تازه ها
وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی در برنامه گفتگوی ویژه:
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه حدود ۱۷ میلیون و ۳۰ هزار نفر، بیمه شده سازمان تامین اجتماعی هستند، گفت: از این تعداد، ۱۲ میلیون نفر، کارفرما دارند و بقیه به صورت «خویش فرما»، بیمه شده‌اند.
به گزارش بازارکار از صدا و سیما، آقای احمد میدری به مناسبت هفته کار و کارگر با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری به موضوع رفاه اجتماعی این قشر از جامعه پرداخت و به پرسش ها درباره راهکارهای بهبود معیشت کارگران و حمایت از آنان پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سوال: آقای وزیر اگر مقدمتاً مایل هستید راجع به جایگاهی که کارگران برای تولید و ایجاد رفاه اجتماعی می‌توانند داشته باشند، بفرمایید و اینکه هدف گذاری شما برای جامعه کارگری در سال پیش رو چیست؟
میدری: من امروز در اجتماعی که با حضور پرشکوه کارگران در ورزشگاه آزادی داشتیم نکته‌ای را گفتم که خیلی سربسته بود بهتر است باز کنم و به سوال شما هم مربوط می‌شود، فراموش کردن کارگران بدون تعارف به فراموش کردن تولید و ثروت در کشور منجر می‌شود و این یک تعارف نیست یک واقعیت است، به طور مثال ما خیلی از سال‌ها وقتی که درآمد ارزی‌مان خوب بوده، واردات افزایش پیدا کرده، شاید صاحبان برخی از کارخانه‌ها سود کرده‌اند از افزایش واردات بسته‌بندی صورت گرفته و برخی از کارخانه دار‌ها و کارآفرینان زیان کرده‌اند، اما عموم کارگران زیان می‌کنند، چون مشکلاتی که برای این گروه وجود می‌آید ما نادیده می‌گیریم در واقع ظرفیت‌های تولیدی از بین می‌رود، به طور مثال ما بین سال‌های ۹۷ تا ۱۴۰۳ میزان واردات محصولات نساجی در کشور به طور رسمی از ۲۰۰ میلیون دلار به ۶۰۰ میلیون دلار افزایش پیدا کرده و به طور قطع بخشی از تولید کنندگان ما از چرخه تولید خارج شده‌اند، خیلی از دوزدگان یا کارگاه‌های خانگی یا کوچک آنها تولیدشان متوقف شد، اما این کارگران اگر زیانشان مشخص می‌شد و ما می‌دیدیم که چه کسانی بیکار شده بودند، آن موقع شاید در سیاستگذاری‌ها تجدید نظر می‌کردیم، ما در ادبیات اقتصادی در واقع یک عنوانی داریم به عنوان مثلاً زیان خاموش یا حتی مرگ خاموش، یعنی کسانی که آسیب می‌بینند ولی دیده نمی‌شوند، ما به این شکل یعنی در صنعت پوشاک و خیلی از صنایع در کشور و من حتی حادثه بندر شهید رجایی را اهمیت اینکه ما وقتی نمی‌توانیم مسئله‌ها را رصد کنیم چه آسیبی به کشور می‌رساند می‌توانم نشان بدهم ولی ما هیچگاه صنعت نساجی و پوشاک را سرشماری نکرده‌ایم و الان آمار دقیقی از تعداد شاغلین در این صنایع نداریم و آن چیزی که آسیب می‌بیند کارگران هستند به طور مستقیم ولی کل جامعه زیان می‌بیند، ما نداشتن آمار از جمله ۱۰۰ نفری که تاکنون جانشان را در حادثه بندر شهید رجایی از دست داده‌اند و تسلیت عرض می‌کنم خدمت خانواده‌های محترم این است که ما کالا‌هایی که وارد بندر می‌شود، در واقع شماره گذاری یا کدینگ استانداردی که اینها داشته باشند و روی کانتینر‌ها مشخص شده باشد ما فاقد آن هستیم، چون یکی از مسائلی که کارگران امروز می‌خواستند و ما هم در وزارت کار باید دنبال کنیم بحث کاهش حوادث ناشی از کار است ایمنی است ما اگر بخواهیم ایمنی را تغییر بدهیم باید خیلی از مسئله‌ها تغییر پیدا کند، در ایران حدود ۸۰۰ نفر در حوادث ناشی از کار جان خودشان را از دست می‌دهند که اینها بیمه شده‌های سازمان تامین اجتماعی هستند شاید همین اندازه هم کسانی فوت می‌کنند که تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی نیستند، البته در دنیا خیلی آمار مرگ کارگران بالا است و پدیده منحصر به ایران نیست حدود دو و نیم میلیون نفر در سال در جهان در اثر حوادث ناشی از کار فوت می‌کنند، بنابراین مسئله، مسئله جهانی است ولی وقتی مسئله جهانی را بخواهیم یعنی من می‌خواهم بگویم بهبود وضعیت کارگران یعنی منافع همه مردم چرا وقتی کارگران جانشان را از دست دادند در این حادثه اگر ما بخواهیم یک بندر‌های استاندارد داشته باشیم باید کالا‌هایی که وارد می‌شود دقیقاً نوع کالا‌ها با شماره گذاری مشخص شود و بتوانیم یک طبقه‌بندی درست از کالا‌ها داشته باشید.
سوال: از نظر شما کار سختی است آقای وزیر؟
میدری: بله، به خاطر اینکه کالا از مبدا کارخانه باید شماره گذاری شود، کانتینری که آن را حمل می‌کند شماره گذاری باید شود، ببینید ما در استاندارد کردن کدها، فقط کد ملی الان در ایران جا افتاده، کد کالا، کد شغلی، کد دارو، ما این کدها را در واقع به طور جدی حتی کد پستی به طور جدی در ایران اعمال نمی‌شود و عدم اعمال آنها به همه جامعه آسیب می‌رساند، بنابراین اگر ما بخواهیم منافع کارگران را دنبال کنیم این گره می‌خورد با منافع کارآفرینان منافع مردم.
سوال: یعنی منظورتان این است که اونجایی که مثلاً سیاست‌های وارداتی و صادراتی و بیشتر وارداتی بخواهد تنظیم شود در بحث تنظیم بازار منظورتان این است که باید یک هماهنگی از جهت اینکه ببینیم این واردات چقدر می‌تواند به جامعه کارگری و به تولید داخل ضرر بزند هماهنگی‌هایی اتفاق بیفتد درست است یعنی صرفاً به بازار نگاه نشود منظورتان این است؟
میدری: بله، رفاه کوتاه مدت مصرف کننده شاید تامین شود ولی رفاه بلند مدت مصرف کننده در گرو حفظ ظرفیت‌های تولیدی است و ما وقتی که واردات کالا یا تحولاتی که در تکنولوژی صورت می‌گیرد اینها مشخص نمی‌شود که چه بخش‌هایی از اشتغال دارد در ایران از بین می‌رود، ما نمی‌توانیم در واقع از ظرفیت‌های موجودمان دفاع و حمایت کنیم، بنابراین زیان کارگران به زیان کل جامعه تمام می‌شود.
سوال: الان در سال ۱۴۰۴ با این چالش‌هایی که جناب عالی برخی‌ها را برشمردید مهمترین هدفگذاری‌های شما چیست آقای وزیر؟
میدری: من می‌توانم کار‌ها را در دو بخش تقسیم کنم یک بخش کار‌های زیربنایی است که کارشناسان بیشتر متوجه می‌شوند، مثلاً ما هفته آینده آماری از وضعیت اشتغال در کشور بر حسب آمار‌های ثبتی یعنی بر اساس کد ملی اعلام می‌کنیم که این تاکنون منتشر نمی‌شده، در این آمار‌ها تحولات مهمی از بازار کار ایران نشان خواهد داده شد.
سوال: کی فرمودید منتشر می‌شود؟
میدری: هفته آینده، این آمار به چه شکل به دست آمده ما حدود ۲۴ میلیون شاغل داریم ۱۷ میلیون اینها بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی هستند ما به کمک اطلاعات سازمان تامین اجتماعی می‌توانیم بگوییم در دو مقطع زمانی در بازار کار رسمی ما چه اتفاقاتی رخ داده مثلاً یک اتفاق مهم که شاید به طور ملموس بگویم ولی اعدادش در دسترس ما نبوده این است که ۵۰ درصد از مشاغلی که در یک سال گذشته به وجود آمده فقط در استان تهران بوده یعنی سهم کل استان‌های کشور یک طرف و سهم یک استان یک طرف این نشان دهنده نابرابری فزاینده شغل و فرصت‌های اقتصادی در ایران است که زندگی را هم برای تهرانی‌ها و هم برای کل کشور مختل می‌کند.
سوال: ما تا الان آمار به این شکل نداشتیم درست است؟
میدری: نه، آماری که در واقع به ما دقیقاً بگوید که این در بین شهر‌ها و استان‌ها چه تغییری رخ داده و حتی ما بر حسب کد کارگاه می‌توانیم بگوییم چه کارگاه‌هایی مثلاً افزایش پذیرش داشته‌اند، نیروی کار بیشتری گرفته‌اند، این آمار اطلاعات خیلی خوبی می‌دهد برای تحلیلگران و سیاستگذاران.
سوال: حالا تا هفته آینده شما الان برخی را ندارید که به ما آمار بگویید؟
میدری: برخی از آمار‌هایی که حالا من می‌توانم خدمتتان عرض کنم به این شکل است که ما بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی حدود ۱۷ میلیون و ۳۰ هزار نفر هستند، تقریباً از این تعداد ۱۲ میلیونشان کارفرما دارند، مابقی کارفرما ندارند که خودش این یک ضعف است که شما کسانی در بازار کار باشند ولی کارفرما نداشته باشند، چون سازمان نیستند، اصلاً کارفرما داشتن یعنی سازمان داشتن و توسعه هر کشوری به این بستگی دارد که شما چقدر سازمان داشته باشید.
سوال: یعنی خویش فرمایی خودشان را بیمه می‌کنند؟
میدری: بله، خویش فرما هستند، از این ۱۲ میلیون نفر ۸ میلیون و ۹۶۰ هزار نفر مرد هستند، یعنی ۷۵ درصد و ۲۵ درصدشان زن هستند این را وقتی با آمار دولتی مقایسه می‌کنیم سهم زنان در بازار دولتی بالاتر از ۴۵ درصد است ولی در بازار بخش خصوصی این در واقع می‌شود ۲۵ درصد بنابراین در بازار کار رسمی ما در واقع گرایش بیشتر به استخدام آقایان بوده تا این زمان.
سوال: این معنیش چه می‌تواند باشد یعنی در تصمیم گیری‌های شما ممکن است تغییراتی ایجاد کند؟
میدری: اینها تصمیم گیری‌های بخش خصوصی است که در واقع بخش خصوصی تاکنون.
سوال: یعنی یک تسهیلی ایجاد کند که بخش خصوصی برای برقراری این توازن مثلاً یک تسهیلاتی قائل شوند که زنان بیشتری را مثلاً یا زنان کمتری را به کار بگیرند؟
میدری: حالا نکته جالب این است که در سال بین بهمن ۱۴۰۲ تا بهمن ۱۴۰۳ کسانی که وارد بازار کار شده‌اند و بیمه شده‌اند اکثراً زن بوده‌اند، یعنی سهم زنان کاملاً تغییر پیدا کرده و بررسی که ما کرده‌ایم که چرا این از حدود مثلاً ۵۸۰ هزار اگر اشتباه نکنم کسانی که جدید وارد یعنی تاکنون بیمه نداشتند و الان بیمه دارند سهم زنان حدود ۳۶۳ هزار تا است، یعنی سهم به نفع زنان تغییر پیدا کرده و چیزی را که ما بررسی کرده‌ایم که چرا این تغییر پیدا کرده این است که متوسط دستمزد مردان که به سازمان تامین اجتماعی اظهار می‌کنند ۱۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است، اما خانم‌ها ۱۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان یعنی تقریباً ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان متوسط دستمزد آقایان بالاتر است یعنی نشان می‌دهد کارفرما‌ها دارند زنان را استخدام می‌کنند، احتمالاً به این علت که زنان دستمزد پایین‌تری رو می‌پذیرند یا آقایان با توجه به هزینه‌های زندگی دارند ترجیح می‌دهند که از بازار کار رسمی خارج شوند و بروند به سمت مشاغل غیر رسمی که فاقد بیمه هستند و فاقد بیمه بودند به لحاظ اجتماعی و فردی کار خطرناکی است.
سوال: این رسمی و غیر رسمی را می‌شود مشخص مصداقی بگویید که تعریفش چه می‌شود یعنی تعریفی که از مشاغل غیر رسمی داریم چیست و رسمی‌داریم، چیست؟
میدری: مشاغل رسمی.
سوال: رسمی مشخص است غیر رسمی منظورتان چیست؟
میدری: غیر رسمی یعنی بدون مجوز هستند ولی آن چیزی که من منظورم است اینکه فاقد بیمه هستند یعنی بعضی از اینهایی که الان بیمه نیستند رسمی هستند، مثلاً رفته مجوز یک مکانیکی را گرفته یا حتی یک طلا فروشی ولی خودش را بیمه نمی‌کند.
سوال: مثلاً این رانندگان تاکسی اینترنتی هم شما غیر رسمی تلقی می‌کنید؟
میدری: اینها در واقع به دو لحاظ غیر رسمی هستند، یعنی به لحاظ اینکه از تاکسیران‌های سازمان تاکسیرانی به طور فردی مجوز ندارند از شرکت دارند، یعنی آن شرکت به آنها به طور موقت در واقع تحت پوشش یعنی تحت پوشش هم نیستند با آن شرکت همکاری می‌کنند ولی مثل رانندگان تاکسی در واقع در جایی این مجوز سازمان تاکسیرانی باز من اطلاعاتم دقیق نیست رفته‌اند و حداقل می‌دانم که تعهداتی که یک تاکسیران دارد رانندگان تاکسی‌های اینترنتی ندارند و بیمه نیستند بیمه نبودنشان مسئله‌ای است که به ما مربوط می‌شود.
سوال: این بخش هدف گذاری شما در حوزه زیرساخت است که فرمودید در حوزه زیرساخت این آمار‌ها را خواهید داشت در غیر از حوزه زیرساخت چه هدف گذاری برای سال پیش رو دارید؟
میدری: در حوزه زیرساخت ما چند هدف مهم قرار دادیم در شورای هدف گذاری کار که هم کارفرما‌ها حضور دارند و هم کارگران اول اینکه ما بتوانیم حداقل ۸ درصد حوادث ناشی از کار را کاهش بدهیم و برای این کار تمهیداتی دیدیم این تمهیدات در دو بخش هستند، یک برخی از صنایعی که ما در وزارتخانه سهم بیشتری داریم، مثل شرکت‌های سیمانی صنعت سیمان در واقع سهم زیادی از آن متعلق به وزارت کار است آنجا را ما کارگروهی تشکیل می‌دهیم برای کاهش حوادث ناشی از کار که بتوانیم نه تنها مرگ و میر، بلکه بیماری‌ها را در این صنعت کاهش بدهیم تاکنون در واقع وزارت کار و تامین اجتماعی به سمت اینکه سازوکاری برای کاهش بیماری‌ها و کاهش سخت و زیان آور داشته باشند این را نداشته‌اند یعنی ما می‌گفتیم یک کارگاه باید سخت و زیان آور نباشد و اگر باشد مثلاً سنوات کارگران به این شکل محاسبه می‌شود تا زودتر بازنشسته شوند، ولی هدف باید حفظ سلامت کارگران باشد بنابراین ما یک صنعت را که خود ما هم نقش بیشتری داریم انتخاب کردیم و آن را سعی می‌کنیم کاهش بدهیم، اما کار مهمتری که دارد صورت می‌گیرد این است که.
سوال: عذر می‌خواهم یعنی یک سری استاندارد‌ها را در محیط کار پیاده سازی خواهید کرد این یعنی متفاوت از آن استاندارد‌های اچ اس‌ای است که معمولاً کارگاه‌ها الزام برای رعایتش است یا فراتر از آن است؟
میدری: دو حالت است، یعنی خیلی از استاندارد‌ها رعایت نمی‌شود به علت اینکه خواهم گفت یکی اینکه استاندارد‌ها استاندارد‌های به روز نیست، ما در دو جهت باید حرکت کنیم ما خیلی از استاندارد‌ها را در کشور تعریف کرده‌ایم، اما ساختار نظارت ما به گونه‌ای بوده که خیلی از این موسسات یا شرکت‌ها یا اصناف آنها را رعایت نمی‌کنند چرا رعایت نمی‌کنند؟ ببینید یک وزارت تعاون کلاً پرسنل ما ۶ هزار نفر است یعنی تمام بحث وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی که در کل شهرستان‌ها دارد از وزارتخانه‌هایی است که شاید سازمان تامین اجتماعی ازمان آموزش فنی و حرفه‌ای بهزیستی کارمندان زیادی داشته باشند ولی خود وزارتخانه کارمند‌های زیادی ندارد و بازرسان را با درخواستی که الان به سازمان اداری و استخدامی دادیم که در حال بررسی است که ما بتوانیم ۷۰۰ نفر بازرس کار استخدام کنیم، اما به نظر می‌رسد غیر از افزایش تعداد کارمندان که حالا ۷۰۰ نفر تعداد زیادی نیست، چون ما بازنشسته‌های زیادی در این سال‌ها داشتیم و باید جایگزین کنیم کاری که ما انجام خواهیم داد این است که از متخصصان اچ‌اسی استفاده خواهیم کرد آنها را در شرکت‌هایی که واسط بین دولت و شرکت‌های خصوصی هستند اینها به عنوان رابطین ما با شرکت‌ها عمل کنند و ما از این طریق بتوانیم کمبود نیروی کار در دولت را در واقع رفع کنیم و از طرف دیگر از ظرفیت تخصصی بخش خصوصی استفاده کنیم این کار در استان البرز بتوانیم در همین بهار ۱۴۰۴ اجرایی کنیم و خطا‌ها و نکات ضعف و قوتش که مشخص شد به کل کشور انتقال بدهیم این در حوزه ایمنی، اما کار سخت، اما بسیار ضروری که دنبال خواهیم کرد بحث مسکن کارگری است مسکن کارگری برای بهبود وضعیت معیشت کارگران و همچنین تاثیر در وضعیت همه جامعه من باز تاکید می‌کنم که دفاع از کارگر و حمایت از کارگر یک زمان به نفع همه است اصطلاحی در سیاست‌های اجتماعی دارند می‌گوید خیلی وقت‌ها همه جامعه سر سفره کارگران می‌شیند سر سفره فقرا می‌شیند بیمه بازنشستگی برای کارگران در دنیا به وجود آمد، اما امروز کارمندان و حتی کارفرما‌ها هم رفته‌اند و بیمه بازنشستگی گرفته‌اند این حرکتی بوده که ابتدای قرن بیستم برای این کارگران درست شده، حالا کاری که برای مسکن می‌خواهد انجام شود این است که ما بتوانیم موانع مسکن کارگری را برداریم که دو تا مانع مهم وجود داشته یکی در واقع کارفرما‌ها زمین‌هایی دارند که اینها تغییر کاربری داده شود و برای مسکن کارگری بتوانند استفاده کنند.
سوال: الان چقدر نیاز داریم آقای میدری؟
میدری: تعداد ۱۲ میلیون بیمه شده داریم که اینها همه کارگر محسوب می‌شوند، از این ۱۲ میلیون آمار ما در جامعه شهریمان این است که ۴۰ درصد در کلان شهر تهران نزدیک به ۴۰ درصد مستاجر هستند، اگر همین در جامعه کارگری وجود داشته باشد یعنی آمار بسیار بالا و سرسام آور است.
سوال: راجع به مسکن کارگری خیلی صحبت شده از سال‌های قبل الان هم باز اخیراً رئیس مجلس البته چند دفعه در خصوص این موضوع پیشنهادهایی را مطرح کردند اینکه می‌خواهد یک اتفاقی بیفتد کار اجرایی عملیاتی‌اش را ممکن است بفرمایید بنا است چه اتفاقی بیفتد یعنی چه تعداد مسکن در کجا با چه امکانی برای چه کسانی تا چه مدتی؟
میدری: ببینید واقعاً این فرایند بستگی دارد به میزان استقبال کارفرمایان یعنی ما با تعدادی از کارفرمایان شرکت‌های بزرگ مذاکرات از قبل شروع شده بوده آنها گفته‌ایم کدام کارفرما حاضر است ۲۰ درصد سرمایه‌گذاری کند در مسکن کارگری این در واقع شرط اولی است که ما بتوانیم وارد مسکن کارگری شویم.
سوال: یعنی اگر نپذیرند عملاً باید بگذاریم کنار؟
میدری: عملاً در واقع یکی از مزیت‌های بزرگمان را از دست می‌دهیم که این کار انجام شود، دوم اینکه زمین‌هایی که یا وزارت مسکن در اختیار ما قرار بدهد یا ما داریم، اما کاربریشان مسکونی نیست نزدیک کارخانجات است که اینها را ما بتوانیم تغییر کاربری بدهیم و نکته بعدی در سیستم بانکی سیستم بانکی یکی از تنگنا‌های زیادی که ما داریم در سال گذشته ۱۷ درصد از تسهیلات مسکن پرداخت شده به خاطر سایر بخش‌ها سهمشان مثلاً بحث فرزندآوری، جمعیت یا مشاغل کمتر آنها سهمشان را بیشتر دریافت کرده‌اند و بخش کمتر و سهم کمتری به بخش مسکن در واقع داده شده علت اینکه بانک‌ها وام لازم و تسهیلات لازم را در اختیار بخش مسکن قرار نمی‌دهند دو تا است یکی اینکه کل تسهیلات محدود است که ما طرفدار این هستیم که ما از افزایش اعتبارات در کل اقتصاد و بخش مسکن نباید واهمه داشته باشیم خیلی وقت‌ها ترس از تورم ترمز می‌زند که ما در واقع تسهیلات بیشتر ندهیم این یک اختلاف نظر کارشناسی است که شما سالی چند درصد می‌خواهید تسهیلات را افزایش بدهید نکته بعدی این است که ما در ایران در واقع به ندرت پذیرفته‌ایم که تسهیلات در طول زمان اقساطش افزایش پیدا کند.
سوال: شما خودتان طرفدار کدام دیدگاه هستید؟
میدری: من طرفدار افزایش تسهیلات هستم و برای اینکه بانک‌ها تمایل بیشتری برای تسهیلات داشته باشند ما تسهیلاتمان پلکانی باشد یعنی اگر امسال ۶ میلیون قسط می‌دهید شما سال بعد مثلاً هفت و نیم میلیون قسط بدهید، به خاطر اینکه اگر مستاجر بودید مجبور بودید مثلاً هشت و نیم میلیون در واقع اجاره بدهید بنابراین به عنوان یک کسی که متقاضی بخش مسکن است حاضر است که اجاره بهاش همان جور که در طول زمان افزایش پیدا کند قسط بانکی اش افزایش پیدا کند، ولی محدود به ششصد و هفتصد هزار تومان هم نباشد و بتواند دو میلیارد تومان تسهیلات بگیرد و بتواند دوساله پرداخت کند بنابراین ما باید بانک مرکزی را تشویق کنیم و حتی مجلس را، چون ادبیاتی در ایران شکل گرفته که ما افزایش تسهیلات به معنای افزایش تورم است. خیلی جا‌ها افزایش تسهیلات بانکی منجر به تورم نمی‌شود و ما باید از این امر استقبال کنیم.
سوال: مسیر خیلی سختی پیش رو داریم، درست است آدم می‌گوید اصلا قیدش را بزنم این که کارفرما بپذیرد زمین‌ها تغییر کاربری و تغییر نگرشی در بانک‌ها اتفاق بیافتد که یک تعداد مسکن برای کارگران تهیه کنیم و بدهیم.
میدری: اگر ما بودیم و سال آینده بیاییم ببینیم چکار کردیم و با انرژی اجتماعی که کارگران و کارفرمایان دارند و در شورای عالی کار که در سال جدید داشتیم و در هنگام تعیین مزد این تمایل و این اراده وجود دارد و کارفرمایان عجیب از این حمایت می‌کنند. ما در بخش خصوصی که در استان یزد که نشسته بودیم کارفرمایان خواهان مسکن کارگری هستند. چون با خروج نیروی کار مواجه هستند و واقعا تعلق خاطر دارند به کارگران شان و کارگران بخشی از سرمایه شان هستند، داشتن مسکن آنها را تعلق خاطری برای حفظ در کارخانه ها، خواهد داشت.
سوال: خبر خوشی دارید آقای وزیر امشب آمدید یا خیر؟ اگر خوشبینانه است، اگر شک دارید خیلی خوش نیست؟
میدری: یک مشکلی که کارگران برای شان پیش می‌آید که یک متوجه می‌شوند یک دفعه دفترچه بیمه درمان شان اعتبار ندارد، این مسئله‌ای بود که بار‌ها گفته بودند که در این ماه برطرف شده است و ۴۵ روز قبل از این که قطع شود به آنها پیامک داده می‌شود و به کارفرمایان شان هم پیامک داده می‌شود که شما بیمه این فرد را پرداخت نکردید و اگر ندهید تا ۴۵ روز آینده این فرد فاقد بیمه می‌شود تا او بتواند در طول این ۴۵ روز بتواند دفترچه بیمه سلامت را بگیرد.
سوال: یکی از موضوعاتی که رهبری روی آن تاکید داشتند بحث ارتقای امنیت شغلی کارگران است که بفرمایید چه اقداماتی انجام شده است و یک لایحه‌ای هم در دولت تنظیم کردید برای بحث امنیت شغلی کارگران، مفاد آن را بفرمایید؟
میدری: در حوزه مهارت آموزی واقعا یکی از راه‌های افزایش درآمد، امنیت شغلی و بهبود وضعیت هم رفاهی و هم کاری کلی کارگران و افزایش مهارت است، در این زمینه واقعا در شش ماه گذشته طرح خیلی مهمی را طراحی کردیم، در این طرح سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای، اتاق بازرگانی و شرکت‌های بخش خصوصی، آموزش و پرورش یک ارتباط تشکیل دادند که مراکز آموزش فنی وحرفه‌ای و هنرستان‌های کشور امیدواریم یک تحول ملموس در آن ایجاد کنیم. یکی از کار‌هایی که در هفته گذشته اعلام شد و شاید خبرش منتشر نشده است این است که سازمان فنی و حرفه‌ای هر ساله مبالغی از آموزش و پرورش می‌گرفت که بچه‌ها بتوانند در این مراکز آموزش ببینند، مبلغش در کل کشور چیزی حدود صد و پنجاه تا دویست میلیارد تومان بود که این مبلغ را حذف کردیم، یعنی سازمان فنی و حرفه‌ای دیگر این مبلغ را نمی‌گیرد و کل مدارس بدون پرداخت هزینه‌ای می‌توانند در مراکز فنی و حرفه‌ای بروند و آموزش ببینند.
از طرف دیگر حدود ۸۰۰ پروژه را در مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای تعریف کردیم که اینها را در اختیار اتاق بازرگانی و شرکت‌های خصوصی قرار می‌دهیم که به طور یک کارگاه از یک مرکز تا کل مرکز را بیایند و مورد بهره برداری قرار دهند. اشکال مختلف مشارکت را با بخش خصوصی طراحی کردیم، این کاری است که ما فکر می‌کنیم، آموزش فنی و حرفه‌ای را ما اهمیتش واقعا به خوبی درک نشده است. یک نکته‌ای را بگویم در رابطه با اتباع بیگانه بد نیست، یک سوالی که در ایران و در کشور‌های دیگر مطرح است این است که چرا مهاجرین مهارت شان از مردم خود آن کشور بیشتر است در یک سری مشاغل، یعنی الان کارگران که در بخش ساختمان هستند، خیلی وقت‌ها غیرایرانی هستند. علتش این است که غیر ایرانی می‌آید کارگری ساده را شروع می‌کند و بعد می‌شود استاد کار. ولی به هرحال به هر علت در خیلی از جوامع دیگر کارگری ساده را نمی‌پذیرند و می‌خواهند با استادکاری شروع کنند. کاری که سازمان فنی و حرفه‌ای می‌کند، این است که در طول چهارسال به جای این که یک نفر کارگر ساده باشد و بعد ماهر شود به شش ماه تقلیل دهد؛ بنابراین ما فرصت‌های سودآوری به نیروی کار خارجی واگذار نمی‌کنیم، نکته دیگر این است که تحولات بازار کار شعاری را در دنیا ایجاد کرده است و ما هم ناچاریم که این را بپذیریم که آموزش مادام العمرمون است یعنی ما یک کسی را می‌گیرید و با این فناوری می‌تواند کار بکند، مثلا فناوری پنل‌های خورشیدی آمده است و خودرو‌های برقی آمده است و این باید نظام آموزش تان کاملا دگرگون شود. در رابطه با افزایش ایمنی اگر من برداشت درست متوجه شده باشم این است که در دولت و مجلس بحثی وجود دارد در مورد قرارداد‌های مستقیم و غیر مستقیم. هم نمایندگان مجلس دنبال این قضیه هستند و هم در دولت و این که ما به جای این که یک شرکت‌های واسط داشته باشیم، که بین ۲۰ تا ۳۰ درصد دستمزد به آنها تعلق بگیرد این به طور مستقیم بیاید و با خود شرکت قرارداد می‌بندد. این نکته خوشبختانه در دولت برای کارکنان حرفه‌ای حل شده است، برای مشاغل ساده این وجود ندارد و کارگران ساده ما که با دولت طرف قرارداد هستند، متضرر می‌شوند. علتش این بود که در یک دورانی ما تصورمان این بوده است که از طریق این می‌توانیم هزینه‌های دولت را کاهش دهیم. اما بررسی‌هایی که سازمان اداری استخدامی انجام داده است این است که این شیوه استخدام به کاهش هزینه‌های دولت منجر نشده است. اما چالش آن این شده است که یک فردی وارد این مشاغل شده است بپذیرد که مثلا در این بخش قرار است که همیشه کار بکند و درآمدش در طول زمان افزایش پیدا کند، معمولا با مشاغل ساده افراد وارد می‌شوند و بعد در مشاغل دفتری وارد می‌شوند و ما این چرخه پایان ناپذیر می‌شود.
سوال: آماری از انواع قرارداد‌های کارگری داریم که چقدر است؟
میدری: این که قرارداد‌های موقت در ایران بسیار زیاد است و براساس چیزی که چند سال قبل مطالعه کرده بودم، هشتاد و هفت درصد بوده است.
سوال: انجمن کارگری می‌گوید ۹۸ درصد؟
میدری: این هم، چون قرارداد‌های مان به صورت سامانه واحد ما نداریم، یعنی الان این همه قرارداد‌هایی که بسته می‌شود امسال این را به یک سمتی برویم، شما مثلا وضعیت ثبت اجاره خانه‌ها بهتر از ثبت قرارداد‌های کارگری است. یعنی قرارداد‌های کارگری یک سامانه واحد ندارد، یعنی خودرو‌هایی که فروخته می‌شود دقیقا مشخص است تعداد خودرو‌ها به کی فروخته شده است و چه زمانی.
سوال: به این سمت قرارداد‌های کوتاه مدت، زیر یک سال اینها جمع شود به این سمت برنامه ریزی اتفاق می‌افتد یا نه؟
میدری: سیستم‌ها، یعنی نظام‌های اقتصادی متفاوت داریم، دربرخی از کشور‌ها مخصوصا کشور‌های اروپایی قرارداد‌ها طولانی مدت است و به سمت شرق آسیا که می‌رویم ثبات شغلی خیلی زیاد است ولی در کشور‌های غربی قاره آمریکا نه، تحولات بازار کار به سرعت، تحولات بازار کار، کالا یعنی به محض این که یک صنعت با افول منجر می‌شود کارگران شان اخراج می‌کند. این شکل‌های مختلفی دارد، ما الان در وضعیت مشابه با کشور‌های اروپای غربی یعنی آمریکا هستیم که خیلی بی ثباتی و نوسانات در این افزایش پیدا کرده است.
سوال: سامانه‌ای بنا نبود راه اندازی شود که کارفرمایان و کارگران قرارداد‌های شان را در آن جا ثبت کنند؟
میدری: برای شکایت‌های کارگری این را داریم.
سوال: یعنی قرارداد‌هایی که منعقد می‌شود در آن سامانه ثبت شود؟
میدری: نه همچین سامانه‌ای نداریم.
سوال: معیشت کارگران و این که کارگران عمدتا در دهک‌های پایین درآمدی هستند، برای بهبود سفره کارگران الان چه برنامه ریزی اتفاق می‌افتد، کالابرگی الان داده می‌شود در چند مرحله است و به چه میزان است و به چه افرادی و به چه دهک هایی؟
میدری: در بودجه سال ۱۴۰۴ گفته شده است به سه دهک پایین، یعنی به سی درصد از جامعه کالابرگ داده شود، اما منبعی دیده شده است از حذف یارانه هاست. یک بخشی از مالیات ارزش افزوده که آن را سازماان مالیاتی اجرایی نمی‌داند.
سوال: تا الان دریافتی نداشتید از محل دریافت مالیات ارزش افزوده؟
میدری: نه، قرار بر این بوده است که مالیات ارزش افزوده گروه‌های کم درآمد تحت پوشش نهاد‌های حمایتی این به خود آنها برگشت داده شود و یا در اختیار وزارت خانه قرار گیرد تا سبد کالا داده شود. ولی، چون یکی از خلاء‌هایی که ما داریم وقتی ما کالایی خریداری می‌کنیم، نوع کالا و میزان مالیاتش به بانک مرکزی و سازمان مالیاتی اعلام نمی‌شود بنابراین یک فرد چقدر مالیات برارزش افزوده داده است تا بتوانیم مالیات برارزش افزوده گروه‌های کم درآمد را عودت دهیم.
سوال: آن ۱۰ درصد مالیات بر ارزش افزوده منظورتان این است، چون کد ده درصد روی کل عدد قیمت کالا می‌آید قابل تفکیک نیست؟
میدری: قانون را می‌گوید افراد کم درآمد مالیات ارزش افزوده می‌دهند اینها را به آنها برگردانیم. ولی ما نمی‌دانیم و نمی‌توانیم بفهمیم که یک فرد چقدر مالیات ارزش افزوده داده است، چون که شما از فروشگاه خرید می‌کنید یک سری از کالا‌ها هستند که مشمول مالیات ارزش افزوده نیستند. مثلا محصولات کشاورزی، یک سری مثل دخانیات هم ارزش افزوده است و هم عوارش به آن تعلق می‌گیرد.
سوال: خیلی از کشور‌ها به عنوان خارجی می‌روید خرید می‌کنید در برگشت فاکتور‌های خریدتان را بدهید مالیات هاش مشخص است به شما برمی گردانند.
میدری: در آن جا کالا رصد می‌شود ولی در این جا کالا رصد نمی‌شود. یعنی آن جا مشخص است که کالای خریداری شده توسط چه کسی بوده است.
سوال: قانون گذار نمی‌دانسته است که امکان چنین کاری را نداریم؟
میدری: جلسه‌ای که داشتیم گفتیم که این است و واقعا طراحان دلسوزی به همین فکر می‌کردند که در کشور‌های دیگر می‌شود و در ایران قابلیت اجرا دارد و از ما خواستند که ما به صورت تقریبی بگوییم ولی مثلا بگوییم متوسط سی درصد کالا‌ها مشمول مالیات ارزش افزوده می‌شود بنابراین سی درصد اینها را برگردانید.این یک روشی است که باز با آن متفاوت است ما که متوجه نیستیم که دقیقا این فرد مثلا همه اش کالاهای معاف از مالیات می‌گیرد، مالیات ارزش افزوده یا کالای دیگر.
سوال: موضوع رصد کالا اگر اتفاق بیافتد جدا از محاسنی که دارد خیلی از مفاسدی که اتفاق می‌افتد و قاچاق کالایی که اتفاق می‌افتد همه را پوشش دهد؟
میدری: همه بحث‌های زیرساختی است که تغییرات اساسی باید ایجاد شود.
سوال: کالابرگ‌ها چند نوبت به کارگران و به چه دهک‌هایی قرار است پرداحت شود؟
میدری: آن که در بودجه آمده است برای سی درصد ماهانه داده شود ولی بودجه اش از طریق حذف یارانه‌ها که بعید است به این سرعت به حذف یارانه‌ها برسیم و این کار را انجام دهیم.ولی، چون مثل سال گذشته که منبع جدیدی برای آن دیده شود از صندوق توسعه ملی برداشت شد این جا، چون بحث امنیت خوراکی غذایی خیلی مهم است.
سوال: یعنی هر چند وقت یک بار احتمالا؟
میدری: اگر همان یک میلیارد دلار داده شود برای سی درصد، آن موقع ما می‌توانیم شش ماه را حداقل بدهیم، برای این که بتوانیم در کل سال بدهیم چیزی معاد ل دو میلیارد دلار اعتبار موردنیاز است.
سوال: راجع به حذف سه دهک بالا آیا قرار است یارانه شان حذف شود برنامه تان چیست؟
میدری: چون هم اراده مجلس و دولت بر این است که این سه دهک حذف شود.
سوال: خود یکی از منابع کالابرگ‌ها این حذف سه دهک است؟
میدری: بله، به دولت ما یک آئین نامه‌ای را دادیم یعنی مصوبه‌ای دادیم که در مجلس به طور دو فوریتی تصویب شود که ما فرآیند شناسایی مان تغییر پیدا کند، در این فرآیند ما تشخیص می‌دهیم و به فرد اعلام می‌کنیم ولی یارانه اش قطع نمی‌شود و به فرد گفته می‌شود که شما مالک یا مستاجر هستید یارانه به شما تعلق نمی‌گیرد و فرد فرصت دارد که اعتراض کند و بگوید تشخیص اشتباه دادید و ما بررسی میدانی می‌کنیم و اگر اطلاعات نادرست داده شده است آن موقع از انواع یارانه‌های دولتی در بخش‌های مختلف از مسکن یعنی زمین تا تسهیلات بانکی ممنوع می‌شود.
سوال: راجع به تعاون صحبت کنیم، یک بحث طبق قانون سی درصد منابع خصوصی سازی باید به تعاون تعلق می‌گرفت تا الان اتفاق نیافتد؟
میدری: سازمان خصوصی سازی باید پاسخ دهد و ما به عنوان یکی از مکاتبات دنبال کردیم که انجام شود ولی یکی این منابعی که از این طریق آزاد می‌شود، دولت به شدت به آن نیاز دارد، ما در پایان سال طرح نیشکر خوزستان که به سازمان تامین اجتماعی داده شد با اعتراض استاندار خوزستان و سایرین مواجه شده است که این منابع قرار بوده است صرف طرح ۵۰۰ هزار هکتاری مقام معظم رهبری در خوزستان قرار گیرد ولی چرا این منابع در اختیار سازمان تامین اجتماعی قرارگرفته است. منابع محدود و نیاز‌های مختلفی در قوانین نوشته شده است، تجمیع آنها و یکپارچه کردن برای هر دو مورد یعنی سازمان تامین اجتماعی دنیال این هستیم که منابع مان از سازمان خصوصی سازی بگیریم و هم بخش تعاون.
سوال: بنا بوده است سهم تعاون از اقتصاد ملی ۲۵ درصد باشد الان چند درصد است؟
میدری: این که گفته می‌شود ۵ درصد این آمار دقیقی نیست. شما شرکت‌ها براساس نوع فعالیت شان، کد ندارند، یعنی شما الان بخواهیم یک جا مراجعه کنید که چند تا از شرکت‌های ما تعاونی هستند وتعداد کارکنان بخش خصوصی چقدر است، سهم شان را محاسبه کنید، چیزی که در افوار رایج شده است چیزی در حدود زیر ۵ درصد است.
سوال: گفتم شاید به ۲۵ درصد رسیده است، چون آمار نداریم اطلاع نداریم شاید رسیده است؟
میدری: نه، اصلا نرسیده است.
سوال: چون آمار نداریم چطور به هدفی که مشخص کردیم برسیم، الان چندیم تا ۲۵ درصد چقدر فاصله داریم، چطور برنامه ریزی می‌کنید؟
میدری: نقطه صفر برنامه ریزی آمار است، آمار در دستگاه‌های دولتی این قدر مهم است که اصلا توصیه نمی‌کنم که در ایران بشود، ولی در غربی‌ترین کشور و شرقی‌ترین کشور جهان هر دوش مرکز آمارشان توسط رئیس جمهور پیشنهاد می‌دهد و رئیس قوه قضاییه و مجلس باید آن را تایید کنند.
سوال: ما که مرکز آمار داریم چرا؟
میدری: نمی‌گویم مرکز آمار زیر نظر قوه مجریه است این مشکل را دارد، اهمیت آمار در کشورما، حادثه بندر شهید رجایی بی ارتباط با مرکز آمار و بی ارتباط با نظام آماری ما نبوده است. البته نظام آماری ما مسئله همه دستگاه هاست، استاندارد‌ها را مرکز آمار طراحی می‌کند و بعد همه دستگاه‌ها باید اجرا کند. کد محصول را سال هاست که مرکز آمار طراحی و برون سازی کرده است ولی اجرا نمی‌شود، مثل کد پستی، کد دارو، خیلی جا‌ها درک این کار زیربنایی نشده است و با توجه به این که شعار آقای دکتر پزشکیان سیاست گذاری بنا بر شواهد است و خودشان در رابطه با کدپستی و ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌ها تلاش زیادی دارند انجام می‌دهند امیدواریم در نظام آماری کشور تحول مثبتی شاهد باشیم.
سوال: امیدواریم با دعا درست شود؟
میدری: با دعا و تلاش ما و راهنمایی و سوال شما.
سوال: چند تا موضوع است، مهم‌ترین‌ها بیمه کارگران فصلی و صیادان به کجا رسیده است الان؟
میدری: صیادان بخشی را که ما تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی هستند، اینها یارانه‌هایی که به برخی از، ما چهار میلیون شغل داریم که به جای سه درصد، دولت باید ۱۵ درصد به سازمان تامین اجتماعی بدهد، ولی هیچ وقت منبع نداشته است که این ۱۵ درصد بدهد جاش شرکت به ما می‌دهد و شرکت‌ها درآمد برای ما نیستند و برای نبودن این منبع درآمدی ما مجبوریم که از صندوق کارگری برداریم و به سایرین بدهیم؛ بنابراین خودش نوعی تبعیض است، این است که در قانون اصلی تامین اجتماعی این بود که سهم یکسان داده شود وما تا زمانی که منابع درآمد پایدار نبینیم مجبور هستیم براساس منابع محدودی که به سازمان تامین اجتماعی داده می‌شود افراد را بیمه کنیم.در بخش ساختمان دو و نیم درصد عوارض افزایش پیدا کرد و ما از تابستان تعداد بیشتری را تحت پوشش قرار دهیم.
سوال: یک طرحی یسنا و کودکان نیازمند تغذیه مضاعف هم داشتید، اینها فرقی با هم می‌کند؟
میدری: ما دو طرح داریم که طرح‌های خیلی خوبی از قبل شروع شده است و کارکارشناسی هم خیلی خوبی برده است و یکی این است که کودکان زیر شش سال و مادران باردار، اینها خانواده‌هایی که دچار سوء تغذیه هستند و دهک‌های پایین هستند به تشخیص وزارت بهداشت، به ما معرفی می‌شوند. ما برای آنها بسته مثل سیستم کالابرگ تعریف می‌کنیم، آنها از این کالابرگ‌ها و از این یارانه استفاده می‌کنند و مجددا به خانه‌های بهداشت مراجعه می‌کنند، به لحاظ تعداد یک در دو میلیون و صد و پنجاه هزار کودک تحت پوشش این برنامه هستند و از برنامه‌های پایه‌ای و خوب است و امیدواریم در پایان سال هم دو هزار میلیارد تومان بودجه بیشتری به این طرح اعتبار اختصاص داده شود و ما توانستیم که پوشش بهتری ارائه بدهیم.
ارسال نظرات