رویداد کارآفرینی و فناوری‌های نوین کاهش ضایعات محصولات کشاورزی و غذایی چه گذشت؟

به گزارش خبرنگار بازارکار، برگزاری رویداد‌های بخش کشاورزی قدم‌هایی است که در مسیر دانش بنیان کردن بخش کشاورزی برداشته می‌شود. در این رویداد دکتر سمیه رفیعی سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، دکتر غلامرضا گل محمدی معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی»، دکتر محمد تقی امانپور از موسسان وعضو شورای مرکزی جهاد سازندگی، جهاد سازندگی و کانون جهادگران کشاورزی و فارغ التحصیل دانشگاه ام آی تی آمریکا، دکتر ثریا نوید مشاور وزیر در امور جوانان و نخبگان جهاد کشاورزی و نیز مهندس نبی اله نوری نسب عضو محترم هیات نمایندگان و رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع تبدیلی اتاق بازرگانی و همچنین صاحبان ایده به ایراد سخن پرداختند.
۲۰۰ طرح و ایده در این رویداد ارائه شد
این رویداد با حضور سیدداود میررحیمی رئیس مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره) کرج، داوران و ارائه دهندگان ایده و طرح‌های نوآورانه و تعدادی از اعضای هیات علمی و مدیران مرکز بصورت حضوری و بیش از یکصد نفر بصورت برخط به مدت دو روز برگزار شد.
میررحیمی در مراسم افتتاحیه رویداد گفت: از سال ۱۴۰۰ تا کنون این پنجمین رویداد است که مرکز امام خمین ره با همکاری شرکت‌های دانش بنیان و فناور و صصاحبان ایده برگزار کرده است.
وی افزود هدف از برگزاری این رویداد‌ها معرفی افراد خلاق، نوآور و ایده‌پرداز به بخش کشاورزی، صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری و سرمایه گذاران می‌باشد تا ایده و طرح‌های ارائه شده و منتخب به تجاری‌سازی و تولید ثروت برسند.
میرررحیمی تصریح کرد: حدود ۲۰۰ طرح/ایده (۶۲ ایده، ۱۰۰ طرح کارآفرینی و فناورانه و ۳۵ ایده و طرح دانش آموزی) به دبیرخانه رویداد ارسال شده و طرح/ایده‌ها منتخب در این رویداد مورد بررسی و داوری قرار گرفت.
سید داود حاجی میررحیمی، رئیس مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره) در رویداد کارآفرینی و فناوری‌های نوین کاهش ضایعات محصولات کشاورزی و غذایی با رویکرد نان، سبزی و صیفی برگزار شد، عنوان کرد: این رویداد که با حمایت بخش خصوصی و همکاری سازمان‌های دولتی اجرا شد، به شناسایی ایده‌های نوآورانه و شبکه‌سازی میان متخصصان اختصاص داشت.
بیست الی سی درصد تولیدات کشاورزی ضایع می‌شود
معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، با اشاره به وضعیت نامطلوب اقتصاد و کشاورزی کشور با وجود تحریم‌ها اظهار کرد: ما در شرایط جنگ اقتصادی تمام عیار قرار داریم که با تحریم‌های ظالمانه علیه ملت، بخش کشاورزی نیز از آن مستثنی نبوده است. این تحریم‌ها از جهات مختلف روی اقتصاد و کشاورزی کشور تاثیر گذاشته است.
وی ادامه داد: وزارت جهاد کشاورزی و بخش کشاورزی کشور در این شرایط ناجی کشور بوده و تلاش این وزارتخانه این است تا از همه ارکان و مردم کشور حمایت کند. سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی نیز در خدمت توسعه و پیشرفت کشور است و توانسته کمک کند تا تولیدات کشاورزی ما به ۱۳۰ میلیون تن برسد. این به دلیل ورود فناوری و تحقیقات و پژوهش وزارت جهاد کشاورزی است.
دکتر غلامرضا گل محمدی با اشاره به اقدامات خوب سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی گفت: البته جا برای کار وجود دارد و سازمان تحقیقات تلاش میکند تا وضعیت فعلی را بیش از پیش بهبود ببخشد. ارزش این سازمان نسبت به کل بودجه آن سی برابر است. پیامد و اثرات این تلاش‌ها خودکفایی و استقلال کشور ما در زمینه‌های مختلف کشاورزی است.
وی افزود: تلاش ما این است که سازمان تحقیقات تبدیل به یک سازمان برنامه‌محور با رویکرد حل مسئله باشد؛ لذا از دو سه سال قبل این رویکرد آغاز شده و همه ذی نفعان در سازمان مربوطه عضو شده اند. نمایندگان دانشگاه‌ها، تشکل‌ها، سازمان‌ها و ... در این شورا حضور دارند تا چالش‌ها را مطرح و برای آن‌ها برنامه بدهند. همچنین فرصت‌ها و سفر‌های مطالعاتی ما نیز هدفمند است تا منجر به حل چالش‌های کشاورزی کشور شود. یکی از بحث‌های کلان و مهم مورد بررسی ما موضوع ضایعات است. محققان ما در مرکز تحقیقات خراسان تلاش‌های بسیار زیادی در این زمینه انجام داده اند و در طرح ضایعات نان پیشرفت‌های چشمگیری داشته اند. با اشاره به آمار ضایعات کشاورزی در ایران اظهار کرد: در ایران بیست الی سی درصد تولیدات کشاورزی ما از برداشت تا مصرف تبدیل به ضایعات می‌شود. این براورد به ما کمک میکند تا با استفاده از روش‌های نوین ضایعات را کاهش دهیم یا از آن‌ها استفاده کنیم. یکی دیگر از موضوعات مهم نیز اسراف و ضایعات پس از مصرف است. این موضوعی است که باید رسانه ملی به طور ویژه به آن بپردازد. سالانه مقدار زیادی از تولیدات برنج، نان و دیگر محصولات غذایی کشور هدر می‌رود و این نگران کننده است. در کنار موارد مذکور، برای حل این مشکل باید از پایان‌نامه‌ها و طرح‌های علمی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان نیز استفاده کرد.
لزوم حمایت از دانش آموختگان بخش کشاورزی
رئیس فراکسیون محیط زیست و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی با اشاره به موضوع اشتغال بانوان تحصیلکرده اظهار کرد: فراکسیون زنان مجلس به طور جدی در این زمینه تلاش میکند تا وضعیت مناسبی برای اشتغال زنان تحصیلکرده و به ویژه کارآفرین ایجاد شود. با این وجود باید گفت که همین الان هم قوانین خوبی وجود دارد و باید نظارت بر بخش اجرایی بهتر صورت گیرد.
سمیه رفیعی، در این مراسم یکی از حقوق مهم کشاورزان را بهره‌مندی از ساختار‌های بهینه برای کاهش پسماند کشاورزی دانست و افزود: با این حال، در بررسی‌های انجام‌شده، مشخص شده که شرکت‌های فعال در این حوزه بسیار اندک هستند و در رتبه‌بندی‌های مربوطه جایگاه مناسبی ندارند.
وی با اشاره به نقش کشاورزی در اقتصاد کشور، بر لزوم تکمیل زنجیره تولید و کاهش ضایعات برای تحقق امنیت غذایی تأکید کرد و افزود: سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی بر آلودگی هوا، به‌ویژه در استان‌هایی مانند خوزستان تاثیرات منفی دارد. این رویه نه‌تن‌ها موجب افزایش آلودگی می‌شود، بلکه هدررفت منابع ارزشمند کشاورزی را نیز به دنبال دارد. ضروری است که برای جلوگیری از این معضل، شبکه تولید به‌صورت دقیق مدیریت شود. امنیت غذایی کشور نباید تنها در سطح جلسات و گفتگو‌ها باقی بماند.
نقش اصلاح الگوی کشت در کاهش مصرف آب و ضایعات کشاورزی
نبی‌اله نوری‌نسب عضو هیات نمایندگان و رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع تبدیلی اتاق کرج در این رویداد با بیان اینکه کشور به جوانان نخبه و اهل علم نیاز دارد که با طرح‌های فناورانه به بهبود فعالیت‌های توسعه‌ای در حوزه کشاورزی کمک کنند، افزود: ما در اتاق کرج تمام‌قد در خدمت نخبگان و صاحبان ایده در حوزه کشاورزی هستیم و معتقدیم که با هم‌فکری و ارتباط نزدیک میان بخش دولتی و خصوصی، می‌توانیم قدم‌های بزرگی در این راستا برداریم.
رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع تبدیلی اتاق کرج همچنین بر لزوم توجه به ضایعات نان در کشور که ازنظر مقام معظم رهبری نیز مورد تأکید قرار گرفته است، اشاره کرد و افزود: سالانه چند میلیون تن ضایعات نان در کشور تولید می‌شود که با اتخاذ تصمیمات درست، می‌توان این ضایعات را کاهش داد.
نوری‌نسب در ادامه با اشاره به اهمیت اصلاح الگوی کشت در کاهش مصرف آب و بهبود کارایی منابع کشاورزی، اظهار داشت: در کمیسیون کشاورزی اتاق کرج نیز به دنبال تحقق این اصلاحات هستیم و توجه به شرایط جغرافیایی و مصرف بهینه آب از اولویت‌ها در این زمینه است.
وی با مقایسه وضعیت منابع آبی کشور در ۴۵ سال گذشته و موقعیت کنونی گفت: در آن سال‌ها با حفر ۵۰ متر چاه به منابع آبی زیرزمینی دست می‌یافتیم، اما در حال حاضر عمق چاه‌های آب در برخی مناطق کشور به ۴۰۰ تا ۴۵۰ متر رسیده که نشان‌دهنده کاهش شدید منابع زیرزمینی است. ما باید به دنبال راهکار‌های اصولی برای حفاظت از این منابع باشیم.

بخش کشاورزی کشور نیاز به تغییر تفکر سیستماتیک دارد
ثریا نوید، مشاور وزیر جهاد کشاورزی در امور جوانان و نخبگان در رویداد کارآفرینی و فناوری‌های نوین کاهش ضایعات محصولات کشاورزی و غذایی که با حضور محققان و فعالان این حوزه برگزار شد، بر اهمیت استفاده از رویکرد‌های نوآورانه و فناوری‌های جدید در کاهش ضایعات کشاورزی تأکید کرد.
وی با اشاره به تحقیقات صورت گرفته در زمینه ضایعات کشاورزی مطرح کرد: در ایران میزان ضایعات کشاورزی بسیار بالاست و حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد از کل تولیدات کشاورزی به ضایعات تبدیل می‌شود که این موضوع نه تنها هدررفت منابع طبیعی همچون آب را به دنبال دارد، بلکه به صورت مستقیم بر امنیت غذایی کشور تأثیرگذار است.
نوید عنوان کرد: در مقایسه با کشور‌های توسعه یافته که بیشتر ضایعات در بخش مصرف و خانواده‌ها به وقوع می‌پیوندد، در ایران ضایعات به طور گسترده‌ای در تمامی مراحل زنجیره تأمین و توزیع اتفاق می‌افتد. با کاهش این ضایعات می‌توانیم منابع آبی که برای کشاورزی مصرف می‌شود را به میزان زیادی حفظ کنیم.
مشاور وزیر جهاد کشاورزی در امور جوانان و نخبگان با اشاره به اهمیت ورود جوانان و نخبگان به این عرصه و استفاده از شرکت‌های دانش‌بنیان برای ارائه راهکار‌های نوین در این زمینه اذعان کرد: بخش کشاورزی در کشور ما نیاز به تغییر تفکر سیستماتیک دارد و در این راه، افراد خلاق و نوآور می‌توانند نقش اساسی ایفا کنند.
وی با بیان اینکه رویداد‌های این‌چنینی فرصتی برای به‌کارگیری فناوری‌های نوین در کاهش ضایعات کشاورزی و بهبود عملکرد بخش کشاورزی است، از حمایت ویژه وزارت جهاد کشاورزی از طرح‌ها و پروژه‌های نوآورانه در این زمینه خبر داد و تأکید کرد: با همکاری نخبگان، جوانان و شرکت‌های دانش‌بنیان، می‌توانیم تحول قابل توجهی در حوزه کشاورزی و کاهش ضایعات ایجاد کنیم.
استفاده از فارغ‌التحصیلان رشته‌های کشاورزی در حل مشکلات کشاورزی
عضو شورای مرکزی جهاد سازندگی، جهاد سازندگی و کانون جهادگران کشاورزی و فارغ التحصیل دانشگاه ام آی تی آمریکا، با اشاره به استفاده از فارغ‌التحصیلان رشته‌های کشاورزی در حل مشکلات کشاورزی کشور اظهار کرد: ما ابتدا باید رویکرد‌های خود در آموزش عالی را اصلاح کنیم. فارغ‌التحصیلان کشاورزی معماران اقتصاد هستند. کسی که در این سطح دانش دارد باید خود دیگران را استخدام کند. باسواد کسی است که بتواند حل مسئله کند.
دکتر محمد تقی امانپور با اشاره به لزوم استفاده از ظرفیت‌های کشور ادامه داد: ما باید دارایی‌های کشور را بشناسیم. در حال حاضر سیصد میلیون تن ضایعات کشاورزی کشور و دویست میلیون تن ضایعات شهری ایران است. ما باید از این ظرفیت استفاده کنیم و برای مثال سوخت تولید کنیم. این بستر مناسبی برای فعالیت پژوهشگران و خلق بازار است.
امانی با اشاره به نبود فرهنگ هم افزایی در کشور گفت: متاسفانه کل ساختار حکمرانی کشور ما در این مسیر قرار ندارد. ما باید ابتدا این فرهنگ را در کشور ایجاد کنیم تا منجر به هم افزایی شود. ما باید در کشور یاد بگیریم تا همه کنار هم جمع شویم و مشکلات کشور را حل کنیم. این مطالبه مردم است.
وی همچنین با اشاره به لزوم تولید دانش در راستای هم افزایی در کشور خاطرنشان کرد: تولید علم در راستای هم افزایی است که میتواند به تولید علم و ثروت منجر شود که این وظیفه دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور است.
ایده‌های دانش آموزی رویداد کاهش ضایعات کشاورزی در بخشی جدا ارزیابی شد
مسابقه دانش‌آموزی مرتبط با رویداد کارآفرینی و فناوری‌های نوین کاهش ضایعات محصولات کشاورزی و غذایی: با رویکرد نان، سبزی و صیفی نیز در کنار مسابقه اصلی برگزار شد هدف اصلی این بخش ترویج ایده‌پردازی در حوزه ضایعات کشاورزی و نیز فرهنگ‌سازی و جلب توجه این بخش از جامعه نسبت به مدیریت ضایعات کشاورزی بود.
حضور جهاد دانشگاهی در رویداد کشاورزی کرج
تیمی از اداره کل توسعه کارآفرینی و اشتغال جهاد دانشگاهی نیز در این رویداد حضور داشت و مهندس مهدی علیاری مدیر اداره ترویج و توسعه کارآفرینی با تنی چند از دست اندرکاران این رویداد به گفتگو پرداخت. همچنین پارک علم و فناوری استان البرز وابسته به جهاد دانشگاهی نیز از این رویداد حمایت معنوی داشت.
در پایان مراسم دکتر مختاری دبیر اجرایی رویداد از همه دستگاه‌ها و سازمان ملی و استانی برای حمایت مادی و معنوی این رویداد تشکر کرد.
گزارش: امیر علی بینام