زمینه و هدف: از 24 فوریه (5 اسفند 1400) که جنگ روسیه واوکراین آغاز شد، تقابل روسیه و آمریکا در اوکراین، منجر به افزایش اهمیت استراتژیک ایران شده است. با عنایت به طولانی شدن جنگ اوکراین، مقاله حاضر با هدف بدست آوردن راهکارهای اساسی برای تقویت ظرفیت دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین می باشد. روش: روش این مقاله از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت کیفی از نوع تحلیل مضمون می باشد. مورد مطالعه  تعداد 11 نفر صاحب نظران رسانه ای شامل می شود. روایی محتوایی با استفاده از نظرات اساتید و متخصصان تعیین شد. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه های نیمه ساختار یافته استفاده شده است. تجزیه تحلیل داده ها در دو مرحله صورت گرفت. در ابتدا بر اساس نتایج مصاحبه ها، اطلاعات استخراج و سپس کدگذاری و طبقه بندی داده ها صورت پذیرفت. برای انجام تحلیل مضمون از نرم افزار ^{MaxQDA 2022} استفاده شده است. یافته‌ها: نشان داد با استفاده از محتوای تولید شده در رسانه های اجتماعی می توان عوامل سیاسی و اقتصادی را در ارتقاء منافع ملی ایران تقویت کرد. نتیجه‌گیری: بیانگر آن است که حوزه دیپلماسی رسانه ای ایران از فرصت‌های به‌وجود آمده جنگ اوکراین، می تواند در راستای توسعه صادرات و واردات کشور و تقویت هژمونی به عنوان بازیگر فعال بهره‌مند شود. کلیدواژه‌ها: دیپلماسی رسانه ای، منافع ملی ایران، جنگ اوکراین، روسیه مقدمه: مطالعه حاضر در خصوص بحران اوکراین جدیترین تنش در روابط مسکو و غرب وآمریکا بعد از جنگ سرد و بررسی فرصت های ایجاد شده جنگ اوکراین برای منافع ملی سیاسی و عرصه های آن، دفاعی نظامی، اقتصادی، منطقه ای و ...ایران می باشد. بعد از استقلال اوکراین در سال 1991، سیاست خارجی کیاف همواره میان غرب و جمهوری فدراتیو روسیه در نوسان بوده است. دولتمردان اوکراینی هیچگاه نتوانسته اند در روابط خارجی به تعادلی پایدار برسند تا از حساسیتهای روسیه و کشورهای غربی نسبت به کشور خود بکاهند. ^{)نسرین دخت،33:1385 (.} یکی از مهمترین دلایل عدم تعادل مذکور ترکیب جمعیتی اوکراین است. زیرا به لحاظ ویژگیهای جمعیتی و زبانی، اوکراین به دو دسته تقسیم شده است: یک دسته ساکنان بخشهای شرقی و جنوبی اوکراین از جمله شبه جزیرةکریمه و شهر سواستوپل است که اکثراً روس زبان و بیشتر ارتدوکس میباشند .این گروه سخت طرفدار روسیه اند. دسته دیگر، ساکنان بخشهای غربی اوکراین اند که بیشتر کاتولیک و طرفدار نزدیکی روابط با غرب میباشند. وجود این دوگانگی جمعیتی سبب میشود تا هریک از این دو طیف گرایش به روسیه یا اروپای غربی را برطرف کننده مشکلات خود بدانند؛ به علاوه قرابت جغرافیایی اوکراین با قدرتهای بزرگ این سرزمین را به یکی از مهمترین کانونهای اصطکاک قدرتها (به سرکردگی روسیه و آمریکا) تبدیل کرده است.^{( نونژاد،111:1400)}کشور اوکراین با توجه به موقعیت خاص ژئوپلیتیکی که دارد در سیاست خارجی روسیه و آمریکا از جایگاه مهمی برخوردار است، به طوری که پس از استقلال اوکراین، سیاستمداران کاخ کرملین، این جمهوری را ملتی مستقل از روسها نمی پنداشتند. ایالات متحده آمریکا نیز با هدف برقراری هژمونی خود در صدد غربی سازی اوکراین و مقابله با نفوذ سنتی روسیه در این کشور است. با این وجود، بحران سال 2014 در اوکراین ابتدا یک مسأله داخلی بود، اما باتوجه به موقعیت راهبردی این کشور و بازی ژئوپلتیک قدرتهای جهانی، تبدیل به یک چالش بین المللی شد.^{( نونژاد،112:1400)}.در این میان کشورهایی همانند ایران که در روابط میان روسیه و غرب جایگاه مهمی دارند خواه ناخواه تحت تأثیر این رقابتها قرار می گیرند. منافع کشورهایی که عمده رفتارهای آنها بازخورد بین المللی دارد تحت تأثیر بحرانهای دامنه داری مانند اوکراین قرار خواهد گرفت. در حال حاضر رسانه ها از ظرفیت بسیار بالایی برای گفتمان سازی برخوردار هستند .گسترش چشمگیر فضاى مجازى در کلیه وجوه زندگى بشر موجب رشد شبکه های انسانى و افزایش تعاملات مجازى بین افراد گردیده است. رسانه ها ،ابزارهای ارتباطی هستند که مورد توجه مخاطبان جهانى هستند. امروزه با پیشرفت فناوری و بروز تغییرات گسترده در عرصه ارتباطات، و بسایت های خبری برای پوشش اخبار بین المللی، روشهای نوینی به کار می گیرند. هر کدام از این رسانه ها برای جذب و هدایت افکار عمومی همسو با گفتمان های خود با آگاهی از روشهای نوین پوشش خبری، به دنبال ایفای نقش فعالانه در عرصه اطلاع رسانی هستند.آنچه در جهان امروز اهمیت دارد، این است که خبر دیگر انتقال دهنده واقعیت نیست بلکه سازنده واقعیت است. امروزه، راههای انتقال رویدادهای سیاسی در مقایسه با دوره های قبل از خود، در بخش وسیعی تفاوت کرده، چراکه رسانه های خبری مدرن نه تنها به عنوان کانالهایی برای ارتباطات به شمار می آیند، بلکه به عنوان پایگاههای مهم قدرت که ساختارها و برنامه های آن به شدت بر محتوا و شکل ارتباطی سیاسیون با عموم مردم تأثیرگذار است ،محسوب می شوند ^{(29:2017, Benaissa[2])}. در دنیای امروز، دیپلماسی رسانه ای، قدرتمندترین ابزار برای تغییر نگرش افراد محسوب می شود. دیپلماسی امروز صرفاً در اتاقهای دربسته شکل نمی گیرد، بخش بزرگتری از آن در سطح افکار عمومی و در برابر چشم دیگران و به کمک فناوریهای نوین ارتباطی و رسانه ها تشکیل میشود. دیپلماسی رسانه ای یک کشور می تواند در معادلات سیاسی و امنیت ملی و جایگاه منطقه ای آن کشور تأثیر به سزایی داشته باشد دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران که در رأس آن شبکه های برون مرزی صداوسیما قرار دارند نیز از این قاعده مستثنی نیست و با تأثیرگذاری مثبت بر افکار عمومی توان آن را داشته است که واقعیت رخدادهای منطقه ای را بازتاب و گفتمان انقلاب اسلامی را تبیین نماید.پیشبرد مصاف رسانه ای در مسیر اهداف انقلاب اسلامی، نیازمند طراحی دقیق پیام هایی است که باید از طریق رسانه به مخاطب ارائه شود تا افکار عمومی به شکلی شایسته هدایت و فرهنگ عمومی بین المللی مدیریت شود. در واقع رسانه ساختاری است که باید روح تعالیم دینی، آرمانها و شعارهای انقلاب اسلامی را به صورت پیام، طراحی و با به کارگیری سیاست های مطلوب و استفاده حداکثری از امکانات و ظرفیتهای موجود، آن را به طیف گستردهای از مخاطبان خود عرضه نماید. انتقال پیام باید در جهت هدایت افکار عمومی و مدیریت فرهنگ عمومی در جنگ رسانه ای و در مسیر غایتها و آرمانهای اسلام، انقلاب و نظام اسلامی صورت بگیرد^{.( زهره ای،14:1390)}با عنایت به جنگ اکراین ضرورت توجه به بایسته های دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در تقويـت منافع ملی امری لازم می باشد. مقاله حاضربا هدف بدست آوردن راهکارهای اساسی برای تقویت ظرفیت دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین می باشد سؤال اصلي مقاله اين است كه بایسته های دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقای منافع ملی ایران کدام اند؟ پیشینه تحقیق در خصوص دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ اوکراین مقالاتی نوشته شده است که به مهم ترین آنها اشاره میشود:

ردیف	عنوان	نویسندگان	سال	محور اصلی
1	سیاست گذاری رسانه ای آمریکا علیه روسیه؛ هالیوود، جنگ سرد نوین و احیای روسیه هراسی	بشیر،سید حسن	(1397)	به این نتیجه رسید که در واکنش به توفیقات روسیه در نقاط استراتژیک جهان؛ اهداف سیاست گذاری رسانه ای آمریکا پس از یک دوره تمرکز بر اسلام هراسی و بازنمایی علیه مسلمانان, در حال چرخش به سوی روسیه هراسی است.
2	با عنوان نقش دیپلماسی رسانه ای در حفظ منافع ملی کشور	سلطانی فر،هاشمی،خانزاده	(1399)	به این نتیجه رسید که دسترسی بیشتر به رسانه ها، دسترسی به قدرت بیشتر و اقناع را نیز به همراه دارد و دیپلماسی رسانه ای از این قدرت نامحسوس بهره می گیرد. کم کاری در این زمینه و عدم انعکاس سیاست های داخلی و خارجی کشورمان به ملل جهان با استفاده از ابزارهای مناسب، باعث شده است زمینه برای سوء استفاده بسیاری از رسانه های توجیه شده کشورها و سازمان های جهانی فراهم شود که به هر شکلی که مایل باشند در ساختن افکار عمومی جهان علیه ما وارد عمل شوند. از این رو توجه به اهمیت و نقش دیپلماسی رسانه ای در بازتعریف و نحوه دستیابی به منافع ملی کشور در عصر رسانه ها ضروری به نظر می رسد.
3	با عنوان دیپلماسی نظامی؛ راهبرد نوین دولتها در پیگیری اهداف سیاست خارجی	آسمانی کناری، طباطبائی	(1399)	به این نتیجه رسید که بررسیهای به عمل آمده نشان می دهد که اتخاذ چنین رویکردی سبب افزایش توانمندی کشورها در پیگیری اهداف سیاست خارجی و به تبع، افزایش قدرت و نقش آفرینی آنها در عرصه تحوالت بین المللی میشود.
4	با عنوان آینده‌پژوهی جنگ روسیه اوکراین تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر ایران و جهان اسلام پیامد‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی این بحران را برای جهان، جهان اسلام و ایران و نیز آینده آن را بررسی می‌کند.	پی سپار	(1401)	به این نتیجه رسید که به نظر می‌رسد این بحران پیامد‌های جدیی را از نظر اقتصادی و سیاسی و اجتماعی نه تنها بر جهان اسلام و ایران بلکه بر کل جهان خواهد داشت و در انتها این بحران با تسلیم قسمتی از خاک اوکراین و مصالحه در بحث پیوستن اوکراین به ناتو آرام می‌شود.

پیشینه پژوهش نشان می دهد که بررسی بایسته های دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در مقالات یاد شده به صورت تک متغیره انجام شده است و تبیین این موضع در چارچوب دیپلماسی رسانه ای ومنافع ملی سیاسی و عرصه های آن، دفاعی نظامی، اقتصادی، منطقه ای و ...ایران به همراه ارائه پیشنهادهای کاربردی و راهبردهای رسانه ای نوآوری این مقاله محسوب می شود. چارچوب نظری و مفاهیم تحقیق دیپلماسی دیپلماسی، هنر مرتبط ساختن عناصر قدرت ملی به مؤثرترین شکل با آن دسته از ویژگی های شرایط بین المللی است که به منافع ملی مرتبط می شود^{([3] Morgenthau and Thompson،(187:2015}واتسون، دیپلماسی را به عنوان مذاکره نهادهای سیاسی که استقلال یکدیگر راتأیید کرده اند ، تعریف می نماید^{:2016Watson[4])33}).بر این اساس ، دیپلماسی روشی غیر خشونت آمیز با هدف کسب منافع حداکثری ، دفع هزینه ها و خطرات و ارتقای  موقعیت سیاسی، اقتصادی، امنیتی و ... دولت ها در نظام بین الملل تلقی می شود. پس از پایان جنگ سرد ، رویکردهای متعددی اقدام به ارائه تبیین و تعریف جدید از پدیده دموکراسی در شرایط نوین بین المللی کرده اند. ورود دیپلماسی به حوزه های جدید و فاصله گرفتن از رویه های کلاسیک نتیجه تغییرات گسترده نظام بین الملل جدید بود. با وارد شدن دیپلماسی به قرن بیست و پایان یافتن دیپلماسی انحصاری، فضا برای ظهور و فعالیت بازیگران غیردولتی مهیا گردید. این رویکرد جدید دیپلماسی به ابعاد فرهنگی، تجاری، علمی و فنی سرایت کرد و مفاهیم جدیدی در روابط بین الملل و ارتباطات ملت ها شکل گرفت. دیپلماسی رسانه ای برای دیپلماسی رسانه ای تعاریف مختلفی از صاحبنظران این حوزه بیان شده است. ااِبوِبو، در تعریف خود، رسانه ها را ابزاری برای بیان و ترویج سیاست خارجی توصیف می کند.( ^{Ebo[5]،144:2016}).تیلور نیز با اشاره به جایگاه محوری تلویزیون، دیپلماسی رسانهای را هنر ایجاد ارتباط میان کشورها ،حل وفصل اختلافها در صحنه روابط بین الملل و اقناع جوامع دیگر از طریق رسانه ها تعریف می کند.( ^{Taylor[6]،83:2017}). به طور کلی «استفاده از ظرفیتهای رسانه در به کارگیری منابع بالقوه قدرت نرم و تبدیل آنها به قدرت نرمِ بالفعل» تعریفی جامع است که دیپلماسی رسانه ای را از زاویه دیپلماسی عمومی توصیف می نماید^{.(شیخ الاسلامی و نوری ،1396: 31).} با ورود رسانه های جمعي در قرن بیستم به عرصه روابط بین الملل به ویژه پس از جنگ دوم جهاني، چهره دیپلماسي سنتي به کلي دگرگون شده، با پدیدهای به نام دیپلماسي رسانه ای مواجه هستیم که در نوع خود در تاریخ بي سابقه است؛ زیرا رسانه ها به ویژه شبکه های ماهوارهای تصویری، در عمل کارهایي را انجام مي دهند که وزارت امور خارجه و هیأتهای دیپلماتیک به طریق سنتي به انجام آن مبادرت مي نمودند و حتي در اغلب موارد آنها به مراتب قویتر ،مؤثرتر و نیز کارآمدتر از نهادهای مزبور عمل مي کنند. ^{(قوام ،1384: 13-14).} دیپلماسي رسانه ای از جمله مفاهیمي است که تعاریف متعدد و متنوعي برای آن ذکر شده است و در طول زمان تغییرات و تحولات چشمگیری را به خود دیده است. کارل، دیپلماسي رسانه ای را با دیپلماسي باز یا آشکار یا دیپلماسي عمومي یکي مي دانست و آن را استفاده از رسانه های جمعي برای تأثیرگذاری بر نظریات مردم در جامعه دیگر مي دانست.^{( Karl}،^32:2017).راماپراساد1 دیپلماسي رسانه ای را شامل نقشي که مطبوعات در کارکردهای دیپلماتیک بین کشورها ایفا ميکنند تعریف کرده است. واژه های خاصي نظیر دیپلماسي روزنامه ای ،دیپلماسي تلویزیوني، دیپلماسي ماهوارهای و دیپلماسي اینترنتي هم برای توصیف این مفهوم مورد استفاده قرار گرفته است ^{.( Ramaprasad[7]،32:2019)}وین دین[8] دیپلماسي عمومي را به عنوان چیزی شبیه پروپاگاندا تعریف و بیان ميکند که این نوع دیپلماسي هم معني دیپلماسي تلویزیوني است؛ به این معنا که سیاست مداران و دیپلماتها از تلویزیون برای پروپاگاندای بین المللي استفاده مي کنند و آن را با پروپاگاندای ملي همراه و ممزوج مي کنند ^{.( Van Dinh11،52:2016).}کوهن[9] تفاوت میان دیپلماسي عمومي و دیپلماسي رسانه ای را اینگونه توضیح ميدهد: «دیپلماسي رسانه ای در بردارنده تمامي جنبه هایي از دیپلماسي عمومي است که در آن با رسانه طرف است؛ همانگونه که بقیه جنبه های آن، ارتباطي با دیپلماسي عمومي ندارد؛ بخش هایي مثل ارسال خطا توسط دولتها از طریق رسانه و استفاده از رسانه به عنوان منبع اطلاعات^{».( 7:2016Cohen12)}.یکي از مهمترین نظریه پردازان حوزه دیپلماسي رسانه ای، ایتان گیلبوآ است. وی، دیپلماسي رسانه ای را به معنای استفاده رهبران از رسانه ها، به منظور بیان منافع در مذاکرات، اعتمادسازی و بسیج حمایت از توافقات مي داند و برای آن چهار نقش و کارکرد ذکر مي کند.کارکرد نخست نقش کنترل کننده رسانه است. به این معنا که رسانه در عین حال که محدودیتهایي را برای دیپلماتها و مسئولان سیاست خارجي ایجاد مي کند، فرصتهایي را برای آنها به وجود مي آورد . مانند زماني که یک دولت برای مداخله در منطقه یا کشور خاص نیاز دارد که پوشش رسانه ای ،کار اقناع افکار عمومي در مورد مداخله را به خوبي انجام دهد. کارکرد دوم نقش محدودکننده رسانه ها است. این نقش که از آن به اعمال فشار نیز تعبیر ميشود، به سرعت بالای انتشار و انتقال اطلاعات و تأثیر آن بر فرایند سیاست مي پردازد. پوشش خبری جهاني، فرایند سیاست-گذاری را گسسته و رهبران را به سوی انتخاب گزینه های ویژهای سوق مي دهد. کارکرد سوم ،نقش میانجي را برای رسانه در نظر گرفته و نشان مي دهد که چگونه و در چه شرایطي رسانه ها از شکل خبررساني خارج شده، وارد عرصه دیپلماسي مي شوند.در این نقش رسانه ميتواند زمینه انجام مذاکرات بین دو گروه متخاصم را از طریق تسهیل مذاکرات و بازتاب دادن گزارشهای حرفه ای و بدون تعصب فراهم کند. کارکرد چهارم، رسانه به مثابه ابزار سیاست است که در اختیار دولتها قرار دارد و آنها مي توانند از طریق آن روابط خود با دولتهای دیگر را تنظیم کنند و در مذاکرات دیپلماتیک به موفقیت برسند.^{( [10]گیلبوآ،83:1388}).آمون[11] دیپلماسي رسانه ای را تا حد یک پارادایم جدید، ارتقا داد. وی مدعي بود که تغییرات پارادایمي در ارتباطات و دیپلماسي، پارادایم جدیدی از دنیای سیاست را ایجاد کرده که آن را «تله دیپلماسي» مي نامید.^{( Ammon[12]،2:2018)}.تله دیپلماسي، دیپلماسي شبکه ای و سایبر دیپلماسي اشکال دیگری از دیپلماسي در عصر فناوری هستند که ویژگي مشترکشان بهره گیری از فناوری اطلاعات و اینترنت در کمترین زمان و بدون محدودیت مکاني برای ارتباط با عموم مردم است . توسعه فناوریهای نوین ارتباطي- اطلاعاتي همچون شبکه جهاني اینترنت، ماهواره های تلویزیوني و به طور کلي رسانه های گروهي بر اهمیت این نوع از دیپلماسي افزوده است. ریچارد سولومون15 دیپلماسي مجازی را دیپلماسي از طریق رسانه های الکترونیک تعریف ميکند. فرایندی که از طریق آن شخص ميتواند حقیقت را با فرایندی مجازی در یابد ^{.( منصوری ،1390: 667)}.یکي از عناصر مهم دیپلماسي مجازی، شکل گیری سفارتخانه ای مجازی است. این نوع دیپلماسي، قدرت و سرعت ارتباط کشورها را با جهان خارج و همچنین دستیابي به اطلاعات و انتقال آن را بسیار افزایش مي دهد. ^{(وحیدی ،1386: 370).}  از آنجا که تلویزیون در میان انواع رسانه های جمعي، گوی سبقت را از نظر جذب مخاطب ربوده است طبیعتاً استفاده از آن برای مقاصد سیاسي و دیپلماتیک نیز از جایگاه ویژهای برخوردار است .خصوصاً در عصری که ماهواره این امکان را به همه کشورهای دنیا داده است تا از طریق تلویزیون ،وارد شبکه ارتباطي در دنیای معاصر شوند. واژه تله دیپلماسي برگرفته از کتابي است که توسط «رویس آمون[13]» با عنوان «تلویزیون جهاني و شکل دهي جهان سیاست CNN، تله دیپلماسي و سیاست خارجي[14]» در سال 2001 به رشته تحریر در آمد .امروزه رسانه های کشورها از طریق تهیه و تولید مستندهای زیبا و حرفه ای توانسته اند چهره مطلوب و مورد نظر خود را به دنیا ارائه و یا دیگر کشورها را تخریب کنند. این تولیدات معمـولاً بـه صـورت رایگـان و به بهانه های مختلف در اختیار شبکه های مختلف تلویزیوني قرار مي گیرند^{.(شاه محمدی و قرائتي ،1391 :102).} به طور کلي تعامل تنگاتنگ رسانه و دیپلماسي باعث ورود اصطلاحات دیگری نیز به عرصه سیاست و روابط بین الملل شده است. اصطلاحاتي همچون دیپلماسي تصویری (فتودیپلماسي) ،دیپلماسي صوتي، دیپلماسي  لحظه ای و دیپلماسي بلادرنگ از آن جمله هستند ^{.(منصوری ، .(667 :1390} رئالیسم تهاجمی مرشایمر به عنوان برجسته ترین نظریه پرداز رئالیسم تهاجمی معتقد است که نوواقعگرایی تهاجمی بر پنج مفروض استوار است که علت و انگیزه کشورها برای بیشینه سازی قدرت درنظام بین الملل آنارشیک را توضیح میدهد. نخست، کشورها، به ویژه قدرتهای بزرگ ،بازیگران اصلی و عمده در سیاست جهان هستند که در یک نظام آنارشیک اقدام میکنند. دوم، همه کشورها از میزانی از توانایی نظامی تهاجمی برخوردارند. بنابراین، هر کشوری قادر است تا به همسایگانش ضربه و خسارت وارد سازد. البته تواناییهای کشورهای مختلف با هم تفاوت داشته و در طول زمان تغییر میکند. سوم، کشورها هرگز نمیتوانند از نیات کشورهای دیگر مطمئن باشند. چون برخلاف تواناییهای نظامی، نیت کشورها که در اذهان تصمیم گیرندگان آنهاست را نمیتوان به صورت تجربی وارسی کرد. حتی اگر بتوان به نیت کشورها در زمان حال پی برد، تشخیص و درک نیت آینده آنها غیرممکن است. از اینرو ،سیاستگذاران هرگز نمیتوانند مطمئن باشند که آیا با یک کشور طرفدار وضع موجود یا تجدیدنظرطلب مواجهند. چهارم، هدف اصلی کشورها بقاست. کشورها میتوانند اهداف دیگری مانند رفاه و حفظ حقوق بشر را پیگیری نمایند، اما پیگیری و تأمین این اهداف در صورت حیات و بقا امکان دارد. پنجم، کشورها کنشگران عاقل هستند؛ یعنی آنها قادر به اتخاذ راهبردهای درستی هستند که چشم انداز و امید بقای آنان را بیشینه می سازد. این امر بدان معنا نیست که کشورها دچار سوءمحاسبه نمیشوند. چون کشورها در جهان پیچیده با اطلاعات ناقص عمل می کنند، از اینرو، بعضی از مواقع اشتباهات بزرگی مرتکب می شوند^{) Mearsheimer[15], 2018: 30-31 (.} مجموع این پنج مفروض شرایطی را به وجود می آورد که کشورها نه تنها دغدغه موازنه قوا و حفظ قدرت دارند بلکه انگیزه قوی و شدیدی را برای بیشینه سازی قدرت فراهم میسازد .چون کشورها از یکدیگر هراس دارند، برای تأمین امنیت شان تنها بایست به خود اتکا کنند و بهترین راهبرد برای تأمین و تضمین بقا بیشینه سازی قدرت نسبی است. از اینرو، برخلاف نوواقعگرایان تدافعی که استدلال می کنند کشورها تنها در پی کسب میزان مقتضی از قدرت هستند ^{(2019:11 Van[16] Evera2017:12; [17]Glaser, 2019:14،[18]Waltz)}. نوواقعگرایان تهاجمی بر این باورند که تأمین امنیت مستلزم کسب و بیشینه سازی قدرت نسبی تا حد امکان است^{(Labs[19], 37:2017).} در نتیجه، آنان دوام و پایداری نظم و موازنه قوای موجود را زیر سئوال برده و استدلال می کنند که کشورها هرگز از قدرت خود راضی نیستند و نهایتًاً درصدد هژمونی برای تأمین و تضمین امنیتشان هستند. هدف نهایی هژمون شدن و ماندن در نظام بین الملل آنارشیک است. حتی کشور هژمون نیز هنوز کاملاً راضی نبوده و درصدد است تا از ظهور رقبای همطراز خود جلوگیری نماید ^{(42 –Mearsheimer, 2018: 21)}. رقابت روسیه و آمریکا در اوکراین در این چهارچوب قابل تحلیل است. همچنین با توجه به نگاه ساختاری رئالیسم تهاجمی منافع سایر کشورها از جمله ایران تحت تأثیر این بحران قرار خواهد گرفت. بحران اوكراين   اوكراين از سال 1991 از كنترل مستقيم مسكو خارج شد . اوكراين همواره نسبت به هدف هـاي روسيه بدبين بوده است؛  با وجود اين تصور دو كشور روابط نزديك اقتـصادي را بـا يكـديگر ادامه داده و روسيه به عنوان يكي از مهم ترين شريك هاي تجاري اوكراين مطرح بوده اسـت. درسال 1994 در بيانيه اي غيررسمي در بوداپست بـا ميـانجي گـري آمريكـا، روسـيه حاكميـت و تماميت ارضي اوكراين را به رسميت شناخت و اوكراين در برابر آن سلاح هاي هسته اي خود را به روسيه تحويل داد . در سال 1997  كييف بـراي 20 سـال محـل ناوگـان نيـروي دريـايي در سواستوپول در كريمه را به روسيه اجاره داد . موازنة شكننده ميان مسكو و كي يـف بـا انقـلاب نارنجي سال 2004 اوكراين در معرض تهديد قرار گرفت. در آن انتخابات نامزد مورد حمايـت روسيه، ويكتور يانوكوويچ از نامزد مورد حمايت غـرب ويكتـور يوشـچنكو شكـست خـورد . ^{(كولايي،1:1396)} پوتين انقلاب هاي رنگي در منطقه را اقدام هاي هماهنگ شدة غرب براي گسترش مردمسـالاري و روي كارآمدن دولت هاي طرفدار غرب در فضاي پيشين اتحاد شوروي مـي دانـست . ^{(مشيرزاده،12:1389)} در ژانوية 2010 روسيه با روسية سفيد و قزاقستان اتحادية گمركي ايجاد كرد كه تعرفة آزاد تجاري ميان اين 3 كشور را برقرار كـرد . در سـپتامبر و دسـامبر 2013 ارمنـستان و قرقيزسـتان موافقت خود را براي پيوستن به اين اتحاديه اعلام كردند . پوتين اميدوار بود كـه اوكـراين هـم خواستار عضويت شود؛ اما اين موضوع با توجه به توافق نامة تجارت آزاد اوكـراين و اتحاديـة اروپا مشكل به نظر مي رسيد. توافق نامة تجارت آزاد ابتدا در بروكسل در  ژوئيه 2012 مطرح شد و قرار شد تا در نشست ويلنيوس در 29 نوامبر به امضاي دو طرف برسـد . هـم زمـان، روسـيه فشار بر اوكراين را افـزايش داد . در نتيجـه، در 21 نـوامبر يـانوكوويچ اعـلام كـرد كـه توافـق ويلنيوس را امضا نخواهد كرد (^{1-8 :2017 ,Rutland}[20]). نتيجة اين رفتار، شورش در ميدان اروپا و خشونت در خيابان هاي كي يف و در برابر بسيج طرفداران روسيه در شرق و جنوب اوكراين و سقوط دولت اوكراين بود . دولت جانشين تمايل داشـت تـا بـه جـاي عـضويت در اتحاديـة اقتصادي اوراسيا، توافق با اتحادية اروپا را امضا كند . پاسخ روسيه به اين خواسته، اشغال كريمه و حمايت از شورشيان در شرق و جنوب اوكراين بود . با شدت گرفتن بحران، تـلاش هـا بـراي توافق دوطرف درگير آغاز شد، ولي با شكست توافق و خروج يانوكوويچ از اوكراين، روس ها به اين نتيجه رسيدند كه ديگر راهي براي بازگشت وجود ندارد . به بـاور آن هـا، دولـت جديـد اوكراين توافق نامه با اتحادية اروپا را امضا خواهد كرد كه ايـن مـسئله زمينـه را بـراي پيوسـتن اوكراين به ناتو و لغو توافق با روسيه براي استفاده از پايگـاه سواسـتوپول فـراهم مـي كنـد، در نتيجه روسيه پيش دستي كرد. ^{(ابوالحسن شیرازی،26:1386)}  روسيه، كريمه را اشغال و در آن جا همه پرسي بر گزار كرد . ايـن همـه پرسـي در 16 مـارس برگزار شد و 83 درصد از واجدان شرايط در آن شركت كردند . نتيجة همه پرسي موافقت 7/96 درصد مردم كريمه و موافقت 6/95 درصدي مردم سواستوپول با اسـتقلال ايـن شـبه جزيـره از اوكراين بود . اين همه پرسي با مخالفت آمريكا، اتحادية اروپا و دولت كريمه روبـه رو شـد . روز بعد در 17 مارس پارلمان كريمه نيز استقلال كريمه را اعلام كـرد در18 مـارس پيمـاني ميـان روسيه و دولت خودمختار كريمه در مورد پيوستن كريمه و سواستوپول به روسـيه امـضا شـد . اين اقدام از سوي سازمان ملل متحد پذيرفته نشد و مجمع عمومي سازمان ملل در 27 مارس با تصويب قطعنامه اي غيرالزام آور پيوسته ساختن كريمه به روسيه را غيرقانوني اعلام كرد (ولـي زاده و ديگران، 1394: 13-12). اتحادية اروپا و آمريكا درپي اين تحولات، با اخراج روسيه از گـروه ،8 بلوكه كردن داراييهاي آن و ممنوعيت سفر مقامهاي روس به اقدامهاي اين كشور واكنش نشان دادند( ^{9 :2017 ,Rutland}[21]). همچنين در واكنش به دخالت روسيه در اوكراين، نـاتو در آوريـل 2014 تعليق همة همكاري هاي نظامي و غيرنظامي با مسكو را اعلام كرد، هرچند گفت وگو در شوراي ناتو- روسيه ادامه يافت ^{(15-16 :2018 ,Ratt[22]i) .} بـا اشـغال كريمـه بـه وسـيلة روسـيه، كشورهاي غربي تحريم هاي چند بخشي را عليه روسيه آغاز كردند كه شامل بخش هاي نظـامي، نفتي و مالي بود . از آثار تحريم در اين حوزه مي تـوان بـه خـروج سـرمايه از روسـيه، كاهش ارزش روبل، افت ارزش بازار سهام و سرمايه گذاري نكردن شركتهاي بزرگ بين المللي در روسيه اشاره كرد، به شكلي كه به كاهش رشد اقتصادي روسيه بـه كمتـر از يـك درصـد در سالهاي 2014 و 2015 منجر شده است.  ^{(شعیب:92:1394)} روسيه نيز در برابر به كارگيري تحريم هاي غرب عليه اين كشور دست به اقـدام متقابـل زد . اقدامهاي تلافي جويانة روسيه شامل تحريم ورود محصولات كشاورزي و دامـي از كـشورهاي غربي بود . ابزار ديگر روسيه در اين زمينه، تشديد روابط سياسي و اقتصادي با آسـيا و بـه ويـژه چين بود . در مجموع مي توان گفت كه اقتصاد روسيه پس از به كارگيري تحريم ها روند نزولـي يافت. افت سريع روبل در اواخر سال 2014 مؤيد اين مسئله است . تحريمهاي غـرب، روسـيه را از مدل توسعة اقتصادي غربي، بر پاية اولويت بازار و پيوستن به اقتـصاد جهـاني دور كـرد . روسها همانند گذشته كه از تهديد خارجي براي تمركز اقتصادي استفاده مـي كردنـد، پـس از بحران اوكراين نيز اين مدل را بازسازي كردند و نوعي كنتـرل دولتـي از بـالا را بـر اقتـصاد و به ويژه بر امور مالي، انرژي و دفاعي به كار گرفتند ^{(1-8 :2015 ,[23]3Connolly).}    سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو یک ائتلاف نظامی میان کشورهای آمریکای شمالی و اروپایی است و همانطور که از اسمش مشخص است قدرت‌های دو سوی اقیانوس اطلس را به‌هم پیوند می‌دهد.این سازمان در سال ۱۹۴۹ میان ۱۲ کشور تشکیل شد و هدف اولیه آن مقابله با نفوذ و سلطه اتحاد جماهیر شوروی سابق در اروپا بود. این سازمان در طول جنگ سرد گسترش یافت و کشورهای دیگری از جمله ترکیه را به‌عنوان عضو پذیرفت. اما این گسترش پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی سابق نیز ادامه یافت و مرزهای ناتو به سمت شرق اروپا گسترده شد، به‌طوری که بین سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۴ ده کشور سابقا کمونیستی از جمله لهستان، مجارستان، آلبانی و لیتوانی به عضویت ناتو در آمدند.ناتو در حال حاضر ۳۰ عضو دارد که آخرین آنها مقدونیه شمالی است که در سال ۲۰۲۰ به سازمان پیوست. تنها دو عضو ناتو، یعنی آمریکا و کانادا غیراروپایی هستند.مهمترین کارکرد سازمان پیمان آتلانتیک شمالی «دفاع جمعی» یا ماده ۵ پیمان ناتو است.بر اساس ماده ۵ حمله به هر یک از اعضای ناتو حمله به تمام اعضا محسوب می‌شود و کلیه کشورها باید در مقابل آن اقدام کنند.ناتو ابتدا در لندن مستقر بود اما از آنجا به پاریس نقل مکان کرد و برای مدتی در پایتخت فرانسه بود. اما از سال ۱۹۶۶ مقر ناتو در بروکسل قرار دارد. مرکز فرماندهی نیروهای ناتو در اروپا نیز ابتدا در فرانسه بود اما آن هم به بلژیک منتقل شد.دوره دبیرکلی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ۴ سال است. در حال حاضر ینس استولتنبرگ، نخست وزیر پیشین نروژ دبیر کل ناتو است. وی در سال ۲۰۱۴ به این مقام رسید و ماموریتش در سال ۲۰۱۸ برای یک دوره دیگر تمدید شد. به این ترتیب وی تا پایان سپتامبر سال ۲۰۲۲ میلادی این سمت را برعهده خواهد داشت^{.( بیدارمنش،24:1393)} نقش آمریکا در جنگ اوکراین سياست آمريکا درخصوص گسترش ناتو به شرق ، به ويژه کوشش اين کشور در اواخر دهه اول قرن بيست ويکم براي ورود اوکراين به سازمان پيمان آتلانتيک شمالي و تلاش هاي قدرت هاي مطرح اروپايي در اين باره ، زيربناهاي لازم را براي بحراني شدن روابط ايالات متحده و روسـيه فراهم کرد.آمريکـا سياسـت خـارجي را برپايه خط مشي گسترش به شرق پيمان آتلانتيک شمالي قـرار داد و اتحاديـه اروپـا نيز براي تسريع ورود کشورهاي شرق و مرکز اروپا به بدنه اتحاديه با تسـامح فـراوان به فرايند يکپارچگي اقتصادي اين منطقه نظر دوخت. گسترش ناتو به شرق و افزايش سـريع کشـورهاي عضـو اتحاديـه اروپـا بـا در نظـر نگرفتن روسيه عملا به افزايش استعداد انزواي سياسي، اقتصادي و نظامي اين کشـور در اروپا منجر شد و واقعيت محاصره روسيه را متجلي ساخت.با مروری بر تاریخ عملکرد گذشته آمریکا مشاهده می نماییم که علاوه بر حملات، بمب‌گذاری‌ها، کودتاها و تغییر رژیم‌های تحمیل‌شده بر کشورها در سراسر جهان، یکی از روش‌های ترجیحی آمریکا برای مقابله با دشمنان خود "به راه انداختن جنگ نیابتی" علیه آن‌ها، یعنی حمایت از جنگ یک گروه یا کشور در برابر یک قدرت رقیب بدون دخالت نظامی است. تاریخ جنگ سرد سرشار از نمونه‌های این‌چنینی می‌باشد، از جمله حمایت آمریکا از مجاهدین علیه شوروی در افغانستان، کمک به صدام حسین در برابر ایران در جنگ ایران و عراق، یا در یک مورد معاصر، تلاش نافرجام برای سرنگونی بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه توسط شورشیان محلی. جنگ‌های نیابتی به آمریکا اجازه می‌دهد تا با فدا کردن دیگران در راه رسیدن به اهدافش ضررهای خود را به حداقل برساند، در حالی که با تضعیف کشورهای رقیب و در عین حال به حداکثر رساندن سود مجتمع نظامی صنعتی از طریق حفظ جریان فروش سلاح به منافع ژئوپلیتیکی خود دست پیدا می‌کند. سیاست آمریکا در حال حاضر در جنگ اوکراین، پس از اعلام درخواست به روسیه برای عقب‌نشینی طی اولین ماه مناقشه بین روسیه و اوکراین، اکنون کاملاً آشکار است که ایالات متحده و متحدانش تغییر جهت داده‌اند و قصد دارند به طور خاص با تشدید تأمین تسلیحاتی و فراهم کردن آموزش و اطلاعات برای ارتش اوکراین این مناقشه را طولانی کنند تا بیشترین آسیب ممکن را به روسیه تحمیل کنند.واشنگتن با هرگونه سازش بین روسیه و اوکراین که ممکن بود به اجتناب از خصومت‌ها کمک کند مخالفت می کند، واشنگتن نمی‌خواهد جنگ با یک توافق سریع به پایان برسد که به موجب آن اوکراین به روسیه امتیاز می‌دهد، زیرا نتیجه ایده‌آل برای آمریکا این است که از تحمیل بیش‌ترین خسارت ممکن به مسکو اطمینان حاصل کند، بنابراین تشدید جنگ و درگیری در واقع به نفع ایالات متحده است.به عبارت دیگر، هرچه آمریکا بتواند این جنگ را طولانی‌تر کند، می‌تواند منافع ژئوپلیتیک بیشتری برای خودش کسب کند^{.(روحی،231:1401).} روش شناسی پژوهش اين پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت کیفی از نوع تحلیل مضمون می باشد. مورد مطالعه  تعداد 11 نفر صاحبنظران رسانه ای و صاحبنظران که در مورد حوزه دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین شامل می شود. روایی خروجی مصاحبه بر اساس روایی محتوایی با استفاده از نظرات اساتید و متخصصان تعیین گردید.روش نمونه گیری نیز از نوع هدفمند تا حد اشباع نظری می باشد.ب رای گردآوری اطلاعات از مصاحبه های نیمه ساختار یافته استفاده شده است. تجزیه تحلیل داده ها در دو مرحله صورت گرفت. در ابتدا بر اساس نتایج مصاحبه ها،اطلاعات استخراج و سپس کدگذاری و طبقه بندی داده ها صورت پذیرفت.براي بررسي پايايي پرسشنامه ها از روش آلفاي کرونباخ عدد (82/0) محاسبه گرديد. برای انجام تحلیل مضمون از نرم افزار ^{MaxQDA 2022} استفاده شده است و برای اعتبارسنجی الگو با روش حداقل مربعات جزئی از نرم افزار ^{Smart PLS} استفاده شد.   یافته های پژوهش این مطالعه بر اساس دیدگاه 11 نفر از خبرگان حوزه دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ اوکراین انجام شده است. از منظر جنسیت 8 نفر مرد و 3نفر زن هستند. از نظر سنی 2نفر بین 35 تا 45 سال و 4 نفر بالای 45 سال سن دارند. از نظر تحصیلات نیز 2 نفر کارشناسی ارشد و 9 نفر دکتری دارند. از نظر سابقه کاری 3 نفر بین 10 تا 20 سال و 8 نفر بیش از 20 سال سابقه کار دارند.

جدول 1- ویژگی های جمعیت شناختی بخش کیفی

درصد	فراوانی	ویژگی های جمعیت شناختی
%73	8	مرد	جنسیت
%27	3	زن
%10	2	35 تا 45 سال	سن
%90	9	45 سال و بیشتر
%18	2	کارشناسی ارشد
%82	9	دکتری	تحصیلات
%27	3	10 تا 20 سال
%73	8	بالای 20 سال
%100	11	کل	سابقه کاری

  برای دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقاء منافع ملی ایران اوکراین ، مصاحبه های تخصصی نیم ساخت یافته با خبرگان صورت گرفته است. در این مرحله پیش از شروع مصاحبه شش پرسش باز در نظر گرفته شده است و در طول فرایند مصاحبه این پیش بینی در نظر گرفته شده است که سوالات جدیدی نیز مطرح شود .برای اینکه پژوهشگر با عمق و گستره محتوایی داده ها آشنا شود اقدام به بازخوانی مکرر داده ها و خواندن داده ها به صورت فعال (جستجوی معانی و الگوها)گردیده است. سوالات مصاحبه دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقاء منافع ملی ایران مبتنی بر رسانه های اجتماعی در جدول 2 ارائه شده است.

جدول 2- سوالات مصاحبه  تحلیل مضمون

پرسش های مصاحبه	ردیف
فرصت های پیش روی رسانه های اجتماعی در ژئوپلیتیک وتقويـت هژموني ایران به عنوان بازیگر فعال در عرصه منطقه و جهان درجنگ اوکراین کدامند؟	1
نقاط قوت رسانه های اجتماعی در تبیین ابعاد فرصتهای اقتصادی و تقویت خودکفایی  ایران درجنگ اوکراین کدامند؟	2
نقاط قوت رسانه های اجتماعی در تصویرسازی واقعی مثبت ایران در افکار عمومی بین المللی درجنگ اوکراین کدامند؟	3
اهمیت توجه به تبلیغ توسعه صادرات و واردات در گسترش سرمایه گذاری مستقیم خارجی ایران درجنگ اوکراین از طریق رسانه ها در کشور چیست؟	4
اهمیت توجه در رسانه ها به افشای حمایتهای نهان و آشکار تسلیحاتی، سیاسی و امنیتی آمریکا و متحدانش درجنگ اوکراین چیست؟	5
اهمیت توجه در رسانه ها به آگاهسازی اقدامات گسترش راهبردهای توسعه ارتباطات ایران در فضای بین الملل درجنگ اوکراین چیست؟	6
اهمیت آگاهسازی رسانه ها در خصوص ابعاد امنیتی ، سیاسی و رسانه ای ادعای اوکراین، مبنی بر استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین در عرصه بین الملل چیست؟	7

  نتایج مصاحبه ها با روش تحلیل مضمون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. برای این منظورمتن مصاحبه ها چندین بار مطالعه و مرور شد. سپس داده ها به واحدهای معنایی در قالب جملات و پاراگراف های مرتبط با معنای اصلی شکسته شد. واحدهای معنایی نیز چندین بار مرور و سپس کدهای مناسب هر واحد معنایی نوشته و کدها براساس تشابه معنایی طبقه بندی شد. جریان تجزیه وتحلیل با اضافه شدن هر مصاحبه به همین ترتیب تکرار شد. مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. ملاک دستیابی به اشباع نظری رسیدن به تکرار در کدهای استخراجی بوده است. تحلیل مضمون مبتنی بر روش پیشنهادی اترید استرلینگ (2001) شامل مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر صورت گرفت. متن مصاحبه ها پیش از آنکه به صورت فایل متن وارد نرم افزار شود بارها موردمطالعه قرار گرفت و نکات کلیدی آن ها به صورت کد وارد نرم افزار ^MaxQDA2022 شد. در مرحله کدگذاری باز 193 کد شناسایی گردید. در نهایت از طریق کدگذاری محوری به 4 مقوله فراگیر ،7 مقوله سازمان دهنده و 43 مضمون پایه دست پیدا شد .شاخص های دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقاء منافع ملی ایران مبتنی بر رسانه های اجتماعی مستخرج از مصاحبه ها به روش تحلیل مضمون در جدول 3 ارائه شده است.   جدول 3- شاخص های دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقاء منافع ملی ایران مبتنی بر رسانه های اجتماعی

مضامین پایه	سازمان دهنده	فراگیر
«سرعت بالا در انتشار اطلاعات دیپلماسی رسانه ای ایران »؛ «ظرفیت بالا در حجم اطلاعات منتشره دیپلماسی رسانه ای ایران »؛ «سهولت استفاده کاربران»؛ «فرازمان بودن»؛ «فرامکان بودن و گستردگی جهانی»؛ «استعداد تولید محتوای دیپلماسی رسانه ای ایران در شبکه های اجتماعی»؛ «هایبرتکست بودن ماهیت شبکه های اجتماعی مجازی »؛ «ظرفیت انتشار اخبار تولیدات داخلی در سطح جهانی»؛ «امکان بهره گیری از نخبگان و مهارت های تخصصی کارشناسان دیپلماسی رسانه ای ایران »؛	ماهیتی	نقاط قوت
توجه به انتشار اخبار دیپلماسی اقتصادی درتوسعه صادرات و واردات، سرعت بالا در انتشار اخبار کارکرد اقتصادی در گسترش سرمایه گذاری مستقیم خارجی،تبلیغات رسانه ای برای ارتقاء روابط اقتصادی ایران با بازارهاي جهانی و مناسبات اقتصاد سیاسی بین المللی«ظرفیت شبکه های اجتماعی در تسریع در اتمام کریدور شمال-جنوب واجرایی کردن کریدور سبز گمرکی»؛	اقتصادی

   

ادامه جدول 3- شاخص های دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقاء منافع ملی ایران مبتنی بر رسانه های اجتماعی

 

مضامین پایه	سازمان دهنده	فراگیر
«نداشتن زیرساخت اینترنت پرسرعت در تمامی مناطق کشور»؛ «فقدان شبکه های اجتماعی داخلی توانمند در مقایسه با رسانه های غیربومی»؛ «پایین بودن سواد رسانه ای در مخاطبین رسانه های اجتماعی»؛ «دانش و تجربه کافی در زمینه فعالیت های اقتصادی در رسانه های اجتماعی»	زیرساختی	نقاط ضعف
«ناکارآمدی شبکه های اجتماعی در تبلیغ توسعه صادرات و واردات در گسترش سرمایه گذاری مستقیم خارجی  در کشور»؛ «عدم تولید محتوای مناسب آگاهسازی اقدامات گسترش راهبردهای توسعه ارتباطات در فضای  بین الملل در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی»؛ «فقدان برنامه جامع برای مدیریت افشای حمایتهای نهان و آشکار تسلیحاتی، سیاسی و امنیتی آمریکا و متحدانشاز طریق فضای مجازی»؛ «عدم شفافیت تبیین ابعاد فرصتهای اقتصادی و تقویت خودکفایی درجنگ اوکراین در شبکه های اجتماعی»؛ «عدم تطابق ساختار شبکه اجتماعی مجازی با تصویرسازی واقعی مثبت ایران در افکار عمومی بین المللی»؛	محتوایی
«توسعه رسانه های اجتماعی بومی با محوریت سیاسی ایران به عنوان بازیگر فعال در عرصه منطقه و جهان ». «ظرفیت شبکه های اجتماعی در شفاف سازی استفاده از فرصت روابط سیاسی موجود براي بستن پرونده هسته اي کشور»؛«فرصت امکان حضور و مشارکت قوی افرادکارشناس خبره و احزاب سیاسی مختلف جامعه در دادن ارائه پیشنهادات سازنده در خصوص مسائل جنگ اوکراین و کمک به توسعه منافع ملی کشور»؛ «امکان تقويـت روابط سیاسی هژموني ایران در منطقه در رسانه ها وشبکه های اجتماعی»؛«توسعه رسانه های اجتماعی برای گسترش راهبردهای توسعه ارتباطات و توسعه بسترهای ارتباطی در فضای  بین الملل»؛ « تقویت نقش ایران برای کشور میانجیگر برای ایجاد صلح و آتش بس جنگ اوکراین»؛ « اطلاع رسانی به موقع و شفاف رسانه ها در خصوص ابعاد امنیتی ، سیاسی و رسانه ای در عرصه بین الملل وموضع دستگاه دیپلماسی سیاسی ایران نسبت به خبر جعلی فروش پهباد ایرانی به روسیه در جنگ اوکراین، وتاکیدبر برتوقف جنگ، بازگشت طرفین به مذاکره و بازگشت آوارگان به منازلشان».	سیاسی	فرصت ها
« تقویت حوزه اقتصادی برای توسعه صادرات و واردات ایران به بازار روسیه،منطقه وجهان»؛«قابلیت های ویژه جهت تقویت حوزه روابط سیاسی برای بازاریابی تولیدات داخلی در شبکه های اجتماعی مجازی»؛ «تقویت کارکرد اقتصادی ایران در گسترش سرمایه گذاری مستقیم خارجی»؛« تقویت روابط اقتصادی ایران با بازارهاي جهانی و مناسبات اقتصاد سیاسی بین المللی».	اقتصادی
«عدم امکان نظارت مستقیم دولتی بر فعالیت رسانه های اجتماعی»؛ «سکوت قوانین در زمینه حقوق کاربران رسانه های اجتماعی درحمایتهای نهان و آشکار تسلیحاتی، سیاسی و امنیتی آمریکا و متحدانش »؛ «نبود سازوکارهای روشن حقوقی برای برخورد با تخلفات هنجارشکنانه»؛ «فقدان قوانین جامع برای مدیریت تهدیدات نرم دشمن از طریق فضای مجازی برای تصویرسازی منفی ایران در افکار عمومی بین المللی»	حقوقی	تهدیدها

 

ادامه جدول 3- شاخص های دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقاء منافع ملی ایران مبتنی بر رسانه های اجتماعی

 

مضامین پایه	سازمان دهنده	فراگیر
«وجود قدرت شبکه سازی علیه تقويـت هژموني ایران در منطقه در شبکه های اجتماعی»؛ «اشباع شدن اطلاعات کاربران در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی (اضافه بار اطلاعاتی)»؛ «امنیت پایین شبکه های اجتماعی مجازی»؛ «سرقت اطلاعات کاربران شبکه های اجتماعی مجازی»	امنیتی	تهدیدها
«ظرفیت ایجاد جنگ روانی با تکیه بر تحریم ها و تصویرسازی منفی ایران در افکار عمومی بین المللی»؛ «ظرفیت ترویج مسائل حاشیه ای و تفرقه افکن توسط رسانه های معاند علیه ایران به عنوان بازیگر فعال در عرصه منطقه و جهان در فضای مجازی»؛ «فضاسازی احساس نارضایتی از امکانات زندگی در میان اقشار مختلف مردم»؛ « مقاومت در برابر توسعه صادرات و واردات ایران به بازار روسیه وجهان در فضای مجازی»؛ «داشتن ظرفیت بزرگنمایی مخاطرات تقويـت هژموني ایران در منطقه و جهان» ؛ « جنگ روانی ادعای اوکراین و طرف های غربی، مبنی بر استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین و علی رغم موضع دیپلماسی ایران مبنی بر احترام به تمامیت ارضی اوکراین و مخالفت جدی تسلیح هر یک از طرفین درگیر ».	روانی

چون این مطالعه با رویکردی راهبردی انجام شده است بنابراین مقوله های فراگیر در قالب نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها دسته بندی شده اند. نقاط قوت خود شامل عوامل ماهیتی و اقتصادی هستند. نقاط ضعف نیز شامل عوامل زیرساختی و محتوایی می باشند. فرصت ها مشتمل بر عوامل اقتصادی و سیاسی بوده و تهدیدها نیز از عوامل حقوقی، امنیتی و روانی تشکیل می شوند.در پژوهش حاضر شاخص های کیفی درهفت سطح قرار گرفته اند . دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقاء منافع ملی ایران مبتنی بر رسانه های اجتماعی در شکل 1 نمایش داده شده است.     شکل 1- مدل دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقاء منافع ملی ایران مبتنی بر رسانه های اجتماعی براساس الگوی اولیه پژوهش عوامل زیرساختی بر عوامل ماهیتی و حقوقی دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقاء منافع ملی ایران در عرصه بین المللی تأثیر می گذارند. این عوامل نیز بر عوامل روانی و امنیتی تاثیر گذاشته و در ادامه عوامل محتوایی در رسانه های اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهند. با استفاده از محتوای تولید شده در رسانه های اجتماعی می توان عوامل سیاسی و در نهایت اقتصادی را در عرصه بین المللی تحت تاثیر قرار داد.در بخش کمی برای اعتبارسنجی الگوی پژوهش از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. این تحلیل در دو سطح مدل بیرونی (بخش اندازه گیری) و مدل درونی (بخش ساختاری) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نهایی روایی سازه در جدول زیر ارائه شده است. بار عاملی مشاهده در تمامی موارد مقداری بزرگتر 6/0 است و مقدار بوت استراپینگ (آماره t) نیز از مقدار بحرانی 96/1 بزرگتر است. بنابراین می توان نتیجه گرفت هر سازه به درستی مورد سنجش قرار گرفته است.

جدول 4- نتایج مدل بیرونی (مدل اندازه گیری)

آماره تی	بارعاملی	گویه ها	سازه ها
38/894	0/846	«سرعت بالا در انتشار اطلاعات دیپلماسی رسانه ای ایران »؛(Q01)	ماهیتی
22/856	0/804	«ظرفیت بالا در حجم اطلاعات منتشره دیپلماسی رسانه ای ایران »؛(Q02)
30/792	0/780	سهولت استفاده کاربران (Q03)
18/202	0/703	فرازمان بودنQ04))
26/62	0/796	فرامکان بودن و گستردگی جهانی (Q05)
39/216	0/858	«استعداد تولید محتوای دیپلماسی رسانه ای ایران در شبکه های اجتماعی»؛(Q06 )
27/398	0/731	هایبرتکست بودن ماهیت شبکه های اجتماعی مجازی (Q07)
17/602	0/662	ظرفیت انتشار اخبار تولیدات داخلی در سطح جهانی (Q08)
14/95	0/710	«امکان بهره گیری از نخبگان و مهارت های تخصصی کارشناسان دیپلماسی رسانه ای ایران »؛(Q09)
37/437	0/839	« توجه به انتشار اخبار تقویت حوزه اقتصادی برای توسعه صادرات و واردات ایران به بازار روسیه،منطقه وجهان»؛(Q10)	اقتصادی
18/545	0/813	« سرعت بالا در انتشار اخبار قابلیت های ویژه جهت تقویت حوزه روابط سیاسی برای بازاریابی تولیدات داخلی در شبکه های اجتماعی مجازی»؛ (Q11)
45/539	0/890	« توجه به انتشار اخبار تقویت کارکرد اقتصادی ایران در گسترش سرمایه گذاری مستقیم خارجی»؛ (Q12)
39/216	0/858	« توجه به انتشار اخبار تقویت روابط اقتصادی ایران با بازارهاي جهانی و مناسبات اقتصاد سیاسی بین المللی».(13Q)
41/216	0/877	نداشتن زیرساخت اینترنت پرسرعت در تمامی مناطق کشور (14Q)	زیرساختی
22/856	0/804	فقدان شبکه های اجتماعی داخلی توانمند در مقایسه با رسانه های غیربومی(15Q)
37/437	0/839	پایین بودن سواد رسانه ای در مخاطبین رسانه های اجتماعی ((Q16
24/317	0/778	دانش و تجربه کافی در زمینه فعالیت های اقتصادی در رسانه های اجتماعی Q17))

ادامه جدول 4- نتایج مدل بیرونی (مدل اندازه گیری)

آماره تی	بارعاملی	گویه ها	سازه ها
16/062	0/738	«ناکارآمدی شبکه های اجتماعی در تبلیغ توسعه صادرات و واردات در گسترش سرمایه گذاری مستقیم خارجی  در دنیا»؛ « Q18))	محتوایی
26/216	0/777	«عدم تولید محتوای مناسب آگاهسازی اقدامات گسترش راهبردهای توسعه ارتباطات در فضای  بین الملل در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی»؛Q19))
12/604	0/614	«فقدان برنامه جامع برای مدیریت افشای حمایتهای نهان و آشکار تسلیحاتی، سیاسی و امنیتی آمریکا و متحدانش از طریق فضای مجازی»؛Q20))
18/085	0/734	«توسعه رسانه های اجتماعی بومی با محوریت سیاسی ایران به عنوان بازیگر فعال در عرصه منطقه و جهان ». Q21))
632/13	0/653	«توسعه رسانه های اجتماعی بومی با محوریت سیاسی ایران به عنوان بازیگر فعال در عرصه منطقه و جهان ». Q22))	سیاسی
27/077	0/791	«ظرفیت شبکه های اجتماعی در شفاف سازی استفاده از فرصت روابط سیاسی موجود براي بستن پرونده هسته اي کشور»؛ (Q23)
13/466	0/659	«فرصت امکان حضور و مشارکت قوی افرادکارشناس خبره و احزاب سیاسی مختلف جامعه در دادن ارائه پیشنهادات سازنده در خصوص مسائل جنگ اوکراین و کمک به توسعه منافع ملی کشور»؛ Q24) )
14/731	0/691	«امکان تقويـت روابط سیاسی هژموني ایران در منطقه در رسانه ها وشبکه های اجتماعی»؛ (Q25)
13/436	0/655	«توسعه رسانه های اجتماعی برای گسترش راهبردهای توسعه ارتباطات و توسعه بسترهای ارتباطی در فضای  بین الملل»؛ (Q26)
41/216	0/877	« تقویت نقش ایران برای کشور میانجیگر برای ایجاد صلح و آتش بس جنگ اوکراین».(Q27)
58/652	0/882	« اطلاع رسانی به موقع و شفاف رسانه ها در خصوص ابعاد امنیتی ، سیاسی و رسانه ای در عرصه بین الملل وموضع دستگاه دیپلماسی سیاسی ایران نسبت به خبر جعلی فروش پهباد ایرانی به روسیه در جنگ اوکراین، وتاکیدبر برتوقف جنگ، بازگشت طرفین به مذاکره و بازگشت آوارگان به منازلشان».(Q28)

ادامه جدول 4- نتایج مدل بیرونی )مدل اندازه گیری(

آماره تی		بارعاملی	گویه ها		سازه ها
20/645	0/787	«عدم امکان نظارت مستقیم دولتی بر فعالیت رسانه های اجتماعی»؛Q29))		حقوقی
27/946	0/843	«نبود قوانین بازدارنده در زمینه حقوق کاربران رسانه های اجتماعی درحمایتهای نهان و آشکار تسلیحاتی، سیاسی و امنیتی آمریکا و متحدانش »؛ Q30))
39/469	0/863	نبود سازوکارهای روشن حقوقی برای برخورد با تخلفات (Q31)
42/777	0/880	«فقدان قوانین جامع برای مدیریت تهدیدات نرم دشمن از طریق فضای مجازی برای تصویرسازی منفی ایران در افکار عمومی بین المللی»(Q32)
31/717	0/801	«وجود قدرت شبکه سازی علیه تقويـت هژموني ایران در منطقه در شبکه های اجتماعی»؛(Q33)		امنیتی
22/342	0/802	اشباع شدن اطلاعات کاربران در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی (اضافه بار اطلاعاتی)(Q34)
37/437	0/839	امنیت پایین شبکه های اجتماعی مجازی(Q35)
58/652	0/882	سرقت اطلاعات کاربران شبکه های اجتماعی مجازی (Q36)
2/519	0/652	ظرفیت ایجاد جنگ روانی با تکیه بر تحریم ها (Q37)		روانی
37/437	0/839	«ظرفیت ایجاد جنگ روانی با تکیه بر تحریم ها و تصویرسازی منفی ایران در افکار عمومی بین المللی»؛(Q38)
39/469	0/863	«ظرفیت ترویج مسائل حاشیه ای و تفرقه افکن توسط رسانه های معاند علیه ایران به عنوان بازیگر فعال در عرصه منطقه و جهان در فضای مجازی»؛(Q39)
42/777	0/880	«فضاسازی احساس نارضایتی از امکانات زندگی در میان اقشار مختلف مردم»؛(Q40)
14/015	0/760	« مقاومت در برابر توسعه صادرات و واردات ایران به بازار روسیه وجهان در فضای مجازی»؛ (Q41)
27/946	0/843	«داشتن ظرفیت بزرگنمایی مخاطرات تقويـت هژموني ایران در منطقه و جهان» .(Q42)
39/469	0/863	« جنگ روانی ادعای اوکراین و طرف های غربی، مبنی بر استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین و علی رغم موضع دیپلماسی ایران مبنی بر احترام به تمامیت ارضی اوکراین و مخالفت جدی تسلیح هر یک از طرفین درگیر ».Q43).

روایی همگرا و پایایی متغیرهای پژوهش در جدول زیر ارائه شده است.  

جدول 5- روایی همگرا و پایایی سازه های پژوهش

آلفای کرونباخ	پایایی ترکیبی )CR(	AVE	سازه های اصلی
0/701	0/815	0/526	سیاسی
0/895	0/914	0/517	اقتصادی
0/776	0/857	0/570	امنیتی
0/806	0/863	0/526	روانی
0/806	0/859	0/575	زیرساختی
0/739	0/790	0/514	حقوقی
0/843	0/892	0/675	ماهیتی
0/787	0/753	0/557	محتوایی

  میزان روایی همگرا (AVE) برای تمامی سازه ها بزرگتر از 5/0 بدست آمده است. میزان آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی نیز از 7/0 بزرگتر است. در نهایت مقادیر شاخص روایی یگانه-دوگانه HTMT برای سنجش روایی واگرا نیز در جدول زیر ارائه شده است.

جدول 6- روایی واگرا براساس معیار Heterotrait-Monotrait

9	8	7	6	5	4	3	2	1	سازه های اصلی
								0/717	سیاسی 1
							0/822	0/325	اقتصادی2
						0/746	0/297	0/671	امنیتی 3
					0/717	0/586	0/434	0/615	روانی 4
				0/615	0/307	0/178	0/142	0/429	زیرساختی 5
		0/717	0/375	0/671	0/483	0/619	0/474	0/725	حقوقی 6
	0/434	0/719	0/323	0/168	0/586	0/474	0/345	0/401	ماهیتی7
0/701	0/159	0/306	0/214	0/725	0/725	0/159	0/111	0/358	محتوایی 8

  میزان آماره HTMT در تمامی موارد از 9/0 کمتر بدست آمده است بنابراین روایی واگرا نیز مورد تایید است. با عنایت به یافته های حاصل از این مقیاس می توان به آزمون فرضیه های پژوهش پرداخت. با عنایت به یافته های حاصل از این مقیاس می توان به آزمون فرضیه های پژوهش پرداخت. رابطه متغیرهای مورد بررسی در هر یک از فرضیه های پژوهش براساس یک ساختار علی با تکنیک حداقل مربعات جزئی PLS آزمون شده است. در مدل کلی پژوهش که در شکل زیر آمده است، رابطه متغیرهای اصلی پژوهش ارائه شده است.    

شکل 2- نتایج اعتبارسنجی الگوی پژوهش

روابط میان سازه های اصلی پژوهش در بخش ساختاری بررسی شده است. براساس ضریب مسیر مشاهده شده و مقدار آماره t (بوت استراپینگ)روابط متغیرها به صورت جدول زیر قابل تفسیر است:

جدول 7- خلاصه نتایج آزمون فرضیه های پژوهش

نتیجه	آماره t	بارعاملی	متغیر وابسته	متغیر مستقل
تایید	8/741	0/761	ماهیتی	زیرساختی
تایید	7/196	0/650	حقوقی	زیرساختی
تایید	3/593	0/342	روانی	ماهیتی
تایید	5/485	0/551	امنیتی	حقوقی
تایید	3/362	0/322	روانی	ماهیتی
تایید	5/706	0/560	امنیتی	حقوقی
تایید	4/535	0/462	محتوایی	روانی
تایید	3/077	0/302	محتوایی	امنیتی
تایید	9/907	0/798	سیاسی	محتوایی
تایید	7/559	0/652	اقتصادی	محتوایی

در نهایت برازش مدل مورد بررسی قرار گرفته است. بخش ساختاری مدل بر خلاف مدل های اندازه گیری، به پرسش ها و متغیرهای آشکار مدل کاری ندارد و تنها به متغیرهای پنهان و روابط میان آن ها توجه می کند. در این پژوهش برازش مدل ساختاری با استفاده از ضریب تعیین( R2) ، شاخص استون-گیزر(Q2)، اندازه اثر( F2) و در نهایت آماره GOF بررسی شده است. نتایج ارزیابی برازش مدل در جدول زیر گزارش شده است.

جدول 8 - ارزیابی برازش مدل درونی پژوهش

GoF	F2	Q2	ضریب تشخیص	سازه های اصلی
0/519	-	0/276	0/636	سیاسی
	-	0/135	0/425	اقتصادی
	0/168	0/121	0/330	امنیتی
	0/181	0/261	0/525	روانی
	0/137	0/216	-	زیرساختی

ادامه جدول 8 - ارزیابی برازش مدل درونی پژوهش

GoF	F2	Q2	ضریب تشخیص	سازه های اصلی
	0/125	0/180	0/423	حقوقی
	0/128	0/264	0/580	ماهیتی
	0/137	0/170	0/370	محتوایی

  ضریب تشخیص ([24]????) معیاری است که بیانگر میزان تغییرات هر یک از متغیرهای وابسته مدل است که به وسیله متغیرهای مستقل تبیین می شود. مقدار R2 تنها برای متغیرهای درون زای مدل ارائه می شود و در مورد  سازه های برون زا مقدار آن برابر صفر است. هرچه مقدار R2 مربوط به سازه های درون زای مدل بیشتر باشد، نشان از برازش بهتر مدل است .وین دبلیو چین1 (1998) سه مقدار 19/0، 33/0 و 67/0 را به عنوان مقدار ملاک برای مقادیر ضعیف ،متوسط و قوی بودن برازش بخش ساختاری مدل به وسیله معیار ضریب تعیین تعریف کرده است. ضریب تعیین(R2) سازه های درونزای مدل پژوهش مطلوب  میباشد. مقدار ضریب تعیین442/0 گزارش شده است که مقدار قابل قبولی است. معیار استون- گیزر2 یا شاخص ????2 قدرت پیش بینی مدل در سازه های درون زا را مشخص می کند و با روش بلایندفولدینگ[25] محاسبه می گردد .اگر مقدار شاخص Q2 مثبت باشد نشان می دهد که برازش مدل مطلوب است و مدل از قدرت پیش بینی کنندگی مناسبی برخوردار است )هنسلر و همکاران ،2015). مقدار شاخص Q2 در تمامی موارد مثبت بدست آمده است که نشان  میدهد برازش مدل مناسب است. همچنین شاخص GOF برابر 52/0 بدست آمده است بنابراین مدل از برازش مطلوبی برخوردار است. نتیجه گیری دیپلماسی رسانه ای یک کشور می تواند در معادلات سیاسی و امنیت ملی و جایگاه منطقه ای آن کشور تأثیر به سزایی داشته باشد. دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران که در رأس آن شبکه های برون مرزی صداوسیما قرار دارند نیز از این قاعده مستثنی نیست و با تأثیرگذاری مثبت بر افکار عمومی توان آن را داشته است که واقعیت رخدادهای منطقه ای را بازتاب و گفتمان انقلاب اسلامی را تبیین نماید. انتقال پیام باید در جهت هدایت افکار عمومی و مدیریت فرهنگ عمومی در جنگ رسانه ای و در مسیر غایتها و آرمانهای اسلام، انقلاب و نظام اسلامی صورت پذیرد. با عنایت به جنگ اکراین ضرورت توجه به بایسته های دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در تقويـت منافع ملی امری ضروری می باشد. مقاله حاضربا هدف بدست آوردن راهکارهای اساسی برای تقویت ظرفیت دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین اقدام شد. از زمان شروع جنگ آمریکا با هرگونه سازش بین روسیه و اوکراین که ممکن بود به اجتناب از خصومت‌ها کمک کند مخالفت می کند، آمریکا نمی‌خواهد جنگ با یک توافق سریع به پایان برسد که به موجب آن اوکراین به روسیه امتیاز می‌دهد، زیرا نتیجه ایده‌آل برای آمریکا این است که از تحمیل بیش‌ترین خسارت ممکن به روسیه اطمینان حاصل کند، بنابراین تشدید جنگ و درگیری در واقع به نفع ایالات متحده است.به عبارت دیگر، هرچه آمریکا بتواند این جنگ را طولانی‌تر کند، می‌تواند منافع ژئوپلیتیک بیشتری برای خودش کسب کند. پیشینه پژوهش نشان داد که بررسی بایسته های دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقاء منافع ملی ایران در مقالات یاد شده به صورت تک متغیره انجام شده است و تبیین این موضع در چارچوب دیپلماسی رسانه ای و منافع ملی سیاسی و عرصه های آن، دفاعی نظامی، اقتصادی، منطقه ای و ..ایران به همراه ارائه پیشنهادهای کاربردی و راهبردهای رسانه ای نوآوری این مقاله محسوب می شود. سؤال اصلي مقاله عملکرددیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین در ارتقاء منافع ملی ایران مورد بررسی قرار گرفت. چون این مطالعه با رویکردی راهبردی انجام شده است بنابراین مقوله های فراگیر در قالب نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها دسته بندی شدند. نقاط قوت خود شامل عوامل ماهیتی و اقتصادی شدند. نقاط ضعف نیز شامل عوامل زیرساختی و محتوایی شده وفرصت ها مشتمل بر عوامل اقتصادی و سیاسی بوده و تهدیدها نیز از عوامل حقوقی، امنیتی و روانی تشکیل می شوند.در پژوهش حاضر نتایج راهکارهای تحقیق نشان می دهد: 1-اثر حوزه دیپلماسی رسانه ای در کشور می تواند معادلات سیاسی، امنیت ملی و جایگاه منطقه ای نقش به سزایی داشته باشد.2- با تأثیرگذاری مثبت بر افکار عمومی توان آن را دارد که واقعیت رخدادهای منطقه ای ومنافع ملی سیاسی و عرصه های آن، دفاعی نظامی، اقتصادی، منطقه ای و ...ایران در زمینه جذب سرمایه های خارجی، انتقال تکنولوژی، صدور خدمات، گسترش تجارت خارجی و داخلی و برقراری روابط پایدارو تقویت خودکفایی در زمینه های فنی و دفاعی با سایر کشورها را تبیین نماید.3-در جهت انتقال پیام وهدایت افکار عمومی و مدیریت فرهنگ عمومی در جنگ رسانه ای و در مسیر غایتها و آرمانهای اسلام، انقلاب و نظام اسلامی گام مهم و اثرگذار بردارد.4-دیپلماسی رسانه ای تلاش نماید بعد اخراج سفیر ایران از اوکراین نسبت به موضع گیری سیاست خارجه ایران به بی‌طرفی و نقش میانجیگیری فعال در صحنه بین الملل تبلیغات و اطلاع رسانی نماید وهمچنین تلاش نماید جهت اطلاع رسانی ابعاد دیپلماسی حمایتی ایران برای کمک به مردم جنگ‌زده اوکراین در حوزه های غذایی و دارویی و ...اقدام نماید. در خصوص موضع جمهوری اسلامی ایران در زمینه برگزاری همه پرسی در مناطق لوهانسک، دونتسک، خرسون و زاپروژیا در اوکراین و الحاق  این مناطق به روسیه تاکید نمایند که  ایران همچون همیشه و بر مبنای مواضع اصولی خود، بر ضرورت رعایت کامل اصل تمامیت سرزمینی کشورها به عنوان یک قاعده بنیادین حقوق بین الملل و احترام به اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد تاکید  نمایند. واز هرگونه اقدام تحریک آمیز که می تواند مسیر رسیدن به صلح و ثبات و آرامش را بهم بزند، پرهیز نمایند.بنابراین می بایست وجه ایجابی سیاست های رسانه های برون مرزی ایران درجنگ اوکراین و روسیه پررنگ تر از وجه سلبی باشد. جمهوری اسلامی ایران باید بتواند از دیپلماسی رسانه ای برای احیای روابط اوکراین و روسیه و کاستن از بی اعتمادی میان دو کشور بر اساس ارتقاء منافع ملی ایران هرچه بیشتر بهره گیرد.   پیشنهادهای رسانه ای  -در حوزه ماهیتی پیشنهاد می شود رسانه ملی برون مرزی صداوسیما می بایست تلاش نماید نسبت به انعکاس اخبار لحظه به لحظه ی اخبار جنگ اوکراین و روسیه و رصد مستمر با استفاده از خبرنگاران حاضر در صفوف نبرد برای شفاف سازی افکار عمومی اقدام نماید.همچنین شود صداوسیما با همفکری وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بر اساس مواضع استخراج شده رسانه های رقیب سیاستهای دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین را بر اساس ارتقاء منافع ملی ایران پیوست رسانه ای مواضع و اقدامات خود را تهیه و علاوه بر شبکه های برون مرزی صداوسیما در اختیار سایر رسانه ها نیز بگذارند تا هماهنگی بیشتری بین آنها ایجاد شود. -در حوزه اقتصادی پیشنهاد می شود رسانه های برون مرزی با تهیه برنامه های مستند و کارشناس محور بر امنیت اقتصادی سرمایه گذاری در برای مناطق پیرامونی آن به ویژه روسیه و اوکراین و کشورهای منطقه تاکید کنند. همچنین بر قابلیت دسترسی و امنیت مسیر ایران به عنوان کشوری امن برای تبادلات اقتصادی در مسیر اروپا و روسیه و کشورهای منطقه تاکید شود. -در حوزه زیرساختی ساخت برنامه هایی تلویزیونی و رادیویی برای پخش در شبکه ها و رسانه های برون مرزی صداوسیما مانند: پرس تی وی و رادیو روسی با محوریت آگاهسازی افکار عمومی از اقدامات گسترش راهبردهای توسعه ارتباطات و توسعه بسترهای ارتباطی در فضای  بین الملل جنگ اوکراین اقدام نماید. -در حوزه محتوایی پیشنهاد می شود رسانه ملی برون مرزی صداوسیما می بایست در برنامه های میزگردی با بهره گیری از نخبگان و کارشناسان دیپلماسی رسانه ای ایران و خارجی بر این موضوع تأکید گردد که کشورهای استعمارگر مخالف پایان جنگ بوده و تلاش نماید نسبت به افشای حمایت های نهان و آشکار تسلیحاتی، سیاسی و امنیتی امریکا و متحدانش در جنگ اوکراین و روسیه اقدام نماید. -در حوزه سیاسی پیشنهاد می شود در خصوص اطلاع رسانی به موقع و شفاف رسانه ها نسبت به خبر جعلی فروش پهباد ایرانی به روسیه در جنگ اوکراین، وتاکیدبرموضع ایران درباره جنگ اوکراین مبنی برمیانجی گری وتوقف جنگ، بازگشت طرفین به مذاکره و بازگشت آوارگان به منازلشان خبرگزاریهای داخلی از جناح ها و احزاب مختلف با یکدیگر نسبت به بهتر شدن عملکرد خبرگزاری صداوسیما در جلسات هم اندیشی بحث و گفت و گو نمایند. -در حوزه حقوقی پیشنهاد می شود معاونت برون مرزی صداوسیما با برگزاری کارگاهها و دوره های آموزشی مرتبط نسبت به تبیین سیاستهای دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین را بر اساس ارتقاء منافع ملی ایران برای آشنایی اساتید حقوق بین الملل و روابط بین الملل در چگونگی بازنمایی و تحلیل وقایع حقوقی با رویکرد رسانه ای اقدام نماید. همچنین با ایجاد مطالبه در افکار عمومی جهان برای تقویت کنشگری دیوان بین المللی کیفری برای توقف جنگ روسیه واوکراین تلاش نماید. -در حوزه امنیتی پیشنهاد می شود در موضوع وحدت روسیه و اوکراین شبکه های برون مرزی ایران ضمن تبیین سیاستهای دیپلماسی رسانه ای ایران درجنگ روسیه واوکراین و حمایت از مذاکرات و تلاش برای حل بحران، باید بر نقش دو کشور و کشورهای منطقه تأکید کنند و نقش امریکا را در از بین بردن صلح و امنیت منطقه بیان کنند. پیشنهاد می شود رسانه ها بر رویكرد بیطرفانه ایران در عرصه دیپلماسی رسانه ای تأکید کنند. -در حوزه روانی پیشنهاد می شود معاونت برون مرزی صداوسیما با ترغیب دولت ها و افکار عمومی منطقه به استفاده از ظرفیتهای اقتصادی و سیاسی ایران برای شکل دهی به همکاری های منطقه ای و باتبیین مواضع جمهوری ایران درباره جنگ اوکراین و روسیه میتواند به تصویرسازی واقعی و مثبت از آن در افکار عمومی بین المللی و مشخصاً منطقه ای و هژمونی ایران، کمک شایانی کند. همچنین با شفاف سازی، آگاهسازی و اطلاع رسانی به موقع از جنگ روانی ادعای اوکراین، مبنی بر استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین و تاکید بر دیپلماسی ایران مبنی بر احترام به تمامیت ارضی اوکراین و مخالفت جدی تسلیح هر یک از طرفین درگیر در خصوص ابعاد امنیتی ، سیاسی و رسانه ای در عرصه بین الملل اقدام لازم را به عمل آورند.   منابع و مأخذ منابع فارسی منابع فارسی -آسمانی کناری، حدیث، طباطبائی،سید محمد (1399)، دیپلماسی نظامی؛ راهبرد نوین دولتها در پیگیری اهداف سیاست خارجی، فصلنامه دولت پژوهی، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، سال ششم ، شماره 23 ،پاییز ،ص 9. https://tssq.atu.ac.ir/article_12045.html -ابوالحسن شیرازی، حبیب اله (1386). از انقلاب نارنجی تا انقلاب آبی در اوکراین، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، دوره دهم ،شماره 13،ص 26. http://ensani.ir/fa/article/211100 -بشیر،اسماعیل،سید حسن،ملائکه(1397)، سیاست گذاری رسانه ای آمریکا علیه روسیه؛ هالیوود، جنگ سرد نوین و احیای روسیه هراسی، نشریه: تحقیقات سیاسی و بین المللی، دوره:10 ،شماره:36،ص 15. https://www.sid.ir/paper/172797/fa -بهمن، شعیب (1394). تأثیر بحران اوکراین بر روابط روسیه و آمریکا»، فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام. سال پانزدهم، شماره 92،ص 22. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1110529 -بیدارمنش،محمد (1393). سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو)،پژوهشکده باقر العلوم(ع)،ص 24. http://pajoohe.ir/

-پی سپار،محمد رضا (1401)، آینده‌پژوهی جنگ روسیه اوکراین تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر ایران و جهان اسلام، فصلنامه پژوهشگاه مطالعات تقریبی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی،مرداد ماه،شماره 4، ص 21.

https://taqribstudies.ir/ - روشندل اربطانی، طاهر (1393). سیاستگذاری رسانه ای، تهران،انتشارات دانشگاه تهران. ص 152. https://taaghche.com/book/139250 -روحی،مجید (1401). روابط امنیتی دو قدرت بزرگ امریکا و روسیه در مجموعه امنیتی پسا شوروی؛ الگوها و روندها، فصلنامه علمی سیاست جهانی،دوره نهم،شماره چهارم،ص 231. https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_4174.html -زهره ای، محمدعلی، رضایی، علی اکبر (1390).دیپلماسی فرهنگی (نقش فرهنگ در سیاست خارجی و ارائه مدل راهبردی)، تهران: انتشارات جامعه شناسان،ص 14. https://www.gisoom.com/book/1771288 -سلطانی فر،محمد،هاشمی،شهنازخانزاده، لیلا (1399)، نقش دیپلماسی رسانه ای در حفظ منافع ملی کشور،راهبرد اجتماعی فرهنگی سال سوم پاییز شماره 14،ص 15. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1119718 -شاه محمدی، عبدالرضا و قرائتي، علیرضا (1391)، تأثیر دیپلماسي رسانه ای بر تبادل فرهنگي کشورها، مطالعات رسانه ای، سال 7، شماره 19،ص 102. https://mediastudies.srbiau.ac.ir/article_4221.html -شیخ الاسلامی، محمدحسن و نوری، حامد (1396)،دیپلماسی عمومی ،جلد اول، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه،ص 31. https://ketab.ir/book/048c9162-74a7-4eca-a669-49007b882f67 -كولايي ، الهه (1396).بحران اوكراين و آيين نظامي روسيه، فصلنامه مطالعات اوراسياي مركزي، دورة 10، شمارة ،1 بهار و تابستان ،ص 1. https://jcep.ut.ac.ir/article_62908.html -گیلبوآ، ایتان ( 1388)، ارتباطات جهانی و سیاست خارجی، ترجمه حسام الدین آشنا و محمدصادق اسماعیلي، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)،ص 83. https://www.gisoom.com/book/1610610/ -قوام، عبدالعلي ( 1384)، از دیپلماسي مدرن به دیپلماسي رسانه ای، پژوهش، حقوق و سیاست، شماره 17،ص 13-14. https://qjpl.atu.ac.ir/article_2853.html -مشيرزاده، حميرا (1389). تحول در نظريه هاي روابط بين الملل، تهران: انتشارات سمت،ص 12. https://samta.samt.ac.ir/product/9689 -منصوری، عزیز ( 1390)، تأثیر تحول فناوری اطلاعات در عملکرد دستگاه دیپلماسي، فصلنامه سیاست خارجي، سال 25، شماره 3،ص 667. http://fp.ipisjournals.ir/article_9443.html -نسرین دخت، نصرت (1385). تغییرات سیاسی یا انقلاب، مورد اوکراین،فصلنامه رویدادها و تحلیل ها. شماره 263،ص33. https://prb.ctb.iau.ir/article_525714.html -نونژاد، محمد،کریمی،مرتضی (1400). تقابل روسیه و آمریکا  در اوکراین ،فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، سال یازدهم، شماره 41، بهار،ص 111. https://prb.ctb.iau.ir/article_540848.html -وحیدی، موسی ا لرضا (1389)،دیپلماسی در جهان در حال تحول؛ سازوکار و کارکردهای نوین، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه،ص 370. https://www.gisoom.com/book/1713250

- وليزاده، اكبر ، سيمين شيرازي موگويي و حميدرضا  عزيزي (1394)، تـأثير بحـران سـال 2014 اوكراين بر روابط روسيه و ايالات متحده ، مطالعـات اوراسـياي مركـزي ، دورة ،8 شمارة 1، صص 171-149.

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/63363/149/text   منابع انگلیسی: -Ammon, R. (2018), Global Television and the Shaping of World Politics: CNN, Tele diplomacy, and Foreign Policy. Jefferson, NC, McFarland- Pages 2. https://www.amazon.com/Global-Television-Shaping-World-Politics/dp/0786410620 -Benaissa, Amal (2017), "Blog.Gov: Winning Digital Hearts and minds? Professionalization, Personalizationand Ideology in Foreign Policy Communication", Department of Media and Communication. London School of Economics and Political Science. London, October- Pages 29. IMRL_Volume 4_Issue 1_Pages 179-204_2.pdf -Cohen, Y. (2016), Media Diplomacy.London:Cass. Dinnie, K. (2018). Nation branding, Concepts, issues, practice. London, New York: Rutledge. - Pages 7. https://www.culturaldiplomacy.org/academy - Connolly, Richard (2015), “Western Economic Sanctions and Russia’s Place in the Global Economy”, Available at: http://www.e-ir.info/wp-content/uploads/ 2017/03/Ukraine-and-Russia-E-IR.pdf, (Accessed on: 4/2/2016). - Pages 8. https://jcep.ut.ac.ir/article_62908.html?lang=en -Ebo, E (2016), Media Diplomacy and Foreign Policy: Toward a Theoretical Frameworks, In: A. Malek (ed), News Media And Foreign Relations, New York: Routledge. - Pages 144. file:///C:/Users/takkaj/Downloads/6007113942909%20 -Glaser, Charles. (2019). “Realists as Optimists: Cooperation as Self- Help”. Security Studies.  Vol. 5(1). https://www.mearsheimer.com/wp-content/uploads/2019/06/Security-Studies.pdf - Morgenthau, H. J., and Thompson, K. W. (2015), Politics Among Nations, Published by McGraw-Hill Educatio. - Pages 187. https://www.worldcat.org/title/politics-among-nations-the-struggle-for-power-and-peace/oclc/230770392?referer=di&ht=edition -Mearsheimer, John. (2018). The Tragedy of Great Power Politics. New York: Norton. https://www.amazon.com/Tragedy-Great-Power-Politics-Updated/dp/0393349276 -Taylor, P.M (2017), Global Communication. International Affairs and the Media since 1945, New York: Routledge- Pages 83. https://www.routledge.com/Global-Communications-International-Affairs-and-the-Media-Since-1945/Taylor/p/book/9780415116794 -Karl, P. (2017), Media Diplomacy in G Benjamin, the Communications Revolution in Politics, New York: Academy of Political Science. https://nms.atu.ac.ir/article_4520.html?lang=en -Ramaprasad, J. (2019), Media Diplomacy In Search of a Defiition, Gazette, Vol. - Pages 32. file:///C:/Users/takkaj/Downloads/38313923318.pdf -Ratti, Luca (2018), “After Maidan: Re-Starting NATO-Russia Relations”, Availableat:http://ispionline.it/sites/default/files/pubblicazioni/beyondukraine.  euandrussiainsearchofanewrelation.pdf, (Accessed on: 20/8/2015). - Pages 15. https://www.ispionline.it/sites/default/files/pubblicazioni/beyondukraine.euandrussiainsearchofanewrelation.pdf   -Rutland, Peter (2017), “An Unnecessary War: The Geopolitical Roots of the Ukraine Crisis”, Available at: http://www.e-ir.info/wp-content/uploads/2015/03/ Ukraine-and-Russia-E-IR.pdf, (Accessed on: 2/9/2015). - Pages 8. https://jcep.ut.ac.ir/article_62908.html?lang=en   -Labs, Eric J. (2019). “Beyond Victory: Offensive Realism and the Expansion of War Aims”. Security Studies.  Vol. 6(4). https://www.academia.edu/38585676/Beyond_Victory_Offensive_Realism_and_the_Expansion_of_War_Aims -Van Evera, Stephen. (2017). Causes of War: Power and the Roots of Conflict. Ithaca NY: Cornell University Press. - Pages 52. https://www.cornellpress.cornell.edu/book/9780801482953/causes-of-war/ -Van Dinh, T (2016), Communication and Diplomacy in a Changing World, Norwood,NJ, Ablex. https://www.worldcat.org/title/communication-and-diplomacy-in-a-changing-world/oclc/476982844?referer=di&ht=edition   -Waltz, Kenneth. (2017). The Origins of War in Neorealist Theory. New York: Cambridge University Press. - Pages 11. https://users.metu.edu.tr/utuba/Waltz.pdf -Waltz, Kenneth. (2017). Theory of International Politics. New York:  Random House. - Pages 14. https://dl1.cuni.cz/pluginfile.php/486328/mod_resource/content -Watson, A. (2016), Diplomacy: The Dialogue between States, London, New York, NY: Routledge . - Pages 33. https://www.routledge.com/Diplomacy-The-Dialogue-Between-States/Watson/p/book/9780415065597   [1] . استادیار، گروه عملیات اننظامی، دانشگاه علوم انتظامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) aquoixyeuw@yahoo.com ^{[2] Benaissa, Amal} [3] ^{Morgenthau and Thompson} [4] ^Watson [5] ^{Ebo, E} [6] ^Taylor [7] ^{Ramaprasad, J} [8] . Van Dinh [9] ^Cohen [10] ^Gilboa 1^{4 Ammon 15 Richard Solomon 16Royce J. Ammon [11] . Global Television and the Shaping of World Politics: CNN, Telediplomacy, and Foreign Policy}                                              

18. 18. Mearsheimer

[16] ^{Van Evera} [17] ^Glaser [18] ^Waltz

22. 22. Labs

        ^{1.Rutland 2 Ratti} 3 ^Connolly   [24] . Stone-Geisser [25] . Blindfolding