آمادگی جهاددانشگاهی برای آموزش هوش مصنوعی به مشاغل خانگی در سراسر کشور

به گزارش بازارکار، نشست تخصصی با موضوع «مشاغل خانگی در عصر الگوریتم‌ها» از سوی معاونت آموزش و کارآفرینی جهاددانشگاهی با حضور مهندس افشین صندوقدار مسئول راه اندازی و تشکیل سازمان پژوهش و پیشرفت هوش مصنوعی، مهندس مرتضی پرهیزکار رئیس اسبق سازمان همیاری اشتغال دانش آموختگان و عضو هیات علمی جهاددانشگاهی و دکتر محمدصادق بیجندی عضو هیات علمی دانشگاه علم و فرهنگ معاون اسبق آموزش و کارآفرینی این نهاد و همچنین برخی از جهادگران به صورت حضوری و برخط، امروز دوشنبه ۲۹ اردیبهشت‌ماه، به مناسبت هفته هوش مصنوعی برگزار شد.

کاربرد هوش مصنوعی در مشاغل خانگی یک فرصت تحول آفرین است

در ابتدای این میزگرد تخصصی مهندس افشین صندوقدار سخنانش را در خصوص جایگاه مشاغل خانگی در اقتصاد معاصر مطرح و بیان کرد: حدود شش سال است که تب هوش مصنوعی در کشور بالا گرفته، اما جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۴۷ در دانشگاه‌های خود واحد هوش مصنوعی را داشتند و در دانشگاه صنعتی شریف این حوزه توسط اساتید آموزش داده می‌شد.

وی با اشاره به اینکه طی سال‌های اخیر شاهد تحول عظیمی در حوزه هوش مصنوعی در نهاد‌ها و سازمان‌های مختلف هستیم تصریح کرد: امروزه تمامی کشور‌ها درگیر اصول استفاده از هوش مصنوعی هستند و این حوزه یکی از ارکان تحول به شمار می‌آید که به حوزه‌های مختلفی مانند سلامت، آموزش، صنعت و ... وارد شده و بخش مشاغل خانگی نیز یکی از بخش‌هایی است که با توجه به فراگیر بودن آن، باید در خصوص استفاده از هوش مصنوعی در آن فرهنگ سازی شود.

مسئول راه اندازی و تشکیل سازمان پژوهش و پیشرفت هوش مصنوعی ادامه داد: در دهه‌های اخیر به ویژه با گسترش اینترنت و ابزار‌های ارتباطی مشاغل خانگی از حاشیه به متن اقتصاد کشانده شده‌اند و این تغییر هم به دلیل تحولات فناورانه و هم به واسطه تحولات اجتماعی- فرهنگی رخ داده است.

مهندس صندوقدار با اشاره به ویژگی‌های مشاغل خانگی عنوان کرد: استفاده از فضای مسکونی به عنوان محل تولید یا ارائه خدمات، انعطاف پذیریزمانی و مکانی، کاهش هزینه‌های راه اندازی، امکان ترکیب کار و زندگی و بهره گیری از مهارت فردی و دارایی‌های نرم از جمله ویژگی‌های اینگونه مشاغل است.

وی در خصوص نقش مشاغل خانگی در اقتصاد خرد اظهار داشت: افزایش درآمد خانوار، کاهش نابرابری‌های منطقه‌ای و تقویت اقتصاد غیررسمی از جمله موارد مهم در این رابطه است. همچنین ایجاد اشتغال پایدار و فراگیر، افزایش تولید ناخالص داخلی (GDP) و پاسخگویی به تحولات بازار کار آینده از جمله موارد نقش مشاغل خانگی در اقتصاد کلان است.

مسئول راه اندازی و تشکیل سازمان پژوهش و پیشرفت هوش مصنوعی به پیوند مشاغل خانگی با فناوری اشاره کرد و گفت: در سال‌های اخیر فناوری‌های دیجیتال نظیر پلتفرم‌های پرداخت آنلاین، فروشگاه‌های اینترنتی، شبکه‌های اجتماعی و هوش مصنوعی موجب افزایش کارآمدی دایره دسترسی و کیفیتا خروجی مشاغل خانگی شده‌اند که این روند ساختار سنتی را شکسته و افق‌های جدیدی را برای توسعه آن گشوده که مشاغل خانگی را از حالت صرفا فعالیت‌هایی فرعی و حاشیه‌ای خارج کرده است.

مهندس صندوقدار خودکارسازی فرآیندها، تولید محتوا با سرعت و کیفیت بالا، تحلیل بازار و رفتار مشتری و دستیار‌های هوشمند را از جمله فرصت‌های هوش مصنوعی در مشاغل خانگی دانست و در خصوص چالش‌ها و ملاحظات این حوزه بیان کرد: فقدان زیرساخت دیجیتال در برخی مناطق، عدم آشنایی کافی با فناوری‌های نو، تهدید برای برخی مشاغل سنتی و مسائل اخلاقی و حریم خصوص از جمله چالش‌های این حوزه در بخش مشاغل خانگی است.

وی افزود: هوش مصنوعی با تمام مزایا و توانمندی‌های بی‌دلیل خود چالش‌های چندلایه نیز با خود به همراه دارد که اگر به موقع و به درستی مدیریت نشود می‌تواند به آسیب‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بینجامد که دو محور اصلی این چالش‌ها اخلاق فناوری و حریم خصوصی است.

مسئول راه اندازی و تشکیل سازمان پژوهش و پیشرفت هوش مصنوعی راهکار‌های کاهش تهدید‌های فوق را در سه سطح کاربران، فناوری سیاست‌گذاری عنوان کرد و گفت: کاربرد هوش مصنوعی در مشاغل خانگی یک فرصت تحول آفرین است، اما تنها درصورتی که همراه با ملاحظات اخلاقی و صیانت از حریم خصوصی پیش رود، می‌تواند به توانمندسازی واقعی و عدالت فناورانه منتهی شود.

توسعه آموزش‌های دیجیتال ویژه صاحبان مشاغل خانگی، حمایت دولت و نهاد‌های پژوهشی برای ایجاد زیرساخت‌های فنی، تولید محتوای بومی سازی شده برای توانمندسازی افراد، طراحی پلتفرم‌های با هوش مصنوعی داخلی و نظارت اخلاقی و تنظیم مقررات برای استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی را از جمله راهکار‌ها و پیشنهادات برای توسعه این حوزه عنوان کرد و در پایان سخنانش گفت: هوش مصنوعی همان قدر که فرست است، مسئولیت آور نیز هست. اگر با نگاهی واقع بینانه، منتقدانه و البته امیدوارانه به آن بنگریم، می‌توانیم مسیر مشاغل خانگی را از درآمدی محدود به بستری قدرتمند برای توسعه اقتصادی و عدالت اجتماعی تبدیل کنیم.

نقش آفرینی جهاددانشگاهی در حوزه آموزش هوش مصنوعی به مشاغل خانگی

در ادامه این نشست تخصصی، مهندس مرتضی پرهیزکار رئیس اسبق سازمان همیاری اشتغال دانش آموختگان جهاددانشگاهی در خصوص بازآفرینی الگوی آموزش و توسعه مشاغل خانگی بر اساس هوش مصنوعی توضیحاتی ارائه کرد.

وی با بیان اینکه بیش از هشت سال است که بحث مشاغل خانگی در جهاددانشگاهی مطرح شده است، تصریح کرد: اگر جهاددانشگاهی بخواهد طرح استفاده از هوش مصنوعی را در حوزه مشاغل خانگی اجرا کند باید دید که چه تغییراتی در این حوزه ایجاد خواهد شد چرا که تأثیرات بسیاری در این رابطه خواهد داشت.

رئیس اسبق سازمان همیاری اشتغال دانش آموختگان جهاددانشگاهی ضمن ارائه توضیحاتی در خصوص ماهیت و مشخصات مشاغل خانگی در خصوص الگوی آموزش و توسعه این حوزه بیان کرد: مشاغل خانگی نیازمند نگاه اکوسیستمی است تا از تمامی ظرفیت‌های این حوزه استفاده کند. فرایند اصلی مشاغل خانگی شامل ایجاد، مدیریت و راهبری و رشد است. فرایند‌ها و سیستم‌های پشتیبان مشاغل خانگی نیز شامل منابع، نهاد‌ها و سازمان‌ها، مربیان و تسهیلگران، قوانین و مقررات می‌شود.

مهندس پرهیزکار در رابطه با آموزش در الگوی مشاغل خانگی اظهار داشت: آموزش به صاحبان و متقاضیان ایجاد مشاغل خانگی، آموزش به مربیان، راهنمایان، مشاوران و تسهیل‌گران، آموزش به ارزیابان و آزمونگران و آموزش به مدیران و توسعه‌گران کشف و یا خلق فرصت از جمله بخش‌هایی هستند که در این حوزه باید مورد توجه قرار گیرد.

وی در رابطه با کاربرد هوش مصنوعی در الگوی توسعه مشاغل خانگی عنوان کرد: برندسازی، طراحی محصول، استفاده از رسانه‌ها و سامانه‌های اجتماعی، تولید محتوا، شبیه سازی، طراحی محصول و بهبود محصول، شبکه سازی و آموزش و یادگیری مهارت با استفاده از هوش مصنوعی نیز، خود نیاز به آموزش دارد که جهاددانشگاهی با توجه به زیرساخت‌هایی که دارد می‌تواند در این حوزه نقش آفرینی کند و برای گروه‌های سنی مختلف دوره‌های آموزشی برگزار کند.

انواع مهارت‌های هوش مصنوعی از موضوعات دیگری بود که رئیس اسبق سازمان همیاری اشتغال دانش آموختگان جهاددانشگاهی به آن اشاره و تصریح کرد: سواد هوش مصنوعی، هوش مصنوعی عمومی، هوش مصنوعی برای شهروندان، کاربران تخصصی مانند پزشکان، هنرمندان، مدیران و... یکی دیگر از موضوعاتی است که جهاددانشگاهی می‌تواند در حوزه آموزش آن نقش آفرینی کند.

مهندس پرهیزکار ضمن اشاره به کاربرد‌های هوش مصنوعی در حوزه‌های مختلف اظهار داشت: با توجه به کاربرد‌های این عرصه در حوزه‌های حمل و نقل، سرگرمی، بهداشت و سلامت، حوزه دفاعی، شبکه‌های اجتماعی و ...، جهاددانشگاهی می‌تواند در سطوح فردی (آموزش و مشاوره)، محصول (طراحی و مدیریت محصول)، فرایند‌های اصلی کسب و کار مانند تولید و کنترل کیفیت و فروش، در سطح زنجیره ارزش و طراحی کسب و کار، فرایند‌های پشتیبان، اکوسیستم و در سطح برنامه ریزی و توسعه کلان، اجرایی و تفصیلی در بخش آموزش مشاغل خانگی الگوسازی کند.

وی با توجه به اینکه جهاددانشگاهی راه اندازی سازمان پژوهش و پیشرفت هوش مصنوعی را در دستورکار خود دارد، پیشنهاد داد: در این راستا از تجربه برای ایجاد و یا حمایت از مشاغل دانش بنیان به ویژه مشاغل دیجیتالی و هوش مصنوعی استفاده شود. همچنین جهاددانشگاهی به عنوان قطب آموزش استفاده از هوش مصنوعی در مشاغل خانگی معرفی شود.

هوش مصنوعی به عنوان دستیار بخش مشاغل خانگی

دکتر محمدصادق بیجندی عضو هیأت علمی دانشگاه علم و فرهنگ جهاددانشگاهی سخنران دیگر این نشست بود که در خصوص مشاغل خانگی در عصر الگوریتم‌ها و جهش هوشمند از خانه به بازار جهانی توضیحاتی ارائه کرد.

وی بیان کرد: در سال ۸۵ بحث مشاغل خانگی در جهاددانشگاهی مطرح شد. طی مطالعات انجام شده در این حوزه در دهه ۸۰، مباحثی به دست آمد که مشاغل خانگی به تولید یک محصول ختم می‌شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه علم و فرهنگ جهاددانشگاهی در ادامه گفت: اگر کسب و کاری بخواهد موفق باشد باید بازاریابی و فروش خوبی داشته باشد. اما با توجه به تحقیقات انجام شده در خصوص مشاغل خانگی در ایران، این نتایج به دست آمد که این مشاغل فقط با تولید روبرو بودند سایر موارد مانند برندینگ، عرضه و ... کمتر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به کار‌های انجام شده مشاغلی خانگی موفق هستند که بتوانند معرفی کالا و خدمات خود را به خوبی انجام دهند.

دکتر بیجندی افزود: برای ورود هوش مصنوعی به حوزه مشاغل خانگی باید به آن به چشم یک دستیار نگاه کرد، چراکه هوش مصنوعی می‌تواند به عنوان یک دستیار هوشمند برای تمامی کسب و کار‌ها اعم از خانگی و... ایفای نقش کند.

عضو هیأت علمی دانشگاه علم و فرهنگ جهاددانشگاهی با بیان اینکه می‌توان از هوش مصنوعی به عنوان یک دستیار در بخش مشاغل خانگی استفاده کرد، گفت: در حوزه ارائه محصول و خدمت، با نگاه به زنجیره ارزش می‌بینیم که افراد مختلف با تخصص‌های مختلف باید در کنار تولیدکننده باشند و کمک کنند تا بتواند محصول خود را به خوبی ارائه کند، اما اکنون با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان این خدمات را به راحتی دریافت کرد. همچنین اگر دستیار هوش مصنوعی در اختیار فعالان حوزه مشاغل خانگی باشد، در حوزه قیمت گذاری نیز بهتر عمل خواهد کرد.

دکتر بیجندی با بیان اینکه کار در خانه یا کار از خانه دو مقوله متفات است که باید به آن توجه کرد، اظهار داشت: در حوزه ارائه محصول و خدمات باید از هوش مصنوعی استفاده کنیم، چراکه هوش مصنوعی می‌تواند یک دستیار و همراه امین باشد. از این بابت که می‌تواند بدون سوءگیری آنچه را که در بازار وجود دارد به ما ارائه کند. همچنین هوش مصنوعی در حوزه تبلیغ و ارائه محصول و خدمت به بازار داخلی و جهانی نیز می‌تواند کمک‌های بسیاری به حوزه بازاریابی ارائه کند.

وی افزود: هوش مصنوعی در بخش مشاغل خانگی می‌تواند جهشی را از خانه بازار‌های بین‌المللی ایجاد کند، چراکه این ظرفیت مجموعه‌ای از سیستم‌ها برای حل مشکلات است. هوش مصنوعی از داده‌های موجود یاد می‌گیرد و برای ایجاد و تولید داده جدید نیز کمک می‌کند و در واقع به ما می‌گوید که آینده همین الان است و از هوش مصنوعی برای رشد پایدار استفاده می‌کنیم.

عضو هیأت علمی دانشگاه علم و فرهنگ جهاددانشگاهیبا بیان اینکه هوش مصنوعی تغییر دهنده نقش‌ها است، گفت: هوش مصنوعی یک سفر است و یک مقصد نیست.

دکتر بیجندی تأکید کرد: هوش مصنوعی نه تنها رقابت آفرینی می‌کند بلکه مشاغل را در نقش واقعی خود آن‌ها تعریف می‌کند. همچنین می‌تواند به تهیه داده‌های درست و تولید محتوای خوب کمک کند تا یک شغل خانگی سرویس‌های بهتری را به مشتریان ارائه کرده و کسب و کار را تسهیل کند.

به نقل از روابط عمومی جهاددانشگاهی در پایان این نشست تخصصی حاضران جهادگر سوالات و نظرات خود را مطرح کردند که متخصصان به آن‌ها پاسخ دادند.