تعطیلی و سرما هم حریف محفل گرم علم نشد

به گزارش بازارکار از روابط‌عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF)، درهای دانشگاه صنعتی شریف به روی کوچک و بزرگ، خانواده‌ها و علاقه‌مندان به شرکت در این رویداد متفاوت و مملو از آگاهی باز شد.

برودت هوا، تعطیلی تهران و سرمای چله زمستان هم حریف علاقه‌مندان نشد و رویداد «شب علم» در دانشگاه صنعتی شریف با حضور مسئولان بنیاد ملی علم ایران و دانشگاه صنعتی شریف و با گرمای وجود دوستداران علم و ترویج علم برگزار شد.

مراسم سخنرانی این رویداد در سالن آمفی تئاتر دانشکده شیمی دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد و این مراسم پس از تلاوت قرآن، ادای احترام به سرود جمهوری اسلامی ایران و پخش خوش‌آمدگویی ویدئویی عباس موسوی رئیس دانشگاه صنعتی شریف به‌طور رسمی آغاز شد.

ترویج علم از برنامه‌های اصلی بنیاد ملی علم ایران 

علی‌محمد سلطانی رئیس بنیاد ملی علم ایران در این مراسم گفت: هدف از برنامه‌های شب علم، ترویج علم است. باید سؤالات بنیادینی را که در زندگی به‌وجود می‌آید، از عالمان و نهادهای علم بپرسیم و از خرافات دوری کنیم.

وی با اشاره به اینکه بنیاد ملی علم ایران از انواع پژوهش‌ها حمایت می‌کند و با تأکید براینکه ترویج علم اهداف گسترده و متنوعی دارد، توضیح داد: افزایش سواد علمی جامعه از اهداف ترویج علم است؛ چرا که مردم باید براساس اطلاعات علمی در زندگی روزمره تصمیم بگیرند. ایجاد علاقه به یادگیری و کشف ناشناخته‌ها، زنده شدن حس کنجکاوی و پرسشگری هم از دیگر اهداف ترویج علم است و همین امر باعث می‌شود تا جامعه به سراغ دانشمندان برود.

الهام‌بخشی به نسل آینده 

وی با تأکید بر الهام بخشی به نسل آینده ادامه داد: کودکان باید از امروز در محیط‌های علمی قدم بزنند و با بازی و از طریق مفاهیم ساده، با علم ارتباط برقرار کنند.

به گفته سلطانی، علم می‌تواند بسیاری از مشکلات بشر را حل کند و ترویج علم به ایجاد حس خوش‌بینی نسبت به آینده کمک می‌کند.

وی ادامه داد: به‌خصوص در عصر کنونی که همه جوامع در حال تغییر هستند ما باید به دانشمندان‌مان اعتماد کنیم و بیشتر از گذشته به آنها رجوع کنیم.

رئیس بنیاد ملی علم ایران ضمن قدردانی از متولیان برگزاری رویداد «شب علم» در دانشگاه صنعتی شریف گفت: خوشحالم که قطار ترویج علم شب علم به دانشگاه شریف رسید. امیدوارم شب علم، برای پی بردن به عظمت الهی، چراغی در دل ما روشن کند.

در ادامه این مراسم، حدادپور معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی شریف ضمن خوشامدگویی به حاضران در این مراسم، دانشگاه شریف را به‌عنوان دانشگاه پیشرو معرفی کرد که سعی دارد، داشته‌های خود را به آحاد جامعه ارائه دهد.

وقتی میکروفن دست ربات‌هاست!

ربات اجتماعی «تابان» سخنران بعدی این مراسم بود. این ربات پس از معرفی خود، توسط حاضران تشویق شد.

ربات‌های اجتماعی دسته‌ای از ربات‌ها هستند که برای تعامل با انسان‌ها یا با ربات‌های دیگر طراحی می‌شوند و در تعاملات انسانی تقریباً مشابه انسان‌ها عمل می‌کنند.

ربات اجتماعی رومیزی «تابان» برای کمک به کودکان نارساخوان طراحی و ساخته شده است.این ربات که نهمین ربات بومی ساخته شده در آزمایشگاه رباتیک اجتماعی شناختی دانشگاه شریف است، به کودکان نارساخوان کمک می‌کند تا مهارت خواندن خود را با انجام تمرین، تقویت نموده و آن را ارتقا دهند.

پس از معرفی «تابان»، علیرضا طاهری عضو هیئت‌علمی دانشکده مکانیک دانشگاه صنعتی شریف به سخنرانی با موضوع رباتیک اجتماعی و شناختی پرداخت و گفت: با هدف تأثیرگذاری اجتماعی، ربات‌های آرش و تابان از جمله ربات‌هایی هستند که در این دانشگاه ساخته شده است.

برای حفظ محیط زیست از خودمان شروع کنیم 

مسعود تجریشی استاد تمام دانشگاه صنعتی شریف نیز موضوع محیط زیست را برای سخنرانی انتخاب کرد و با اشاره به تمامی اشتباهاتی که در حوزه محیط زیست انجام شده‌است، گفت:کدام کشور را به زیبایی ایران می‌توانیم پیدا کنیم؟ دماوند، تفتان، البرز، از مناطق حفاظت شده تا جنگل‌های هیرکانی و جنگل‌های بلوط، سواحل زیبای جنوب، خلیج گواتر و چابهار همگی جاذبه‌های ایران هستند و در کدام قسمت از دنیا می‌توانیم کشوری چهار فصل پیدا کنیم؟

وی با بیان اینکه ایران کشوری است که همه دنیا مات و مبهوت آن هستند؛ گفت:دهه‌های آخر قرن بیستم، بحث درباره فاجعه زیست‌محیطی که در پایان قرن ۲۰‌ام اتفاق افتاد؛ بالا گرفت. لذا بسط و توسعه فناوری باید بتواند پاسخگوی چالش‌های زیست محیطی پیش آمده شود.

تجریشی با بیان اینکه محیط زیست دارایی مشترک نسل‌های امروز و فرداست و در اصل ۵۰ قانون اساسی حفاظت از محیط زیست یک وظیفه همگانی است گفت: همه ما برای حفظ این دارایی مشترک و ادای دین به نسل آینده موظفیم و شکر ما باید هم زبانی و هم قلبی و عملی باشد.

وی با اشاره به بخشی از گلستان سعدی گفت: ملک از خردمندان جمال گیرد و دین از پرهیزگاران کمال یابد. پادشاهان به صحبت خردمندان از آن محتاج‌ترند که خردمندان به قربت پادشاهان.

تجریشی در پایان خاطر نشان کرد: برای حفظ محیط زیست باید از خودمان، خانواده، منزل، محله، دانشگاه و شهر سکونت‌مان شروع کنیم و سپس به کشور برسیم.

اجرای موسیقی زنده

اجرای موسیقی زنده توسط گروه موسیقی دانشجویان شریف از دیگر بخش‌های این مراسم بود که اجرای هنرمندانه این گروه، مورد تشویق و استقبال حضار قرار گرفت.

موشکافی یک نامه

نامه انیشتین به دوستش زنگر، محور سخنرانی مصطفی تقوی معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه صنعتی شریف بود.

Nature shows us only the tail of the lion. But there is no doubt in my mind that the lion belongs with it even if he cannot reveal himself to the eye all at once because of his huge dimension.

«طبیعت تنها دم شیر را به ما نشان می‌دهد. اما هیچ شکی در ذهن من نیست که شیر به خود آن تعلق دارد، حتی اگر به دلیل ابعاد بزرگش نتواند به‌یکباره خود را به چشم‌ها نشان دهد.»

تقوی با خواندن بخشی از این نامه گفت: انیشتین واقعیت طبیعت را به شیری تشبیه کرده و می‌گوید که طبیعت فقط دم شیر را به ما نشان می‌دهد.

وی با بیان اینکه چهار اصل از جمله انیشتن درباره روحیه علمی قابل استنباط است؛ گفت: مؤلفه اول در جستجوی حقیقت بودن (Fact seeking) و مؤلفه دوم تخیل (Imagination) است. بعد از اینکه ما دم شیر را لمس می‌کنیم، تخیل و تصور به کمک ما می‌آید. تصور کنید دیواری را می‌بینید که دم شیر از آن بیرون زده و حالا شما می‌خواهید بدانید حیوان آن طرف دیوار چه مشخصاتی دارد؟

به گفته تقوی، تخیل یکی از قوای دانشمندان است که برآن تأکید ویژه شده است. اگر ما نظریه علمی را بر اساس حقیقت و تخیل بسازیم، ممکن است بین دانشمندان، اختلاف پیش بیاید؛ لذا چاره‌ای جز مناقشه و مباحثه و نقد در فضای علمی وجود ندارد.

وی با تأکید بر اینکه مؤلفه سوم انتقادپذیری (criticality) است؛ ادامه داد: حتما باید در جامعه علمی، روحیه انتقادپذیری وجود داشته باشد و در نهایت ما نباید فقط به حقیقت موجود کفایت کنیم. مؤلفه آخر نیز آزمایشگری (experimentation) است. با آزمایشگری اختلاف بین دانشمندان را کم می‌کنیم و با ترتیب دادن آزمایش و آشکار کردن وجوه واقعیت، تنور نقادی را شعله‌ور می‌کنیم.

لزوم توجه به هنر و اخلاق در پژوهش 

وی تصریح کرد: هنر نقش اساسی در توسعه علم دارد. داستان‌های علمی و تخیلی در توسعه علم نقش دارند و البته روحیه انتقادپذیری از اصول اخلاق در پژوهش است.

معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به اینکه ما مقاله می‌نویسیم و سخنرانی علمی می‌کنیم تا مورد نقد قرار بگیریم؛ اضافه کرد: امروز بدون فناوری و ازمایشگاهای پیشرفته نمی‌شود به توسعه علمی پرداخت.

دنیا، آینده، تو؛ یک موضوع جذاب برای یک سخنرانی هدفمند

علیرضا فیض بخش استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف با موضوع دنیا آینده، تو در این مراسم، سخنرانی کرد.

فیض بخش با اشاره به اینکه از هر ۱۰ دانش‌آموز ۶ نفر بعد از اتمام درس شغلی را انتخاب می‌کند که هنوز آن شغل وجود ندارد، گفت: علم به‌سرعت در حال پیشرفت و مشاغل به‌سرعت در حال تغییر است. باید دانست که معیار موفقیت در آینده چیست و دانش‌آموزان چه چیزی را اگر یاد بگیرند، شانس بیشتری برای سربلندی خود و کشورشان پیدا می‌کنند.

به گفته فیض بخش عصر آینده را با ۴ کلمه : عصر نوسان (Volatility)، عصر عدم اطمینان(Uncertainty)، عصر پیچیدگی )Complexity( و عصر ابهام (Ambiguity) معرفی می‌کنند. دنیای آینده دنیای VUCA است و اگر در جوانان کشور خلأها در این زمینه را پر نکنیم، اختلاف زیادی با کشورهای پیشرو پیدا می‌کنیم.

فیض بخش با تأکید بر اینکه دنیا، دنیای کارآفرینی است، گفت: باید مهارت‌های نرم(Soft Skills) مهارت‌های منش (Characters Skills) و مهارت‌های کسب و کار )Business skills( و توانمندی حل مسئله و کار کردن در تیم را به بچه‌ها یاد دهیم. بر همین اساس ما در دانشگاه شریف یک فعالیت اجتماعی و کارآفرینی اجتماعی را با نام استعداد‌سنجی ستاره شریف شروع کردیم.

وی به تشریح آزمون استعدادسنجی ستاره شریف پرداخت و گفت: آزمون ستاره شریف یک مدل کاملاً بومی‌سازی‌شده و داخلی از یک آزمون شخصیت‌شناسی بین‌المللی معتبر است که توسط تیم ستاره شریف در دانشگاه صنعتی شریف طراحی و کدنویسی شده است. این آزمون شامل سوالات تستی چندگزینه‌ای است و افراد را در شش دسته اصلی از مهارت‌های نرم، شامل انعطاف‌پذیری، تحمل استرس، خوش‌بینی، عزت‌نفس، استقلال، جرات نظر، حل مسئله، واقعیت‌نگری، روابط بین فردی و کنترل تنش‌های ناگهانی ارزیابی می‌کند تا بر اساس آن، بهترین مسیر رشد و پیشرفت برای موفقیت در دنیای آیندۀ شغلی را برای گذراندن دوره‌های خود در ستاره‌ شریف پیش بگیرند. طراحی این آزمون علاوه بر مدل بین‌المللی، نتیجه سالها تحقیق، اعتبارسنجی، و سفارشی‌سازی برای جامعه ایرانی بوده و می‌توان آن را معتبرترین آزمون در این حوزه به زبان فارسی دانست.

خوزستانی که می‌تواند جای هلند را در تولید غذا بگیرد

در ادامه این مراسم، امین طلایی‌زاده مدیرعامل شرکت کشاورزیار رباتیک شریف به مقایسه میان هلند و خوزستان پرداخت و گفت: هلند بعد از آمریکا دومین تولیدکننده غذای دنیاست. ما با پتانسیل‌های استان خوزستان می‌توانیم بهتر از هلند باشیم، اما نیستیم. چرا که هلند با استفاده از ربات‌ها در کشاورزی بسیار پیشرفت کرده است.

طلایی زاده با اشاره به ساخت آزمایشگاه پژوهش‌های پیشرفته در کنترل و رباتیک کشاورزی در دانشگاه صنعتی شریف گفت:این آزمایشگاه در شریف انواع ربات‌های کشاورزی را برای کشاورزان ساخته است.طراحی و ساخت پهپاد سمپاش هم از دیگر فعالیت‌های انجام شده است. شرکت کشاورزیار رباتیک شریف  که با نام شریف اگربات تأسیس شده است هدف اصلی‌اش پرداختن به مسائل و حل مشکلات صنعت کشاورزی بر پایه روش‌ها و فناوری‌های هوشمند و دانش روز دنیا است.

وی ادامه داد: این شرکت تجربه طراحی و ساخت انواع ربات‌ها و پهپادها با حجم مخزن ۱۰، ۲۰، ۳۰ و ۵۰ لیتر است. این پهپاد برای حفاظت از محصولاتی که در سمپاشی با تراکتور زیر چرخ تراکتور ازبین می‌رفتند، کاربرد دارد و سرعت سمپاشی را ۱۰ برابر می‌کند.

پاسخ به یک سوال پرتکرار: کاربرد انتگرال چیست؟

در ادامه این مراسم، علیرضا جعفر مدیر مرکز کارآفرینی شریف با طرح این سوال که آیا انتگرال، فیزیک و شیمی برای ما آب و نان می‌شود، گفت: البته که می‌شود. شوینده خودرو بر پایه نانو، اسکلت حرکتی برای کسانی که آرزروی راه رفتن دارن، پهپاد و پلتفرم‌های مختلف نظیر دیوار، ترب،تلوبیون، همگی از دل دانشگاه صنعتی شریف و از دل همین علوم بیرون آمد‌ه‌اند و مشکلات جامعه را مرتفع می‌کنند.

جعفر با بیان اینکه کارآفرینان، عینک متفاوتی به چشمان‌شان دارند، گفت: این افراد پرسشگر هستند، نوع نگاه متفاوتی دارند، مشاهده‌گرهای خوبی هستند و مشکل بازار را می‌بینند. توانایی شبکه‌سازی با افراد دارند و دنبال ارتباط گرفتن با افراد جدید هستند. ازمایشگری را تست می‌کنند و همواره در حال آزمون خطا هستند.

جعفر با پیشنهاد کتاب دی‌ان‌ای نوآور برای مطالعه و با آرزوی موفقیت برای حاضران، سخنان خود را تمام کرد.

اکران مستند «کاپیتان من»

برنامه انتهایی شب علم دانشگاه صنعتی شریف، اکران مستند «کاپیتان من» برای حضار بود. «کاپیتان من»یک فیلم مستند علمی درباره مغز انسان است که به کارگردانی سیاوش صفاریان‌پور و تهیه‌کنندگی بهرام رادان ساخته شده است