گزارش بازارکار از قطب تولید جوراب کشور؛ لتگاه می خواد کسی پا برهنه نماند

لتگاه روستایی است که 300 واحد تولیدی و کارگاهی بزرگ و کوچک دارد در این روستا کمتر کسی را می بینی که در کوچه و پس کوچه ها و گذرگاه ها وقت تلف کند و یا به سکو و دیوار منازل لم داده باشد. اینجا همه به دنبال کسب و کار و تولید هستند، کسی فرصت بیکاری ندارد، همه به دنبال کار و کارآفرینی هستند؛ یا از طریق کشاورزی یا از طریق دامپروری و یا تولید جوراب. لتگاه در به در به دنبال کارگر است؛ روستایی که برای همه ایران پاپوش می‌دوزد و در این مسیر موفق است چرا که اینک لتگاه به برند ملی در استان های مختلف کشور بدل گشته است. از کرد آباد تا لتگاه همین روزها و هفته های پیش بود که سید ابراهیم رئیسی از روستای کردآباد واقع در شهرستان کبودرآهنگ استان همدان بازدید کرد. این روستا در حوزه تولید پوشاک به برند جدی تبدیل شده است. اما روستای لتگاه نیز چیزی کم از روستای کردآباد ندارد. این روستا در فاصله اندکی از کردآباد به برند تولید جوراب برای زنان، مردان و کودکان تبدیل شده است. لتگاه روستایی با جمعیتی حدود ۲ هزار نفر و ۵۸۰ خانوار که در نقشه ایران می‌توان آن را با چرخ‌های بافندگی و آمار و ارقام تولید نشان داد، روستایی که کوچه و پس کوچه‌هایش خالی از رهگذر است و تنها صدای کار و تولید است که در کوچه و پس کوچه ها و منازل آن می پیچد. «لتگاه» نام قدیم روستاست و امروز به اسم «روستای تجاری لتگاه» معروف شده؛ بی‌آنکه در دفتر و یا سازمانی ثبت شود؛ مشتریان و خریداران نام روستای تجاری لتگاه را برازنده این منطقه دانستند چراکه از بام تا شام شاید چرخ‌های بافندگی از پی هم رج به رج می‌بافند و نقش درمی‌اندازند. 300 کارگاه فعال جوراب‌بافی و 2500 نیروی کار و تولید سالانه میلیون ها جین جوراب که روانه بازارهای ایران می کنند.

لتگاه; الگوی موفق کسب و کار خانگی در جوراب بافی روستای لتگاه در موقعیت شمال غرب شهر همدان و شمال شرق بخش لالجین شهرستان بهار واقع شده است که به دلیل تلاقی رودخانه‌های قره‌چای و قوری‌چای در اراضی دشت لتگاه به نام ترکی «لاتگاه» خطاب می‌شود که در زبان عامیانه به «لتگاه» تغییر نام پیدا کرده است. روستای لتگاه به دلیل موقعیت استراتژیکی یکی از روستاهای موفق در صنایع و کسب و کارهای کوچک از جمله تولید جوراب در سطح شهرستان بهار به شمار می‎آید و خانواده‌های این روستا به صورت مورثی از سالیان گذشته در حرفه جوراب‌بافی فعالیت دارند. وقتی در کوچه و پس کوچه‌های این روستا گشت می‌زنید، همانند دیگر روستاها، اهالی و پیرمردان را در کوچه‌ها نمی‎بینید که در حال معاشرت‌های روزانه برای گذران وقت خود باشند بلکه همه اهالی در دالانی از خانه یا کارگاه تولیدی کوچک خود مشغول به کار هستند. فعالیت جمع کثیری از اهالی این روستا در حرفه جوراب‎بافی سبب شده است که این روستا جوان بیکاری نداشته باشد و همه برای کسب رزق و روزی مشغول به کار باشند.

کمبود نیروی کار؛ در لتگاه اشتغال موج می زند لتگاه تشنه نیروی کاراست، همه در این روستا نه به دنبال کار بلکه به دنبال نیروی کار هستند. به گفته مسئولان روستا از جمله دهیار، تمام اهالی این روستا از زن و مرد پای کار هستند و جوراب تولید می‌کنند در واقع تولید خانوادگی رایج شده و همگی از پیر و جوان تا نوجوانان به کار مشغول هستند. جالب اینکه؛ از روستاهای اطراف و حتی همدان نیروی کار به روستا می‌آید با این حال تعدادی از کارگاه‌های بزرگ‌ اگر نیروی کار داشته باشند بیش از اینها آمار و ارقام تولید خواهند داشت. روستای لتگاه با داشتن حدود 300 کارگاه تولیدی کوچک نیازمند حمایت ها و تسهیلات مالی و بانکی است، قدری حمایت می تواند گردش مالی در این روستا را رقم بزند، موجب نوسازی دستگاه شود و امکان تولید و اشتغال را گسترش دهد. این امر توجه مسئولان ملی، استانی و محلی را طلب می کند.

ضرورت احداث کارخانه ریسندگی در قطب تولید جوراب کشور به گفته مسئولان روستا احداث کارخانه ریسندگی در قطب تولید جوراب کشور یک ضرورت است. ۳۰ درصد جوراب سطح کشور در این روستا تولید و روانه بازار می‌شود. با توجه به کم آبی و کاهش اشتغال در بخش کشاورزی و دامداری، ضرورت احداث کارخانه ریسندگی بیش از هر زمانی خودنمایی می کند. بر اساس اعلام مسئولان محلی با توجه به اشتغال اهالی روستا در کارگاه‌های تولیدی روستا به جوراب بافی، با ایجاد کارخانه ریسندگی در روستا بیش از ۹۰ درصد مشکلات واحدهای تولیدی روستا مرتفع خواهد شد و برای تامین نخ و مواد اولیه و خام مورد نیاز خود دیگر ناچار به تردد به تهران و یا سایر استان‌ها نیستند و در همان روستا نیازهای خود را قادر به تامین خواهند بود. اهالی روستای لتگاه از مرحله تولید تا بازاریابی و فروش و حتی تهیه مواد اولیه را به تنهایی انجام می‌دهند و خانواده‌ها به صورت دسته جمعی کار می‌کنند.

احداث خوشه صنعتی جوراب به ساماندهی کارگاه های جوراب بافی کمک می کند ضرورت ساماندهی کارگاه‌های جوراب بافی با احداث خوشه صنعتی از نیازهای دیگر این روستاست. واحدهای تولیدی جوراب بافی سطح روستا ساماندهی نشده‌اند و این امر نیازمند ایجاد و احداث خوشه صنعتی است. چندین سال است که احداث خوشه صنعتی به منظور ساماندهی کارگاه‌های جوراب بافی این روستا تعریف شده که با مشکل روبرو بوده و احداث خوشه صنعتی برای این روستا نیز در حال حاضر به نتیجه نرسیده است و این برنامه برای این روستای بدون بیکار هنوز محقق نشده است. هریک از کارگاه‌های جوراب بافی روستا برای چندین نفر از اهالی روستا و سایر روستاهای دیگر اشتغال ایجاد کرده‌اند و با وجود این کارگاه‌ها مردمان این روستا علاوه بر کشاورزی و دامداری سالیان سال است که به شغل جوراب بافی اشتغال دارند و با وجود این حرفه به عنوان یک ظرفیت و پتانسیل مهم فرد بیکاری وجود ندارد و این روستا یکی از جمله روستاهای بدون بیکار بخش لالجین به شمار می‌رود.

لزوم حضور موثر بخش خصوصی در روستا برای نوسازی کارگاه ها تهیه مواد اولیه، گرانی مواد خام و اولیه و خام، نبود یک خوشه صنعتی در کنار روستا، نبود کارخانه ریسندگی، استهلاک دستگاه‌های جوراب بافی، گرانی تعمیرات دستگاه‌های جوراب بافی برخی از کارگاه‌ها را از جمله مشکلات کارگاه‌های روستای لتگاه است. روستای لتگاه لالجین به عنوان قطب صنعت جوراب در کشور و قدیمی‌ترین مرکز جوراب‌بافی کشور به‌شمار می‌آید که با بیش از ۵۰ سال قدمت موجب آن شده تا بیکاری از چهره خانواده‌های این روستا رخت ببندد و بدون شک حفظ این اشتغال پایدار نیازمند حمایت است.

مشق کسب درآمد در کنار مشق تحصیل در روستای لتگاه کسی بیکار نیست حتی دانش اموزان اوقات فراغت خود را با اشتغال و کار در کارگاه ها پر می کنند. روستای لتگاه به عنوان روستای تجاری و صنعتی و تولیدی معروف شده و فاکتور خرید اقلام اولیه را به این نام ثبت می‌کنند، این روستا به صورت کاملا خودجوش و بدون حمایت، یک منطقه تجاری است که دغدغه اشتغال برای اهالی، فرزندان و حتی روستاهای همجوار را حل کرده است. در لتگاه دانش‌آموزان بعد ازمدرسه مستقیم می‌روند کارگاه و در دوران کودکی خود کار و کارآفرینی را یاد می‌گیرند.