغال‌پذیری را افزایش دهد.

دانشگاه چگونه تعامل پژوهشگران و دانشجویان با صنایع مختلف را تقویت می‌کند و آیا پروژه‌هایی وجود دارد که به نیاز‌های صنعت پاسخ دهد؟

درباره نحوه ارتباط مراکز با صنعت است، باید گفت مراکز ما به‌طور کامل در تعامل با صنایع محلی و تخصصی فعالیت می‌کنند. برای مثال، مرکز نوآوری صنایع معدنی در بیابانک، با وجود معادن متعدد در منطقه، بستر مناسبی برای فعالیت‌های پژوهشی فراهم آورده است. همچنین، مرکز نوآوری گردشگری در سیتی‌سنتر اصفهان، با هدف ارتقای مهارت‌های گردشگری و فروش، به دانشجویان خدمات ارائه می‌کند. از طرفی، مرکز رشد فناوری‌های گز، شیرینی و شکلات در مرکز علمی‌کاربردی گز سکه، تعامل مستقیمی با شرکت‌های تولیدکننده این محصولات دارد.

بزرگ‌ترین چالش‌های دانشگاه در توسعه پژوهش و فناوری چیست و چه راهکار‌هایی برای رفع این چالش‌ها ارائه شده است؟

در خصوص چالش‌های دانشگاه باید گفت که آموزش‌های مهارتی نیازمند سرمایه‌گذاری است. دانشگاه جامع علمی‌کاربردی، به دلیل ماهیت خصوصی مراکز خود، بار مالی برای وزارت علوم ندارد. یکی از چالش‌های ما حمایت از ایده‌های ارائه‌شده در مراکز نوآوری و رشد است. در حال حاضر، ۱۰ مرکز نوآوری و ۳ مرکز رشد در استان داریم که به‌صورت تخصصی فعالیت می‌کنند. اقدامات حمایتی نیز در قالب راه‌اندازی صندوق پژوهش و فناوری در حال پیگیری است تا علاوه بر حمایت‌های خصوصی، از ظرفیت‌های دولتی و ملی نیز بهره گرفته شود.

چشم‌انداز دانشگاه علمی کاربردی در زمینه گسترش فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و استارتاپ‌ها چیست؟

درباره چشم‌انداز دانشگاه در گسترش فناوری‌های نوین، باید گفت که استارتاپ‌های برگزارشده در مراکز علمی‌کاربردی استان، با توجه به نیاز‌ها و پتانسیل‌های منطقه طراحی شده‌اند. برای نمونه، استارتاپ شوید هرندی یا استارتاپ‌های مرتبط با صنعت سنگ ساختمان در تیران، از جمله فعالیت‌های هدفمند مراکز ما بوده‌اند، همچنین با توجه به نقش روزافزون فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی در همه حوزه‌ها، این فناوری در تمامی رشته‌ها به‌عنوان ابزاری ضروری مدنظر قرار گرفته است. ما با استفاده از این ابزار‌های نوین، سعی داریم نیاز‌های محلی و ملی را در حوزه‌های مختلف برطرف کنیم و مهارت‌های دانشجویان را ارتقا دهیم.