سربازی و استخدام؛ دو دغدغه مهم دانش آموزان رشته محیط بانی

به گزارش بازارکار به نقل ازرکنا، جذب دانش آموز در شاخه کار دانش و رشته محیط بانی در سال ۱۴۰۱ در دستور کار قرار گرفت و به صورت پایلوت در مرحله اول در دو استان خوزستان و فارس انجام شد و سپس در استان‌های مازندران و اردبیل نیز این رشته راه اندازی شد.
در خصوص جزئیات این اقدام با رقیه عباسی، رئیس اداره آموزش تخصصی مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط بان به گفتگو نشستیم. او در ابتدا ضمن اشاره به اینکه چالش‌هایی در حوزه محیط بانی در کشور وجود دارد و باید به صورت تخصصی به آن‌ها نگریست و توجه کرد گفت: مطالعات تطبیقی صورت گرفته است و به این نتیجه رسیدیم که باید محیط بانان سازمان قبل از استخدام، آموزش‌های لازم برای مهارت محیط بانی را فراگرفته باشند. همچنین علاوه بر علاقه مندی به حفاظت از طبیعت، در انجام مهارت‌های محیط بانی نیز متخصص باشند.
وی در ادامه افزود: به همین دلایل بود که به فکر افتادیم تا طی تعامل با دفتر فنی و حرفه‌ای وزارت آموزش و پرورش رشته محیط بانی را ایجاد کنیم. در سال ۱۴۰۰، یعنی اواخر دولت دوازدهم این رشته تصویب شد و در دولت سیزدهم در سال ۱۴۰۱ در دو استان فارس و خوزستان این مدارس آغاز به کار کردند. در حال حاضر دو استان مازندران و اردبیل نیز به این جمع اضافه شده اند. فعلا به طور کلی ۸۸ دانش آموز در این رشته داریم که محیط بانی را آموزش می‌بینند.

عباسی ضمن تشکر از استقبال و همکاری وزارت آموزش و پرورش در تدوین، تصویب و راه اندازی رشته محیط بانی، تاکید کرد: در این مدارس، آموزش‌های تخصصی محیط بانی بر عهده سازمان محیط زیست و آموزش‌های عمومی بر عهده وزارت آموزش و پرورش است.

رئیس اداره آموزش تخصصی مرکز آموزش محیط زیست در ادامه گفت: در حال حاضر، هنرجویان رشته محیط بانی، هم از نظر علاقه مندی و هم از نظر یادگیری مهارت‌های محیط بانی بسیار سرآمد هستند. امیدواریم با همکاری ستاد کل نیرو‌های مسلح و یگان حفاظت سازمان محیط زیست، این دانش آموزان بعد از اتمام تحصیلات خود به عنوان سرباز-محیط بان در سازمان حضور داشته باشند و به محدودیت نیروی محیط بان در مناطق تحت مدیریت کمک کنند و مهارت‌ها و تجربه جدید و آمادگی لازم برای شرکت در آزمون‌های استخدامی سازمان را کسب کنند. همچنین امیدواریم با همکاری سازمان اداری و استخدامی کشور، اقدامات لازم برای تسهیل و اولویت جذب در آزمون‌های استخدامی سازمان فراهم شود.

رقیه عباسی در پایان تاکید کرد: متقاضی برای تحصیل در رشته محیط بانی در سطح کشور زیاد است؛ ولی در حال حاضر فضای محدودی داریم؛ با این وجود، زمانی که اولین گروه دانش آموزان از رشته محیط بانی فارغ التحصیل شوند، تصمیم گیری‌های لازم برای نتیجه بخش بودن اجرای طرح مورد بررسی قرار خواهد گرفت و سپس به گسترش رشته فکر خواهیم کرد.
دانش آموز محیط بانی خوزستانی، لاکپشتی که در پلاستیک گیر افتاده بود را نجات داد

مجتبی ملک محمدی، هنرجوی رشته محیط بانی در پایه دوازدهم استان خوزستان شهرستان شوشتر است. او در گفتگو با خبرنگار رکنا می‌گوید: زمانی که این رشته در شهرستان ما ایجاد شد، با علاقه بسیار در مدرسه ثبت نام کردم. در حال حاضر ۱۸ نفر در پایه دوازدهم در این رشته درس می‌خوانیم. من عاشق طبیعت و حیات وحش هستم و همیشه دوست داشتم مانع تخریب در محیط زیست شوم. زیستگاه طبیعی گوزن زرد ایرانی خوزستان است که اکنون در معرض انقراض قرار دارد؛ لذا می‌خواهم به این حیوانات کمک کنم تا به واسطه ناآگاهی‌های انسان ها، دچار آسیب نشوند.

او در پاسخ به اینکه آیا از مخاطرات حرفه محیط بانی آگاهی دارد یا خیر می‌افزاید: وظیفه محیط بان، حفاظت از عرصه‌های طبیعی است و در این مسیر، با دو نوع مخاطره رو به رو می‌شود. نخست، مخاطرات طبیعی مثل حمله حیوانات وحشی، سقوط از ارتفاع و... است. دوم نیز مخاطرات انسانی مثل مقابله با شکارچیان، افراد ناآگاه و... است. با این وجود، وقتی علاقه‌مند باشید از این خطرات نمی‌ترسید.

این هنرجوی رشته محیط بانی در بازگوی یک خاطره از نجات جان یک حیوان به رکنا می‌گوید: یک روز در کنار کانال آبی که در نزدیکی خانه ما قرار داشت لاکپشتی را دیدم که در یک تکه پلاستیک گیر افتاده بود. این لاکپشت حالش بسیار وخیم بود و من تمام تلاشم را کردم تا نجاتش دهم. در نهایت چند روز بعد از بهبود لاکپشت، آن را در زیستگاه خودش رها کردم.

مجتبی در خصوص مشکلات زیست محیطی استان خوزستان تاکید می‌کند: وقوع سیلاب و عدم توجه به ایجاد آبخیزداری، باعث فرسایش خاک و آلودگی آب می‌شود. توجه به این مهم می‌تواند مشکلات ناشی از کمبود آب در فصل گرما حداقل در استان خوزستان را مرتفع کند. همچنین متاسفانه شاهد این هستیم که کشاورزان اقدام به آتش زدن کاه‌های باقی مانده روی زمین خود می‌کنند که موجب ایجاد خسارات جبران ناپذیری می‌شود. برای مثال در پارک ملی کرخه، شاهد آتش سوزی‌های گسترده‌ای بودیم که به واسطه موقعیت مکانی که دارد، امکانی برای حضور ماشین‌های آتش نشانی وجود نداشت و بسیاری از گونه‌های گیاهی سوختند و از بین رفتند.
سازمان محیط زیست شرایط استخدام دانش آموزان محیط بانی را فراهم کند

او در پایان می‌گوید: این روزها، سازمان محیط زیست با مشکل تامین نیروی انسانی مواجه است؛ لذا امیدواریم برای دانش آموزان رشته محیط بانی شرایطی فراهم شود تا در این سازمان، دوران سربازی را سپری کنند و بعد از آن نیز بتوانند استخدام شوند.
نجات عقاب آسیب دیده توسط هنرجوی محیط بانی استان فارس

ابوالفضل صفار، هنرجوی ۱۷ ساله رشته محیط بانی در استان فارس، شهرستان زرقان است. او که به توصیه مادرش رشته محیط بانی را انتخاب کرده است به خبرنگار رکنا در خصوص واحد‌های درسی تخصصی محیط بانی می‌گوید: ما در بخش دروس تخصصی، کلاس‌های کمک‌های اولیه، امداد و نجات، دفاع شخصی و... را داریم که برای ما در مسیر تبدیل شدن به یک محیط بان خوب، بسیار کمک کننده است. ما می‌دانیم که هر کاری سختی‌های خودش را دارد، ولی من به محیط بانی علاقه‌مند هستم و با خطراتش کنار می‌آیم.

او در ادامه به نجات یک عقاب آسیب دیده در پارک ملی بمو اشاره می‌کند و می‌گوید: چند وقت پیش، به پارک ملی بمو رفته بودیم که یک عقاب در نزدیکی کوه به چشمم خورد که توانایی پرواز کردن نداشت. با وجود اینکه وسایل ایمنی همراهمان نبود، کاپشنم را در آوردم و روی عقاب انداختم و با همکاری همکلاسی هایم، عقاب را به پایگاه محیط بانی بردیم و متوجه شدیم بال این پرنده تیر خورده بود. هفته بعد که به عقاب آسیب دیده سر زدیم، متوجه شدیم که حالش رو به بهبود است و از این بابت، بسیار خوشحال بودم.

دانش آموزان محیط بانی
پالایشگاهی در نزدیکی زرقان؛ مردم درگیر مشکلات تنفسی

این هنرجوی محیط بانی در خصوص اینکه مهم‌ترین اقدامی که در حال حاضر می‌بایست برای نجات محیط زیست ایران انجام داد چیست، می‌گوید: درست در نزدیکی شهرستان زرقان، پالایشگاهی تاسیس شده است که آلودگی‌های زیادی ایجاد می‌کند و بعضی اوقات، تنفس هوای مطلوب برای ما آرزو می‌شود. برخی می‌گویند ممکن است به دلیل وجود این پالایشگاه، مشکلات تنفسی زیادی برای مردم زرقان ایجاد می‌شود.

ابوالفضل در پایان تاکید می‌کند: سازمان محیط زیست به دانش آموزان محیط بانی قولی برای استخدام نداده است، ولی ممکن است ما در اولویت استخدام قرار بگیریم. با این وجود خواستار این هستیم که دانش آموزان رشته محیط بانی، بتوانند در سازمان مشغول به کار شوند.
شکارچی جنگل‌های مازندران مغلوب یک دانش آموز محیط بانی شد

محمدمتین هاشم زاده، هنرجوی رشته محیط بانی در پایه یازدهم در سوادکوه استان مازندران است. او علاقه زیادی به جنگل و حیوانات دارد و آینده خود را بدون اینکه به نجات عرصه‌های طبیعی ایران بپردازد متصور نمی‌شود.

هاشم زاده دانش آموز محیط بانی

محمدمتین به خبرنگار رکنا می‌گوید: خانواده ام به من این فرصت را دادند که به دنبال علاقه مندی هایم بروم؛ لذا انتخاب کردم که در رشته محیط بانی تحصیل کنم. ما ۱۴ نفر دانش آموز در یک کلاس هستیم که همگی آرزو‌های زیادی برای بهتر شدن شرایط برای محیط زیست کشور داریم.

این هنرجوی رشته محیط بانی می‌گوید که آنقدر به محیط زیست علاقه‌مند است که یک بار با دست خالی با یک شکارچی درگیر شده و در این خصوص می‌افزاید: چند وقت پیش، من از داخل جنگل صدای شلیک گلوله شنیدم. با پدرم تماس گرفتم و همراه با او به سرعت خودمان را به محلی که حدس می‌زدم صدا از آنجا باشد رساندیم. ترسی از شکارچی نداشتم و از او پرسیدم که چرا شلیک کرده است و گزارش این عملکردش را به اداره محیط زیست می‌دهم. این شکارچی که پاسخی برای ارائه نداشت، در نهایت پا به فرار گذاشت. چند بار هم با گروه‌های دوستدار محیط زیست، زباله‌های جنگل را جمع کردیم.

هاشم زاده دانش آموز محیط بانی.jpg ۱
ریختن پوست میوه در طبیعت؛ کمک به محیط زیست نیست!

او در ادامه در خصوص اقداماتی که مردم در طبیعت انجام می‌دهند و به محیط زیست آسیب می‌رسانند می‌افزاید: مردم تصور می‌کنند با ریختن پوست میوه به طبیعت کمک می‌کنند و این پوست میوه‌ها تبدیل به کود می‌شود؛ ولی این را نمی‌دانند که ریختن پوست میوه در جنگل، موجب رویش قارچ‌هایی می‌شود که باعث می‌شود درختان بومی منطقه از بین بروند.

محمدمتین همچنین به معضل کم آبی در کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: در ییلاق ما، سرچشمه‌ای وجود دارد که از آن مستقیما برای شهر لوله کشیده اند. در این شرایط، دیگر در بالادست آبی وجود ندارد که طبیعت و جانوران، از آن آب استفاده کنند و حتی اجازه نمی‌دهند کمی از این آب به روستا‌ها و پایین دست برسد و به این شکل حیوانات برای پیدا کردن جرعه‌ای آب به سختی می‌افتند.
خشکسالی اردبیل؛ دغدغه دانش آموز محیط بانی این استان

ماهان صفرپور، ۱۶ ساله است و در شهرستان پارس آباد واقع در استان اردبیل، در رشته محیط بانی درس می‌خواند. او که به واسطه ارتباط با یکی از اقوام محیط بانش با این شغل آشنا و بعد به آن علاقه‌مند شده است، به رکنا می‌گوید: درست است که مدرسه از خانه دور است و من فقط آخر هفته‌ها را به خانه می‌روم، ولی عاشق رسیدن به هدفم یعنی محیط بانی هستم.

او می‌افزاید: می‌دانید اگر کسی به این شغل علاقه نداشته باشد نمی‌تواند در چنین شرایطی ادامه دهد.

ماهان صفرپور دانش آموز محیط بانی

ماهان با تاکید بر اینکه دوست دارد در در دشت مغان به عنوان یک محیط بان حرفه‌ای مشغول به کار شود، می‌افزاید: ما ۱۵ نفر دانش آموز در کلاس هستیم که سه روز در هفته، دروس تخصصی داریم و مابقی روزها، دروس عمومی.

او در پایان در خصوص مشکلات زیست محیطی استان اردبیل که به نظرش در اولویت رسیدگی قرار دارد، می‌گوید: اولویت استان، رفع مشکل خشکسالی و تامین ذخایر منابع آبی است.