تازه ها
دکتر محمدهادی فرح‌زادی
روز جهانی کار و کارگر در سال ۲۰۲۵، با شعار جهانی «نقش هوش مصنوعی و سلامت در انقلاب کار»، بار دیگر توجه جهانیان را به اهمیت ارتقاء سلامت نیروی انسانی به عنوان سرمایه اصلی توسعه پایدار جلب کرد.
امروزه فناوری‌های نوینی، چون هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، رباتیک، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، نقش تعیین‌کننده‌ای در بهبود ایمنی محیط‌های کاری، پیشگیری از حوادث شغلی، ارتقاء سلامت روانی کارکنان و بهبود کیفیت زندگی کاری ایفا می‌کنند.
بر اساس آمار‌های سازمان بین‌المللی کار (ILO)، سالانه بیش از ۲.۸ میلیون نفر در اثر حوادث شغلی و بیماری‌های مرتبط با کار جان خود را از دست می‌دهند و بالغ بر ۳۷۴ میلیون حادثه غیرمرگبار شغلی رخ می‌دهد که منجر به از دست رفتن تعداد قابل توجهی روز کاری و تحمیل بار اقتصادی سنگین بر جوامع می‌شود.
در کشور ما نیز، به طور متوسط حدود ۱۴ هزار حادثه شغلی در سال ثبت می‌شود که بخشی از آن به علت عدم رعایت اصول ایمنی و بهداشت حرفه‌ای است.
از سوی دیگر، مسائلی مانند استرس شغلی، فرسودگی شغلی، و اختلالات سلامت روان در محیط‌های کاری، از مشکلات عمده نیروی کار در قرن حاضر هستند. طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت، استرس شغلی یکی از مهم‌ترین عوامل خطر برای ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی، افسردگی و اضطراب به شمار می‌رود. تحقیقات داخلی نیز نشان می‌دهد بیش از ۳۰ درصد کارگران ایرانی در معرض درجاتی از استرس یا فرسودگی شغلی قرار دارند.
در سطح استان یزد، تلاش‌های گسترده‌ای در حوزه بهداشت حرفه‌ای صورت گرفته است و طبق آمار سال ۱۴۰۳، بیش از ۲۵ هزار کارگاه تحت پوشش خدمات بهداشت حرفه‌ای قرار گرفته‌اند، بالغ بر ۱۶۳ هزار نفر شاغل از خدمات سنجش عوامل زیان‌آور محیط کار و معاینات سلامت شغلی بهره‌مند شده‌اند، ۸۵۵ کارگاه خدمات سنجش عوامل فیزیکی، شیمیایی و ارگونومیک محیط کار را دریافت کرده‌اند و ۳۳ مرکز طب کار فعال در بخش دولتی و خصوصی، وظیفه انجام معاینات بدو استخدام، دوره‌ای و ویژه مشاغل سخت و زیان‌آور را بر عهده داشته‌اند.
لزوم انجام معاینات دوره‌ای طب کار برای شناسایی زودهنگام بیماری‌های شغلی، ارتقاء سلامت کارکنان، و پیشگیری از بروز ناتوانی‌های مزمن، بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. همچنین بررسی مشاغل سخت و زیان‌آور و اجرای دقیق برنامه‌های بهداشت حرفه‌ای، گامی موثر در ارتقاء سلامت نیروی کار و افزایش بهره‌وری سازمان‌ها خواهد بود.
در این میان، هوش مصنوعی می‌تواند با پیش‌بینی حوادث، تحلیل داده‌های سلامت، نظارت بر شرایط محیطی، و آموزش کارگران از طریق فناوری‌های نوین، نقشی بی‌بدیل در بهبود سلامت محیط‌های کاری و پیشگیری از آسیب‌های شغلی ایفا کند.
همچنین در آستانه این روز جهانی، حادثه تلخ و دلخراش آتش‌سوزی در بندرعباس که منجر به جان باختن و آسیب دیدن جمعی از هموطنان و کارگران عزیزمان شد، قلب همه ما را به درد آورد؛ ضمن ابراز تسلیت و همدردی عمیق با خانواده‌های داغدار و جامعه کارگری استان هرمزگان، تاکید می‌شود که توجه به ایمنی محیط‌های کاری و توسعه فرهنگ پیشگیری باید در صدر اولویت‌های سیاست‌گذاران و مدیران قرار گیرد.
سلامت نیروی کار، محور توسعه پایدار در سایه فناوری‌های نوین
امروز بیش از هر زمان دیگری به ارتقاء فرهنگ ایمنی، سلامت جسم و روان نیروی کار، و نهادینه‌سازی فناوری‌های نوین در محیط‌های کاری نیازمندیم. توسعه پایدار، بدون نیروی کار سالم، میسر نخواهد بود.
باشد که با اتکال به خداوند متعال و همکاری تمامی دستگاه‌ها و نهادها، بتوانیم گامی موثر در مسیر سلامت و سعادت نیروی انسانی کشورمان برداریم.
"معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد"
ارسال نظرات